Anayasası’nın tıkanıklıklarına çözümler

... konulu sunumlar: "Anayasası’nın tıkanıklıklarına çözümler"— Sunum transkripti:

1 1982 1961 Anayasası’nın tıkanıklıklarına çözümler
Cumhurbaşkanına belli şartlar altında TBMM seçimlerini yenileme Cumhurbaşkanı seçiminde tıkanıkları giderici Meclis başkanı seçiminde kolaylık Tek meclis meclis toplantı yeter sayısı 1/3e düşürüldü Grup kurma sayısı 10dan 20ye

2 . Güçlü yürütme Güçlü cumhurbaşkanı Daha az katılımcılık,
Devleti sınırlandırma anlayışı yerine devlet merkezli toplum ve siyaset Siyaset ve sivillere güvensizlik Darbe dönemi kanunlarının Anayasaya aykırılık denetiminin yapılamaması 2001 yılına kadar devam etti

3 değişiklikler 1987 1993 1995 1999 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2010 2017

4 2017 henüz yürürlüğe girmeyen değişiklikler
Mv. Sayısı Mv. Seçim dönemi Cumhurbaşkanlığı ve TBMM seçimleri aynı gün Yasama yürütme yetkileri yeniden düzenleme, yürütme cumhurbaşkanına, (bakanlar kurulu yerine) Halk tarafından seçilme KHK, gensoru güven oylaması kaldırılması Cumhurbaşkanlığı kararnamesi Cumhurbaşkanının sorumluluğu Karşılıklı seçime gitme kararı alınabilmesi

5 DEVLETİN TEMEL NİTELİKLERİ
CUMHURİYETÇİLİK Dar Anlamda: hukuki olarak monarşi olmayan devlet, devlet başkanı veraset usulu ile geliyorsa monarşidir Geniş Anlamda: sadece monarşinin tersi değil, demokrasi ile özdeş olması Anayasalarımızda demokratik olduğu ayrıca belirtildiğinden, Cumhuriyet dar anlamda kullanılmıştır

6 Başlangıçta belirtilen temel nitelikler
Genelde anayasalrda bir başlangıç bölümü olur Bu bölüm daha edebi bir uslup ile yazılır Genelde norm içermezler Anayasa metnine dahildirler Burada belirtilen ilkeler ayrıca maddelerde de yer alabilir.

7

8

9 ÜNİTER DEVLET Üniter devlet ve federal devlet arasında farklar
Yerinden yönetim kavramı Yerinden Yönetim Üniter devlette bir tercih Federalizmde yerinden yönetim sistemin özelli Türkiye Cumhuriyeti Üniter’dir Yerel yönetimler üniterliği etkilemez Yerinden yönetim anayasal ilke olarak 1921den beri var

10

11 1982 anayasası

12 Ülkenin bölünmez bütünlüğü
3. madde Topraklar hiçbir şekilde parçalanamaz Hiçbir yerin ayrılma yetkisi yok Devletin de devretme yetkisi yok Başka bir devlete de topyekun katılamaz

13 Milletin bölünmez bütünlüğü
Milleti oluşturan insanların din, dil, etnik köken bakımından ayrım yapılmadan aynı egemenliğe tabi oldukları Aynı haklar Aynı yükümlülükler

14 Atatürk Milliyetçiliğine bağlı
Atatürk’ün millet tanımları Bir harstan (kültürden) olan insanlardan mürekkep cemiyete millet denir - Zengin hatıra mirasına sahip bulunan, - - beraber yaşama hususunda müşterek arzu ve muvafakatte samimi olan, - sahip olunan mirasın muhafazasına devam hususunda iradeleri müşterek olan insanların birleşmesinden meydana gelen cemiyete millet namı verilir

15 LAİK DEVLET I. Cumhuriyetin nitelikleri
MADDE 2. – Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir

16 . LAİKLİK: din inanç ibadet hürriyeti, din ve devlet işlerinin ayrılığı, İnanç hürriyeti: dilediği inanç ve kanaate sahip olması dilerse hiçbir inanca sahip olmama

17

18

19 . Anayasaya göre (24) Herkes vicdan dini inanç ve kanaat hürriyetine sahip Kimse, ibadete, dinî âyin ve törenlere katılmaya, dinî inanç ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; dinî inanç ve kanaatlerinden dolayı kınanamaz ve suçlanamaz

20 . DİN VE DEVLET İŞLERİNİN AYRILIĞI
Din kurumlarının devlet fonksiyonlarını Devlet kurumlarının din fonksiyonlarını ifa edemeyeceği Dine bağlı devlet- devlete bağlı din uygulamasının olmayacağı Devletin resmi dininin bulunmayacağı

21 . 2012 yılına kadar Anayasa Mahkemesinin çok sayıda kararı laiklik ile ilgili Anayasa mahkemesinin çoğu kararının hukuki olmaktan çok ideolojik, siyasi ve sosyolojik yaklaştığı eleştiriler İki büyük konuda içtihatları tartışıldı Parti kapatmalar Başörtüsü sorunu

22

23 DEMOKRATİK DEVLET 2. Madde: Türkiye Cumhuriyeti demokratik bir devlettir 6. madde: Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Egemenlik : devlet içindeki en üstün buyurma kudreti Halk egemenliğini seçilmiş temsilcileri aracılığı ile kullanır Referandum günümüzde giderek yaygınlaşmakta Demokratik devlet demokrasiye uygun devlet demektir

24 Demokrasinin kurumları
Özgür ve düzenli seçimler Siyasi çoğulculuk ve yarışma, çok partili hayat Temel hak ve hürriyetler Çoğunluk yönetimi ve azınlık hakları Seçilmişlerin üstünlüğü

25 Demokratik devletin temel unsurları
ÖZGÜR VE DÜZENLİ SEÇİMLER SEÇİM KAVRAMI: Seçim oy verme aracılığıyla yönetime muvafakat verme, geri alma, yenileme Meşruiyet sağlar Yönetilenler iktidarı belirler

26 . DEMOKRATİK SEÇİMİN İLKELERİ Düzenli aralıklarla yapılacak seçim
Genel oy Eşit oy Oy verme hürriyeti Oyun gizliliği Açık sayım ve döküm

27

28 SEÇİMLERİN SERBESTLİĞİ İLKESİ

29 . Vatandaşların hiçbir baskı ve zorlama olmadan oy kullanabilmesini ifade eder Hiçbir seçmene sandık başında, müdahale, telkin ve tavsiyede bulunulamaz Özünde oy verip vermemenin de serbestliğini içerir ancak Anayasamız oyu mecburi tutmuştur Katılmayana para cezası öngörür

30 Eşit oy