Dr. A. Kadir ATLI Halk Sağlığı (İş Sağlığı) Bilim Uzmanı

... konulu sunumlar: "Dr. A. Kadir ATLI Halk Sağlığı (İş Sağlığı) Bilim Uzmanı"— Sunum transkripti:

1 İş Sağlığı Uygulamaları ve İşyeri Hekimliği İş Sağlığında Sahada Yaşanan Sorunlar
Dr. A. Kadir ATLI Halk Sağlığı (İş Sağlığı) Bilim Uzmanı SecuriTex Eurasia-1 Şubat 2015

2 ILO Tahminleri (J. Takala, 2005) Dünyadaki işgücü 2.8 Milyar
İşle ilgili ölümler milyon İş kazaları milyon İşle İlgili H. Meslek H milyon Dünya GSMH milyar $ İSG kaynaklı kayıp % Göçmenler milyon Okur yazar olmayan milyon Yoksul Nüfus milyon Çocuk işçi milyon (J. Takala, 2005) :10 Dr. A. Kadir Atlı

3 İş sağlığı=mesleki tıp+iş hijyeni
:10 Dr. A. Kadir Atlı

4 Umumi Hıfzıssıhha Kanununda (1593 Nolu Kanun; Resmi Gazete: 6 Mayıs 1930 - Sayı: 1489,
Kanunun 180. Maddesinde ”Devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran bütün iş sahipleri, çalışanlarının sıhhi ahvaline bakmak üzere, bir veya mütaaddit tabibin sıhhi murakabesini temine ve hastalarını tedaviye mecburdur” denilmektedir. Sözlüklerde “murakabe”nin sözcük anlamı korku, denetlemek, gözetmek, kontrol etmek olarak geçmektedir. Sağlık gözetimi (sıhhi murakabe) kavramı 1930 yılında çıkmış bir kanunumuzda yer almıştır. Çalışma Yaşamında Sağlık Gözetimi Rehberi-2011-İSGİP Dokümanları :10 Dr. A. Kadir Atlı

5 Tarihçe 1945’ de Çalışma Bakanlığı’nın kuruluşunun hemen ardından İşçi Sigortaları Kanunu (bugünkü Sosyal Sigortalar Kanunu) kabul edildi. İş kazaları ve meslek hastalıkları bu kanun kapsamında yer aldı. 1967’ de çıkarılan Sosyal Sigortalar Kanunu; SSK’nın sağladığı tedavi hizmetleri dışında kalan koruyucu hizmetler ve acil tıbbi yardım hizmetlerinin sağlanması amacıyla hekim tutulması zorunluluğunu açıklığa kavuşturdu. :10 Dr. A. Kadir Atlı

6 Tarihçe 1974’ de çıkarılan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü’nün 91.maddesi ile 50’den çok işçi çalıştıran işyerlerinde işverenin hekim bulundurma zorunluluğu yeniden tanımlandı. Ve işyeri hekimlerinin “çalışma koşulları ile görevlerini nasıl yürüteceklerini ayrıntılı şekilde gösteren” bir yönetmeliğin “tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde “ çıkarılacağı hükme bağlandı. 1970’ li yılların, toplumsal duyarlılığın ve taleplerin çalışan sınıflardan yana örgütlü güçleri büyüten ve etkinleştiren konjonktüründe TTB ve özellikle İstanbul Tabip Odasında işçi sağlığı alanı önemli bir yer tutuyordu. :10 Dr. A. Kadir Atlı

7 Tarihçe 1980’de, (6 ay içinde çıkarılması hükme bağlanan bu yönetmeliğin çıkması için 6 yıl geçmesi gerekti ) “İşyeri Hekimlerinin Çalışma Şartları İle Görev ve Yetkileri Hakkında Yönetmelik” nihayet yayınlandı. Bu yönetmeliğin “İşyeri Hekimlerinin Nitelikleri”ni tanımlayan 6. maddesinde işyeri hekimi olarak görev alacak olanların sahip olması gereken nitelikler arasında “ yetkili bir makam tarafından verilmiş bir işyeri hekimliği sertifikasına sahip olmak” tan söz ediliyordu. 1986’ da İstanbul Tabip Odasında Dr. Nejat YAZICIOĞLU, Dr. Metin BENOL ve Dr. Haldun SİRER sertifika programıyla ilgili çalışmalara başladılar. TTB; 1987 yılından itibaren konuya ağırlıklı önem verdi ve 35. Büyük Kongre, İşyeri Hekimliği Sertifika Programının başlatılmasına ve yasal olarak öngörülen işyeri hekimliği uygulamalarının yaygınlaştırılıp, desteklenmesi gerektiğine karar verdi. :10 Dr. A. Kadir Atlı

8 İlk yönetmelik İŞYERİ HEKİMLERİNİN ÇALIŞMA ŞARTLARI İLE GÖREV VE YETKİLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarih: ; Sayı: 17037 :10 Dr. A. Kadir Atlı

9 19-21 Ekim 1978’ de ülkemizde ilk kez TTB adına İstanbul Tabip Odası tarafından “1. Ulusal İşçi Sağlığı Kongresi ” düzenlendi. 4-7 Nisan 1988 yılında TTB tarafından “2. Ulusal İşçi Sağlığı Kongresi ” düzenlendi. 20-23 Nisan1998 tarihlerinde yine TTB “3.Ulusal İşçi Sağlığı Kongresi” ni (Türk İş, DİSK, KESK, TMMOB birlikteliği ile) düzenledi. :10 Dr. A. Kadir Atlı

10 İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Emektarları
Dr. İsmail TOPUZOĞLU Dr. Engin TONGUÇ Dr. Nazif YEŞİLLETEN Dr. Turhan AKBULUT Dr. Cahit ERKAN Dr. Muzaffer AKSOY Dr. Haldun SİRER :10 Dr. A. Kadir Atlı

11 :10 Dr. A. Kadir Atlı

12 :10 Dr. A. Kadir Atlı

13 :10 Dr. A. Kadir Atlı

14 29 Haziran 2003 itibariyle yıllara göre eğitilen işyeri hekimi sayısı
YIL KURSİYER SAYISI 1988 613 1989 2.076 1990 1.584 1991 2.515 1992 1.302 1993 1.862 1994 538 1995 1.557 1996 2.035 1997 1.205 1998 2.313 1999 2.766 2000 1.770 2001 2.030 2002 2.315 2003 1.217 Toplam 27.698 :10 Dr. A. Kadir Atlı

15 Ocak 2000- 29 Haziran 2003 yılları arasında illere göre eğitilen kursiyer sayısı
2000 2001 2002 2003 Adana 201 Ankara 218 410 Aksaray 205 Antalya 207 Balıkesir 196 Bursa 224 Çorum Diyarbakır 210 Eskişehir 219 Giresun Isparta 204 İçel 197 İstanbul 455 612 İzmir 195 190 K. Maraş 232 Kayseri 206 Kırklareli Kocaeli Konya 203 Malatya 255 Urfa Uşak 199 :10 Dr. A. Kadir Atlı

16 İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Emektarları
Dr. Nejat YAZICIOĞLU Dr. Cebrail ŞİMŞEK Dr. Gazanfer AKSAKOĞLU Dr. Levent KOŞAR Dr. Nazmi BİLİR Dr. Hınç YILMAZ Dr. Ahmet SALTIK Dr. Engin TUTKUN Dr. Gürhan FİŞEK Dr. Erkin TAN Dr. Bülent PİYAL Dr. Özcan BARİPOĞLU Dr. Çağatay GÜLER Dr. Arif Müezzinoğlu Dr. Ali Naci YILDIZ Dr. Mahmut YAMAN Dr. Bedia A. ÖZYILDIRIM Dr. Bülent BİLGİÇ Dr. Rana GÜVEN Dr. Mustafa N. İLHAN Dr. Buhara ÖNAL Dr. Ali Rıza TİRYAKİ Dr. İbrahim AKKURT Dr. Şevket AKSOY Dr. H. Behçet ATLI Dr. İstemi ORAL Dr. Ergün BAYDAN Dr. Oktay ERDİR Dr. Suat SARP Dr. Mesut DURMAZ Dr. Kayıhan PALA Dr. Müslüm GÜNEY Dr. Alp ERGÖR Dr. Tamer SUSMUŞ Dr. Yücel DEMİRAL Dr. Nuri VİDİNLİ Dr. Nadi BAKIRCI … Dr. Celal EMİROĞLU Adını sayamadığım nice gizli kahramanlar… Dr. Sedat ABBASOĞLU Dr. Deniz ÇALIŞKAN Dr. Ö. Kaan KARADAĞ :10 Dr. A. Kadir Atlı

17 İş sağlığı ekip işidir İşyeri Hekimi, İşyeri Hemşiresi (DSP),
İş Hijyenisti, İş Toksikologu, İş Güvenliği Uzmanı, … Çevre (?) :10 Dr. A. Kadir Atlı

18 :10 Dr. A. Kadir Atlı

19 Sorunlar İşsizlik, Taşeronlaşma, İş güvencesinin olmaması,
İşin normal zamanından daha çabuk bitirilmeye çalışması, :10 Dr. A. Kadir Atlı

20 Soru(n)lar İşyeri hekimlerinin eğitimi yeterli mi?
Eğitmenlerin yeterliliği Derslere devam sorunu Ders notu ve kitapların standardizasyonu Ekip çalışması-neden sadece çok tehlikeli sınıfta? İşyeri hemşireliği hekim yardımcılığı değildir Hemşirelerin eğitimi İşyeri hekimlerinin çalışma ortamı uygun mu? Bir masa, bir sandalye yetmez İşyeri sağlık birimi Kayıtların gizliliği Laboratuvar desteği-mobil sağlık hizmeti yasa dışı mı, lab. akredite mi? Tıbbi araçların kalibrasyonu yapılıyor mu? Ortam ölçümleri-akredite mi? :10 Dr. A. Kadir Atlı

21 Soru(n)lar Meslek hastalıkları tanı süreci Raporlar ciddiyetsiz
MH listesi güncellenmeli Tanı kurulu Raporlar ciddiyetsiz Hekimler attıkları imzanın sorumluluğunun farkında mı? :10 Dr. A. Kadir Atlı

22 İç Soru(n)larımız İşyeri hekimliği reçete hekimliği değildir
Risk Değerlendirmesini yeterince bilmiyoruz Sağlık risk değerlendirmesine ilişkin destek yetersizdir Rehberler var ama öznel değil, yetersiz Biyolojik risk etkenleri (?) :10 Dr. A. Kadir Atlı

23 İç Soru(n)larımız Tetanos aşısı Hijyen eğitimi Portör muayenesi
Onaylı Defter İsg-katip sorunları (aile hekimleri saat işyeri hekimliği onayı alabiliyor) :10 Dr. A. Kadir Atlı

24 İç Soru(n)larımız Etik sorunlar var mı? OSGB lerdeki hekimlik tü kaka
Bilgilendirilmiş onam Muayene bilgilerinin paylaşılması OSGB lerdeki hekimlik tü kaka Bireysel işyeri hekimliği matah mı? İşyeri hekimliği kamu ve özel hastanelerden kaçış yolu mu? :10 Dr. A. Kadir Atlı

25 İç Soru(n)larımız Ücret, hekim emeğinin karşılığını alabiliyor mu?
İşyeri hekimliği asgari ücreti ne olmalı? Bakanlık hekimi sadece evraklar üzerinden değerlendirebiliyor mu? Nitelikli hizmet nasıl ayırt edilir? Piyasa koşullarında hizmet kalitesinin bir önemi var mı? K :10 Dr. A. Kadir Atlı