Bilgisayar Uygulamaları II

... konulu sunumlar: "Bilgisayar Uygulamaları II"— Sunum transkripti:

1 Bilgisayar Uygulamaları II
8Mart Mart 2010 Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

2 Bir Veritabanı Tasarlamak
Microsoft Excel, ya da Word’e başlamak ve hemen kullanabilmek belki olasıdır, ama Microsoft Access için bunu söylemek biraz zordur. Access’i tam olarak kavramak ve kullanabilmek için, Access’i öğrenmenin yanı sıra, ilişkisel veritabanı temellerini (bir anlamda verilerimizi nasıl organize edeceğimizi) de bilmemiz gerekir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

3 Access’e Başlamak Access ile çalışmaya başlarken, kafamızda bir veritabanı (database) düşüncesi olması gerekir. Bu genellikle basit hesaplamaların ötesinde bir kayıt tutmak şeklinde olabilir. Örneğin; müşterilerin alacaklarını takip etmek, siparişleri takip etmek, üretimi takip etmek gibi. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

4 Access veri tabanı yönetim sistemini açtığımızda:
Bilgisayarınızda var olan veri tabanlarının listesini burada görebilirsiniz Bilgisayarınızda herhangi bir veri tabanı kayıtlı değilse söz konusu liste buradaki gibi boş olacaktır. Yeni başlığı yeni bir veri tabanı oluşturmak için kullanılmaktadır. Boş veri tabanı seçeneğine tıkladığımızda oluşturabileceğimiz veritabanının adını verebileceğimiz bir iletişim kutusu açılır. Bu kutu yardımıyla hem veri tabanına isim verebilir hem de diskte nereye kaydedeceğimizi belirleyebiliriz. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

5 Access veri tabanında kaydedilen dosyaların uzantısı “.mdb”dir.
İsmi yazdıktan sonra “oluştur” düğmesine tıklanarak veritabanı yaratılmış olur. Access veri tabanında kaydedilen dosyaların uzantısı “.mdb”dir. Veri tabanına vermek istediğimiz ismi buraya yazarız. 255 karaktere kadar bir isim yazabiliriz. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

6 Oluştur dedikten sonra karşımıza veri tabanı penceresi çıkar.
Sol tarafta nesneleri görüyoruz. Sağ tarafta da tabloyu nasıl oluşturmak istediğimize dair seçenekler bulunmaktadır. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

7 Nesneler Tablolar : Veritabanının temel nesnesi tablolardır. Bilgilerin asıl tutulduğu yer tablodur. Diğer veritabanı nesneleri tablolar esas alınarak oluşturulur. Bir veritabanında birden çok tablo bulunabilir. Örn: Müşteri bilgileri tablosu, stok bilgileri tablosu vs. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

8 Nesneler Sorgular : Tablolardaki çok sayıda kayıt içerisinden istenilen kriterlere uyan kayıtları seçerek görebilmek için oluşturulan bir nesnedir. Belli bir gereksinimi karşılamak için istenen veriyi elde etmeyi sağlar. Örneğin; borcu şu miktardan fazla olan müşteriler?, Ege bölgesindeki son iki ayın satışlarının ortalaması gibi… Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

9 Nesneler Formlar : Raporlar :
Tablolara doğrudan bilgi girişi yapmak daha zor ve sıkıcı olabilir. Formlar tablolara bilgi girişini kolaylaştıran ve daha anlaşılır bir ekran görüntüsü ile çalışmayı sağlayan nesnelerdir. Paket programlardaki kullanıcı ara yüzü olarak düşünülebilir. Raporlar : Tablolardaki bilgileri kağıda dökebilmek için değişik şekillerde sayfa dizaynları oluşturmak için kullanılır. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

10 Nesneler Makrolar : Veritabanında birden çok adımdan oluşan bir işlemin bir seferde yapılabilmesini sağlayan küçük program parçalarıdır. Modüller : Makrolar ile aynı amaca sahip olmakla birlikte Visual Basic programlama dili komutları ile yazılan küçük program parçalarıdır. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

11 Veritabanı Penceresi Ana Düğmeleri:
New (Yeni) düğmesi bir nesnenin yeni olarak yaratılmasını sağlar. Örneğin yeni bir tablo ya da yeni bir sorgu yaratmak gibi. Design (Tasarla) düğmesi ise mevcut bir nesnenin değiştirilmesini sağlar. Open (Aç) düğmesi ile mevcut bir nesneye ulaşılır. Örneğin daha önce yaratılmış olan bir tablo ya da bir sorgu açılır. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

12 Tablo Oluşturmak Veritabanında ilk önce tablo oluşturmak gerekir.
Tablo oluşturmak için Tablolar bölümünde iken sağ taraftaki Yeni düğmesine basılır. Tablo alanlarını ve alan özelliklerini tek tek kendimiz belirleyeceksek Tasarım görünümü seçeneği seçilerek Tamam düğmesine basılır. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

13 Tablo Oluşturmak Tasarım görünümünde tablo hazırlarken tablonun başlıklarını oluşturacak her bir alanın alan adını, veri türünü ve alanın özelliklerini ayrı ayrı belirleriz. Alan adı verilirken boşluk verilebilir, Türkçe noktalı harf kullanılabilir. Alan adı en fazla 64 karakter uzunluğunda olabilir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

14 Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

15 Veri Türleri Metin: Alfabetik ve sayısal türde her türlü bilgi girilebilen alan türüdür. En fazla 255 karakter bilgi alır. Not: Bir tablo alanı için metin türünün uzunluğu yetmiyorsa Not türü seçilebilir. Bu tür alanlara karaktere kadar bilgi girilebilir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

16 Veri Türleri Sayı: Tabloda üzerinde işlem yapılabilecek sayısal değerlerin girilebileceği alan türüdür. Sayısal alanların alan boyutunu belirlerken aşağıdaki boyut türleri seçilebilir : Bayt : 0 ile 255 arasında değer girilebilir. Tamsayı : ile arasında değer girilebilir. Uzun tamsayı : ile arasında değer girilebilir. Tek ve Çift : Çok büyük sayılar için ve ondalıklı sayılar için kullanılan veri tipleridir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

17 Veri Türleri Tarih/Saat: Tarih ve saat türündeki bilgiler için tanımlanır. Para birimi: Parasal değerler için tanımlanır. Bu tür alanlara 15 basamak tamsayı, ondalıktan sonra da 4 basamak bilgi girilebilir. Otomatik sayı: Bu tür alandaki sayı değeri girilen her kayıtta otomatik olarak artar. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

18 Veri Türleri Evet/Hayır: Mantıksal alan türüdür. İki ihtimalli bilgiler için kullanılır. Örneğin; Askerliğini yaptı/yapmadı, disiplin cezası var/yok gibi. Köprü: Internet üzerinden bağlantı kurulacak web adresleri girilecekse bunun için köprü türü alan tanımlanır. Bu alandaki bilgiye tıklandığında eğer internet bağlantısı varsa belirtilen web adresine gidilebilir. OLE nesnesi: Veritabanına resim, ses, film gibi nesnelerin eklenmesi için kullanılır. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

19 Biçim Bir alana girilen bilginin o alandaki yerleşimi ve görünümü alan özelliklerinde biçim özelliği ile gösterilir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

20 Giriş Maskesi Bir alana bilgi girişi yaparken kullanıcının bilgi girmesine yardımcı olmak ve sınırlama getirerek yanlış bilgi girilmesini önlemek için oluşturulan bir yapıdır. Örneğin telefon numaraları ya da muhasebe hesap planı gibi belli sayıda ve konumda veri girişini sağlar. Giriş maskesi tanımlamak için şu karakterler kullanılabilir: Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

21 KARAKTER İŞLEVİ 0 ile 9 arasında bir değer girilmesine izin verir. Bu tanımlama yapıldığında bilgi girişi zorunludur. 9 Bu tanımlama yapıldığı zaman bilgi girişi zorunlu değildir. Veya daha az rakam girilebilir. Rakamlar arasında boşluk verilebilir. Bu alana hiç bilgi girilmeden geçilebilir. # Tek bir rakam veya boşluk girilmesi için kullanılır. Bilgi girişi zorunlu değildir. Tanımlanandan daha az veri girilebilir. L Sadece alfabetik karakterlerin girişine izin verir. Tanımlandığı adet kadar bilgi girişi zorunludur. Karakterler arasında boşluk verilemez. ? Sadece alfabetik bilgi veya boşluk girişine izin verir. Tanımlandığı adetten daha az bilgi girilebilir. A Sadece harf ve rakam girişine izin verir. Tanımlandığı sayı kadar bilgi girişi zorunludur. a Harf, rakam ve boşluk girişine izin verir. Tanımlandığı kadar bilgi girişi zorunlu değildir. & Herhangi bir karakter girişi yapılabilir. Tanımlandığı adet kadar bilgi girişi zorunludur. C Herhangi bir karakter girişi yapılabilir. Tanımlandığı adet kadar bilgi girişi zorunlu değildir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

22 Resim Yazısı Bilgi girişi sırasında, bilgi alanları tanımlanmış adlarıyla görüntülenir. Eğer bilgi alanının başlığının başka bir metin olması isteniyorsa bu başlığın resim yazısı kutusuna yazılması gerekir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

23 Varsayılan Değer Default (varsayılan değer) özelliği bir alanda sürekli kullanılan bir değeri belirtir. Daha sonra giriş, görünümde ve formlarda bu alanın değeri otomatik olarak yer alır. Varsayılan değer alanda hazır olarak bulunur. Ancak kullanıcı bunu değiştirebilir. Amaç alanın içinde genellikle bulunacak bu değeri alanın içinde hazır olarak tutmak ve veri girişinde zaman kazanmaktır. Örneğin; ülkesi alanında “TC” ya da ili alanına “İstanbul” yazmak gibi. . Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

24 Geçerlik Kuralı Bir alana girilecek bilgiye giriş sınırlaması getirmek için kullanılan bir özelliktir. Örneğin 0 ile 100 arasında olmasını istiyorsak, “BETWEEN 0 AND 100” veya “>=0 AND <=100” şeklinde değer girilebilir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

25 Geçerlik Metni Geçerlik kuralı verilen alana bilgi girişi sırasında girilen bilgi bu kurala uymuyorsa ekranda görülecek hata uyarısı bu özellikte belirtilir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

26 Gerekli Tablodaki bir alana bilgi girişini zorunlu tutmak istiyorsak bu özellik için Evet seçili olmalıdır. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

27 Sıfır Uzunluk İzni Bu özellik sadece metin türü alanlar için geçerlidir. Bu özellik Evet değerini taşırsa ilgili alana bilgi girişi yapmadan geçilebilir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

28 Sıralı Tablo kayıtlarının o alandaki bilgiye göre sıralanıp sıralanmayacağı bu özellikte belirtilir. Burada Evet (yineleme var) seçili ise o alana göre sıralama olur ve o alanda aynı değeri taşıyan birden fazla kayıt bulunabilir. Evet (yineleme yok) seçili ise olana göre sıralama yine olur, ancak o alana aynı değeri taşıyan birden fazla kayıt girilemez. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

29 Unicode Sıkıştırma Bu özellik 2 byte’lık bilgiyi 1 byte yer tutacak şekilde sıkıştırır. Bu özellik sadece metin türü alanlarda geçerlidir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

30 Tabloya Veri Girilmesi
Tablonun tasarımının ardından tabloya veri girilebilir. Veri girişi için tablonun veri sayfası görünümü kullanılır. Veri girişi tablodan yapılabileceği gibi genellikle formlardan yapılır. Çünkü tablolar veri girişi için çok uygun (görsel olarak) yerler olmayabilir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

31 Dikkat!... Tablo alanlarına veri girişi yapılırken alan tiplerine uygun veri girilmelidir. Tarih alanına tarih, sayısal alana sayısal veri girilmelidir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

32 Tabloya Veri Girilmesi
Bunun için bilgi girilecek tablo seçilip Aç düğmesine basılır. Tabloda her satır ayrı bir kayıt tutar. En son kayıttan sonraki boş satır yeni kayıt eklemek için kullanılır. Bu son satıra yeni bir kayıt girilmeye başlandığında o satırın bir altına tekrar boş bir satır ekler. Yeni kayıt girişi böylece devam eder. Her alana bilgi girildiğinde Enter tuşuna basarak bir sonraki alana geçilebilir. Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş

33 Uygulama Öğr. Gör. Feyza Tekinbaş