TELEVİZYON.

... konulu sunumlar: "TELEVİZYON."— Sunum transkripti:

1 TELEVİZYON

2 Elektronik Görüntü Elektronik görüntü pixel’lerden oluşur ve bu pixel satırları geçmeli (interlaced) olarak taranır. Çerçevede kaç satır varsa, o satırlar birer atlayarak taranır ve saniyede 25 kare, 50 yarım alanın (field) birleşmesinden oluşur. Eğer görüntü taranmaya 1.satırdan başlanmışsa, önce 1., 3., 5., satırlar taranır ve yarım bir görüntü elde edilir. Ardından 2., 4., 6., satırlar taranarak görüntünün diğer yarısı elde edilir ve bunlar peşpeşe gösterildiğinde tek bir tam kareymiş gibi görüntüye ulaşılır. Eğer 1.satırdan başlandıysa “Upper field”, 2.den başlanmışsa “Lower field” terimleri kullanılır.

3 Televizyon türleri Tüplü Televizyon Plazma Televizyon LCD Televizyon
HDTV

4 1. Tüplü televizyon 625 satırdan oluşur.
Her bir resim ikiye bölünerek 312,5 ve saniyede 50 kare gösterilerek titreşimin önüne geçilmiştir. Bu resim karelerinin tek satırlar ve çift satırlar olarak ayrılmasına interlaced(geçmeli tarama) adı verilmektedir.

5 Renkli Televizyon Composite Sinyalinde 3 Temel İşaret
Luminans Sinyali Kroma Sinyali Colour Burst

6 1. Luminans sinyali Renkli Televizyon için gerekli olan parlaklık bilgisini verir. Her tüpün çıkışları belli oranlarda karıştırılarak bulunur. % 30 Kırmızı % 11 Mavi % 59 Yeşil

7 2. kroma sinyali (Renk fark sinyalleri)
Luminans değeri (parlaklık) ile birlikte diğer renk ve renk miktarı bilgilerini içeren sinyaldir.

8 2. COLOUR BURST Renk farkı sinyallerinin bileşiminden oluşan kroma sinyalinin alıcı ve verici ile eşleşmesi için Burst denilen işaret gönderilerek alıcıdaki frekans ile zamanlaması sağlanır.

9 2. Plazma televizyon Plazma : Maddenin katı, sıvı, gaz halinden farklı olarak elektriksel anlamda Nötr haldeki yüksek iyonize edilmiş gaz karışımının elektrik enerjisi ile farklı bir hale dönüşerek aldığı isimdir. Avantajları : İnce olmaları Manyetik alanlardan etkilenmez Yüksek kontrast ve parlaklık oranı 160 derecelik görüntü açısı

10 3. LCD Televizyon Liquid Crystal Display Avantajları İnce olmaları
Parlak ve yüksek çözünürlük Keskin ve net görüntü Güç tüketimleri az DVI çıkışını destekleri (Monitör olarak kullanılmaktadır.)

11 3. HDTV DVD filmlerden 4 kat kaliteli görüntü sunarlar.
Mevcut TV’ler 720 x 576 HDTV 1920 x 1080

12

13 Çözünürlük sayılarında p ve i nedir?
480p’de p, 720p ve 1080p “progressive” kelimesini temsil eder, bu da ekrandaki piksellerin dikey ve yatay formatta hizalandığı anlamına gelir. Piksel sayılarının sonunda “i” ile temsil edilen bazı ekranlarda kullanılan geçmeli taramayı temsil etmektedir.

14 Interlaced (GEÇMELİ) Bu toplam tarama hatlarının yarısında videonun yarısı gösterilmekte daha sonra bizim beynimiz ve gözlerimizin fark edemeyeceği hızda ardında (saniyenin 30′da 1′i) diğer yarısı diğer tarama hatlarında gösterilmektedir.

15 ınterlaced Interlaced tarama tüm dünyada yıllardır analog kamera, televizyon ve VHS videolarda kullanılmaktadır. Günümüz HD yayınlarında da sıkça kullanılmaktadır. Örneğin TRT HD ve LIG TV kanalı 1080i çözünürlükte yayın yapmaktadır. Fakat ileride yerini progressive taramaya bırakması beklenmektedir.

16 Progressive: (Tek Geçişli)
Progressive ise görüntünün tamamı saniyeden 60′da bir hızla gelir ve sonra yerini diğer görüntüye bırakır. Böyle olunca interlaced’da resimlerin değişmesi esnasında meydana gelen küçük titremeler ortadan kalkar ve daha net bir görüntü elde edilir. Film kareleri tek bir karede oluşturulur. Ve Progressive olarak tanımlanır. 

17 Elektronik Televizyon Renk Kodlama Sistemleri
Bu sistemlerin hepsinde en-boy oranı (aspect ratio) 4:3’dür. Farkları renkleri kaydederken kullandıkları sistemin birbirinden ayrı olmasıdır. Üç sistem bulunmaktadır: PAL SECAM NTSC

18 pal (Phase Alternating Line / Satır Atlamalı Faz)
Türkiye, Avrupa’nın çoğu ülkesi, Avusturalya, çoğu Afrika ülkesi, Çin ve çoğu Asya ülkesi, çoğu Güney Amerika ülkesi bu sistemi kullanmaktadır. Çözünürlüğü 720 x 576 pixel’dir. Saniyede 25 kareden ve 50 yarım alandan oluşur (25 fps, 50i).

19 secam (SÉquentiel Couleur À Mémoire / Bellekli Elektronik Renk Sistemi) Fransa, Rusya ve bazı Afrika ülkelerinde kullanılır. Çözünürlüğü 720 x 576 pixel’dir. Saniyede 25 kareden oluşur.

20 ntsc ABD’de National Television Standarts Committee’nin (Ulusal Televizyon Sistemleri Komitesi) benimsediği sistemdir. Bu ülkenin yanı sıra Japonya, bazı Güney Amerika ve Asya ülkelerinde de kullanılır. Çözünürlüğü 720 x 480 pixel’dir. Saniyede 30 kareden ve 60 yarım alandan oluşur (30 fps, 60i).

21 Televizyon Yapımları

22 Yayınlanma Zamanına Göre Programlar
1. Canlı Yayın: Program stüdyoda gerçekleştirilirken anında yayınlanır. Ancak hem ilgili mevzuat gereği yayın arşivi oluşturmak, hem de programın tekrarını yayınlayabilmek için banda da kaydedilir. İyi bir ön hazırlık, hatta bazen provalar yapmak gerekir.

23 2. Naklen yayın Program stüdyo dışında gerçekleştiği anda canlı yayın aracı yoluyla yayınlanır. Naklen yayınlara yapıldığı anda yayınlanan spor karşılaşmalarını, önemli toplantıları ya da basın açıklamalarını, afet vb. durumlarda yerinde ve anında yapılan yayınları örnek verebiliriz. Naklen yayınlar da kaydedilir.

24 3. Canlı kayıt: Program sanki canlı yayınlanıyormuş gibi gerçekleştirilir, ancak o anda yayına verilmez ve banda kaydedilir. Daha sonra düzeltmeler yapma olanağı verir.

25 4. Banttan yayın Programlar önceden kaydedilip kurgulanır
4. Banttan yayın Programlar önceden kaydedilip kurgulanır. Yayın saatinde tümüyle banttan (artık özel bilgisayar programından) yayına verilir. Bu programlarda da önhazırlık çok önemlidir. Ancak hata yapıldığında (zaman ve para kaybı göze alınarak) başa dönme ve düzeltme olanağı bulunmaktadır.

26 Gerçekleştirildiği Yere Göre Programlar
1. Stüdyo çekimi Program stüdyoda gerçekleştirilir. Söyleşi programları, talk showlar, bazı yarışma programları buna örnek verilebilir. 2. Aktüel (Dış) çekim Program stüdyo dışında gerçekleştirilir. Programların çoğunda bu iki çekim türü birlikte kullanılır.

27 Televizyon Stüdyosu ve Kontrol Odaları

28 TELEVİZYON STÜDYOSU Televizyon kuruluşunun içinde çekim yapılan özel bölüme verilen addır. Ses yalıtımı sağlanmıştır. Özel mikrofonlama ve aydınlatma sistemlerine sahiptir. Tüm öğelerin kontrol altında tutulması, yapım ekibine kolaylık sağlar.

29 Bir yayın kuruluşunda birden çok stüdyo bulunabilir
Bir yayın kuruluşunda birden çok stüdyo bulunabilir. Stüdyolarda her program için özel dekor ve o dekora uygun aydınlatma yapılır. Programların çekimlerinin yapıldığı stüdyolar dışında seslendirme ya da dublajın yapıldığı ses kaydına uygun düzenlenmiş stüdyolar da bulunmaktadır.

30 Çekimlerin yapıldığı stüdyolarda, dekorun yanı sıra aydınlatmayı sağlayan ışıklar da bulunmaktadır. Lambaları stüdyo tavanına sabitleyen, gerektiğinde sağa-sola, aşağı-yukarı hareket ettirilebilen özel malzemeye “teleskop” adı verilir. Gerekirse ayaklar üzerine konarak da ışık kullanılabilir.

31 Bunların yanı sıra mikrofonlar ve kameralar da bulunur
Bunların yanı sıra mikrofonlar ve kameralar da bulunur. Sunucunun okuyacağı metnin aktığı “prompter”lar stüdyo içindeki kameraların üzerinde yer alan monitörlerdir. Stüdyodaki her şeyin kontrolü stüdyolara bitişik inşa edilmiş olan kontrol odalarında (rejilerde) yapılmaktadır.

32 Kontrol Odaları 1. Yapım kontrol odası (resim rejisi) 2. Ses kontrol odası (ses rejisi) 3. Işık kontrol odası (ışık rejisi) 4. Kamera kontrol odası Bu odaların yanı sıra yayının son haliyle seyirciye aktarıldığı “ana kumanda odası” da bulunmaktadır.

33 Kontrol odaların hepsi birbirinden ayrı da olabilir, 1-2 odada birleştirilmiş de olabilir. Odaların birbirleri ve stüdyo(lar) arasındaki bağlantı “intercom” adı verilen sisteme bağlı kulaklıklı mikrofonlar ya da telsizlerle yapılır.

34 1. Yapım kontrol odası (resim rejisi)
Yönetmen, yönetmen yardımcıları, resim seçici, KJ (altyazı) operatörü, teknik yönetmen ve prompter operatörü burada çalışır. Yönetmen hem resim rejisindeki hem stüdyodaki hem de (ana kumanda hariç) diğer kontrol odalarındaki personeli yönetir. Yönetmen yardımcıları yönetmene destek verir.

35 Resim seçici yönetmenden gelen yönergelere uyarak stüdyodan/stüdyolardan gelen, VTR’den yayına girecek olan görüntüleri görüntü mikseri aracılığıyla seçerek yayına gönderir. KJ operatörü sunucu ve konuklara ilişkin bilgileri ya da ekranda görülecek diğer yazıları önündeki klavyeyle yazarak yayına gönderir. Teknik yönetmen önündeki özel monitörden görüntülerin elektronik seviyelerini takip eder. Gerekiyorsa düzeltmeler yapar. Prompter operatörü sunucunun okuyacağı metinleri prompter’a yazar.

36 Yayın kontrol odasında her çalışanın kullandığı cihazların yanı sıra bir duvar boyunca dizilmiş çok sayıda monitör vardır. Her görüntü kaynağı için bir monitör bulunmaktadır: Stüdyodaki her kamera için Banttan yayına girecek görüntüler için Varsa, dış bağlantılar (naklen yayın aracı vb.) için KJ monitörü Prompter monitörü Önizleme (preview/preset) monitörü seçilen görüntünün yayına gitmeden hemen önce denetlendiği yerdir. Program monitörü yayına gönderilmekte olan görüntüyü gösterir. Yayın (on air) monitörü ise doğrudan antene bağlıdır ve seyircinin gördüğü yayını yansıtır.

37 2. Ses Kontrol Odası (Ses Rejisi)
Ses operatörünün çalıştığı yerdir. Stüdyodaki tüm mikrofonlar ve diğer ses kaynakları ses mikserine bağlıdır. Ses operatörü ses mikseri aracılığıyla sesleri düzenleyip yayına verir. O anda kullanılmayan tüm mikrofonları kapatmalı; sesin yanına temiz ulaşmasını sağlamalıdır. Video monitörlerden yayına giden görüntüleri izler.

38 3. Işık kontrol odası (Işık rejisi) Işık teknisyeni ışık masası aracılığıyla stüdyo ışıklarını açıp kapatabilir, seviyelerini ayarlayabilir. Ayrıca ışıkların yerinin değiştirilmesi gerekiyorsa, özel bir araç yardımıyla bunu kendisi yapabilir ya da stüdyoda bulunan ışıkçılara intercom aracılığıyla komutlar vererek onları yönlendirebilir.

39 4. Kamera kontrol odası Kamera kontrolcü herbir kamerayı monitörlerden izleyerek çekimden önce kontrol odasından hepsinin diyafram, filtre, renk bilgileri, siyah ve beyaz ayarı gibi temel ayarlarını düzenler. Bunu Kamera Kontrol Ünitelerini (CCU Camera Control Unit) kullanarak yapar. Böylece tüm kameraların görüntü değerleri aynı olur. Ancak çekim sırasında kameralar hareket ettikçe stüdyonun farklı aydınlatılmış bölgelerine gidebilir; bu nedenle o kameranın görüntü değerlerinin yeniden ayarlanması gerekebilir. Yayın boyunca kamera kontrolcü bu değerleri takip edip gerekirse düzeltmeyi sürdürür.

40 Ana kumanda Programların yayına gönderildiği yerdir
Ana kumanda Programların yayına gönderildiği yerdir. Yayında kullanılacak tüm iç (stüdyo) ve dış (canlı yayın araçları, uydular, radyolink, fiberoptik kablolar vb. aracılığıyla ulaşan) kaynaklı veriler, yayın bantları burada birleştirilip yayına verilir. Yayında gördüğümüz kanal logosu da bu odada görüntüye eklenir. Program aralarına reklam ve program tanıtımları ana kumandadan yayınlanır.

41 Ana kumanda odasında yayın yönetmeni, yayın operatörü ve KJ operatörü çalışır. Yayın yönetmeni önceden belirlenmiş yayın akışına uyulmasını sağlar. Yayın operatörü ana kumandadaki teknik cihazları kullanıp programların yayına verilmesini sağlar. KJ operatörü ise görüntüye eklenecek yazı ve grafikleri düzenler.

42 Kaynakça tarama/ Megep