SERBEST RADİKALLER ve ANTİOKSİDANLAR I

... konulu sunumlar: "SERBEST RADİKALLER ve ANTİOKSİDANLAR I"— Sunum transkripti:

1 SERBEST RADİKALLER ve ANTİOKSİDANLAR I
Hazırlayan: Prof. Dr. Bilgehan Doğru

2 Serbest Radikaller Serbest radikaller dış atomik ya da moleküler orbitallerinde bir ya da daha fazla çiftleşmemiş e_ içeren kimyasal yapılardır

3 Serbest radikallerin çeşitli kimyasalların toksisitesinde ve pek çok hastalığın patogenezinde rolü olduğu öne sürülmektedir

4 Serbest radikaller çeşitli yaralanma olaylarında görülen doku değişikliklerinin çoğunu oluşturur.
Ancak bu değişikliklerin çoğu doku hasarına yol açmaktansa hasarın sonucunda olabilmektedir

5 Serbest radikal aktivite tayini
1. Endojen antioksidan düzeyleri tayini 2. Oksitlenmiş makromoleküllerin ürünlerinin ölçümü 3. Serbest radikallerin direk tayini Serbest-radikal aracılı hasar tayininde birçok belirteç gösterilmiştir (tablo)

6 Tablo 1. Radikalle-indüklenen hasar tayininde kullanılan kimyasal / biyokimyasal Parametreler
Lipid peroksidasyonu MDA ( tiobarbütirik, HPLC) Konjuge dienler Etan / pentan Yağ asidi analizleri Işık emisyon / floresans Protein karbonil grupları Glutatyon / glutatyon disülfid Protein tioller / protein karışık disülfidler protein nitrotirozin Enzim aktiviteleri Antioksidan içeriği Oksitlenmiş Nükleozidler Myoglobin oxidasyonu

7 Serbest radikaller elektron spin rezonans ve spin trapping teknikleri kullanılarak direk tayin edilebilmektedir.

8 Serbest radikaller Kimyasal bileşiklerin çoğu orbitallerinde 2 e _ taşır ve bu e _ lar birbirlerine ters yönde dönerler. .

9 Serbest radikal ise tersine, dış orbitalinde 1 ya da daha fazla çiftleşmemiş e _ içeren bir molekül ya da bir molekül parçasıdır. Çiftleşmemiş e _ artmış reaktivite gösterir. Serbest radikaller aşırı reaktif moleküller olup hücre yaralanması ve ölümüne neden olurlar.

10 Serbest radikaller nasıl oluşur
Bir bileşik ya ilave e_ kazanarak serbest radikale dönüşür Ya da e_ kaybederek serbest radikale dönüşür

11 Serbest radikaller ayrıca homolitik bağ fizyonu ile de oluşurlar.

12 Kovalan bağın homolitik fizyonunda (yarılmasında) ise bağ simetrik olarak yarılır ve her parça bir e_ içerir x x A x B A. x + B. veya serbest radikaller e_ transfer reaksiyonları ile oluşurlar.