GENÇLİK.

... konulu sunumlar: "GENÇLİK."— Sunum transkripti:

1 GENÇLİK

2

3 ERGENLİK BİR GEÇİŞ DÖNEMİDİR
Ergenlik yaşamın 2. on yılını kapsar, yaşam koşullarına göre daha uzun ya da daha kısa sürebilir Duyguların, davranışların ve fiziksel yapının değişiminin çok yoğun olduğu bu zaman dilimi çocukluktan yetişkinliğe geçiştir. Bir dönemin kapandığı, yetişkinliğe hazır, ancak hazırlıksız olunan ya da bu hazırlığın yapıldığı bir dönemdir.

4

5 ERGENLİK HEDEFLERİ Her iki cinsiyetten akranlarla yeni ve olgun ilişkiler kurmak Kadın ya da erkek olarak rol kazanmak Fiziğini kabul etmek ve bedenini etkili olarak kullanabilmek Sosyal olarak kabul edilen davranışları istemek ve uygulamak Anababa ve diğer erişkinlerden farklı duygusal gelişime ulaşabilmek Ekonomik bir kariyer için kendini hazırlamak Evlilik ve aile yaşamı için kendini hazırlamak Davranışları yönlendiren ve ideolojiyi doğuran etik ve değerler sistemi kazanmak.

6

7

8

9

10

11 DÜNYA GENCİN ETRAFINDA DÖNER
Sanki herkesin dikkati onun üzerindedir, herkes onun dış görünüşüne çok önem vermektedir. Ben merkezci düşünce biçiminin diğer bir özelliği de kendi düşüncesinin, kendi inançlarının en doğru en orijinal olduğunu sanmasıdır. Bir yandan çevresindekilerin kendisine ilişkin düşüncelerine çok önem verirken, bir yandan da kendisini herkesten daha akıllı sanmaktadır. Gençler kendilerini olduğu gibi yargılamadan kabul eden, sevgi, saygı gösteren, güven ve destek veren özdeşim modelleri ile karşılaşma şansına sahip olurlarsa, sağlıklı bir kimlik geliştirebilirler.

12

13 ERKEN ERGENLİK (12-14 YAŞ) Çocuk kimliğinin kaybı ve beden görünümünde değişikler başlar Sınırlarını test etme ve anababa otoritesine karşı gelme eğilimleri vardır Kimlik mücadelesi gelişmeye başlar Sözel ifade yeteneğinde artışa karşın kendini daha çok eylemlerle anlatır Çalışma yeteneği artar sıklıkla şimdi ve yakın gelecekle ilgilidir. Anababaya zaman zaman kabalık gösterebilir, onların mükemmel olmadıklarını anlar, onlar dışında sevecek kişiler arar Huysuzluk ve çocuksu davranışlara dönme eğilimleri vardır Yakın arkadaşlıklar önem kazanır, arkadaş grupları ilgi ve giyimi etkiler, aynı cinsiyetten arkadaş ve grup aktiviteleri yeğlenir Utangaçlık ve mahçubiyet gösterirken gösteriş yapma eğilimleri de olabilir Kişisel gizlilik gereksinimi ve masturbasyon(bedenle denemeler) başlar Sigara ve alkol deneyimi olabilir

14

15

16 ORTA ERGENLİK (14-17 YAŞ) Entelektüel uğraşlar artar, cinsel ve agresif dürtülerini yaratıcı alanlara dönüştürebilir İdealler geliştirip rol modelleri seçer, amaç belirleme yeteneğinde artış olur Kendilik algısında zayıflık ile gerçekdışı yüksek beklentiler arasında gidip gelme olabilir Bağımsızlık mücadelesini anabababanın engellediğinden yakınır Beden görünümü ile aşırı uğraşır ve bedenine yabancılık hisseder Anababaları küçümser ve onlardan uzaklaşmaya çalışır Anababalardan ruhsal olarak ayrılma nedeniyle üzüntü dönemleri yaşayabilir Karşı cinsle arkadaşlık ve grup ilişkilerine yönelir, grup kimliğinin önemi giderek artar. Arkadaşlık ilişkileri yüzeyelleşir ve daha güvensiz olur. Günlük tutabilir, iç yaşamını inceler. Aşık olabilir, cinsel çekiciliğine ilişkin kaygı yaşayabilir, sık ilişki değiştirebilir. Eşcinsellik korkuları olabilir.

17 Gençlerin büyüdükçe ailelerine olan bağımlılıkları azalır.
Hiçbir şey beğenmez, sürekli şikayet edecek bir şeyler bulurlar. Eve istediği zaman girip çıkmak ister. Ailesinin en ufak bir eleştirisine büyük tepkiler verir. Kendine yöneltilen eleştirileri kabul etmez, sürekli eleştirmeyi sever.

18

19 Anne babasının beğenileriyle alay eder.
Anne babasının düşüncelerini eskimiş bulur. Onlardan öğrenecek hiçbir şeyi kalmamış sanır. Bu dönemde aileye büyük bir görev düşer. Aile bu davranışların bir süre sonra geçeceğini bilmeli ve sabırlı davranmalıdır. Aileyle fikir bazında çatışma , isyankar tutum bu dönemde artar.

20

21 Gençler için arkadaşları çok önemlidir.
Arkadaşlarının kendisi için ne düşündüğü çok önemlidir. Ailenin düşündüklerini ise tersi önemlidir. Bu dönemde gençler kendi aralarında arkadaş grupları oluştururlar. Bu grupların kendi aralarında yazısız kuralları vardır. Kurallarına uyan kişileri gruplarına alırlar.

22

23 Her genç bir arkadaş grubuna ait olmak ister.
Erkeklerin kurdukları gruplar daha kalabalıktır, ilişkiler yüzeyseldir. Kızlardan oluşan gruplar daha küçüktür, ilişkiler ise daha sıkıdır. Aile içinde geçimsizlik ve dengesizlik olan ergenlerde, bir baskı hakim ise masum arkadaş grupları yerine tehlikeli gruplara yönelebilir.

24 Genç, yaş aldıkça, karşı cinse olan ilgisi artar.
Karşı cinsin ilgisini çekebilmek için giyim kuşamına dikkat etmeye hatta söylenmeden yıkanmaya, diş fırçalamaya başlar. Kızlar, erkeklerden daha erken duygusal olgunluğa ulaşır ve duygularını kontrol edebilirler. Oyunları daha kurallı ve güçlerini karşı cins üzerinde denerler. Yaşadığı olumsuz duyguları bağırarak, ağlayarak, el - kol hareketleri yaparak belli eder. Ancak bu her zaman amaca uygun değildir. Bu abartılı duygularını öykü ya da günlük yazarak dışa vurur. Bunlar aileleri korkutacak denli abartılı olabilir.

25

26 Gençler duygularını daha çok arkadaşlarıyla paylaşmaktan hoşlanırlar
Gençler duygularını daha çok arkadaşlarıyla paylaşmaktan hoşlanırlar. Aşık olmak bu dönemde baskın bir duygudur. Yapısına ya da kültüre göre zaman zaman bunu karşı cinse belli edebilir, zaman zaman da duygularını saklamayı tercih edebilir. Gençlerde yalnız kalma isteği vardır. Aileler bunu anlamakta güçlük çekebilirler. Gençler, sosyal ilişkilerden korkar. Ancak “yan cebime koy” da olsa sevgi, her gencin her zaman ihtiyacı olan bir duygudur.

27

28 Ailenin genellikle ilk çocuğu ergenlik dönemine girdiğinde, bir zamanlar çocuk tarafından zoraki de olsa kabul edilen ebeveyn otoritesi ve tutumu artık sorgulanmaya başlar. Gençler aileleri ile özgürlük ve otonomiye karşın güvenlik ve emniyet konularında sonu gelmeyen tartışmalara girmeye başlarlar. Bu konular düşünülmediği ya da konuşulmadığı zamanlarda ise eyleme vurulma olasılığı artmaktadır.

29

30 Çocukları büyüdükçe ana babaların kendi gençlikleri yoğun bir şekilde anılarda canlanır ve o döneme ait acı deneyimlerle dolu anılar canlı bir şekilde hatırlanır. İşin fenası “biz gençken” nutukları başlar.

31

32 GEÇ ERGENLİK (17-19 YAŞ) Daha sağlam kimlik yapısı gelişir
Doyumu erteleyebilir. Duygusal olarak dinginleşir. Duygularını sözel olarak daha rahat anlatır, mizah yeteneği artar. Kapsamlı düşünebilme yeteneği gelişir, kalıcı ilgiler başlar, mesleğe yönelir Amaçlar belirleyip bu yolda ilerleyebilir, bağımsız olarak kararlarını alabilmeye başlar. İçgörü gelişimi artar, kişisel saygınlık ve kendine güvene önem verir. Başkalarına ve geleceğe duyduğu ilgi artar, yaşamdaki rolünü düşünmeye başlar. Sosyal kurum ve kültürel gelenekleri kabul etme eğilimi olur. Ciddi ilişkilerle ilgili kaygıları vardır. Cinsel kimliğini netleştirir. Tutku ve aşk duygularını geliştirir.

33 Gençler aile içinde kıskançlık ve imrenme duygularını istemeyerek de olsa ortaya çıkarırlar;
İki yönlüdür, bir taraftan anne baba, ergenin özgürlüğü, enerjisi ve onu bekleyen fırsatlarını kıskanırken diğer yandan ergen, hayatta kendine uygun bir yer edinebilmek için kendisini sınavlarla ve testlerle kanıtlaması gerekmeyen anne babasını kıskanmaktadır.

34

35 Gençlik dönemi ile özdeşleştirilmiş olan kimlik arayışı aslında yaşam boyu süren bir süreçtir.
Ancak bu süreç ailenin küçük yaştaki üye(lerinin) fiziksel olgunluğa ermesi ve büyüklerin ise orta yaşa erişmesi ile belirginleşir. Gencin ergenlik krizleri ile ana babanın orta yaş kriz genellikle birbiri ile örtüşür, ailenin o yaşa kadar güçlüklerle geliştirdiği özellikleri yara almaya başlar.

36

37 Yeterince desteği olmayan, gergin ve espri anlayışı yeterince gelişmemiş anne babalar için, fazla dikkati çekmeyen ama aynı zamanda “her şeyi en iyi bilen” konumunda olmayı arzulayan ergen, yoğun bir sıkıntı kaynağı oluşturabilir.

38 HATALARIMIZ M.Ö.2000 yıllarında Mısır’da yazılmış ergenlik dönemi sorunlarına ilişkin tabletler var. Yanlışımız; anne-baba rolünü fazla üstlenmek, abartılı ödül ve cezalar vermek, Kuruntular nedeni ile ev dışındaki etkinlikleri ve sosyalleşmeyi önlemek. Çocuğu tehdit etmek, karşılaştırmak, gururunu kırmak. Suça yönelik davranışı ve bağımlılık yapıcı (alkol, sigara) madde kullanımını desteklemek ya da görmezden gelmek, engellememek, zararlarını anlatmamak. Küçücük bir çocukken nasıl sigara ve alkol kullandığını ballandıra ballandıra anlatmak. Çağdaş toplumda ergenin beklentisi çok, kurallar belirsiz, değer yargıları net değil, ergen telde yürüyor, altta güvenlik ağı yok.Güvenlik ağı aslında değerler sistemidir. Teknolojiyi çocuk daha iyi kullanıyor. Bunu kabul edeceğiz. Çocuklar bizi beğenmiyor, beğenmemesi de gerekiyor.

39

40 Beğenileriyle, giysileriyle ve arkadaşları ile alay etmek.
Çarşıya kendimiz de giderek kendi beğendiğimizi almaya çalışmak. Sürekli kendi deneyimlerini aktarmaya çalışmak. Yani uzun vaazlar vermek. Bu dönemin bir süre sonra geçeceğini kabul etmemek ve sabırsız davranmak. Fikir bazında çatışma yaratarak, isyankar tutumunu arttırmak. “Biz sizin yaşınızda iken” cümleleri bezdirir. Aile bu sürecin normal olabileceğini düşünmeden gençlerle sıcak çatışmalara girer ve kazanmaya çalışır. Kazanamayınca, ya da öfkesine yenilince de depresyona girer. Anne çocuğunun sırdaşı olur, babadan önemli sorunları gizlemeye çalışır, babanın da farkında değilmiş gibi davranmak işine gelir. Durum çözümsüz hale gelince ailede herkes birbirini suçlar. Aile içi gerginlik artabilir.

41 ADOLESANIN RUHSAL GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN RİSK FAKTÖRLERİ
Fazla sorumluluk alma Çok hayal kurma Masumiyetini kaybettiğini ya da günaha girdiğini düşünme Alıngan, hırçın, sinirli, sabırsız olma Yalnızlık duygusu yaşama İçe kapanma Aile ile çatışma yaşama Ailede alkol kullanan kişilerin olması Şiddete maruz kalma.

42 ADOLESANIN RUHSAL GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN KORUYUCU FAKTÖRLER
1. Dış görünüşü ile ilgilenme 2. Bilinçlenme ve olgunlaşma 3. Geleceğe umutla bakma 4. Arkadaşları ve karşı cinsten arkadaşı olma 5. Çevredekiler tarafından kendisi gibi tanındığını hissetme

43 olgun yaşlarda yeniden yaşanacak gençlikler dileğiyle,
Her ana babaya kazasız, belasız, ruh ve beden sağlığı yerinde gençler ve olgun yaşlarda yeniden yaşanacak gençlikler dileğiyle, TEŞEKKÜRLER