ORHAN ÖZKAN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERS NOTLARI

... konulu sunumlar: "ORHAN ÖZKAN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERS NOTLARI"— Sunum transkripti:

1 ORHAN ÖZKAN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERS NOTLARI

2 FUTBOL Futbol 11’er kişilik iki takım arasında oynanır. Oyunun amacı, topu rakip kaleye sokmaktır. Topu elle ve kolla oynamak kesinlikle yasaktır, ama kafa ile ya da kurallara uygun olarak bedenin herhangi bir yeriyle topa vurulabilir. Yalnızca kaleciler belirlenmiş bir alan içinde topu elle tutabilir.

3 Futbol Saha Ölçüleri Nedir?
Futbol alanı dikdörtgen biçiminde, uzunluğu metre, genişliği ise metredir. Ancak uluslararası maçlarda bu ölçüler uzunluk metre, genişlik metredir. Uzun kenarlara taç çizgisi, kısa kenarlara kale çizgisi denir. Futbol sahasında taç çizgisi kale çizgisinden daima uzun olmalıdır. Kale çizgilerinin tam ortasında birer kale bulunur.

4 Orta çizginin tam ortasında 9,15 metre yarıçapında bir çember bulunur ve bu çembere de orta yuvarlak denir. Karşılaşma bu çemberin içinden yapılan vuruşla başlar. Karşılaşma başlamadan önce oyuncular, kendi yarı alanlarında yer alırlar.

5 Kale iki kale direği ve bir üst direkten oluşur
Kale iki kale direği ve bir üst direkten oluşur. İki direk arası 7,32 metre, üst direğin yerden yüksekliği ise 2,44 metredir. Futbol topunun çevresi cm, oyunun başlangıcındaki ağırlığı ise gram arasında değişir.

6 Futbol Maçı Kaç Dakikadır?
Futbol karşılaşması, her biri 45’şer dakikalık iki devrede oynanır. İki devre arasında 15 dakikalık ara verilir. Oyun içinde çeşitli nedenlerin yol açtığı duraklamaların süresi orta hakem tarafından belirlenip dördünce hakeme iletilir, dördüncü hakem bu uzatmaları ışıklı tabela ile taraflara bildirir ve bu süreler her devrenin sonuna eklenir.

7 Futbolun Türkiye’ye Gelişi
Modern futbolun İngiltere’den çıkarak yayılması sırasında Osmanlı İmparatorluğunun belli başlı ticaret limanlarındaki kentlere yerleşen İngilizler futbolu ülkemize sokan kişiler olmuşlardır. İstanbul, İzmir, Selanik futbolun oynandığı ilk 3 şehir olmuştur. Buralarda İngilizler futbol oynarken Rumlar da onlara katılmışlar ve futbol maçları yapılmıştır. Ancak, bu sıralarda Müslüman gençlerin futbol oynamaları için biraz daha süre geçmesi gerekmiştir.

8 İzmir’de ilk futbol kulübü 1984 yılında İngilizler tarafından kurulmuş ve adı “Football Club Smyrna” olmuştur. İstanbul’da futbol oynanmaya başlanması ise ancak 1895 yılında Kadıköy ve Moda’da olmuştur. İzmir’den İstanbul’a göçen İngilizler burada futbol oynamışlardır. Buradaki Rumlarda futbola merak sarmışlardır ve futbol İstanbul’da çok büyük bir hızla yayılmıştır.

9 ATLETİZM Zaman, mesafe ve yükseklik gibi unsurlar atletizmi diğer spor dallarından ayırmıştır. Sınırlayıcı faktörler günden güne aşıldıkça, daha kısa zamanda daha uzağa ve daha fazla yüksekliğe ulaştıkça, yeni rekorlar kırılmakta ve atletizm dünyada daha cazip ve daha popüler duruma gelmektedir.

10 Atletizmde Branşların Kısaca Tanımı
Yürüyüş: Uluslararası müsabakalarda ve Olimpiyat oyunlarında bayanlarda 10, erkeklerde 20 km üzerinden yapılır. Yürümede kural, bir ayak yerden kesilmeden diğer ayağın yere değmesidir. Aksi halde hakemler sporcuyu diskalifiye ederler. Her iki ayağın havada olması yasaktır. Yürüyüş, spor olarak ilk defa 1867 yılında İngiltere’de yapılmış, 1893 yılında da Berlin ile Viyana arası yürünmüştür.

11 Kısa mesafe koşuları: Daha çok anaerob kapasiteye dayalı koşulardır
Kısa mesafe koşuları: Daha çok anaerob kapasiteye dayalı koşulardır. Uzun fule boyu ve düşük adım frekansı bu koşularda neticeye müspet etki yapar. Erkeklerde ve bayanlarda 100 m, 200 m, 400 m, 4x100 m, ve 4x400 m bayrak. Bayanlarda 100 m ve 400 m engelli, erkeklerde 110 m ve 400 m engelli.

12 Bütün kısa mesafe koşularında çıkış takozu kullanılır
Bütün kısa mesafe koşularında çıkış takozu kullanılır. Çıkış takozu her iki ayağın yerleştirildiği ve ilk hareketi kolaylaştıran bir alettir. Start; yerlerinize, dikkat komutlarından sonra start tabancası patlatılarak verilir. Hakemin tabanca sesinden önce çıkıldığında tabanca ikinci defa hakem tarafından patlatılır, yarış durur. İki defa faullü çıkış yapan diskalifiye olur. Not: son değişiklikle bu kural kaldırılmıştır. Hakemin dikkat komutundan sonra çıkış pozisyonunda hiç kıpırdamadan durmak esastır. Bütün kısa mesafe koşuları kulvarlıdır. Kulvar, iki beyaz çizgi arası 122 cm olan 400 metrelik alandır. Genelde uluslararası koşu pistlerinde B kulvar bulunur.

13 Koşu pistinde kulvar farklılıkları: 1-2 (3. 52 m), 1- 3 (7
Koşu pistinde kulvar farklılıkları: 1-2 (3.52 m), 1- 3 (7.35 m), 1-4 (11.18 m), 1-5 (15.01 m), 1-6 ( m), 1-7 (22.67 m) 1-8 (26.57 m). Atletler dairesel pistte her birinin 400 m koşabilmesi için daha doğrusu kavisten doğan farka göre ilk kulvardan sekizinci kulvara sıralanırlar. Buna göre ilk kulvarda koşan ile sekizinci kulvarda koşan arasında start verilirken metrelik bir fark görülür.

14 Bayrak koşuları: İçi boş genellikle alüminyumdan yapılmış 30 cm uzunluğunda 2.5 cm çapında “stafet” denilen bayrak sopasının elden ele 4 atlet tarafından koşturulması şeklinde tarif edebileceğimiz bayrak yarışları, bayanlarda ve erkeklerde 4x100, 4x400 m üzerinden koşulur. 4x100’de üç, 4x400’de bir bayrak değiştirme bölgesi vardır. 4x100 metrede 1-2, 2-3 ve 3 ile 4. adamların bayrak değiştirme bölgeleri çıkış yerlerinden 10 m önce ve 10 m sonra olmak üzere 20’şer metredir. İçten, dıştan ve karışık olmak üzere üç türlü bayrak değiştirme vardı

15 Orta mesafe koşuları 800 m: Bu mesafe de son yılarda anaerob kapasite birinci plana çıkmıştır. Ancak daha çok süratte devamlılık özelliği önem taşır. Koşucular genelde ilk turu daha yavaş koşmayı tercih ederek son tura diri kalarak girerler. İkinci turun hızı birinci tura göre 5-7 sn arasında farklı olur. 1500 m: Bu koşu mesafesi taktiğin çok büyük başarılar elde ettiği mesafelerden biridir. Türk atleti Zeki Öztürk, ’da İtalya’nın Bologna şehrinde koştuğu dakikalık derecesi ile Said Aoitia, Steve Cram gibi şöhretli isimleri arasında adını duyurmayı başarmıştır.

16 Üç bin metre engelli koşu: Orta mesafe koşularının en zoru ve daha çok dayanıklılık ile birlikte sıçrama kuvveti gerektiren bir branştır. Üç bin m koşusunda ilk 270 m engelsiz düz koşulur. Yarışmadaki toplam 35 engelden 28 engel kuru, 7 engel ise su havuzludur. Müsabıklar engeli geçme konusunda herhangi bir stil kullanmakta serbesttirler... Ancak zaman kaybettirmeden geçiş için normal engel tekniği avantajdır.

17 Uzun mesafe koşuları: Erkeklerde 5000, 10
Uzun mesafe koşuları: Erkeklerde 5000, ve maraton, bayanlarda 3000, ve maraton... Uzun mesafe koşularında kısa mesafe koşularının aksine aerobik kapasite daha önemlidir. Aerobik kapasiteye 02 (oksijen) kullanabilme kapasitesi diyebiliriz. Bu kapasite, uzun süren tempo idmanları ile ideal anlamda 5-6 yıllık bir çalışma sonunda branşa yönelik olarak elde edilebilir. Bir uzun mesafe koşucusunun haftalık ortalama kat ettiği mesafe, kilometredir. Ancak böyle bir antrenman dozajı ile uzun mesafe koşucuları formlarını koruyabilmektedirler.

18 Maraton: Tarihçesi diğer dallara göre farklılık gösterir
Maraton: Tarihçesi diğer dallara göre farklılık gösterir. Atina’ya 41 km mesafede bulunan Maraton şehrinde M.Ö. 490 tarihinde Atinalılar ile Persler savaşırlar. Atinalıların zaferini Atina’ya ulaştırma işini üzerine alan Ariston isimli er, harp alanı ile Atina-Akrepol arasını üç saate yakın bir zamanda koşarak zaferi kazandıklarını bildirir ve ölür. Ölçülen bu mesafenin 42 km m olduğu tespit edilir. Bu hatıraya bağlı kalınarak maraton km olarak koşulmaktadır. Maraton yarışması müsabakaların yapıldığı stadyum içinden başlayıp, şehir içinde ve civarında koşulduktan sonra, tekrar stadyum içinde son bulur. Yollarda 5 kilometrede bir koşuculara içecek temin istasyonları bulunur.

19 Türk maratoncusu Mehmet Terzi, 1987 yılında Londra’da koştuğu maraton yarışmasında  saat  ile dünyanın ilk 10 maratoncusu arasına girme başarısını göstermiştir. Maraton son yılarda milletlerarası organizatörlerin rağbet ettiği bir yarışma türü olmuştur. San Fransisko, Londra, Berlin ve Tokyo gibi maratonlarda atletlere büyük ödüller verilmektedir.

20 Ülkemizde her yıl yapılan Avrasya Maratonu da son senelerde büyük organizasyon özelliği göstermekte ancak, dereceye girenlere büyük ödüller verilemediği için dünyanın ileri gelen maratoncuları tarafından rağbet görmemektedir. Maraton koşusu % 95 aerob, % 5 anaerob özellik gösterir. Dolayısıyla sporcular antrenmanlarını bu özelliklere göre yaparlar.

21 Dekatlon (Onlu yarışma): Atletizm sporunda hiçbir yarışma atleti bu kadar yoramaz. Çünkü atlet 10 adet ayrı spor dalının her birinin gerektirdiği ayrı kondisyon özelliklerine sahip olmak zorundadır. Bu gaye için sabah akşam günde iki, bazen üç antrenman yapmak zorunda kalır. Dekatlonun dalları şunlardır: 100 m uzun atlama, gülle atma, yüksek atlama, 400 m 110 m engelli koşu, disk atma, sırıkla yüksek atlama, cirit atma ve 1500 metredir. Dekatlon müsabakasında yukarıda sıralanan ilk beş birinci gün, ikinci beş ise ikinci gün yapılır. Yarışmalarda neticelendirme, müsabaka sonuçlarında elde edilen puanlara göre toplanarak tayin edilir.

22 Bir dekatloncu çok yönlü kuvvete ihtiyaç duyar
Bir dekatloncu çok yönlü kuvvete ihtiyaç duyar. Halbuki diğer branşlarda kuvvet özelliği genelde tek yönlü açısal kuvvete dayanır. Dünyanın en tanınmış ve başarılı dekatloncuları arasında Daley Thompson (İng) ve Jürgen Hingsen (Alm) sayabiliriz. Türkiye’de ise Nurullah Candan’ın 1975 yılında Cezayir’de kırdığı dekatlon rekorunu 250 puan farkla 7384 puana çıkartan göçmen atlet Alper Kasapoğlu gelecekte büyük başarıları müjdeliyor.

23 Heptatlon: Sadece bayanların yaptığı, erkeklerin dekatlonuna benzer yedili branştır. 100 m engelli, Gülle atma, Yüksek atlama, Uzun atlama, 200 m cirit atma ve 800 m branşlarından oluşur. Bu dalda son yılların en büyük ismi, ABD’li bayan atlet J.Joyner Kersee’dir. Bu sporcuyu Doğu Alman John Sabine ve Anke Behme izlemektedirler. Dünya rekoru 7291 puan ile Kersee’ye aittir. Atlamalar: Tek adım atlama (uzun atlama), Sürat ve explosive kuvvetin birinci derecede rol oynadığı branşlardan biridir. Adımlama, asılma ve karışık olmak üzere üç ayrı atlayış stili vardır. Atlayıcılar motorik özelliklerine göre stil seçerler. Uzun atlama, yaklaşık 45 metrelik bir mesafeden koşularak içi ince kum dolu havuza yapılır. Atlayıcının sıçrama tahtasından sonra havuzda bıraktığı son iz geçerli ölçü mesafesidir.

24 Üç adım atlama: Bu dalda atletler adeta bir kanguru gibi sıçrayarak üç adımda kum havuzuna düşerler. Sekme, adım alma ve sıçrama gibi teknik bölümlerden oluşur. Koşu mesafesi uzun atlamadaki kadardır. Koşu sürati her iki atlamada da optimal tabir edilen, yani ne kontrol edilmeyecek kadar çok hızlı ne de yavaştır. Olimpik ölçü olarak, sıçrama tahtası ile havuzun başlangıcı arası 13 metredir. Havuzun uzunluğu 8, eni 2.75 metredir.

25 Yüksek atlama: 1980’li yılların başlarına kadar uluslararası müsabakalarda sporcular iki farklı teknik uyguluyorlardı. Ancak son beş yıldır artık bu tekniklerden stradel veya diğer adıyla binme tekniği denileni uygulanmıyor. Binme tekniğini ilk defa geliştiren Sovyet atlet Valeri Brumel olmuş (2.28 m), daha sonra ise, bu teknikte yine bir Sovyet atleti Vaschenko (2.35 m) ile dünyanın en iyi derecesini yapmıştır (1978 Milano). Fosbury Flop teknik ilk önce ABD’li Dick Fosbury tarafından uygulanmış ve atlet 1968 Meksiko Olimpiyatlarında 2.24 m atlamıştır. Daha sonra bütün dünyaca bu teknik benimsenmiş ve biyomekanik analizler sonucunda binme tekniğine göre üstünlüğü tartışılmaz hale gelmiştir. Bu teknikte farklı stiller gözlenmektedir. Ancak bütün stillerde önce gövdenin baş kısmı en sonra da ayaklar çıta üzerinden geçmektedir. Halen bu dalda dünya rekoru Fosbury tekniğiyle Kübalı Soto Major’a aittir (2.44 m). Türkiye rekoru ise 2.20 m ile Ekrem Özdamar'a aittir.

26 Sırıkla yüksek atlama: Kuvvet, sürat, elastikiyet ve ustalık kabiliyetlerinin topluca uygulandığı bir daldır. Sporcunun kuvvet, kilo ve süratine göre kullanılan sırıkların kapasitesi değişir. Daha uzun ve daha sert sırık kullanabilmek yükselmek için avantajdır.

27 Atmalar (Cirit atma): 30-40 m uzunluğunda 4 m genişliğinde bir pistte 28 derecelik bir açı içine düşürmek kaydıyla ileriye atılır. Cirit atıcılar genel olarak elastiki, kuvvetleri ideal seviyede gelişmiş, dengesini teknik bütün içinde koruyabilen, genel ve özel kuvvetlilik meziyetleri bu branşa uygun hale gelmiş sporculardır.

28 Sporun Gelişimi? Spor kavramı insanlığın varoluşuyla ortaya çıkan, toplumun içinde bulunduğu dönemin koşullarına ve şartlarına göre yeniden şekillenen bir süreçtir. Spor, öncelikle bedensel bir faaliyet daha sonra ise bir oyun, günlük yaşamdan uzaklaşma, bireyler arasında karşılıklı etkileşim ve sosyalleşme aracıdır. Bireyleri ve toplumları birleştirici ve bütünleştirici özelliğinin yanı sıra güvenli bir sosyal ortamın oluşturulmasında günümüzün en popüler ve yaygın bir faaliyet sahası olarak karşımıza çıkmaktadır.

29 Sporun tanımı yapılacak olursa; Bedeni veya zihni geliştirmek amacıyla kişisel veya toplu olarak gerçekleştirilen, bazı kurallara göre uygulanan hareketlerin tümü veya belirli ölçüde fiziksel güç ve beceri gerektiren yarışmalı ve eğlenceli etkinlikler olarak tanımlanabilir.

30 İnsanlar da, tarih boyunca koştular, tırmandılar, ağır nesneleri kaldırdılar, yüzdüler. Ne var ki, bu fiziksel etkinlikleri her zaman spor amacına yönelik ve yarışma biçiminde olmadı. Önceleri insanları savaşlara hazırlamak için yapılan bedensel türü hareketler, daha sonraları soyluların ve zenginlerin gösteriş amaçlı yaptıkları bir gösteri, yaşanılan toplumun boş zamanlarını eğlence formunda geçirdikleri, festivallerde, dini törenlerde düzenlenen bir etkinliktir.

31 Din ve sporun birleştirildiği en ünlü spor etkinliği, başlangıcı M. Ö
Din ve sporun birleştirildiği en ünlü spor etkinliği, başlangıcı M.Ö. 776 olarak belirlenen, ama geçmişi büyük olasılıkla daha eski tarihlere uzanan Olimpiyat Oyunları’dır.

32 SPORCU SAKATLIKLARI VE İLK YARDIM Sporcular yeterince ön hazırlık yapmadan egzersizlerde aşırı zorlamalar kazalara ve sakatlıklara yol açabilir.   Bu tür spor sakatlanmalarında doğru ilkyardım müdahalesi sporcunun kariyeri için de oldukça önemlidir. Sakatlanmanın daha ciddi boyutlara çıkmasını önlemek için ilkyardım müdahalesi büyük önem taşımaktadır. Bu gibi durumlarda son karar her zaman bir doktora aittir. Doktorun sakatlanan sporcuya ulaşarak yardımcı olmasına kadar geçecek süre içinde ilkyardımın yapılması kaçınılmaz bir zorunluluktur.

33 Dinlenme Sakatlanma hissedildiği andan itibaren egzersize-spora hemen ara vermek gerekir. Asıl olarak tanım, ağrı yapan hareketten, duruştan kaçınmak anlamına gelir. Unutmamak gerekir ki, ağrı vücudun bir alarm mekanizmasıdır. Ağrının varlığı bir yandan da ağrıyı yaratan hareketten vücudu sakınmamızı sağlar. Soğuk uygulama Acil olarak, sakatlanan bölgeye soğuk uygulaması yapmak gerekir. Bu uygulama soğutucu spreylerle de yapılacağı gibi, buz veya buz jeli ile yapılan uygulamalar daha iyi sonuç vermektedir dakika süre ile ve saatte bir yapılan uygulama ilk saatler için doğru uygulamadır. Uygulama sıklığı azaltılarak 3 gün boyunca soğuk uygulaması devam ettirilmelidir. Soğuk uygulaması kanamayı durdurmanın yanı sıra ağrıyı da azaltacaktır. Bununla birlikte dokunun besin ihtiyacını azaltarak (hücreleri bir nevi kış uykusuna sokarak) zararı en azda tutmaya yardımcı olur.

34 Kompresyon (Basınç uygulanması) Sakatlanma sonrası, sakatlanan bölgede öncelikle, kanama olması ihtimaline karşı, bölgesel basınç uygulanması gerekir. Nasıl, kanayan bir yere temiz bir bez ile baskı uygulamak gerekirse, sakatlanan bölgeye de uygun materyallerle baskı uygulanmalıdır. En çok kullanılan ve en çabuk bulunabilen araç elastik bandajdır. Elastik bandaj uygulaması yaralanan bölgenin kalbe uzak kısmından başlayıp, bir önceki bandın yarısına gelecek şekilde spiral uygulayarak kalbe doğru yapılır. Yaralanan bölgenin biraz üstünde sonlandırılır. İlk anda mümkünse buz ile birlikte yapılacak kompres uygulaması kanama oluşumunu en azından yavaşlatacaktır. Bazı ek uygulamalar da kullanılabilir : örneğin ayak bileği burkulmalarında bandajın altına, ağrının en çok olduğu bölgeye küçük bir ped konulabilir. Elevasyon (Yukarı kaldırma) Kanama ve ödem oluşumunu önlemek ya da en azda tutmak için buz ve bandaj uygulaması ile birlikte sakatlanan bölgeyi kalp seviyesinin üzerinde tutmak gereklidir. Buz ve bandaj uygulaması bu şekilde sürdürülmelidir. Aşil Tendinitisi Nedeni: Baldır kaslarının kramp yada spazmlara neden olacak derecede aşırı zorlanması. Bulgular: Topuğun üst kısmında uzun süren ağrılar. İlkyardım: Ağrılı tarafı tespit edin ve zorlamadan kaçının.

35 Aşıl Tendonu Kopması Nedeni: Koordine olmayan kas gerilmesi veya direk fiziksel etki ile ani ve aşırı zorlama. Bulgular: Diz-dirsek pozisyonunda, her iki ayak muayene masası kenarında serbest olarak sarkarken, baldır kavrama testinde sağlam tarafta ayak parmaklarında kopan tarafta hareket yoktur. Tendon üzerinde bir çukur izlenir. Ek uygulamalar: Mutlaka cerrahi onarım gereklidir. İlkyardım: Eklem fonksiyonunu korumak için erken dönemde egzersizlere başlanmalıdır. Düzenli olarak jel uygulanması önerilir.

36 Aşıl Tendonu Çekmesi Nedeni: Ani ve kuvvetli zorlanma veya direk fiziksel travma. Belirtiler: Egzersiz sırasında topuk ve tendon bölgesinde hareketi engelleyici tipte deliniyor hissi veren ağrı. Ek Uygulamalar: Destekleyici bandaj kullanılmalı ve düzenli olarak gel uygulanmalıdır. Bağ Zedelenmesi Nedeni: Eklemi doğal sınırları ötesinde harekete zorlayan herhangi bir kuvet bağ zedelenmesine yol açabilir. Belirtiler: Etkilenen eklemde ağrı, fonksiyon bozukluğu ve eklem içi kanamaya ve sıvı artışına bağlı olarak şişme. İlk uygulamalar: Jel ile birlikte soğuk (buz) uygulama. Eklemin başkaca bir zorlanmaya maruz kalmaması için bandajlama. Ciddi durumlarda hekime başvurulmalıdır.

37 Su Toplaması Nedeni: Ayakkabı ya da diğer spor malzemelerinin deri üzerine yaptığı baskı ya da tahriş. Bulgular: Derinin dış tabakasının altında sıvı birikimi ile birlikte üst tabakanın ayrılması. İlkyardım: Su toplanması durumunda sıvı boşaltılmalı bölge dezenfekte edilmeli ve etkılenen alan hava geçişi sağlanacak şekilde pansuman yapılmalıdır.

38 Kas Sertliği  Nedeni: Uygun olmayan antrenman rejimi, kasların aşırı kullanımı, bazı minerallerin yetersizliği. Bulgular: Kısa süreli kas ağrıları ve yorgunluk. İlkyardım: Etkilenen kas gruplarının gerdirme egzersizleri ile gevşetilmesi. Sıcak-ıslak uygulamalar (sıcak duş ve banyo). Jel uygulaması.

39 Kasık Zorlanması Nedeni: Spora katılım öncesi yetersiz ısınma ve gerdirme sonucu uyluğun iç kısmındaki kas ve tendonların aşırı zorlanması. Bulgular: Uyluğun üst ve iç kısmında şiddeti gittikçe artan ağrı. İlkyardım: Etkilenen bölgeye 20 dakika kadar buz uygulanır ve baskılı bandaj yapılır. Kıkırdak Zedelenmeleri Nedeni: Yerde sabit ve diz bükülü durumdayken iç ya da dış kuvvetlerin etkisiyle diz ekleminin zorlanması. Bulgular: Dizin bükülme ve dönme hareketlerinde eklem bölgesinde ağrı duyulur. Ağrı nedeniyle dizin tam olarak gerilme pozisyonuna gelmesi hemen hemen imkansızdır. İlkyardım: Diz çevresine gel uygulanır. Buz ile soğuk-baskılı bandaj yapılır. Zaman kaybetmeden hekime başvurulmalıdır. Bu tip sakatlıklar genellikle operatör gerektiren durumlardandır.

40 Kas Ezilmeleri  Nedeni: Sert bir cisime ya da sakatlanmaya yol açabilecek bir baskının kasta bölgesel olarak bir doku bütünlüğü bozukluğu yaratması. Bulgular: Bazı durumlarda damar dışına sıvı sızmasına bağlı olarak morarma görülebilir. İlkyardım: Jel ve soğuk-baskılı bandaj ile 48 saat tedavi yapılır. Kas Çekmeleri  Nedeni: Tek bir kas grubunun gerilebilme sınırından daha fazla zorlanması. Yetersiz kondisyon. Antrenman ve gerdirmelerinin uygun olarak yapılmaması. Magnezyum alımında yetersizlik. Bulgular: Ani zorlanmalarda kas ağrıları. İlk Uygulamalar Sportif aktivitelerden geçici olarak uzak kalınmalıdır. REPARIL-GEL ve soğuk uygulamalar yapılmalıdır.  Sıyrık ve Kesikler Nedeni: Genellikle düşmelere bağlı olarak deride ortaya çıkan yüzeysel zedelenmeler. Bulgular: Etkilenen alanda ağrı ve kızarıklık. Bazı durumlarda hafif kanama. İlkyardım: Alkol içermeyen dezenfekten sıvı ile yara temizlenmelidir. Hava akımına izin verecek bir malzeme ile yara pansumanı yapılır.

41 Çıkıklar  Nedeni: Dış kökenli bir fiziksel kuvvet uygulaması sonucunda eklemi oluşturan kemik uçlarının normal pozisyonları dışında yer değiştirmeleri. Bulgular: Etkilenen eklem bölgesinde ağrı. İlkyardım: Soğuk ve baskılı bandaj uygulanıp çıkan eklem hareketsizleştirilmelidir (Atelleme). Derhal bir doktora başvurulmalıdır Burkulmalar  Nedeni: Bir eklem iç ya da dış kökenli bir fiziksel etken tarafından normal hareket sınırlarının ötesinde zorlandığında eklemin bağları aşırı gerilebilir veya kopabilir. Bulgular: Oldukça kısa bir süre içinde eklem çevresinde şişme ortaya çıkar. Damar zedelenmesi nedeniyle eklem çevresinde ve içinde kanama olabilir. İlkyardım: Yeterli süre ve sıklıkla buz ve soğuk uygulanmalıdır (genellikle 1/2 -1 saat ara ile dakika kadar ve 48 – 72 saat boyunca). Gel sürülür ve baskılı bandaj yapılır. Burkulan tarafta (örn. ayak bileği burkulması ise) bacak yüksekte tutulur (elevasyon) ve yer çekimi etkisinden yararlanılarak şişme engellenmeye çalışılır.

42 HENTBOL Hentbol bir takımın 7’şer saha oyuncusu ve 5 yedekten oluşan kadro ile iki takım halinde oynanan bir spordur. Hızlı, fiziksel güce dayanan ve atışların neredeyse 100km/saate ulaştığı bir spor dalıdır. Oyununun süresi 30’ar dakikalık iki devreyi kapsar. Hentbol kuvvet, dayanıklılık, hız ve esneklik kazanılmasına katkısı büyüktür. Ayrıca takım halinde ve bireysel hareket etme, hızlı düşünme ve karar verme ile cesaret, azim ve kararlılık gibi özelliklerin kazanılmasında da katkısı büyüktür. 

43 HENTBOL NASIL OYNANIR Hentbol toplamda 12 kişilik kadrolarla oynanan takım sporudur. Temeli rakip kaleye gol atmak olan hentbol elle oynanır. Oyuncuların ayak ve diz altı bölgelerine topun temas etmemesi gerekir. Oyuncular arası belirli bir temas düzeyi olabilir. Ancak faullerde hentbolcuya iki dakikalık oyun dışı kalma cezası verilir. Hentbolcu topu elinde en fazla üç saniye tutabilir ve top ile beraber en fazla üç adım atabilir. Hakemler gerekli durumda oyunculara müdahale ederler.  Hava atışı ile başlayan oyun 30’ar dakikalık iki bölümden oluşur. Bu bölümlerde istenildiği kadar oyuncu değiştirilebilir. Maç bitiminde beraberlik halinde 1’er puan, kazanma durumunda ise 2 puan verilir. Temel hareketler ise;  Top tutma El üstü pas Bilekten pas Çift el göğüsten pas El yerden pas Piston hareketi Yana bükülü atış Düşerek atış ve benzerleridir.

44 Voleybol Sahası / Voleybol Saha Ölçüleri
Voleybol Nedir? Bir voleybol filesi ile ortadan ikiye bölünmüş bir sahada, altışar oyuncudan oluşan iki takımın karşılaştığı, belli kuralları olan ve topa elle vurulup karşı takımın topu karşılayamamasının hedeflendiği spor. Voleybol Sahası / Voleybol Saha Ölçüleri Voleybol saha ölçüleri 18 metre uzunluğunda, 9 metre genişliğinde bir dikdörtgendir. Bu dikdörtgeni tam ortasından ayıran bir voleybol filesi vardır. Voleybol filesinin yüksekliği erkeklerde 2.43 metre, kadınlarda 2.24 metredir. Bu file, voleybol sahası alanını 9’ar metrekarelik iki eşit kareye böler. Bu iki kare her iki takımın yarı sahasıdır. Bu kareleri 3 metre, 6 metre uzunluklarında iki bölgeye ayıran bir 3 metre çizgisi bulunur. Her takımın yarı sahaları içerisinde 6’şar oyuncusu bulunur. Bunlardan 3’ü öndeki hücum oyuncuları, 3’ü arkadaki defans oyuncularıdır. 3 metre çizgisi arkadaki defans oyuncularının hücum etme sınırıdır. Onlar bu çizgiyi geçemezler.

45 SAĞLIKLI YAŞAM İÇİN EGZERSİZ
Sağlıklı Yaşam ve Egzersiz Yaşam boyu tüm bireylerin sağlığının korunması, geliştirilmesi, yaşam kalitesinin artırılması ve sağlıklı yaşam (sağlıklı bes­lenme ve fiziksel aktivite alışkanlığının benimsenmesi, sigara içme alışkan­ lığının önlenmesi) biçimlerinin benimsenmesi, var olan ve yaşam kalitesini bozan beslenme sorunlarının (protein-enerji yetersizliği, demir yetersizliği anemisi, iyot yetersizliği hastalıkları,raşitizm, diş çürükleri, şişmanlık vb.) en aza indirilmesi, diyete bağlı kronik hastalıkların (koroner kalp hastalık­ları, hipertansiyon, bazı kanser türleri, diyabet, osteoporoz vb.) önlenmesi ve tedavisine yönelik yaşam şeklinin iyileştirilmesi, çevre koşullarının düzeltilmesi ve geliştirilmesi olarak tanımlanmaktadır.

46 Düzenli egzersizin faydası nedir?
Kalp hastalığı ve diğer kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Kişiyi enerjik kılar; stresi azaltır. Kilo vermeye yardımcı olur. Kasları ve kemikleri güçlendirir. Yaşam kalitesini artırır. Düzenli egzersiz kan basıncını azaltır. Araştırmalar düzenli egzersizin hafif ve orta derecede hipertansiyonda kan basıncını ortalama 10 mmHg düşürdüğünü göstermektedir. Bu miktar kan basıncı ilaçları ile elde edilen etki ile benzerdir. Ancak uzun dönemde sağlanacak faydalar çok daha fazladır. Orta yoğunluktaki egzersizin ağır yoğunluktaki egzersize göre kan basıncını daha etkin düzeyde düşürebildiği bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır.

47 Hangi aktiviteler fiziksel aktivite olarak kabul edilir?
Fiziksel aktivite günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen, kalp ve solunum hızını arttıran ve farklı şiddetlerde yorgunlukla sonuçlanan aktiviteler olarak tanımlanabilir. Yürümek, koşmak, sıçramak, yüzmek, bisiklete binmek, çömelmek – kalkmak, kol ve bacak hareketleri, baş ve gövde hareketleri gibi temel vücut hareketlerinin tümünü ya da bir kısmını içeren çeşitli spor dalları, dans, egzersiz, oyun ve gün içersindeki aktiviteler fiziksel ak­tivite olarak kabul edilebilirler çalışmalarla kanıtlanmıştır.

48 Egzersiz uygulanırken dikkat edilmesi gereken konular nelerdir
Egzersiz uygulanırken dikkat edilmesi gereken konular nelerdir ? Önce ısınma egzersizleri (10-15 dakika) yapılmalıdır. Isınma ve soğuma sırasında esneklik egzersizleri yapılmalıdır. Egzersiz yapılırken kalp atım hızı izlenmelidir (Kalp atım hızı sayılarak veya kalp atım hızını gösteren aletler kullanılarak izlenebilir). Yapmaktan zevk alınan aktiviteler, grup halinde uygulanmalıdır. Egzersizlerin sonunda aktivite düzeyi yavaş yavaş azaltılmalıdır (5-10 dakika soğuma). Egzersiz sırasında nefes tutulmamalıdır. Egzersiz sırasında nefesi tutmak, kanın kalbe geri dönüşünü azaltır.

49 Futbol sahası

50 Basketbol sahası

51

52

53 Hentbol sahası

54 Voleybol sahası

55 Atletizm sahası

56 Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklısını severim.

57 Geç Kalmadan Harekete Geç!

58 Ders Sözlüğü Anaerobik kapasite: Çok kısa süreli, maksimal ve supramaksimal fiziksel aktivitelerde kasların işe adapte olabilme kapasitesidir. Anaerobik kapasitenin birim zamandaki değerine anaerobik güç denir. Ağırlık kaldırmak, halter, disk atmak, 100 m hız koşusu, basketbol ve futbol gibi oyunlarda hızlı çıkışlar gibi aktiviteler ile sporlarda anaerobik gücü değerlendirmek, anaerobik performansın değerlendirmesi için önemlidir. Fule: Adım aralığı. Süratte devamlılık: Elde edilen koşu sırasında ulaşılan hızın mümkün olduğu kadar uzun süre korunması. Dayanıklılık: Yorgunluğa karşı koyabilme yetisidir. Yorgunluk karşısında performansı uzun süre sürdürebilme becerisi. Sıçrama kuvveti: Yer çekimine karşı /direnç/ e karşı koyabilme yetisidir. Explosive Kuvvet: Patlayıcı Kuvvet: Ani ve maksimal kas kasılmaları sırasında ortaya çıkan en büyük kuvvet yetisi.