SİGARA VEYA SAĞLIK.

... konulu sunumlar: "SİGARA VEYA SAĞLIK."— Sunum transkripti:

1 SİGARA VEYA SAĞLIK

2 MADDE BAĞIMLILIĞI İnsanlığı etkileyen en önemli sorunlardan biri haline gelen madde kullanımı ve bağımlılığının geçmişi insanlık tarihi kadar eskidir.

3 MADDE BAĞIMLILIĞI MÖ 4000 yıllarında Mezapotomyada yaşayan Sümerlerin haşhaş ve kenevir yetiştirdikleri ve bu bitkileri şurup, hap ve toz olarak kullandıklarını bildiren çivi yazıtları vardır. MÖ 2000 de yine Mısırda haşhaş ekimi ve afyon üretimi ve yapılan ilaçlarla ilgili ayrıntılı bilgiler vardır.

4 Bağımlılık Yapıcı Maddeler
Tütün Alkol Sedatif ilaçlar Esrar Opiyat Kokain Halusinojenler Uçucu maddeler Kafein ve başka uyarıcılar Diğer maddeler

5 BEYAZLARLA KIZILDERİLİLER ARASINDAKİ MÜCADELE GÖRÜNÜŞTE BEYAZLARIN ZAFERİ İLE BİTMİŞTİR.
ANCAK BEYAZ ADAMI SİGARAYA ALIŞTIRARAK, KIZILDERİLİLER GÜNÜMÜZDE BİLE DEVAM EDEGELEN BİR İNTİKAMI GERÇEKLEŞTİRDİLER.* *Akçasu A, Tütünün Tarihçesi

6 Sigara içmek Dünyanın ve Ülkemizin en önemli ve en tehlikeli halk sağlığı sorunudur
Yetişkin nüfusun yaklaşık üçte biri sigara içmektedir. Dünya genelinde 1.25 milyar kişi sigara içmektedir. 2025 yılında sigara içen kişi sayısının 1.6 milyar kişiye ulaşacağı tahmin edilmektedir.

7 Dünyada Sigaraya Bağlı Ölümler
Dünyada sigaraya bağlı ölümler (milyon) Sigara her 10 yetişkinden birinin ölümünden sorumludur. Sigara her yıl 4 milyon, her gün ise kişinin ölümünden sorumludur. Yıllar

8 Sigara içimi – zaman ayarlı saatli bomba !..
Gelişmekte olan ülkeler 1. veya 2. safhadalar Gelişmiş ülkeler 3. veya 4. safhadalar Sigara içimi ile sağlık açısından zararlarının ortaya çıkması arasında uzun süre olduğundan, birçok gelişmekte olan ülke sigara nedeniyle meydana gelecek zararların farkında değillerdir. Gelecek 30 yılda mevcut sigara içme oranları devam ederse, gelişmekte olan ülkelerde her yıl 7 milyon kişi sigara içtiği için ölecektir. 40 70 60 50 30 20 10 80 90 100 Evre 1 Evre 2 Evre 3 Evre 4 sigara içen Erkekler sigara içen Kadınlar % erkek ölümler % kadın ölümler Yıl % yetişkinlerde sigara içme oranları % sigara bağlı ölümler

9 1990 ve 2020 yıllarında sigaraya bağlı ölümler

10 Türkiye’de halen yılda, yaklaşık 2,72 milyar Dolar ekonomik kayıp olmakta ve 100 bin kişi sigara nedeniyle zamansız ölmektedir. Günde 300, bir saatte 12 kişi sigara nedeniyle ölmektedir.

11 Bu sayı ülkemizdeki, bir yılda ölen anne, bebek ve çocuk sayısının yaklaşık iki katı,
1900 yılından bu yana meydana gelen doğal afetlerden (deprem v.b.) ölen kişi sayısından fazladır.

12 Türkiye’deki kayıplar (Akciğer kanseri için sağlık harcaması)
HÜ Hastanesi yılları Akciğer kanseri – tıbbi harcamalar Tanı için: 1.5 milyar TL Tedavi için: 9.5 milyar TL 1/3 kanser tedavisi – 2/3 komplikasyon tedavisi Toplam 11 milyar TL. Tanıdan sonra yaşam süresi – 7 ay

13 Türkiye’de Sigara Satın Almak İçin Harcanan
17 milyon sigara içen Günde 1 paket sigara içiyor olsa Sigara fiyatı 2.5 dolar 17 milyon x 365 x 2.5 = 15 milyar dolar / yıl Sigara fiyatı 1.5 dolar 17 milyon x 365 x 1.5 = 9 milyar dolar / yıl Sigara fiyatı 1 dolar 17 milyon x 365 x 1 = 7 milyar dolar / yıl

14 Türkiye’de 1984 sonrası dönemde sigara tüketimi % 80 oranında artmıştır.
Oysa aynı dönemde ABD’de sigara tüketimi % 30 oranında azalmıştır.

15 TÜRKİYE VE ABD’DE SİGARA TÜKETİMİ (MİLYAR/ADET)

16 MEVCUT DURUM- TÜRKİYE 1993 Araştırmasına göre; erkeklerin 57.8 %
kadınların % toplam nüfusun 33.6 %’sı sigara içmektedirler.

17 MEVCUT DURUM Üniversite öğrencileri arasında sigara içme oranı % 23 ile 48 arasında değişmektedir. Liselerde sigara içme oranı % 20.1’tir 7-13 yaş grubundaki ilkokul öğrencilerinin % 11.7’si sigara içmektedir. (erkeklerin % 13.9, kızların % 9,1’i) İlkokul öğrencilerinin % 95’i sigara markalarını tanımaktadırlar.

18 1,5 SAATLİK BİR “FORMULA 1 ARABA YARIŞI”NDA, ÇOCUKLAR VE GENÇLER EN AZ 45 DAKİKA SİGARA REKLAMLARINA MARUZ KALMAKTADIRLAR.*(Sağlık İçin Sigara Alarmı, 1(2):45.)

19 YAYGINLIK SİGARAYI İÇEMEYİ DENEMİŞLER
% 34,9 % 21,5 Öğrencilerin % 29,3’ü en az bir kez sigara içmeyi denediğini belirtmiştir. % 29,3 SİGARA İÇEN ÖĞRENCİLERİN ORANLARI, TÜRKİYE, KGTA, 2003

20 YAYGINLIK HALEN SİGARA İÇENLER
% 11,9 % 5,0 % 9,1’i halen sigara içmektedir. % 9,1

21

22 evde sigara içtiğini belirtmiştir.
% 89.0’u aynı evde yaşadıkları insanların yanlarında sigara içtiğini belirtmiştir. % 91,1’i halka açık yerlerde sigara dumanına maruz kaldıklarını belirtmiştir. % 68,8’i babasının, % 39,7’si annesinin evde sigara içtiğini belirtmiştir.

23 Sigaraya başlama nedenleri...
Büyümenin bir sembolü olarak görülmesi Reklam ve filmlerin özendirici etkisi Kız çocuklarında erkeksi olma hevesi Meydan okuma tarzı Arkadaş grubuna ayak uydurma çabası Televizyon ve reklamlarda popüler kişilerin sigara kullandığının gösterilmesi “onlar gibi olmak” isteyen gençler tarafından taklit edilmektedirler. Kız çocukları daha erkeksi ve bağımsız gözükmek amacıyla deneyebilmektedir. Sigara kullanan arkadaş gruplarındaki baskıya dayanamama ve “onlardan biri olma/gruba ait olma” isteğiyle sigara denemeye başlayabiliyorlar ve sonra sürekli kullanıcı haline geliyorlar. Aileden, filmlerden ya da arkadaşlardan alkol, kahve, çay ile sigara içmenin daha keyif verici olduğu izlenimini edinip daha fazla haz almak için başlayabiliyorlar.

24 Sen günde iki paket içerken bana nasıl içmememi söyleyebiliyorsun?
Babanla böyle konuşamazsın! Sana iyi bir örnek olamadığımı biliyorum, bırakmaktan çok memnun olacağım, hatta...

25 Sigara bağımlılık tünelinin giriş kapısıdır
Sigara ve Uyuşturucu Sigara bağımlılık tünelinin giriş kapısıdır Sigara kullanmayıp diğer uyuşturucuları kullanan kişi hemen hiç yoktur,bağımlılık macerası sigara ile başlar

26 Ölüme giden yol Sigara Uyuşturucu
Bağımlılık oluştuktan sonra yapılan tedavi çabaları birçok zorlukları beraberinde getirir Bağımlılığın en iyi tedavisi bağımlılığının oluşmasını engellemektir Bağımlılığın giriş kapısı sigara olduğuna göre sigara ile mücadele hayati önemdedir Ölüme giden yol

27

28

29

30 PASİF SİGARA İÇİMİ

31 PASİF SİGARA İÇİMİ

32 Sigara Dumanının İçeriği – Mikroplu bir şırınga
Nikotin Katran Aseton Arsenik Sigara Dumanı, 40’ının kanserojen olduğu bilinen 4000 fazla sağlığa zararlı kimyasal madde içerir. Karbon Monoksit Kadmiyum Hidrojen Siyanid

33 Akciğer kanseri ölümlerinin de yaklaşık % 90’ı sigaradan kaynaklanmaktadır.

34 SİGARA DAMARLARI BOZAR VE DAMAR TIKANIKLIĞINA NEDEN OLUR

35 65 YAŞ ÖNCESİNDE KALP DAMARI TIKANIKLIĞI NEDENİYLE OLAN ÖLÜMLERİN YARISI SİGARA YÜZÜNDENDİR.
SİGARAYI BIRAKANLARDA KALP KRİZİ GEÇİRME TEHLİKESİ BİR YIL İÇİNDE % 50 AZALIR.

36 AKCİĞER KANSERLİLERİN % 60’I 1 YIL, % 85’İ 5 YIL İÇİNDE ÖLÜR.

37 Sigara içiminin uzun dönemde zararları: kronik hastalıklar
Sigara içimi aşağıdakilere neden olur: Beyin felci Koroner kalp hastalığı (KKH) Kronik obstrüktif akciğer hastalığı Aort anevrizması Aterosklerotik periferal damar tıkanması hastalığı

38 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı

39 periferal damar tıkanması hastalığı
Aterosklerotik periferal damar tıkanması hastalığı

40 SİGARA KAN AKIMINI BOZARAK CİNSEL İKTİDARSIZLIĞA NEDEN OLUR.

41 DÜŞÜK, ÖLÜ DOĞUM, ERKEN DOĞURMA, DÜŞÜK AĞIRLIKLI DOĞUM
ANİ ÖLÜM, DAVRANIŞ BOZUKLUĞU, ZEKA PUANINDA AZALMA ÖĞRENME ZORLUĞU, DAVRANIŞ BOZUKLUĞU

42 Sigaranın çocuklar üzerindeki zararları
Anne ve Babası SİGARA İÇEN ÇOCUKLAR : ASTIM HASTALIĞINA YAKALANMA RİSKLERİ 1.5 KAT DAHA FAZLADIR SOLUNUM YOLU HASTALIKLARINA YAKALANMA RİSKLERİ 2 KAT DAHA FAZLADIR. YILDA ADETE YAKIN MİKTARDA SİGARAYI FARKINDA OLMADAN İÇMEKTEDİRLER. Annesi hamilelik sırasında sigara içen çocuklar: ANİDEN ÖLME RİSKLERİ 2 KAT DAHA FAZLADIR.

43 Sigara içiminin çocuklar üzerindeki zararlı etkileri
Eğer anne ve baba sigara içiyorsa, çocukların sigara içme ihtimali anne ve babası içmeyenlere göre üç kat daha fazladır. Sigara içen çocuklarda daha sık akciğer hastalıkları görülmektedir. Gençlik yıllarında içilen sigara akciğerlerde kalıcı zararlara ve genetik değişikliklere neden olmaktadır.

44

45 SİGARAYI BIRAKMANIN SAĞLIK AÇISINDAN FAYDALARI
Sigara Bırakıldığında sonra: 20 dakika Kan basıncı ve nabız sayısı normale döner. 8 saat Kandaki oksijen düzeyi normale döner. 24 saat Karbon monoksit vücuttan temizlenmeye başlar. Akciğerler mukus ve sigara artıklarını atmaya başlar. 2–12 hafta Tüm vücutta dolaşım düzelmeye başlar. 3–9 ay Akciğer fonksiyonları % 5-10 artar. 5 yıl Kalp krizi geçirme riski sigara içen bir kişiye göre yarı yarıya azalır. 10 yıl Akciğer kanseri riski sigara içen bir kişiye göre yarı yarıya azalır. Kalp krizi geçirme riski hiç içmemiş kişilerle aynı düzeye iner.

46