MODERNİTE VE MODERN YAŞAM

... konulu sunumlar: "MODERNİTE VE MODERN YAŞAM"— Sunum transkripti:

1 MODERNİTE VE MODERN YAŞAM
6. HAFTA MODERNİTE VE MODERN YAŞAM

2 Modernite ve Modern Yaşam
Kitle toplumu olarak modernizm ile sınıflı toplum olarak modernizm Kitle toplumu refah ve bürokrasinin geleneksel toplumsal bağları zayıflatmış olduğu toplum türüdür. Üretkenliği ve refahı arttırır Zayıf aile bağları, gerileyen komşuluk ilişkileri, sosyal yalnızlığın artışı bu dönemin ana özellikleri arasındadır. Coğrafi hareketlilik ve değişik hayat biçimleri ile karşılaşma geleneksel değerlerde esastan dönüşüme

3 Modernite ve Modern Yaşam

4

5 Modernite ve Modern Yaşam
Modern devletin merkezi bir karakter kazanması, her türlü toplumsal hizmeti üstlenmesi sonucunda yerel karakterler, yerel özellikler giderek zayıfladı. Merkezi otorite toplumun kitleselleşmesinde en önemli etken haline geldi. Eğitimin merkezileşmesi, hastalıkların tedavisinde genel sağlık sigortası, işsizlik parası, hatta batık şirketlerin kurtarılması, devletin merkezileşmesindeki önemli faktörlerdir.

6 Modernite ve Modern Yaşam
Çatışmacı kuramlar toplumsal farklılıkları sınıflı toplum kavramı altında inceler. Modernizm esas olarak kapitalizmdir. Çatışmacı yaklaşım, toplumun kitlesel ölçekte büyüdüğünü kabul eder. Ama işin esasının kârı çoklaştırma amacını taşıyan kapitalist ekonomi olduğunu iddia eder. Üretim ve tüketim kâr arayışı nedeniyle artar. Modernleşmenin de toplumsal eşitsizliklerin de temelinde kapitalist ekonomi vardır.

7 Modernite ve Modern Yaşam

8 Modernite ve Modern Yaşam

9 Modernite ve Modern Yaşam
Modernliğin ikili açıklaması: Modernleşme süreci : Sanayileşme, bürokrasi versus kapitalistleşme. Modernliğin sonuçları: hayat beklentisinde yükseliş, devlet merkezileşmesi ve sivil toplumun yükselişi versus Kapitalist ekonominin büyümesi, sosyal eşitsizliklerin yeni bir çehre kazanması.

10 Modernite ve Modern Yaşam
Kitle toplumlarında kimlik problemi: David Riesman Yalnız Kalabalıklar kitabında modernleşme olgusunu sosyal karakter değişmelerini de beraberinde getirdiğini söylemişti. Sosyal karakter toplumun üyeleri tarafından paylaşılan ortak kişilik örüntüleri, kalıplarıdır. Sanayi öncesi toplumlarda sosyal karakteri gelenek yönetimliliği, eskiden kalma hayat tarzlarına katı uygunluk belirliyordu. Modern sosyal karakter büyük ölçüde öteki yönetimlilik, başkalarını taklit şeklinde ortaya çıkan,

11 Modernite ve Modern Yaşam
En son moda ve yönelimlere açıklık tarafından belirlenmektedir. Geleneksel toplumlarda asla kabul edilmeyecek esnek davranış biçimleri, modern hayatın vazgeçilmez unsurlarından bir tanesi haline gelmiştir. Riesman bu süreci kitle toplumlarında kimlik sorunu diye tarif etmektedir. Sınıflı toplum yaklaşımı sorunu bir güçsüzlük olgusu biçiminde ele alır. Özellikle toplumda dezavantajlı sınıf ve gurupların toplumsal refahtan aldıkları

12 Modernite ve Modern Yaşam
Payın düşük olması ve bunun yarattığı eşitsizlikleri bireylerin güçsüzleşmesi olarak tarif eder. Marcuse güçsüz bireylerden oluşan toplumun «tek boyutlu bir toplum» olduğunu iddia etmiştir. Modernizm bir ilerleme ve kalkınma anlayışı üzerinde yükselir. Durağanlığı bile gerileme kabul eder. Sürekli büyüme ve teknolojik ilerlemeyi hedefler. Oysa teknolojik ilerleme ve dönüşüm toplumsal ilişkilerde ve bireylerde otomatik biçimde ilerle, refah ve mutluluk anlamına gelmeyebilir.

13 Modernite ve Modern Yaşam
Para, kentsel hayat ve hızlı teknolojik dönüşüm, özellikle aile başta olmak üzere, toplumun farklı tabakalarını negatif yönde etkilemiştir. Modernliğin en güzel tariflerinden bir tanesi melez karakterini işaret eder. Çünkü modern hayat gelenek ve modernin, eski ile yeninin beklenmedik durumlarda bir arada bulunabilmesi bize faydalı bir uyarıdır: Zıtlar zannedildiği gibi mutlaka birbirini dışlamaz, belirli durumlarda bir araya gelebilen bir sentez oluşturabilir.

14 Modernite ve Modern Yaşam
Postmodernizm: Modernizm sanayi devriminin bir ürünü olup makineleşme ve otomasyon çağını, ilerleme ve kalkınmaya duyulan sonsuz güveni anlatır. Modern ulus-devlet ve bireyleşme çağının toplumsal ilişkilerine karşılık gelir. Postnodernizm sanayi sonrası toplumlara özgü sosyal karakterleri anlatır, toplumlaşma biçimlerine karşılık gelir.

15 Modernite ve Modern Yaşam
Modernliğin ve ilermeciliğin sorgulanması, sürekli gelişme ve kalkınmanın eleştirilmesi, küçük guruplara ve mahalle hayatına dönüşü içerir. Postmodernizmin başka boyutları da olduğunu söyleyenler, ekonomideki ölçek değişimine işaret eder.

16 GELENEKSEL VE MODERN TOPLUMLAR
TOPLUMUN UNSURLARI Toplumsal Kurumlar GELENEKSEL TOPLUMLAR MODERN TOPLUMLAR EKONOMİ DEVLET AİLE Tarım temelli, üretim ev ağırlıklı, beyaz yakalı işler sınırlı sayıda Küçük ölçekli hükümet, devletin topluma müdahalesi az Sosyalleşme ve üretim temeli geniş aile Geniş ölçekli endüstriyel üretim temeli, fabrikalarda üretim ağırlıkta, beyaz yakalı işlerde artış Geniş ölçekli hükümet, devletin topluma müdahalesi fazla Bazı sosyalleşme fonksiyonlarını yerine getirmekle birlikte üretim değil tüketim birimi niteliğinde geniş aile

17 GELENEKSEL VE MODERN TOPLUMLAR
TOPLUMUN UNSURLARI Kültürel Kalıplar GELENEKSEL TOPLUMLAR MODERN TOPLUMLAR Değerler Normlar Zaman Yönelimleri Teknoloji Homojen, kutsal karakterde, az sayıda alt kültür ve karşıt kültür Yüksek ahlaki önem, farklılığa tolerans az Geçmişle bugünü ilişkilendirmek Sanayi öncesi, insan ve hayvan enerjisi Heterojen, laik, çok sayıda alt ve karşıt kültür Değişken ahlaki önem, farklılığa tolerans yüksek Gelecekle bugünü ilişkilendirmek Endüstriyel, gelişmiş enerji kaynakları

18 GELENEKSEL VE MODERN TOPLUMLAR
TOPLUMUN UNSURLARI Sosyal Yapı GELENEKSEL TOPLUMLAR MODERN TOPLUMLAR Sosyal Tabakalaşma Cinsiyet Kalıpları Yerleşim Modelleri Sert eşitsizlik kalıpları, düşük toplumsal hareketlilik Belirgin ataerkillik, kadının hayatı ev merkezli Küçük ölçekli, genellikle nüfus az, köylerde ve küçük kasabalarda çok dağınık şekilde yaşıyor Değişken eşitsizlik kalıpları, yüksek toplumsal hareketlilik Azalan ataerkillik, ücretli işlerde çalışan kadın sayısında artış Büyük ölçekli, genellikle yüksek nüfus ve kentlerde yoğunlaşmış şekilde

19 GELENEKSEL VE MODERN TOPLUMLAR
TOPLUMUN UNSURLARI Sosyal Yapı GELENEKSEL TOPLUMLAR MODERN TOPLUMLAR Statü ve Rol İlişkiler İletişim Sosyal Kontrol Az statü, çoğu atfedilmiş, az sayıda uzmanlaşmış roller Birincil ilişkiler ağırlıkta, düşük bilinmezlik ve gizlilik Yüz yüze iletişim Enformel dedikodu Çok sayıda, bazısı kazanılmış, bazısı atfedilmiş, çok sayıda uzmanlaşılmış roller İkincil ilişkiler ağırlıkta, yüksek bilinmezlik, gizlilik Kitle iletişim araçları destekli yüz yüze iletişim Formel polis ve hukuk sistemi

20 GELENEKSEL VE MODERN TOPLUMLAR
TOPLUMUN UNSURLARI Toplumsal Kurumlar GELENEKSEL TOPLUMLAR MODERN TOPLUMLAR DİN EĞİTİM SAĞLIK Din kılavuzlu dünya görüşü, dini çoğulculuk az Elitler tarafından sınırlı formel eğitim Yüksek doğum ve ölüm oranı, düşük yaşam standartları ve basit tıbbi teknoloji nedeniyle kısa ömür Bilimin doğuşu ile din zayıflar, artan dini çoğulculuk Evrensel ölçekte yaygın temel eğitim, yükseköğretim oranında artış Düşük doğum ve ölüm oranları, yüksek hayat standartları ve gelişmiş tıbbi teknoloji nedeniyle uzun ömür

21 GELENEKSEL VE MODERN TOPLUMLAR
TOPLUMUN UNSURLARI GELENEKSEL TOPLUMLAR MODERN TOPLUMLAR Toplumsal Değişme Yavaş değişme, belirgin şekilde kuşaklar boyunca sürer Hızlı değişme, tek bir nesilde gerçekleşir