İMALAT İŞLEMLERİ II Doç.Dr. Mustafa Kemal BİLİCİ Eposta:

... konulu sunumlar: "İMALAT İŞLEMLERİ II Doç.Dr. Mustafa Kemal BİLİCİ Eposta:"— Sunum transkripti:

1 İMALAT İŞLEMLERİ II Doç.Dr. Mustafa Kemal BİLİCİ Eposta: Ders ile ilgili sunum ve notlar:

2 TORNALAMA İŞLEMİ Takım Ömrü: Kalemin ardarda iki bilenmesi arasında çalıştırıldığı efektif süre (T) dir ve dakika olarak belirtilir. Kesme hızı (V == mm/min): İşlenen yüzün kalem ucu önünden geçerken bir dakikada aldığı yolun parça çevresi üzerinde, ölçülen miktardır. İlerleme Miktarı (s = mm/n) : İşlenen parçanın beher devrinde kalemin ilerleme miktarıdır. İş kalitesini ve iş verimini etkileyici bir fonksiyona sahiptir. 35

3 TORNA LAMA İŞLEMİ Paso Derinliği (a — 'mm) : Kalemin malzeme yüzeyinden kaldırdığı talaş kalınlığıdır. Elde edilecek yüzey kalitesini etkiler. İşlenen malzemenin cinsine ve işin kalitesine göre değişir. İlerleme miktarı ile paso derinliği talaş kesitini belirler. Uygun talaş kesiti, kalemin ısınmasını azaltır, kalem ömrünü uzatır ve yüzey düzgünlüğünü sağlar. Kesme açıları {a, fi, y, k, e, K, X) : Tornalama işleminde kalemin ve kesme açılarının büyük önemi vardır. İşlenen malzemenin cinsine ve iş kalitesine göre belirli değerlerde olması gerekir.

4 TORNA LAMA İŞLEMİNDE KESİCİ TAKIM SEÇİMİ
Kesici takımlar seçilirken işlenecek malzemenin cinsi, bağlama tipi, tezgah tipi, işleme tipi vb. bir çok işlem göz önüne alınmalıdır. Günümüzde artık HSS kesici takımlar yerlerini kaplamalı değiştirilebilir uçlara terk etmektedir. Yüksek hız çeliği (HSS) kesiciler daha çok klasik, mekanik tezgahlarda ve yumuşak malzemelerin işlenmesinde kullanılmaktadır. Özellikle fabrikasyon ve büyük parti işlerde kaplamalı sert maden uçlar yaygın şekilde kullanılmaktadır. Bu kesici uçlar ve takım tutucuları bir çok firma tarafından farklı biçim, özellik ve tipte üretilmektedir.

5 TORNA LAMA İŞLEMİNDE KESİCİ TAKIM SEÇİMİ
Kesici takım seçimini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz. 1.aşama: İş parçası malzemesi belirlenir ve bu malzemenin ISO malzeme kalitelerinden hangi gruba girdiği bulunur. 2.aşama: İş parçası malzemesine uygun kesici takım kalitesi (grade) seçimi yapılır. 3.aşama: İş parçasına uygun kesici takım geometrisi seçilir.

6 TORNA LAMA İŞLEMİNDE KESİCİ TAKIM SEÇİMİ

7 TORNA LAMA İŞLEMİNDE KESİCİ TAKIM SEÇİMİ
Kesici takım seçimini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz. 4.aşama: İş parçası malzemesine ve işleme şartlarına göre talaş kırıcı formu seçilir. 5.aşama: Kesme hızı, ilerleme ve talaş derinliği göz önünde bulundurularak uygun kesme parametreleri seçilir.

8 TORNADA TALAŞ KALDIRMA VE YAPILAN İŞLER
Kesme hızı (V == mm/min): Kesici takımının, is parçası çevresinde bir dakikada metre cinsinden aldığı yola kesme hızı denir. Kesme hızının seçilmesinde göz önünde tutulması gereken faktörler şöyle sıralanabilir,  Kullanılan kesici cinsi  Malzemenin cinsi  Talaş derinliği (kaba, ince)  Soğutma sıvısı  İlerleme miktarı ve talaş derinliği  Torna Tezgahının kapasitesi ve gücü  Kullanılan işlem türü  İşin cinsi ve bağlama şekli

9 TORNALAMA İŞLEMİNDE KESME HIZI HESABI

10 TORNALAMA İŞLEMİNDE KESME HIZI HESABI
Çapı 75 mm olan döküm malzeme sert maden uçla işlenecektir. Tezgaha verilecek olan devir sayısını hesaplayınız?

11 TORNALAMA İŞLEMİNDE TOPLAM İŞLEME ZAMANI

12 TORNALAMA İŞLEMİNDE İLERLEME ZAMANI

13 TORNALAMA İŞLEMİNDE İLERLEME ZAMANI

14 TORNALAMA İŞLEMİNDE HESAPLAMALAR
Şekildeki muylu parçası pirinç malzemeden, yüksek hız çeliği takım ile 2 mm talaş derinliği ile işlenecektir. Kesici takımın uç radüsü 0,1 mm dir. Pürüzlülük değeri 2,5 mikron elde edilecektir. Devir sayısını, İlerleme miktarını ve ilerleme hızını hesaplayınız. U= N x f

15 TORNALAMA İŞLEMİNDE İŞLEME ZAMANI

16 TORNALAMA İŞLEMİNDE KESİCİ TAKIMA ETKİ EDEN KUVVETLER

17 TORNALAMA İŞLEMİNDE KESİCİ TAKIMA ETKİ EDEN KUVVETLER

18 TORNALAMA İŞLEMİNDE KESİCİ TAKIMA ETKİ EDEN KUVVETLER

19

20

21

22

23