TENDİNİTLER.

... konulu sunumlar: "TENDİNİTLER."— Sunum transkripti:

1 TENDİNİTLER

2 TENDİNİT-TENDİNOSİS-TENOVAGİNİTİS
Genel olarak her üç terim de tendonların ve bağlantılı yapıların iltihabını simgeler

3 Akut dönemde gelişen durum tendinitis’tir.
Olay kronikleştiğinde ve tendonda sertleşme başladığında tendinosis adını alır. Tenovaginitis ise tendon kılıfının iltihabıdır.

4 Bir tendonda iltihabi bir reaksiyon gelişmesi genel olarak 3 şekilde olabilir
1) Tendonun aşırı yüklenmesi(mikrotravmalar) 2) Tendonun çok fazla yüklenme olmadan aşırı kullanımı(overuse) 3) Bazı romatizmal hastalıkların ya da travmaların direk olarak tendonu zorlaması(RA; kırıklar v.b.)

5 OMUZ EKLEMİ

6 Omuz kuşağı anatomisi Eklemler Kemikler Glenohumeral Skapula
Akromiyoklavikular Sternoklavikular Skapulotorasik Kemikler Skapula Klavikula Humerus Sternum

7 Rotator Manşet Lezyonları
Omuz ağrısının en sık nedeni rotator manşet lezyonlandır

8 ROTATOR CUFF DIŞ ROTASYON İÇ ROTASYON SUPRASPİNATUS SUBSKAPULARİS
İNFRASPİNATUS TERES MİNOR İÇ ROTASYON SUBSKAPULARİS

9 ROTATOR KAF (CUFF)—DIŞ ROTASYON KASLARI

10 ROTATOR KAF (CUFF)—İÇ ROTASYON KASI

11 Rotator Manşet Tendiniti
Genç bireylerde glenohumeral instabilite veya fırlatma hareketi gibi durumlarda akut tendinit gelişebilir Yaşlı hastalarda travma veya tekrarlayan aktivite öyküsü olmayabilir Omuzda giderek artan rahatsızlık hissi, GECE AĞRISI, hareketle ağrı öyküsü bulunur Dejeneratif YIRTIK varsa GÜÇSÜZLÜK saptanabilir

12 Kolun abduksiyon ve fleksiyon hareketi ile ve uzun süre baş seviyesinin üzerinde tutulması ile ağrı artar Hastalar giyinirken kollarını arkaya götürmekte ve saçlarını tarama gibi hareketleri yapmada zorlanırlar Ağrı deltoid kası üzerinde hissedilir ve yatakta tutulan tarafa dönme ve üzerine yatma ile şiddetlenir Aktif omuz hareketleri ağrı nedeniyle kısıtlanır, kronik vakalarda adeziv kapsülit gelişebilir

13 Tedavide hastanın istirahati ve aktivite modifikasyonu olayın kronikleşmesini önleyebilir
Fizik tedavi ajanları ve NSAİİ ile inflamasyonun ve ağrının giderilmesi ilk aşamadır. Ağrı azaldığında ise omuz eklem hareket açıklığı (EHA) ve güçlendirme egzersizleri planlanır.

14 Subakromiyal Sıkışma (Impingement) Sendromu
Humerus başı ile onun üzerinde bulunan akromiyon ve korakoakromiyal ark arasında yumuşak dokuların, supraspinatus tendonunun ve subakromiyal bursanın sıkışması sonucu gelişen klinik tablodur Subakromiyal boşluğun daralmasına yol açan (akromiyoklaviküler eklemde hipertrofi, akromiyonun anatomik varyasyonları, osteofit formasyonu vb)

15 ACROMİON SUBAKROMİAL BURSA SUPRASPİNATUS CORACOİD ÇIKINTI

16 Subakromiyal aralığın daralması, kolun elevasyon ve abduksiyonu sırasında rotator manşet kaslarının özellikle de supraspinatus tendonunun bası altında kalmasına neden olur. Uzun süre devam ederse dejeneratif tendinit ve rüptür Hastalarda omuzun ön yüzünde ve deltoid kası altında ağrı şikayeti mevcuttur. AĞRI GECELERİ ARTAR Kolun abduksiyonu ağrılıdır

17 Rotator Manşet Yırtıkları
En sık SUPRASPİNATUS YIRTIKLARI görülmektedir. Travmatik yırtıklar genellikle gençlerde- cerrahi ted Büyük bir bölümü dejeneratif yırtıklar Kol düşme testi pozitiftir. Hastaya kolunu 90° abdüksiyona getirmesi ve tutması ve koluna yukarıdan uygulanan kuvvete karşı direnç göstermesi istenir. Eğer hastanın kolu direnç gösteremez ve aşağı düşerse test pozitif olarak kabul edilir.

18 ACROMİON ROTATOR KAF (CUFF)—DIŞ ROTASYON KASLARI

19 Rotator manşon lezyonlarında ilk olarak konservatif tedavi önerilse de komplet yırtıkların anatomik pozisyonda iyileşmesi mümkün değildir. Konservatif tedavi ancak sedanter yaşayan ve omzunu minimal kullanan hastalarda tercih edilmelidir. Yaşın 65 ve üzerinde olması, yırtığın 5 cm'den büyük olması, kadınlarda biseps tendon rüptürünün eşlik etmesi cerrahi sonuçları olumsuz etkilemektedir.

20 Kalsifik Tendinit Rotator manşet tendonlarında oluşan kalsifikasyonla karakterize, etiyolojisi belli olmayan bir hastalıktır. 40-60 yaşlar arasında ve bilateral görülür. En sık SUPRASPİNATUS tendonunda Dejeneratif kalsifikasyon tendonun kemiğe yapışma yerinde oluşur Radyografık olarak tuberkülüm majusta tendon yapışma yerine yakın, küçük, noktasal kalsifikasyonlar görülür.

21 Adeziv Kapsülit Omuz ekleminin tüm yönlere aktif ve pasif hareketlerinde kısıtlılık ile karakterize bir hastalıktır. Primer adeziv kapsülit idiopatiktir ve etiyolojide bir neden bulunamaz Sekonder adeziv kapsülit ise rotator manşet yırtıkları, travma, uzamış immobilizasyon gibi nedenlere bağlı ve diabetes mellitus, hipertiroidi, akciğer hastalıkları, miyokard infarktüsü, servikal omurga patolojileri, refleks sempatik distrofi ve inme gibi hastalıklarla birlikte görülür. Diyabetik hastalarda adeziv kapsülit % 10-29 Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür Hastaların yaşı genellikle 40 yaş üzerindedir

22 Hastalığın seyri 3 evreden oluşur:
Evre 1-Ağrılı faz: Şiddetli ağrı vardır ve EHA kısıtlanmaya başlar. Ağrı istirahatte ve gece artar. Bu evre 2-9 ay sürer. Evre 2- Adeziv faz: Ağrı azalırken hareket kısıtlılığı artar ay sürer. Evre 3- Rezolüsyon fazı: Ağrı azalır ve EHA yavaş yavaş artar. Bütün hastalık dönemi 1-3 yıl sürebilir. Her ne kadar hastalığın kendini sınırlayan ve spontan iyileşen bir karakteri olsa da hastaların hareket kısıtlılığı uzun yıllar devam etmektedir. Fizik muayenede; pasif ve aktif omuz hareketlerinin birlikte kısıtlı olması, rotator manşet tendinitinden ayırt edilmesini sağlar. Ağrılı fazda tüm hareketlerde ağrı vardır.

23 Tedavide amaç ağrının giderilmesi ve EHA'nın sağlanmasıdır.
Pasif germe egzersizleri, ağırlıkla yapılan codman egzersizleri EHA'nı artırmak amacıyla uygulanır. Hastaların büyük bölümü fizik tedavi ve egzersizden fayda görmektedir. 12-16 haftalık konservatif tedaviye yanıt alınamazsa cerrahi tedavi planlanmalıdır. Artroskopik kapsüler gevşetme son yıllarda en sık kullanılan cerrahi yöntemdir.

24 Biseps tendiniti Genellikle rotator manşet lezyonları ve glenohumeral instabilite ile birlikte görülür Aşırı zorlanma ve kullanma, ağır kaldırma, tendon ve omuz üzerinde ağırlık taşıma sonucu gelişir. Akut dönemde tendonda ödem ve tenosinovit Neden ortadan kaldırılmazsa kronik biseps tendiniti Fizik muayenede; palpasyonla biseps tendonunda hassasiyet saptanır.

25

26 Akut dönemde eklem hareket açıklığı egzersizleri
Tanı: USG ve MRG Konservatif tedavi istirahat analjezik ve NSAİİ fizik tedavi egzersiz Akut dönemde eklem hareket açıklığı egzersizleri Semptomlar yatıştığında germe ve güçlendirme egzersizleri eklenir Proksimal tendon rüptürü genç kişilerde cerrahi olarak tamir edilirken, yaşlı ve sedanter kişilerde konservatif tedavi tercih edilmektedir

27 Biceps tendon rüptürü Bisipital tendonda ileri dejeneratif değişiklikler+akut zorlanma ile veya spontan olarak tendon rüptürü gelişebilir. Ağrı omuzun ön kısmındadır ve bisipital oluk boyunca Kolun baş üzerinde tutulduğu aktiviteler, omuz ekstansiyonu ve dirsek fleksiyonu ile ağrı şiddetlenir Yaşlı bireylerde ise spontan rüptür oluşabilir ve genellikle sessiz bir klinik vardır. Dirsek fleksiyonu ve supinasyonda güçsüzlük vardır.

28 DİRSEK

29 Lateral Epikondilit (Tenisçi Dirseği)
En sık yaşlar arasında görülür. El bileği ekstansör kas grubununun dirsekte periosta tutunduğu lateral epikondilde tendinit ve periostit görülür. Klinikte, yavaş başlangıçlı, önkola, omuza ve el sırtına yayılan ağrı vardır. Ağrıya neden olan hareketlerden kaçınma ve etkilenen tarafın istirahate alınması tedavinin ilk basamakları Lateral epikondilit bandı ve el bileği istirahat splinti, ekstansör kas grubunun aktivitesini azaltmak amacıyla

30

31 Medial Epikondilit (Golfçü Dirseği)
El bileği fleksör ve pronatör kas tendonlarının medial epikondildeki yapışma yerinde oluşan tendoperiostitdir. Klinik seyri daha hafiftir. Dirsek medialinde önkol fleksör yüzüne yayılan ağrı vardır. Medial epikondil palpasyonu ağrılıdır.

32

33 EL- EL BİLEĞİ

34 De Quervain Tenosinoviti
Abduktor pollisis longus ve ekstansör pollisis brevis tendonlarının inflamasyonu El bileğinde 1.ekstansör tendon lojunda, radial stiloid çıkıntı üzerinde ağn şikayeti vardır. Ağrı başparmağa ve önkola doğru yayılır Başparmağın dirence karşı abduksiyonu ağrılıdır. Splint ile başparmak ve el bileğinin istirahati NSAİ ilaçlar, akut dönemde lokal soğuk uygulama, subakut ve kronik dönemde lokal sıcak

35

36 Tetik Parmak (Stenozan Tenovajinit)
Elde en sık rastlanan tekrarlayıcı, travmatik hastalıktır. Başparmak ve diğer parmaklann fleksör tendonlarında ortaya çıkar. Anatomik lezyon, başparmak ve diğer parmak­lann fleksör tendonlannın metakarpofalangeal eklem üzerinde bulunan lokalizasyonunda fıbrozis ve daralma ile sonuçlanan tenosinovitidir. Daralmanın olduğu lokalizasyonda tendon nodülü oluşur. Tendonun hareketi sırasında daralan bölgede takılma ve sonrasında ani atlama ortaya çıkar (tetik parmak). İleri aşamada ise fleksiyonda kilitlenme gelişir. En sık nedeni tekrarlayan kavrama hareketi sonucu oluşan aşın kullanım travmasıdır.

37

38 FİBROMYALJİ

39 Fibrosit yada fibromyalji, fibröz dokunun bilinmeyen nedenlerle servikal,lumbal,gluteal ve özellikle torakal bölgelerde yoğunlaşması sonucunda oluşan bir non-artiküler romatizmal hastalıktır.

40 TANIM Kronik Etyolojisi bilinmeyen Yaygın vücut ağrıları
Belirli anatomik bölgelerde hassasiyet Azalmış ağrı eşiği Uyku bozuklukları Yorgunluk Sıklıkla psikolojik sıkıntı ile karakterize EKLEM DIŞI ROMATİZMAL BİR HASTALIKTIR 40

41 İş yaşamında başarısızlık, sevilen bir kişinin ölümü, boşanma, başka bir hastalık veya travma gibi stresli bir olayı izleyebilir Tek başına görülebilir (primer fibromyalji) Başka bir hastalığa eşlik edebilir (sekonder fibromyalji)

42 Epidemiyoloji ve Etyopatogenez
Fibromiyaljinin toplumda sıklığı %6-20 Kadınlarda yaklaşık 8 kat fazla Toplumda yaygın romatolojik bir hastalık olan osteoartritten sonra ikinci sıklıktadır Başlangıç yaşının arasında olduğu bildirilmektedir ve görülme sıklığı yaşla birlikte artmaktadır

43 Tanı ve ayırıcı tanı Miyofasiyal ağrı sendromu ve kronik yorgunluk sendromu, fibromiyalji ile sıkça karışır Ayrıca artritler, polimiyalji miyopatiler, hipotiroidizm, ankilozan spondilit, disk hernileri ve kardiyak ve plevral ağrılar da fibromiyalji ile karışabilir

44 Hassas noktaların mevcudiyeti:  Vücudun çeşitli bölgelerinde 18 simetrik hassas nokta bulunur.
Oksiput Bilateral, suboksipital kas insersiyonlarında Alt servikal Bilateral, C5-C7 intertransvers bölgelerin üstünde Trapez Bilateral, üst sınırın orta noktasında Supraspinatus Bilateral, kasların yapışma yerlerinde, spina skapula üzerinde orta noktaya yakın İkinci nokta Bileteral, ikinci kostokondral birleşim yerinde, üst yüzeylerin hemen dışında Lateral epikondil Bilateral, epikondillerin 2 cm. distalinde Gluteal: Bilateral Büyük trokanter: Bileteral, trokanterik çıkıntının arkasında Diz: Bilateral

45 Pakmakla bastırma yaklaşık 4 kg. ile yapılmalıdır
Pakmakla bastırma yaklaşık 4 kg. ile yapılmalıdır. Bir noktanın ağrılı sayılması için hasta palpasyonun “ağrılı” olduğunu söylemelidir. “Duyuyorum” demesi “Ağrılı” olarak kabul edilemez. Sınıflandırma amacıyla her iki kriterde de uyan hastalar FS olarak kabul edilirler. Yaygın ağrı en az 3 ay süreli olmalıdır. İkinci bir klinik bozukluğun varlığı FS tanısı ekarte ettirmez!

46 18 trigger noktanın en az 11 inde dokunma ile ağrının varlığı önemli bir teşhis kriteridir.

47 Dokunmaya hassas, ağrılı nodüller ile karakterizedir
Dokunmaya hassas, ağrılı nodüller ile karakterizedir.Bu nodüller bazen gözle (inspeksiyonla) görülebilecek kadar büyüktür.Palpe edildiğinde yada skapula hareketleriyle, krepitasyon veya snapping(üzerinden atlayıp geçme) görülür.

48 Sıklıkla hareketli nodüllerdir, ama sert de olabilirler
Sıklıkla hareketli nodüllerdir, ama sert de olabilirler.Çünkü nodüllerin üzeri adeziv bantlarla örtülmüştür. Kas lifleri arasına yerleşen nodüller lifleri irrite ederek ağrıya ve dolayısıyla kas spazmına ve gergin doku bantlarına neden olurlar. Genellikle yumuşak dokudaki değişiklikler daha belirgindir, ama derinin üzeri de bazen gergin, hafif kızarık ve parlak olabilir.

49 HASTALARDA HASSAS NOKTA TESPİTİ VE BAZİ STANDART SORULARİ İÇEREN " FİBROMİYALJİ RİSK TESTİ" MUTLAKA YAPİLMALİDİR. 1-YAKINMALARIN BAŞLAMA SÜRESİ  A) 3 aydan daha kısa   :   0   puan   B) 3 aydan daha uzun  : 10     “  2-VÜCUTTA HASSAS NOKTALARIN MEVCUDİYETİ  18 hassas noktadan her biri 5 puan değerinde olup bu noktaların varlığı ancak hekim muayenesi sonrası ispatlanır. Vücutta simetrik konumda olan bu noktalar, önde; köprücük kemiğinin üstünde ve önündeki boşlukta, dirseklerin üstünde, dizlerin içyanında ve kalçaların dışyanında toplam 5 çift, vücudun arkasında; boyunun en üst kısmından aşağı sırta doğru 4 sırada toplam 8 nokta olmak üzere vücutta 18 hassas nokta bulunmaktadır. Kesin tanı için; en az 11 noktanın üzerine basmakla hastayı rahatsız eden bir hassasiyetin olması şarttır.

50 3-CİNSİYET A) Erkek : 2 puan  B) Kadın :5 puan 4-HASTANIN YAŞI  A) 20’den genç : 1 puan   B) :5 puan C) :3 puan  D) 65’den fazla :1 puan 5-LABORATUVAR BULGUSU a) yok :5 puan    b) var :0 puan  

51 6- HASTALIĞI BAŞLATAN NEDEN
A)Aşırı stres, önemli üzüntü, korku    :5 puan     B)Travma (kazalar önemli düşmeler) :3 puan   C) Enfeksiyon sonrası :3 puan D) Evlilik sorunları :2 puan  E) Ciddi mesleki sorunlar :2 puan

52 7 -SIK RASTLANILAN HASTALIK BELİRTİLERİ
1)   Yorgunluk   : 5 puan 2)   Uykudan dinlenmemiş olarak kalkmak: 5 puan 3)   Hassas barsak sendromu: 4 puan 4)   Unutkanlık : 4 puan 5)   Uyuşma karıncalanma: 4 puan 6)   El ve ayaklarda soğuğa tahammülsüzlük: 4 puan 7)   Sabah vücutta tutukluk: 3 puan 8)   Baş ve yüz ağrıları : 3 puan 9)   Hafızada boşluk hissi: 3 puan 10) Bacaklarda huzursuzluk : 3 puan 11) Çene ekleminde sorunlar: 3 puan 12) Karında gaz ve geğirtiler: 3 puan 13) Ağız ve göz kuruluğu: 3 puan

53 8 - HASTALIĞA EŞLİK EDEN DİĞER BULGULAR    
1) Panik Atak   : 2 puan  2) Kaslarda sebepsiz kramplar  : 2 puan 3) Ani idrara çıkma hissi:2 puan 4) Adet öncesi gerginlik: 2 puan 5) Görmede olumsuzluklar, ışıktan kaçış: 2 puan 6) Sebepsiz baş dönmesi ve işitme kaybı: 2 puan 7) Eklem ve bağlarda gevşeklik: 2 puan 8) İştah anormallikleri: 2 puan 9) Kötü kokulardan ve gürültülerden rahatsızlık: 2 puan 10) Nedensiz terlemeler: 2 puan 11) Göğüs- kalp bölgesinde ağrı ve çarpıntı: 2 puan 12) Deride kuruluk, kaşıntı, renk değişiklikleri: 2 puan

54 Toplanan puanlar 115 ve üzeri ise KESİN FİBROMİYALJİ arası Muhtemel FİBROMİYALJİ 80 puanın altında çıkarsa kişi FM değildir.

55 Duyarlı nokta muayenesinde 5 dereceli skala kullanılmaktadır.
0- Duyarlılık yok 1- Duyarlılık var, geri çekilmiyor 2- Duyarlılık var ve geri çekiliyor 3- Duyarı var ve aşırı geri çekiliyor 4- Dokunulamıyor

56 Kas patolojileri Fibromiyaljili hastalarda kaslarda bir inflamasyon saptanamamıştır Ağrılı kaslarda yapılan EMG çalışmalarında da anormal elektrofizyolojik bulgu saptanamamıştır Fibromiyalji kaslarda sertliğe ve hassas noktalarla birlikte ağrıya yol açtığı için, kas ve tendonlara zorlanma ile mikrotravma olasılığı düşünülmüştür

57 Semptomlar En yaygın ve tipik semptomları AĞRI YORGUNLUK
UYKU BOZUKLUĞU

58 Ağrı Kronik, yaygın, simetriktir
%90 hastada bel, boyun ve omuzlarda lokalizedir Yanıcı tarzdadır ve günboyu değişiklik gösterir Genelde soğuk, stres, fiziksel çevre ve işyeri şartları, travma, yorgunluk gibi faktörlerle artar

59 TUTUKLUK, sabahları daha belirgindir, ancak tüm gün sürer, tüm vücutta
YORGUNLUK Genelde tüm gün boyunca devam eder ve ciddi boyutlardadır Fiziksel aktiviteyi etkiler, hastalar günlük işlerini yapmakta güçsüzlük ve halsizlik çekerler

60 Uyku düzensizliği, geceleri sık uyanma, SABAH YORGUN KALKMA, kendini dinlenmiş hissetmeme yakınmaları vardır Parestezi- KARINCALANMA

61 Diğer semptomlar -Anksiyete -Baş ağrısı -Dismenore
-İrritabl kolon sendromu -Depresyon -Ağız kuruluğu -Raynoud fenomeni

62 Deri kıvrımı hassasiyetinde trapezius kasının üst kısmı başparmak ve 2-3. parmaklar arasında orta derecede basınçla yuvarlanarak sıkılırsa ağrı oluşur Reaktif hiperemi trapeziusun orta noktası üzerinde değerlendirilir, palpasyondan sonra iki dakika eritemin görülmesi testin pozitif olduğunu gösterir Retiküler deri rengi değişimi ekstremitelerde görülür, kol ve bacakların iç yüzünde ve belde görülen bu deri değişiklikleri kırmızı, mavi ve mor noktalarla karakterize bir bulgudur.

63 Laboratuvar bulguları
Fibromiyalji dışlama sonrası verilen bir tanıdır- diğer romatizmal, endokrin, infeksiyöz, kemik hastalıklarının olmadığı gösterildiğinde tanı konur TÜM LABORATUAR BULGULARI NORMALDİR

64 Fibromiyalji ile birlikte olabilen hastalıklar
Depresyon, %25-60 oranında İrritabl barsak sendromu %50-80 oranında Migren %50 oranında beraber bulunur Kronik yorgunluk sendromluların %70 i fibromiyalji kriterlerine de sahiptir Mas; fibromiyaljinin lokalize bir formu olabilir.

65 Seronegatif spondilartropati:
Sıklıkla aksiyel iskelet etkilendiği için fibromiyalji ile karışabilir Raynoud fenomeni: FM de %10 hastada ortaya çıkar Kuru göz ve ağız: FM de %15 hastada görülür

66 Tedavi Fibromyaljinin tedavisi oldukça zordur.
Hastaya çeşitli tedavi yaklaşımlarını uygulamak gerekebilir. Bu yaklaşımlar şu özellikleri içermelidir: 1. Periferik ve santral analjezi sağlamalı, 2. Uyku bozukluklarını düzeltilmeli, 3. Psikolojik bozuklukları azaltılmalı, 4. Kas ve yüzeysel dokularda kan akımını arttırılmalı.

67 Hastanın Eğitimi Tedavi hasta ile iletişim kurulması,hastaya rahatsızlığının ne olduğunun iyi açıklanması ve güveninin kazanılması birinci koşuldur. FM’nin iyi karakterli olduğu, yaşamını tehdit etmeyen, sakatlık bırakmayan, gerçek, hayali olmayan bir hastalık olduğu hastaya iyice anlatılmalıdır.

68 Hastanın Eğitimi Hasta, fazla çalışma, anksiyete, stres, depresyon, fiziksel şartların bozuk olması, kötü postür, obesite gibi ağrıyı arttırıcı faktörlerden uzaklaşmalıdır. Lokal ısı ve germe egzersizleri gibi rahatlatıcı faktörleri kullanmaya teşvik edilmelidir. Bazı hastalar psikiyatrik danışmaya ihtiyaç gösterebilirler.

69 Egzersiz KYS ve FM de aerobik egzersiz en çok geçerliliği olan tedavilerden birisidir Egzersizin güvenilir ve etkili olduğuna hastayı inandırmak ve yavaş başlayıp süre ve şiddetini yavaşça arttırmak gerekir Haftada her gün 15 dk lık yürüyüş ile başlanmalı, tolere ettikçe arttırarak 1 saate çıkarmalı ve bisiklet, yüzme gibi tedavilere yönlendirilmelidir Aquaterapinin yaşam kalitesini arttırdığı ve ağrıyı azalttığı bulunmuş

70 Medikal Tedavi Analjezikler ve NSAII’lerin fibromyalji tedavisinde çok az etkileri vardır.Tedavide hiçbir zaman ilk veya tek tercih olmamalıdırlar. FM’de santral sinir sistemini aktive edici ilaçların özellikle de düşük doz antidepresanların kullanımı klinik çalışmalarda başarılı bulunmuştur.

71 Kronik yorgunluk sendromu-1
Kronik yorgunluk sendromlu hastalar organik bir neden olmaksızın ciddi ve ileri derecede kuvvetsizlik gösteren hastalardır Akut başlayan, devamlı ve halsizleştiren aynı zamanda viral enfeksiyonu düşündüren bulgular vardır

72 Kronik yorgunluk sendromu-2
Kronik yorgunluk sendromlu bir çok hastada aynı zamanda KRONİK MUSKÜLOSKELETAL AĞRI VE UYKU BOZUKLUĞU DA MEVCUTTUR HASTALARIN BİR ÇOĞU FİBROMİYALJİ KRİTERLERİNE UYAR Kronik yorgunluk sendromlu hastaların, şiddetli yorgunluk belirtisi ile fibromiyaljinin bir subgrubu olabileceği düşünülmektedir

73 Kronik yorgunluk sendromu-3
Kronik yorgunluk sendromu tanı kriterleri A-Major kriterler: Organik yada psikiyatrik hastalığı olmaksızın son 6 ayda meydana gelen ve halsizleştiren yorgunluk belirtileri

74 Kronik yorgunluk sendromu-4
B-Semptom kriterleri 1-Oral ölçülen arasında hafif ATEŞ 2-BOĞAZ AĞRISI 3-Ağrılı lenf nodülü 4-Generalize kas zayıflığı 5-MİYALJİ 6-Egzersiz sonrası alışılmamış uzun süreli yorgunluk 7-Generalize BAŞ AĞRISI 8-Eklem şişliği olmaksızın GEZİCİ ARTRALJİ 9-Nöropsikotik semptomlar (unutkanlık, irritabilite, depresyon vs) 10-Hipersomni ve insomni 11-Asıl semptomların son birkaç gün içinde gelişmesi

75 Kronik yorgunluk sendromu-5
C-Muayene kriterleri 1-düşük dereceli oral ateş( ) 2-farenjit 3-2 cm den küçük palpabl veya hassas servikal/aksiler lenf nodülleri Kesin tanı: 1 major kriter + semptom kriterlerinden 8 tanesi veya 1 major kriter + semptom kriterlerinin 6 tanesi + 2 muayene kriteri bulunması

76 Kelley romatoloji, 2008

77 MİYOFASİYAL AĞRI SENDROMU
Miyofasiyal ağrı sendromu kaslarda ve veya fasiyalarda (özellikle boyun-sırt ) oluşan TETİK NOKTALARDAN kaynaklanan ağrı Ağrıya eşlik eden kas spazmı Hassasiyet, tutukluk, Eklem hareket kısıtlılığı, Yorgunluk ile karakterize bir sendromdur En sık yaşları arasında ve daha çok kadınlarda görülür En çok tutulan bölgeler BAŞ-BOYUN, OMUZ VE BEL bölgeleridir

78 MAS, kas iskelet sisteminin ağrılarının EN SIK rastlanan nedeni olup
Genel toplumdaki prevalansı %12

79 Miyofasiyal ağrı sendromu
Klinik tanı kriterleri: 1-tetik noktalarda hassasiyet 2-yayılan ve yansıyan ağrı 3-kasta gergin bant LOKALİZE AĞRI (fibromiylaji_yaygın ağrı)

80 HATIRLAYALIM!!!

81 Tetik Nokta Tetik nokta, bir kasın içindeki veya fasiyasındaki palpasyonla ağrılı irritatif odaktır.

82 Tetik Noktalar Muayene sırasında palpasyon, kasta sert bant üzerinde parmağın kaymasına yol açacak görülebilir veya palpe edilebilir ani kasılma, irkilmeye neden olur (‘twitch response’ ‘seğirme yanıtı’). MAS için patognomoniktir.

83 Fibromiyalji Fizik muayenede en tipik bulgu dijital palpasyonla saptanan multipl HASSAS NOKTALARDIR

84 Tedavi Fizik tedavi Tetik noktanın lokal enjeksiyonu: Tetik noktaya 1-2 ml lokal anestezik (%1’lik prilokain) enjeksiyonu ağrıda rahatlamaya, normal eklem hareket açıklığının kazanılmasına ve kasın ağrısız olarak pasif gerilebilmesine olanak tanır.