Bilişim Teknolojilerinin Temelleri

... konulu sunumlar: "Bilişim Teknolojilerinin Temelleri"— Sunum transkripti:

1 Bilişim Teknolojilerinin Temelleri
Chapter 1: Computer, Internet, Web, and Basics Chapter 4: File Management, Virus Protection, and Backup 1 1 1 1

2 Bölüm 3: Yazılım Alt Bölüm A Alt Bölüm B Alt Bölüm C Alt Bölüm D
Yazılım Temelleri Alt Bölüm B İşletim Sistemleri Alt Bölüm C Uygulama Yazılımları Alt Bölüm D Yazılım Kurulumu ve Copyright

3 Bölüm 3 Bilgisayar Yazılımları
Alt Bölüm A: Yazılımın Temelleri 2

4 Yazılım Nedir? Bir bilgisayara yaptırılmak istenen belirli bir görev için gerekli komutları ve veriyi içeren bilgisayar programlarıdır. 4

5 Bir yazılım ürünü içindekiler
Yazılım aşağıdakileri içerir Bir bilgisayar programı, bilgisayara yaptırılmak istenen komutlar Çalışır dosyalar (Executable files) Destek modülleri Veri Dosyaları 5

6 Bilgisayar Yazılımını Kim yazar?
Bilgisayar programcıları yazılım için gerekli kodları yazar. Yazılım Yayıncıları yazılımın paketlemesini, pazarlamasını ve dağıtımını yapar. Page 118 6

7 Yazılım nasıl yazılır? Çoğu yazılım çalışacakları çevre için yazılır
Programcılar çevredeki her bir öğe için özellikler (properties) tanımlar Yükseklik İsim Üzerine tıklandığında ne olacak Bilgisayar dili (Computer language) programcıya yazılımı üretmesi için gerekli araçları sağlar Kaynak kocu Yüksek seviyeli diller 7

8 Yazılım nasıl yazılır? 8

9 Komutların makina diline çevrilmesi
Compiler bütün program komutlarını tek bir dosyaya çevirir Çevrim sonucu ortaya çıkan dosya obje kode olarak adlandırılan makina dilidir. 9

10 Komutların makina diline çevrilmesi
Compiler’a alternatif olarak kullanılan interpreter, program çalışırken her bir komut makina diline çevrilir. Figure 3-7 10

11 Yazılım Nasıl Çalışır? Page 120 11

12 Yazılımların Sınıflandırılması
Bir yazılım Uygulama veya Sistem yazılımı olarak adlandırılır Uygulama Yazılımı bir amacı gerçekleştirmek için tasarlanmıştır. Sistem Yazılımı bilgisayara temel işletim fonksiyonlarını yerine getirmesi için kullanılan yazılımdır İşletim sistemleri, sürücüler, sistem kaynakları 12

13 Bölüm 3 Bilgisayar Yazılımları
Alt Bölüm B: İşletim Sistemleri 13

14 İşletim Sistemi Ne Yapar?
Bir bilgisayarda olan her türlü etkinliği kontrol eden yazılımdır Microsoft Windows XP, Mac OS, Linux, UNIX Uygulama yazılımlarıyla etkileşir ve kontrol eder 14

15 İşletim Sistemi Nasıl Çalışır?
2. Kelime/İşlem yazılımı işletim sistemine bir belge yazdırılacağının sinyalini verir 1. Kullanıcı bir belge için “Yazdır” komutunu kelime işlem uygulama yazılımına verir. 3. İşletim sistemi belge dosyasının verisini yazıcı sürücüsü programıyla yazıcıya gönderir 4. Yazıcı sürücüsü, belgeyi yazarken yazıcıyı kontrol eder 15

16 İşletim Sisteminin Görevleri
Bütün dosyaların isimlerini ve yerlerini bilir Yeni dosyalar için depolama ünitelerindeki boş yerleri bulur Giriş-Çıkış cihazlarının doğru şekilde çalışmasını koordine eder 17

17 İşletim Sistemi ve Kullanıcı
Kullanıcı Arayüzü (User interface) bilgisayar ve insan etkileşimini sağlayan donanım ve yazılımın birleşimidir. Graphical user interface (GUI) Command-line user interface 19

18 Kullanıcının İşletim Sistemi ile Etkileşimi
Tipik olarak kullanıcı aşağıdaki işlemlerde işletim sistemi ile etkileşir Programları çalıştırırken Dosyaları yönetirken Yardım menülerini kullanırken Kullanıcı arayüzünü özelleştirirken Ekipmanın çalışma ayarlarını yaparken 21

19 İşletim sistemi sınıflandırması
Tek kullanıcılı işletim sistemi Çok kullanıcılı işletim sistemi Ağ işletim sistemi Çok görevli işletim sistemi Masaüstü işletim sistemi 22

20 Mac OS ve Windows XP Mac OS grafik tabanlı arayüzün ilk örneğidir.
Her ikiside pencere, buton, ve ikon araçlarına sahiptir. 23

21 Mac OS ve Windows XP 24

22 DOS Nedir? Bir çok insanın ilk defa kullandığı işletim sistemidir.
Komut tabanlıdır DOS (Disk Operating System) Microsoft tarafından geliştirildi 27

23 Chapter 3 Bilgisayar Yazılımı
Alt Bölüm C: Uygulama Yazılımı 29

24 Belge Hazırlama Yazılımları
Kelime İşlem Yazılımı Masaüstü Yayıncılık Yazılımı Web Tasarımı Yazılımı 30

25 Kelime/İşlem Yazılımı
31

26 Belge Biçimlendirme Biçimlendirme (format) bir belgedeki tüm elemanların düzenlenmesi anlamına gelir, bu elemanlar nelerdir? Yazı Tipi (Font) Yazı Büyüklüğü (Point size) Paragraf stili Paragraf ayarlaması Satır aralığı (Line spacing) Belge Stili (Style) 32

27 Belge Biçimlendirme 33

28 Belge Biçimlendirme Sayfa Düzeni (Page Layout) her bir elemanın fiziksel olarak sayfadaki yerini ayarlar Üstnotlar ve dipnotlar Sayfa numaraları Grafik elemanları Tablolar 34

29 Belge Yazılımının Verimliliği Yükselten Fonksiyonları
Posta Birleştirme (Mail Merge) – kişiselleştirilmiş seri üretim mektup üretim fonksiyonu. Otomatik olarak İçindekiler ve İndeks üretmek Otomatik olarak dipnotları numaralandırmak ve yerleştirmek Belge şablonları hazırlamak Bir belgeyi HTML formatına çevirmek 36

30 Tablolama Yazılımı Tablolama (Spreadsheet) – bir durumun sayısal olarak gösterilmesi, örnek olarak not defteri Tablolama Yazılımını kullanmak için, tablo hücrelerine numaralar ve bu numaraları manipüle etmek için fonksiyonlar kullanılır. 37

31 Tablolama Yazılımı Öğeleri
Çalışma Sayfası (Worksheets) Program açıldığında görülen tablo Satır ve Sutünlardan oluşur Hücre (Cell) – satır ve sutünların kesişimi Bir Hücre aşağıdakiler içerir Sayılar - Değerler Etiketler Formüller (Hesaplama için) 38

32 Tablolama Yazılımı Öğeleri
39

33 Tablolama Yazılımı Hücre referansı – her bir hücreye ait adres
A1 = sutün A, satır 1 Tablolar biçimlendirilebilir Yazı, sayı ve formülleri değiştirerek Satır ve sutün ekleyerek Satır ve sutün silerek Formüller oluşturulabilir Hücre adresi Matematik işlemleri Sayılar 40

34 Tablo değiştirildiğinde ne olur?
Otomatik tekrar hesaplama – Herhangi bir hücredeki değer değiştiğinde formülleri tekrar hesaplar Göreceli adresleme – hücre adresi Mutlak adresleme – satır ve sutün eklensede değişmez 42

35 Tablolamadan başka hesaplama yazılımları
İstatistik yazılımları (SPSS, SAS) Matematik Modelleme yazılımları Para yönetim yazılımları Muhasebe yazılımları 44

36 Veritabanı Yazılımları
Veritabanı (Database) yazılımları veritabanına girilen verilerin bulunması organize edilmesi ve raporlandırılmasını sağlayan yazılımdır 45

37 Veritabanı Yazılımları
46

38 Veritabanı Yazılımları
Page 143 47

39 Grafik ve Resim Düzenleme Yazılımları
Grafik – bilgisayar ekranında görülen her türlü resim, çizim, foto, imaj ve ikondur Grafik Yazılımları Paint yazılımı Foto düzenleme yazılımı Çizim yazılımı 3-D grafik yazılımı 51

40 Sunu Hazırlama Programı
PowerPoint 52

41 Müzik Yazılımı Ses Düzenleme Yazılımı (Audio Editing Software) müzik ve ses düzenleme ile ilgili yazılımları yapar Kulak eğitimi yazılımı Ses kodlama yazılımı 53

42 Müzik Yazılımı 54

43 Video Düzenleme Yazılımı
Video düzenlemek için araçlar sağlar Video parçalarını birleştirmek İstenmeyen bölümleri kesmek Görsel efekt eklemek Görüntüye ses eklemek 55

44 Yazılım Suit Bir çok yazılımın paket halinde bir araya getirilmesi
Microsoft Office Star Office Open Office WordPerfect Office 56

45 Eğitim Yazılımları Eğitim Yazılımları kullanıcıya yeni bilgi ve becerileri öğrenmesini ve pratik yapmasını sağlar Dil Eğitimi Matematik öğretimi Fizik öğretimi Pilot Simülasyonları Test yazılımları 57

46 Oyun Yazılımları Bilgisayar Oyunları Role-playing Action Macera
Bulmaca Simulasyon Spor Strateji 60

47 Bölüm 3 Bilgisayar Yazılımları
Alt Bölüm D: Yazılım Kurulumu ve Copyright 62

48 Yazılım Kurulumu Yeni bir yazılımı yüklemek için gerekli dosyalar program ve verileri içerir Genellikle CD veya DVD ler ile dağıtılır 63

49 Yazılım Kurulumu Sistem gereklilikleri (System requirements) bir yazılım ürününün doğru şekilde çalışması için gerekli minimum işletim sistemi ve donanım özelliklerini gösterir 64

50 Yazılım Kurulumu Yazılım kurulurken (install) yazılımın dosyaları bilgisayarda doğru klasörlere yerleştirilir. Sırasıyla aşağıdaki işlemler olur Dosyaları CD den hard diske kopyalar Dosyaları açar Bilgisayar kaynaklarını analiz eder Bilgisayar donanımını ve çevresel cihazları kontrol eder Sistem dosyalarını kontrol eder Gerekiyorsa sistem dosyalarını günceller 65

51 Yazılım Kurulumu Bazen dosyalar sıkıştırılmıştır (zipped) ve kurulurken açılmaları (unzipped) gerekir Diğer Tipler Kendinden çalışan kurulum dosyası Kendinden açılır sıkıştırılmış dosya 67

52 Yazılım Güncellemesi Zamanla meydana gelen güvenlik açıklarını kapatmak Mevcut versiyondaki hataları düzeltmek İnternet üzerinden veya yayıncının dağıttığı CD ile Yazılım yamaları (Software patches) Servis paketleri (Service packs) 68

53 Yazılım Kaldırılması Yazılım kaldırması (uninstall) kurulu yazılımı kaldırır 69

54 Yazılım Copyright’ı Copyright yasal bir koruma metodudur
Satın alan yazılımı bir bilgisayara kurma hakkına sahiptir Satın alan yedekleme hakkına sahiptir Satın alan yazılımın belli bölümlerini eğitim veya gözden geçirmek için dağıtım hakkına sahiptir Çoğu yazılım kurulmadan önce Copyright notu (copyright notice) gösterir 70

55 Yazılım Lisansları Yazılım Lisansı (software license) kullanıcının yazılımı nasıl kullanabileceğini gösteren yasal bir sözleşmedir. Yazılımın kutusu açıldıktan sonra yazılım lisansının kuralları geçerlidir. 71

56 Yazılım Lisansı Bir kurulum sözleşmesi (installation agreement) yazılım kurulurken en başta gösterilir 72

57 Tüm Yazılım Lisansları Aynı mıdır?
Ticari Yazılım (Commercial software) Paylaşım Yazılım (Shareware) Ücretsiz Yazılım (Freeware) Açık Kaynak Yazılım (Open source software) Genel Alan Yazılım (Public domain software) 73