Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
YayınlayanAlp Asani Değiştirilmiş 6 yıl önce
1
STRATEJİK PLANI HAZIRLIK ÇALIŞMALARI Bilgilendirme Semineri
STRATEJİK PLANI HAZIRLIK ÇALIŞMALARI Bilgilendirme Semineri KANUNİ ALTYAPI Doç. Dr. Ümit ALNIAÇIK
2
SUNUM İÇERİĞİ Temel Kavramlar
Kamuda Stratejik Planlamanın Hukuki Çerçevesi Stratejik Planlama-Makro Planlama İlişkisi Stratejik Yönetim Süreci Stratejik Planda Yer Alması Gereken Temel Unsurlar Birimlerde Stratejik Plan Hazırlık Çalışmaları Stratejik Planlama Zaman Çizelgesi 1. SORU: NEREDEYİZ? (Durum Analizi) GZFT (SWOT) Analizi 2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ? Misyon, Vizyon, Temel Değerler Amaçlar, Hedefler, Performans Göstergeleri 3. SORU: GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞIRIZ? 4. SORU: BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDERİZ?
3
Stratejik Planlama Stratejik planlama, kuruluşun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiği durum arasındaki yolu tarif eder. Kuruluşun orta ve uzun vadeli amaçlarını, hedeflerini ve bunlara ulaşmayı mümkün kılacak yöntemleri belirlemesini gerektirir. Stratejik planlama, özetle, bir kuruluşun aşağıdaki dört temel soruyu cevaplandırmasına yardımcı olur: NEREDEYİZ? NEREYE GİTMEK İSTİYORUZ? GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ? BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER ve DEĞERLENDİRİRİZ?
4
Kamuda Stratejik Planlamanın Hukuki Çerçevesi
10/12/2003 tarih ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre stratejik plan, “Kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren plan” olarak tanımlanmıştır. 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu (DPT) Performans Programı Hazırlama Rehberi 2009 (MB) Kamu İdarelerince Hazırlanacak Stratejik Planlara Dair Tebliğ (DPT) Üniversiteler için Stratejik Planlama Rehberi (Kalkınma Bakanlığı,2018)
5
Stratejik Planlama-Makro Planlama İlişkisi
Kuruluşların bu kılavuza uygun şekilde hazırlayacakları stratejik planlar, kaynakların stratejik önceliklere göre dağıtılması hususunda makro, sektörel ve bölgesel kriterler ile birlikte yönlendirici/referans belgeler olacaktır
6
Stratejik Yönetim Süreci (1)
7
Stratejik Yönetim Süreci (2)
8
Strateji Geliştirme Kurulu Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
Stratejik Planlama Sürecindeki Aktörler Rektör Strateji Geliştirme Kurulu Rektör başkanlığında üniversite yönetim kurulu üyeleri, genel sekreter ve ihtiyaç duyması halinde Rektörün görevlendireceği kişiler Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı Stratejik Planlama Ekibi Rektör yardımcısı başkanlığında, SGDB’nin koordinasyonunda, Harcama birimlerinin temsilcileri ile SGDB yöneticisi Harcama Birimleri Stratejik planlama ekibi için konusunda yetkin personelini görevlendirir. İlgili personelin toplantı ve eğitim çalışmalarına aktif katılımını sağlar. Kurulması halinde alt çalışma gruplarına üye verir. SGDB tarafından talep edilen bilgi ve belgeleri zamanında ve eksiksiz hazırlar. Taslak amaçlar ile hedeflerin belirlenmesine katkı sunar. Sorumlu olduğu hedeflere ilişkin taslak hedef kartlarını hazırlar. İzleme ve değerlendirme sonuçlarını SGDB’ye raporlar.
9
Katılımcılığın nasıl sağlandığına ilişkin açıklama
Stratejik Planda Yer Alması Gereken Temel Unsurlar Durum analizi Katılımcılığın nasıl sağlandığına ilişkin açıklama Misyon, vizyon, temel değerler En az bir amaç Her amacın altında en az bir hedef Hedef ölçülebilir şekilde ifade edilememişse değerlendirme kriter(ler)i Stratejiler Tüm amaç ve hedefleri içeren beş yıllık tahmini maliyet tablosu
10
Stratejik Plan Hazırlık Çalışmaları
Stratejik planlama hazırlığı beş aşamada sağlanır: Planlama çalışmalarının sahiplenilmesinin sağlanması Planlama Sürecinin Organizasyonu Koordinatör birim (SGDB) Kuruluşun Üst Yöneticisi (Rektör) Stratejik Planlama Ekibi (Üst Düzey Yöneticiler) Alt Çalışma Grupları (Birimlerdeki Çalışma Ekipleri) İhtiyaçların tespit edilmesi İş planının oluşturulması Zaman Planı Hazırlık programının yapılması Eğitim, Danışmanlık, Görevlendirmeler
11
Stratejik Plan Hazırlık Süreci
12
Harcama Birimlerinde Stratejik Plan Hazırlık Çalışmaları
Birimlerdeki Alt Çalışma Grupları Dekan/Müdür/Daire Başkanlarının başkanlığında kurulur Görevleri şunlardır: Birimdeki planlama sürecini yönlendirmek, koordine etmek ve izlemek Birimin misyon, vizyon ve temel değerlerini ortaya koymak Birimin SWOT analizini yaparak güçlü ve zayıf yönleri ile fırsatları ve tehditleri ortaya koymak Birimin stratejik hedefleri belirlemek ve bu hedeflere ulaşma yönünde faaliyetler oluşturmak Performans göstergelerini tespit etmek ve bu göstergelerle performans değerlemesini yapmak
13
Birimlerde Stratejik Plan Hazırlık Çalışmaları
Kocaeli Üniversitesi’nde Alt Çalışma Gruplarından Veri Akışı
14
Stratejik Planlama Zaman Çizelgesi (Kocaeli Üniversitesi)
FAALİYETLER 2017 YILI 2018 YILI NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK OCAK ŞUBAT MART Üst Yönetici Tarafından Stratejik Planlama Çalışmalarının Başlatılması (İç Genelge Yayınlanması) Stratejik Planlama Ekibinin Oluşturulması Hazırlık Programının Oluşturulması Alt Çalışma Gruplarının Oluşturulması Eğitim Programları Düzenlenmesi Durum Analizi Kurum İçi Analiz ve Çevre Analizi (SWOT Analizi) Stratejik Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Uygulama Stratejisi ve Faaliyetlerin Belirlenmesi Performans Göstergelerinin Oluşturulması Hedeflere İlişkin Tahmini Maliyetlerin Belirlenmesi Üniversite Stratejik Planlarının Hazırlanması Stratejik Plan Taslağının Onaylanması Nihai Stratejik Planın Onaylanması ve Duyurulması
15
1. SORU: NEREDEYİZ? (Durum Analizi)
Durum analizi kapsamında genel olarak aşağıdaki değerlendirmeler yapılır: Kuruluşun tarihçesi ve tarihi gelişimi Mevcut stratejik planın değerlendirilmesi Kuruluşun yasal yükümlülükleri, üst politika belgeleri ve mevzuat analizi Kuruluşun faaliyet alanları ile ürün ve hizmetlerinin belirlenmesi Paydaş analizi (kuruluşun hedef kitlesi ve kuruluş faaliyetlerinden olumlu/olumsuz yönde etkilenenlerin, ilgili tarafların analizi) Paydaşların Tespiti: İç Paydaşlar, Dış Paydaşlar, Yararlanıcılar Paydaşların önceliklendirilmesi Paydaş görüşlerinin alınması ve değerlendirilmesi Kuruluş içi analiz (kuruluşun yapısı, insan kaynakları, fiziki, teknolojik ve mali kaynaklar, kurum kültürü) GZFT (SWOT) Analizi Çevre analizi (Yükseköğretim sektör analizi (PEST-LE), kuruluşun faaliyet gösterdiği ortamın ve dış koşulların analizi). GZFT (SWOT) Analizi Paydaş Analizi kapsamında Yöneltilebilecek Sorular Üniversitemizin hangi faaliyetleri ve hizmetleri sizin için önemlidir? Üniversitemizin olumlu olarak değerlendirilen faaliyet ve hizmetleri nelerdir? Üniversitemizin geliştirilmesi gereken faaliyet ve hizmetleri nelerdir? Üniversitemizden beklentileriniz nelerdir ve üniversitemizle hangi alanlarda işbirliği geliştirilebilir? Üniversitemizin gelecek plan dönemi içerisinde hangi faaliyet ve hizmetlere önem vermesi gerektiğini düşünüyorsunuz, üniversitemiz bu faaliyet ve hizmetlere neden önem vermeli ve bunları nasıl sunmalıdır? Gelecek dönemde üniversitemizi olumsuz etkileyebileceğini düşündüğünüz politik, ekonomik, sosyal, teknolojik, yasal ve çevresel gelişmeler neler olabilir? Gelecek dönemde üniversitemiz için fırsatlar ve tehditler neler olabilir? Üniversitemizin güçlü ve zayıf yönleri nelerdir? Üniversitemiz içerisinde etkin bir katılımcılığın sağlanabilmesi için neler yapılabilir? Üniversitemize kişi/kurum olarak katkılarınız neler olabilir?
16
1. SORU: NEREDEYİZ? (Durum Analizi)
17
1. SORU: NEREDEYİZ? (Durum Analizi)
GZFT Analizi (SWOT) SWOT analizi kurumun içinde bulunduğu durumu saptamak üzere yapılan stratejik bir analizdir. Bu kapsamda, üniversitenin güçlü ve zayıf yönleri ile üniversite dışında oluşabilecek fırsatlar ve tehditler belirlenir. Üniversitenin güçlü ve zayıf yönleri kuruluş içi analiz ile durum analizi kapsamında yapılan diğer çalışmaların sonuçlarından; Fırsatlar ve tehditler ise Sektörel Eğilim için PESTLE Analizi ve Sektörel Yapı Analizi sonuçlarından yararlanılarak tespit edilir. Bu analiz, stratejik planlama sürecinin diğer aşamaları için temel teşkil eder.
18
GZFT analizinde aşağıdaki faktörlerin dikkate alınması gerekir:
GZFT (SWOT) ANALİZİ GZFT analizinde aşağıdaki faktörlerin dikkate alınması gerekir: 1.Üniversitenin faaliyet alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeler, ekonomik durumdaki değişimler ve eğilimler, uluslararası kuruluşların stratejik değişiklikleri, bölgedeki jeopolitik değişimler vb. 2.Üst politika belgelerinde yer alan amaçlar ve politikalar ile kurumsal sorumluklar 3.Diğer üniversitelerin stratejik planlarında yer alan ilgili amaç ve hedefleri 4.Paydaş analizi sonuçları
19
GZFT (SWOT) ANALİZİ: Güçlü ve Zayıf Yönler
Güçlü yönler üniversite tarafından kontrol edilebilen, üniversitenin amaç ve hedeflerine ulaşırken yararlanabileceği, yüksek değer ürettiği ya da başarılı performans gösterdiği ve paydaşların üniversitenin olumlu içsel özellikleri olarak gördüğü hususlardır. Güçlü yönlerin belirlenmesinde ‘neleri diğerlerinden daha iyi yaparız?’ sorusuna odaklanılır. Yetenekli işgücü ve güçlü mali yapı gibi somut hususlar liderlik, destekleyici kurum kültürü gibi soyut hususlar... Zayıf yönler ise üniversitenin başarısını etkileyebilecek eksikliklerdir. Başka bir ifadeyle üniversitenin üstesinden gelmesi gerektiği olumsuz yönleridir. Zayıf yönlerin belirlenmesinde “neleri iyileştirmeliyiz” sorusuna odaklanılması gerekmektedir. Güçlü yönler üniversitenin hedeflerine ışık tutarken, zayıf yönler alınması gereken önlemler konusunda yol gösterir. Üniversitemizin zayıf ve kuvvetli yönlerinin değerlendirilmesi yapılırken aşağıdaki unsurlar dikkate alınabilir. Üniversitenin-Birimin Fiziksel Kaynaklar ve Teknolojik Altyapısı ÖRN ‘Bilgisayar laboratuvarlarının yeterli olması, dersliklerin yeterli olması/olmaması’ Üniversitenin-Birimin Akademik ve İdari İnsan Kaynakları ÖRN ‘Akademik ve idari personelin birim içi iletişiminin yüksek olması/olmaması’ Üniversitenin- Birimin Öğrenci ve Paydaşlarla İlişkileri ÖRN ‘Öğrencilerin akademisyenlere kolayca ulaşabilmesi ve iletişim yollarının çeşitliliği’ ‘Öğrencilere sağlanan burs, yurt, sağlık hizmetlerinin yetersiz olması’ ZAYIF Üniversitenin- Birimin Eğitim-Öğretim Süreçleri ÖRN ‘Derslerin büyük kısmının ders materyallerinin bilgi sistemi aracılığıyla paylaşılıyor olması’ ÖRN ‘Öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısının yüksek olması’ ZAYIIF YÖN Üniversitenin- Birimin Araştırma-Geliştirme, Bilimsel Yayın, Proje Süreçleri ÖRN ‘Üniversitenin sağladığı ARGE destek miktarlarının yetersiz kalması’ ZAYIF YÖN Üniversitenin- Birimin Uygulama-Hizmet Süreçleri ÖRN ‘Birimlerin topluma yönelik olarak sağladığı hizmetlerin ve düzenlediği faaliyetlerin (kurs, sertifika programları gibi) toplumla paylaşılıyor olması,’ Üniversitenin- Birimin Akademik ve İdari Yönetsel Yapı ve Destek Süreçleri ÖRN ‘Birimlerdeki kurul ve komisyonların çalışmalarının etkin çalışıyor olması,-OLMAMASI’
20
GZFT (SWOT) ANALİZİ: Fırsatlar ve Tehditler
Fırsatlar, üniversitenin kontrolü dışında ortaya çıkan ve üniversite için avantaj sağlaması muhtemel olan etken ya da durumlardır. Tehditler ise üniversitenin kontrolü dışında gerçekleşen ve olumsuz etkilerinin önlenmesi ya da sınırlandırılması gereken unsurlardır. Üniversiteyi etkileyebilecek politik, ekonomik, sosyo-kültürel, teknolojik ya da siyasi etkenlerin bu kapsamda değerlendirilmesi gerekir. EKONOMİK DEĞİŞKENLER ÖRNEK ‘Kocaeli’nin sanayisi gelişmiş bir il olması nedeniyle öğrencilerimize istihdam yaratma potansiyelinin olması -FIRSAT ÖRN ‘Yurtdışında eğitim alma maliyetlerinin azalmasıyla giderek cazip hale gelmesi TEHDİT ‘Orta düzey enflasyon ve büyüme hızının düşmesi TEHDİT POLİTİK-YASAL FAKTÖRLER ÖRNEK ‘Yabancı uyruklu öğrenci sayılarının arttırılmasına yönelik beklentiler, FIRSAT ÖRN: Üniversite sayısının artırılması ve eğitiminin yaygınlaştırılması nedeniyle nitelikli öğrenci ve öğretim üyesi çekmek zorlaşabilir TEHDİT SOSYO KÜLTÜREL DEĞİŞKENLER ÖRN ‘Genç nüfusun yüksekliği ve sanayiye yakınlığı, İstanbul`a yakınlığı üniversitemizin tercih edilebilirliğini artırmaktadır’FIRSAT ÖRN ‘Uluslararası öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının artması’ FIRSAT TEKNOLOJİK DEĞİŞKENLER ÖRN ‘Gelişen teknolojiye uygun yatırımların yapılamaması’ TEHDİT ÖRN ‘Teknolojik gelişmeler sayesinde uzakta eğitim programlarının artması’ FIRSAT EKOLOJİK DEĞİŞKENLER ÖRN ‘Umuttepe ve diğer yerleşkelerimizde çevre kirliliğinin düşük olması ve yerleşkelerimizin temiz, doğal bir yapıda olması Umuttepe ve diğer yerleşkelerin engelliler düşünülmeden imar edilmiş olması TEHDİT
21
GZFT (SWOT) ANALİZİ Üniversite’lere İlişkin Örnek Fırsat İfadeleri Güçlü bir coğrafi konuma sahip olma Üniversite sanayi, STK ve kamu işbirliğinin iyi olması TÜBİTAK, DPT, AB vb. fon sağlayan kuruluşların var olması Erasmus gibi programların varlığı Türkiye’nin AB'ne katılım süreci Nitelikli işgücüne duyulan ihtiyaç Teknopark-Teknokent’in kurulmuş/kuruluyor olması Lisansüstü öğrenime yönelik talebin artması Örnek Tehdit İfadeleri Bütçenin kısıtlı olması Maaşların yetersizliği Yeterli akademik kadronun sağlanamaması Ortaöğretimde kalite düşmesi Öğrenci sayısının artışı Üniversite sayısının artması Mezunların istihdam sorunu Yeterli idari kadronun sağlanamaması Güçlü Yönlere İlişkin Örnek İfadeler İnternet ve yerel ağın etkin kullanımı Yönetimin yeniliklere açık olması Lisansüstü akademik program çeşitliliği ve niteliği Araştırma ve uygulama hastanesinin bölgedeki referans hastane kimliği Yurtiçi ve yurtdışındaki üniversiteler ile iş birliği Zayıf Yönlere İlişkin Örnek İfadeler Proje sayısının istenilen düzeyde olmaması Disiplinlerarası bilimsel işbirliğinin yeterli düzeyde olmaması İdari personelin nicel yetersizliği Öğretim elemanı başına düşen ders yükü fazlalığı Güçlü bir kurumsal kimliğin oluşmaması Güçlü ve zayıf yönler ile fırsatlar ve tehditler arasında duruma göre geçişkenlik olabilir. Örneğin personel sayısının az olması zayıf bir yön olabileceği gibi, personelin üniversitenin inisiyatifi dışında bütçe imkânları çerçevesinde üniversiteye tahsis edildiği için bir tehdit olarak da değerlendirilebilir. Aynı şekilde bütçe imkânlarının iyi olması güçlü yön olabileceği gibi üniversitenin talep ettiği ödeneği merkezi bütçeden alabilmesi nedeniyle fırsat olarak da algılanabilir
22
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
Geleceğe Bakış: Kuruluşlar, bu aşamada, misyon ve vizyonlarını ifade edecek, temel değerlerini belirleyecek, amaçlarını, hedeflerini ve stratejilerini ortaya koyacaklardır.
23
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
MİSYON BİLDİRİMİ Misyon bir kuruluşun varlık sebebidir; kuruluşun ne yaptığını, nasıl yaptığını ve kimin için yaptığını açıkça ifade eder. Niçin varız? İşimiz nedir? Biz ne yaparız? sorusunun cevabıdır Kuruluşun üst yönetimi tarafından planlama ekibi ile birlikte diğer birimlerin görüşleri de dikkate alınarak geliştirilir Daha alt seviyedeki birimlerin misyon bildirimleri ise, birim yöneticileri ve diğer ilgili personel tarafından kuruluşun misyon bildirimine uyumlu bir şekilde geliştirilir. Misyon bildiriminde şunlara dikkat edilmelidir: Özlü, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilir. Hizmetin yerine getirilme sürecini değil, amacını tanımlar. Yasal düzenlemelerle kuruluşa verilmiş olan görev ve yetkiler çerçevesinde belirlenir. Kuruluşun hizmet sunduğu kişi ve kuruluşlar belirtilir. Kuruluşun sunduğu hizmet ve/veya ürünler tanımlanır.
24
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
MİSYON BİLDİRİMİ için Cevaplanması Gereken Sorular Üniversitenin varoluş nedeni nedir? (Niçin) Üniversite kimlere hizmet sunuyor? (Kime) Üniversite hangi ihtiyaçları karşılıyor? (Ne) Üniversite hizmetlerini ne şekilde sunuyor? (Nasıl) Turkcell, Türkiye’deki geniş kapsama alanı ve yurt dışında kullanım hizmetlerinin yaygınlığıyla, abonelerine kaliteli bir iletişim sunmayı amaçlar. Avantajlı tarifeler ve kampanyalar ile abonelerinin iletişim alışkanlıklarına uygun birçok alternatif sunar. İyi Belirlenmemiş Misyon Bildirimi Örneği “Eğitim-öğretim hizmeti vermek” Bu ifade, kısa olmakla birlikte Üniversitenin temel faaliyet alanlarının tamamını kapsamamakta ve hizmet sunulan kesimlere yer vermemektedir. Dolayısıyla iyi bir örnek olarak değerlendirilemez. Hacettepe Üniversitesi, evrensel değerler ışığında, bilim, teknoloji ve sanat birikiminden yararlanarak ülkenin geleceği için üstün nitelikli bireyler yetiştirmeyi, araştırma, eğitim ve hizmet alanlarındaki üretimini toplum yararına sunmayı görev edinmiştir.
25
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
VİZYON BİLDİRİMİ Vizyon kuruluşun ideal geleceğini sembolize eder. Kuruluşun uzun vadede neleri yapmak istediğinin güçlü bir anlatımıdır. Ne olmak istiyoruz? Hayalimiz nedir? sorusunun cevabıdır Vizyon bildirimi kuruluşun ulaşmayı arzu ettiği geleceğin iddialı ve gerçekçi bir ifadesidir. Bir yandan çalışanları ve karar alıcıları ilerlemeye teşvik etmeli, diğer yandan da ulaşılabilir olmalıdır Güçlü bir vizyon aşağıdaki özelliklere sahiptir: İdealisttir; yürekten gelmesi, hissedilmesi gerekir. Özgündür; kuruluşun vizyonunu diğerlerinden ayırt edici özelliğe sahiptir. Çekicidir; kuruluş çalışanları kadar diğer paydaşların da ilgisini çeker. İyi ifade edilmiş bir vizyon bildirimi aşağıdaki özellikleri gösterir: Kısa ve akılda kalıcıdır. İlham verici ve iddialıdır. Gelecekteki başarıları ve ideal olanı tanımlayıcıdır.
26
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
VİZYON BİLDİRİMİ için Cevaplanması Gereken Sorular Kuruluşun ideal geleceği nedir? Kuruluş; çalışanları ve yararlanıcılar tarafından nasıl algılanmak istiyor? Hesap verme sorumluluğunu taşıyan idari otorite nasıl bir gelecek öngörüyor? Garanti Bankası: VİZYONUMUZ Avrupa'da en iyi banka olmak. İyi Belirlenmemiş Vizyon Bildirimi Örneği “Dünyada ilk 10 üniversite arasında yer almak” Bu vizyon bildirimi, kısa ve iddialı olmasına rağmen iddialılık ile ulaşılabilirlik arasında dengeyi gözetmemesi nedeniyle iyi vizyon tanımına uygun değildir. Boğaziçi Üniversitesi’nin vizyonu eğitim, öğretim ve araştırmada öncü konumuyla geleceği şekillendiren bir üniversite olmaktır.
27
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
TEMEL DEĞERLER Temel değerler üniversitelerin kurumsal ilkeleri ve davranış kuralları ile yönetim biçimini ifade eder. Biz nasıl çalışırız? Neye önem veririz? sorusunun cevabıdır Temel değerler kuruluşun kararlarına, seçimlerine ve stratejilerinin belirlenmesine rehberlik eder. Kişilere, süreçlere ve performansa ilişkin olabilirler. Temel değerler aşağıdaki nitelikleri taşımalıdır Temel ilkeleri ve inançları açık ve kesin bir dille ortaya koymalıdır. Çalışanların işlerini en iyi şekilde yapacakları şartlara ilişkin temel düşünceyi belirtmelidir. Kuruluşun vizyonunu gerçekleştirmesini sağlayacak sistem ve süreçleri desteklemelidir.
28
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
TEMEL DEĞERLER için Cevaplanması Gereken Sorular Kuruluşun çalışma felsefesi nedir? Kuruluşun çalışmalarına temel teşkil eden ilkeler, standartlar ve idealler nelerdir? Kuruluşun personeli tarafından benimsenen değerler ve inançlar nelerdir? Hacettepe Üniversitesi Temel Değerleri: Öngörülü Olmak: HU, öngörü ile pozisyon alır, plan yapar. Saygı: HU, kurumsal çevresindeki (toplum ve tüm paydaşlar) değerlere saygılı ve duyarlıdır. Estetik: HU, toplum ve kendi çalışanları ve öğrencileri açısından spor, sanat ve bunlara bağlı estetik kazanımlara önem verir. Katılımcılık: HU, çalışanlarının bireysel özellik ve idealizmlerini koruyarak her kademede yönetim süreçlerine katılmalarını sağlar.” Gama İnşaat Temel Değerler: GÜVENİLİRLİK: Biz Önce Güven İnşa Ederiz. UYUMLU İŞBİRLİĞİ: Birlikte Çalışır, Birlikte Değer Yaratırız. GELİŞİM VE DEĞİŞİM: Gelişimimiz Geleceğimizdir. İNSANA DEĞER: Geleceğe Mirasımızı “İnsana Verilen Değer” ile Oluştururuz. BAŞARMA TUTKUSU: Başarıya Azimle ve Tutkuyla İlerleriz.
29
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
STRATEJİK AMAÇLAR Amaçlar kuruluşun ulaşmayı hedeflediği sonuçların kavramsal ifadesidir. Amaçlar, kuruluşun hizmetlerine ilişkin politikaların uygulanması ile elde edilecek sonuçları ifade eder. Nihai olarak varılacak noktayı işaret ederler, orta ve uzun vadeler için tanımlanırlar. Amaçların özellikleri Durum analizi sonuçlarına göre şekillenmelidir. Kuruluşun misyonunu gerçekleştirmesine katkıda bulunmalıdır. Vizyon ve temel değerlerle uyumlu olmalıdır. İddialı, ama gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır. Ulaşılmak istenen sonuçları açık bir şekilde ifade etmeli, ancak bunlara nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamamalıdır. Hedefler için bir çerçeve çizmelidir. Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalıdır. Önemli dışsal değişiklikler olmadığı sürece değiştirilmemelidir.
30
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
AMAÇLARIN Oluşturulması için Cevaplanması Gereken Sorular Kuruluş misyonunu yerine getirmek için neler yapmalıdır? Kuruluş orta vadede neleri başarmayı amaçlamaktadır? Kuruluşun faaliyetleri dış çevre ile uyumlu mudur, değilse ne değişmelidir? A1. Üniversite genelinde girişimciliği kurumsallaştırmak. (Yıldırım B.Ünv.) A2. Öğrenci merkezli eğitimle öğrenci başarısını artırmak. (Bartın Ünv.) A3. Toplumsal katkı sağlamaya yönelik işbirlikleri ve hizmetleri artırmak. (Düzce Ünv.) İyi Belirlenmemiş Amaç Örneği A6. Eğitim ve araştırma hizmetlerini sürdürmek. İlgili ifade amaç niteliğinde olmayıp hedefler için bir çerçeve oluşturmamakta ve yön çizmemektedir. Eğitim ve araştırma hizmetlerine ilişkin hangi sonuçların elde edileceğine ilişkin vurgu yapılmamaktadır. AMAÇ 1: Eğitim-Öğretimin Kalite ve Altyapısının Geliştirilerek Sürdürülmesi AMAÇ 2: Araştırma Faaliyetlerinin Geliştirilmesi AMAÇ 3: İnsan Kaynaklarının ve Kurumsal Kültürün Geliştirilmesi AMAÇ 4: Girişimcilik Bağlamında Dış Paydaşlarla İlişkilerin Geliştirilmesi AMAÇ 5: Üniversitemiz Altyapı ve Fiziksel Alanlarının Geliştirilmesi (Kocaeli Üniversitesi Stratejik Planı )
31
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
HEDEFLER Hedefler, amaçların gerçekleştirilebilmesine yönelik spesifik ve ölçülebilir alt amaçlardır. Hedefler ulaşılması öngörülen çıktı ve sonuçların tanımlanmış bir zaman dilimi içinde nitelik ve nicelik olarak ifadesidir. Hedeflerin miktar, maliyet, kalite ve zaman cinsinden ifade edilebilir olması gerekmektedir. Bir amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak birden fazla hedef belirlenebilir. Hedefler, Yeterince açık ve anlaşılabilir ayrıntıda olmalıdır. Ölçülebilir olmalıdır. İddialı olmalı, fakat imkansız olmamalıdır. Sonuca odaklanmış olmalıdır. Zaman çerçevesi belli olmalıdır.
32
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
HEDEFLERİN Oluşturulması için Cevaplanması Gereken Sorular Hedefler, kuruluşun misyon, vizyon, temel değerler ve amaçları ile tutarlı mı? Hangi spesifik sonuçlara ulaşmaya çalışılıyor? Sonucu etkileyen etkenler neler? Bir amaca ilişkin hedeflerin tümü gerçekleştirildiğinde o amaca ne ölçüde ulaşılabiliyor? İstenilen sonuçlara ne kadar zamanda ulaşılabilir? Bu hedeflere ulaşmak için sağlanan gelişme nasıl ölçülür? Ölçme için hangi verilerin ne şekilde temin edilmesi gerekir? Kıyas noktaları nelerdir? Ne kadar gelişme sağlanabilir? Hedef Örnekleri H1.2- Başarılı Öğrencilerin Üniversitemize Kazandırılması H yılına kadar Öğretim Elemanı Sayısının %15 Artırılması H yılına kadar 200 araştırma projesi tamamlanması. H1.4- Üniversitenin kurumsal kapasite geliştirme çalışmaları devam ettirilecektir. Hedefte somut ifadelere yer verilmemekte, değişimin yönü ve düzeyi yeterince açık ve anlaşılabilir ayrıntıda ortaya konulmamaktadır H1.3- Bilimsel araştırma sayısında dünyada ilk on üniversite içerisinde olmak. Hedef gerçekçi olmayıp zaman sınırlaması bulunmamaktadır.
33
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
STRATEJİK AMAÇ VE HEDEFLER İLİŞKİSİ STRATEJİK AMAÇ: Lisans eğitim ve öğretimini sağlam akademik temeller üzerinde yenilikçi, yaratıcı yaklaşımlarla sürdürmek. STRATEJİK HEDEF 1 Lisans programlarının sürekli ve düzenli değerlendirilerek etkinliğinin artırılması STRATEJİK HEDEF 2 Lisans programlarına kabul edilen öğrencilerin üstün düzeyinin ve Üniversitemizin bu alandaki lider konumunun sürekliliğinin sağlanması STRATEJİK HEDEF 3 Lisans programlarında uluslar- arasılaşmanın etkinleştirilmesi Boğaziçi Üniversitesi Stratejik Planı
34
2. SORU: NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
PERFORMANS GÖSTERGELERİ Performans göstergeleri gerçekleşen sonuçlarla önceden belirlenen hedefe ne ölçüde ulaşıldığının ortaya konulmasında kullanılır. Bir performans göstergesi, ölçülebilirliğin sağlanması bakımından miktar, zaman, kalite veya maliyet cinsinden ifade edilir. Bir hedef için birden fazla performans göstergesi belirlemek mümkündür. Hedeflerin niteliği (girdiye-çıktıya, verimliliğe, sonuca veya kaliteye yönelik olması) performans göstergelerinin niteliğini de etkiler. Programa kabul edilen öğrenci taban puanı (Girdi) Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı (Girdi) Öğrenci başına düşen bilgisayar veya kapalı alan ya da kitap miktarı (Girdi) Ortalama mezuniyet süresi (Verimlilik) Eğitim hizmetlerinden memnuniyet oranı (Kalite) Tedavi hizmeti verilen hasta sayısı (Çıktı) Mezunların aktif işgücüne katılım oranı (Sonuç) Performans Göstergeleri Belirlenirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Hedefin başarı düzeyini ölçebilecek sayı ve nitelikte olmalıdır. Her bir hedef için kullanılacak gösterge sayısı en az bir, en fazla beş olmalıdır. Kalkınma planı ve diğer üst politika belgelerinde göstergeler bulunması halinde bu göstergeler kullanılmalıdır. Mümkün olduğunca sonuç göstergeleri belirlenmelidir. Belirsizlikten uzak, açık ve kesin olmalıdır. Göstergeler için kullanılacak veri seti doğru, tutarlı ve zaman içerisinde karşılaştırmaya imkân verebilecek nitelikte olmalıdır. Aynı gösterge ifadesi içerisinde ölçülecek birden fazla unsur olmamalıdır. Göstergeler, Tespitler ve İhtiyaçlar Tablosunda yer alan hususları kapsamalıdır.
35
HEDEF KARTI ŞABLONU
36
3. SORU: GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞIRIZ?
AMAÇ VE HEDEFLERE ULAŞMA YÖNTEMLERİ Stratejiler: GZFT analizinde ortaya konan kuruluşun güçlü (G) ve zayıf yönleri (Z), dış çevreden kaynaklanan fırsatlar (F) ve tehditler (T) strateji üretmede kullanılır. Amaç ve hedeflere nasıl ulaşılacağını gösteren kararlar bütünüdür (Konum, başarı bölgesi, değer sunumu ve temel yetkinlik tercihlerine dayalı) Detaylı İş Planları: Bir takvime ve somut performans göstergelerine bağlanmış faaliyetler listesi hazırlanır. Her bir faaliyet/proje belirli bir hedefe yönelik olmalıdır. Maliyetlendirme: Her bir hedefi gerçekleştirmeye dönük faaliyet/projelerin ortaya konulması sonrasında faaliyet/projelerin bütçe ile ilişkisinin kurulması gerekmektedir. Her bir hedef için gerekli faaliyet ve projelerin kaynak ve maliyet tahminleri yapılır. Performans Programı ve Bütçeleme: Üst Yönetim tarafından yapılacaktır
37
FARKLILAŞMA STRATEJİSİ
Konum Tercihi: yükseköğretim sektörü içerisinde nerede olmak istiyoruz? Eğitim Odaklı Üniversite Araştırma Odaklı Üniversite Girişim Odaklı Üniversite Başarı Bölgesi Tercihi: Aynı konumu belirlemiş diğer üniversitelerden nasıl farklılaşacağız? (Güçlü bir Ziraat Fakültesi) Değer Sunumu Tercihi: Sunduğumuz hizmet setinde nereye ağırlık vereceğiz? (Önlisans Azalt - Lisans Artır) Temel Yetkinlik Tercihi: Diğerlerine kıyasla en yetenekli olduğumuz alan neresi? (Uzaktan Eğitim Altyapısı)
38
4. SORU: BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDERİZ?
SON AŞAMA: İZLEME VE DEĞERLENDİRME İZLEME: Stratejik plan uygulamasının sistematik olarak takip edilmesi ve Raporlanmasıdır (Yıllık Faaliyet Raporları). DEĞERLENDİRME: Uygulama sonuçlarının amaç ve hedeflere kıyasla ölçülmesi ve söz konusu amaç ve hedeflerin tutarlılık ve uygunluğunun analizidir (Planlama Dönemi Sonunda Yapılan Özdeğerleme). İzleme ve değerlendirmeye ilişkin ayrıntılı bilgi, kullanılacak yöntemler ve raporlama sistemi Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan Performans Esaslı Bütçeleme Rehberinde yer alır.
39
STRATEJİK PLANIN TAMAMLANMASI
Stratejik plan taslağı, Rektörün onayını takiben değerlendirilmek üzere Kalkınma Bakanlığına gönderilir. Kalkınma Bakanlığının değerlendirme raporunda belirttiği hususlar dikkate alınarak planda gerekli düzeltmeler yapılır ve plan Rektör onayıyla yürürlüğe konulur. Stratejik planlar, plan döneminin kalan yılları için güncellenebilir. Güncelleme; misyon, vizyon ve amaçlar değiştirilmeden stratejik plan döneminin kalan yılları için hedeflerde yapılan değişikliklerdir.
40
KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER!
SORULAR? GÖRÜŞLER? ÖNERİLER? Doç.Dr. Ümit ALNIAÇIK Kocaeli Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.