KAYNAKTA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ 1-Elektrik 2-Elektromanyetik Alan 3-X ve gama ışınlarına maruziyet 4-Yangın, patlama 5-Kaynakta kullanılan basınçlı.

... konulu sunumlar: "KAYNAKTA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ 1-Elektrik 2-Elektromanyetik Alan 3-X ve gama ışınlarına maruziyet 4-Yangın, patlama 5-Kaynakta kullanılan basınçlı."— Sunum transkripti:

1

2 KAYNAKTA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

3

4 1-Elektrik 2-Elektromanyetik Alan 3-X ve gama ışınlarına maruziyet 4-Yangın, patlama 5-Kaynakta kullanılan basınçlı tüpler 6-Kaynak yapılan mekan koşulları( atmosferik şartlar, patlayıcı ortam vb.) 7-Kaynakta oluşan gazlar/ duman/ toz 8-Mekanik etmenler(gürültü vs.), 9-Sıcak parçalarla temas, 10- Ergonomi (Statik ağır işlerde tekrarlayıcı zorlanmalardan kaynaklanan incinmeler uygunsuz çalışma sonucu kas iskelet sistemi rahatsızlıkları, ağır metal parçaların kaldırılması sırasında yorucu fiziksel iş yüklenmesi, kas gerginliği ve ellerde zorlanma 11-Kapalı alanda kaynak çalışması Kaynakta İş Sağlığı ve Güvenliğini Etkileyen Tehlikeler

5 Kaynakta genellikle düşük voltaj kullanılmasına rağmen kaynak akımları yüksektir, elektrik şoku tehlikesi vardır Kaynaklı imalatta, kaynak ve kesme işlerinin bir tehlikesi elektrik şokudur. Kaynakta genellikle düşük voltaj kullanılmasına rağmen kaynak akımları yüksektir, elektrik şoku tehlikesi vardır Tüm ekipman ve parçaları böyle bir şoka neden olabilir. Ark kaynağından çarpılma olayı, makine boşta çalışırken meydana gelir. Bunun nedeni, genellikle kaynak yaparken ark gerilimi 20-30 volt arasındadır. Boşta çalışma voltajı ise 65-100 volt’tur. ELEKTRİK

6 Alternatif akım (AC), Doğru akıma (DC) göre daha tehlikelidir. Çünkü doğru akım adele kramplarına neden olmadığından kişi kendini şoktan kurtarabilir. Alternatif akım adele kramplarına neden olur. Kalp yöresinden geçen gerilim, kalbin ritminin bozulmasına ve durmasına neden olur. ELEKTRİK

7 Elektro manyetik alanlarla ilişkili sağlık tehlikelerinin sonuçları, diğer tehlike kaynaklarının sonuçlarına göre henüz ayrıntılarıyla belirlenememiştir. Bu durum, yüksek elektro manyetik alanda çalışan insanların maruziyet düzeyini belirlenmiş düzeylere indirmek gereğini değiştirmez.Düşük frekanslı bir elektromanyetik alan elektrik ve manyetik alanlarının bileşiminden oluşur.Fakat genellikle bir tanesi baskındır.Elektrik alanları voltajdan kaynaklanır. Elektrik akımı bulunan kablolar yada yüzeyler arasında oluşur. Manyetik alanlar akımın geçtiği iletken çevresinde oluşur. En güçlü manyetik alanlar direnç kaynağı ile ilişkili olarak ortaya çıkarlar. Kalp pili olan kişiler için direnç kaynağı uygulaması sırasında çevrede bulunmaları uygun değildir. ELEKTROMANYETİK ALAN

8 Kaynakta yangın ve patlamalara sebep olan etkenler; Küçük kıvılcım ve kaynak çapakları, Kullanılan tüpler ve ilgili donanım, Kapalı kaplarda yapılan kaynak işlemleri Kaynakçı, kaynak yaparken taktığı kaynakçı maskesi veya gözlük vb kişisel koruyucu malzemeler nedeni ile kaynak işlemi sırasında sıçrayan kıvılcımların farkına varmadığı için bu kıvılcımların döşeme çatlak ve aralarına girer ve için için yanmaya başlar. YANGIN VE PATLAMA

9 Kıvılcımların etrafta bulunan;  yanıcı parlayıcı malzeme ile teması,   oksi asetilen kaynağında hidrokarbonlar– yağ-ile oksijenin teması,  kapalı mekanda gaz ölçümü yapmadan kaynak yapılması,  tüplerin devrilmesi,  vana ve basınç saatlerinin bozuk olması gibi nedenlerle yangın ve patlamalar oluşur. YANGIN VE PATLAMA

10

11 Kaynak Tüpleri & Gazlar Oksijen kaynağında,  asetilen,  sıvılaştırılmış petrol gazları,  propan,  metan,  bütan ve  hava gazı gibi kolay yanabilen,  yüksek ısı veren ve  yanmaları sonucunda artık bırakmayan gazlar kullanılır. Oksi-gaz kaynağında, yanıcı gaz olarak değişik gazların kullanımı mümkündür. Ancak, yakıcı gaz olarak sadece oksijen gazı kullanılır.

12 Kaynak Tüpleri & Gazlar  Oksijen tüplerine yüksek basınçla gaz doldurulduğundan çekme yöntemiyle üretilirler.  Et kalınlıkları 6-7 mm ve boş ağırlığı 75 kg’dır.  Mavi renkte olan tüplerin üzerinde bilgiler bulunmaktadır; üreten firmanın ismi, boş ağırlığı, içerisine konulacak gazın cinsi, üretim tarihi, iç hacmi, seri numarası, deneme basıncı ve kullanma basıncı.  Dolum basıncı 150 bardır.  Oksijen tüpleri beş yılda bir muayene edilir.  Muayene tarihi tüp üzerine yazılır.

13 Oksijen kaynağında, çoğunlukla çabuk yanma, yüksek ısı elde etme ve teminindeki kolaylık nedeniyle asetilen gazı kullanılır.  Havadan hafif ve kokulu bir gazdır.  Oksijenle tam bir yanma sağlar.  3100 0 C lik ısı verir.  Asetilen gazının hava ile % 2,5 - % 81 oranları arasındaki karışımları küçük bir kıvılcımla patlamaya neden olur.

14  Asetilen gazı, bakır ve bakır alaşımlarına karşı da çok hassastır.  İçerisinde % 65 oranından fazla bakır bulunan alaşımlarla temas ettiği zaman patlayıcı olan bir asetilen bakır alaşımı oluşur.  Asetilen yüksek basınçlara ve ısılara maruz kaldığında ayrışması nedeniyle patlamaktadır. Bu nedenle asetilenin tüplere doldurulmasında saf asetilenin yalnız başına konması halinde basıncın 1,5 Kg/cm2 yi, asetona emdirilmesi halinde ise 18 Kg/cm2 yi geçmemelidir. Asetilen tüpleri yine ısıya maruz kaldıklarında iç basınçları yükseleceğinden patlama tehlikesi yaratmaktadır.

15 Oksijen kaynağında asetilen yerine likid gaz (LPG) tüpleri de yaygın olarak kullanılmaktadır. LPG, etan bütan ve propan gazlarının karışımı olup, hava ile %1,9 ile %12,5 arasındaki oranları patlayıcı ortam oluşturmaktadır. Sarı renkteki asetilen tüpleri, çelikten çekme veya kaynaklı olarak üretilmektedir. Tüplerin dolum basıncı 15 bar dır.

16 Genelde kullandığımız gazların tüp renkleri : Siyah; azot, teknik argon, basınçlı hava, diğer yanıcı olmayan gazlar Sarı ; asetilen Beyaz; asetilen Yeşil; hidrojen Kahverengi; helium Mavi ; oksijen Kırmızı; propan, butan ve diğer yanıcı gazlar

17 KAPALI HACİMLERDE KAYNAK İngilizce de “Confined Space “olarak adlandırılan; İçine giriş / çıkış şartları kısıtlı olan, normal koşullarda içinde çalışılması için tasarlanmamış/üretilmemiş, Atmosferik, fiziksel, mekanik, elektrik, gürültü, titreşim vb. gibi tehlikelerden bir veya birkaçını bulundurabilecek, Kazanlar / ocaklar, borular / hatlar, çukurlar, proses kapları silo / stok tankları, lağımlar/ çukurlar (menholler),hendekler vb. gibi hacimler “KAPALI HACİM” olarak adlandırılır.

18 Bu hacimlerde taşlama, kesme gibi kaynak işlemi sırasında yoğun ısı oluşturabilecek türden işlemler yapıldığında yangın, patlama riski ortaya çıkar. Bu hacimlerde yapılacak kaynak işlemi öncesi bu mekanların özelliklerinin incelenmesi gerekmektedir. Bu hacimlerde ; Atmosferik, mekanik, elektrik, fiziksel, tehlike oluşturabilecek etmenlerin dikkate alınarak işleme başlanması kaynakçının,işletmenin güvenliği için önemlidir.Dolayısıyla bu hacimlerde yapılacak çalışma öncesi; Atmosferik şartların Az oksijenli ortam, çok oksijenli ortam, tutuşabilir ortam, zehirli ortam, yakıcı ortam boğulma riski taşıyan ortam kriterlerine göre işlem öncesi / işlem anında oluşabilecek tehlikelere karşı ölçüm yapılarak çalışma uygunluğunun belirlenmesi,

19 Elektriksel tehlikelerin; Bozuk aydınlatma armatürleri, şalterler, kapalı hacme alınacak ekipmanlar gözönüne alınarak kontrol altına alınması ( EKED ) (Kapalı bir yerde elektrik ark kaynağı yaparken, içeride bulunan elektriksel yönden iletken parçalara(duvarlar, zemin, ızgaralar, borular) aynı anda dokunuluyorsa veya dik durmak mümkün değilse, elektriksel tehlike mevcuttur.) Mekanik Tehlikelerin ; İçerde çalışan ekipman ( kayış kasnak, tahrik sistemleri, dönen /hareketli ekipmanlar dikkate alınarak kontrol altına alınması ( EKED) Fiziksel Tehlikelerin ; Çalışma zemininin/ ortamının durumu( yatay, dikey, eğimli, ıslak /kaygan, merdiven/ platform kullanımı gerekmesi, yetersiz aydınlatma) incelenerek gerekli önlemlerin alınması, Gürültü, titreşim tehlikelerinin kontrol edilmesi sağlandıktan sonra “Kapalı Hacimlere Giriş “ ve Sıcak İş İzni “ formları eşliğinde operasyona başlanması önemlidir.

20 Elektrik Tehlikelerine Karşı ;  Elektriksel bağlantıların kuru, temiz ve sıkı olması sağlanmalıdır.  Kablo ve bağlantılarını iyi durumda olması sağlanmalıdır.  Çalışma alanı ve ekipmanı yaş/nemli olmamalı, kuru tutulmalıdır.  Alçak gerilime dayanıklı ve kuru eldiven kullanılmalıdır.  Kaynak pensleri akımı geçirmeyecek şekilde izole edilmelidir.  Kaynak tabloları sağlam olmalı, izoleleri kontrol edilmelidir.  Kapalı ve nemli yerlerde yapılan kaynakta, kaynakçının metalik kısımlarla temasını önleyecek lastik veya tahta altlıkları kullanılmalıdır.

21 - Kaynak makinasının boşta çalıştığı zamanlara da, elektrot pensesi tahta bir masa veya askıya konmalıdır. Koltuk altına veya omuza koymak son derece tehlikelidir. -Kaynak kablosunu takarken veya kutupları değiştirirken makine boşta çalıştırılmamalı makinede akım yokken yapılmalıdır. -Hortumlar kontrol edilmelidir. Yıpranmış hortumlar kullanılmamalıdır. -Yanıcı gaz tüpü hortumu ile oksijen tüpü hortumu farklı renkte olmalıdır. Yanıcı gaz tüpü hortumu kırmızı, yakıcı gaz (Oksijen) hortumu mavi veya gri renk olabilir. Hortumlar tüp ve şalumaya çift kelepçe ile bağlanmalı ve tel kullanılmamalıdır.

22 Kapalı Hacimlerde Kaynak Yaparken; Kapalı hacimlerde ( tank, depo, boru vs.) kaynak işlemi yapmadan önce; Kapalı hacimde olabilecek olası tehlikeler için ortam ölçüleri yapılmalı. Ortamda gerekli ve yeterli oksijen olduğundan, yanıcı, parlayıcı, patlayıcı malzeme/ atık olmadığından, zehirli bir madde olmadığından emin olunmalı, İçinde ne olduğu bilinmeden kaynak yapılmamalıdır; kapalı hacimde bulunması olası malzemenin/ atığın tamamen boşaltılması ( havalandırma, su ile doldurma, inert gaz kullanımı) sağlanmalı, Bir gözlemci eşliğinde çalışılmalıdır; yalnız çalışılmamalıdır. 24 voltluk seyyar lamba eşliğinde kaynak yapılmalıdır. Kazan, tank, menhol gibi dar ve kapalı yerlerde yapılan elektrik ark kaynağında doğru akım kullanılmalıdır.

23 Kapalı hacimde mevcut olan /ortaya çıkabilecek hertürlü enerji dikkate alınarak EKED uygulanmalı. Gözlemci ile kaynakçı arasında haberleşme herdurumda sağlanmalı /sürdürülmelidir. Kapalı hacmin havalandırılması veya hava beslenmesi gerektiğinde, oksijen kulllanılmamalıdır. Emniyet şeridi ile alan sınırlandırılmalı, yetkisiz girişler engellenmelidir. Uyarı levhaları ile gerekli uyarılar yapılmalıdır.

24 Yangın ve Patlama Tehlikelerine Karşı Kaynakta kullanılan basınçlı tüplerin kullanımı,depolanması güvenlik açısından önemlidir. Depodaki oksijen tüpleri diğer gaz tüplerinden ayrı bir yerde tutulmalı,, veya oksijen tüplerini depolandığı yer ile yanıcı gaz tüplerinin depolandığı yer arasında yangına dayanıklı duvar olmalı, Tüpler dik ve duvara bağlı, göz veya raflara sıralanmış biçimde stok edilecektir. Çıplak alevle gaz tüplerinin bulunduğu depoya girilmeyecek ve sigara içilmeyecek, tüp depoları sürekli havalandırılacaktır. Gaz tüpleri direk güneş ışığından korunmuş olmalı üstü kapalı yerlerde saklanmalı. Gaz tüplerinin düşmesini önlemek için mutlaka biryere sabitlenmeli, Tüplerin üzerinde valf koruma başlığı kullanım dışında mutlaka tüp üzerinde olmalı.

25 Manometrelerin sağlam/ çalışır olması kontrol edilmelidir. Oksijen, asetilen vb. kaynak işlerinde kullanılan basınçlı tüplerin, ilgili ve yetkili firmasına 5 yılda bir periyodik basınç testi yaptırılacaktır. Test föyleri ünitelerde muhafaza edilecektir. Kaynak tüpleri üzerinde test tarihi, test basıncı, ağırlığı vb. değerler bulunacaktır. Alev tutucu donanım her tüpte bulunmalıdır. Donmuş ventiller sadece sıcak su veya buharla ısıtılarak açılmalı, hiç bir surette açık alev yaklaştırılmamalıdır. Şalomanın tıkalı olması halinde el veya parmaklar şaloma ağzına konarak kontrol yapılmamalıdır. Tazyikle galen gaz parmağı kopardığı gibi eli de parçalayabilir.

26 Gaz kaçağı vb. nedeniyle tüplerde tutuşma olursa, tüplerin ventilleri mümkün olan süratle kapatılarak gaz kaçağı önlenmelidir. Tüpler alev içinde kalıyorsa bir siper arkasından karbondioksit sıkılarak tüp soğutulmalı ve alevler söndürülmelidir. Alevler sönmüyor ve tüpten çıkan gaz yanmayı devam ettiriyor ise, bir battaniye ile sarılmak suretiyle havasız bırakılarak tüp söndürülmeli ve bu arada yine tüpü su ile soğutma işlemine devam edilmelidir.

27 Genel olarak odaklanma İş Güvenliği Riski Epizodik/planlanmamış olaylar Kısa süreli etkiler İnsan (Sonra Mülk, daha sonra çevre) Kazayı açığa çıkaran olayların sıklığını tahmin etmek olasılık hesaplarını gerektirir Sağlık Riski Sürekli/rutin/Planlanmış olaylar Uzun süreli etkiler İnsan ve Çevre etkileri Açığa çıkma sıklığını tahmin etmek olasılık hesaplarını gerektirmez Gri alan : Bir kimyasal kazanın uzun süreli etkileri

28 Meslek Hast. Erken Tanı Erken Maruziyet Bulguları BEM MARUZİYET -Kan -İdrar Metabolit Ne Ölçüde Maruz Kaldığına Dair Gösterge -KCFT -BFT -EMG Hasarın Şiddeti Yakınma Periyodik Muayene ETKİLENME Ortam Ölçümleri -Sıklık -Method SFT X

29 85 dB 8 saat

30 ı korunmadan izin verilebilen günlük eş değer maruziyet şiddet / süre

31 30

32 “ bası ağrısı ”

33

34 İşle İlgili Risk Faktörleri Ağır kaldırma ve taşıma Ağır fiziksel aktivite Uzun süre aynı pozisyonda çalışma Öne eğilerek çalışma Kalça sabitken üst gövdeyi döndürme Titreşime maruziyet Tekrarlı vasıfta iş yapmak

35 Radyasyonlar İyonlayıcı Radyasyonlar İyonlayıcı Olmayan Radyasyonlar

36 Kaynak işlemi esnasında oluşan ark enerjisinin yaklaşık %15’i ışın şeklinde ortama yayılmaktadır. Bu ışınların %60 IR, %30 görünür ve %10’u ise UV ışınlarıdır. Arktan yayılan (ultraviole, IR) radyasyon havadaki oksijen moleküllerini parçalayarak serbest oksijen atomları oluşmasına neden olur. Bu atomlar, diğer oksijen molekülleri ile reaksiyona girerek O3 (ozon) moleküllerini oluşturur. KAYNAK IŞINLARI

37 Dalga boyları ( nm) ultraviyoleGörünür bölgeİnfrared Transmisyon %

38 Ultraviole ışınları iyonize elektromanyetik radyasyonlar ile görünür ışınlar arasında kalan radyasyonlardır. 130-175 nm dalga boyundaki ultraviole ışınları ozon oluşumunun ana nedenidir. Ozon moleküllerinin büyük çoğunluğu arkın hemen yakınında oluşur. Ultraviyole ışınları elektromanyetik spektrumda 100 -400 nm. dalga boyları arasında yer alır. üç gruba ayrılır: UV A 320-400 nm.Menekşe rengi UV B 280-320 nm. Deride kızarıklık UV C < 280 nm. Bakteri öldürücü Ultraviyole Işınlar

39 170-220 nm. Oksijeni molekülünü parçalar, ozon’un oluşturur. 130-190 nm. Azotmonoksit, Azotdioksit ve Fosgen’in oluşmasına neden olur. 280 -320 nm korneayı etkiler. 300-320 nm. deride kızarıklık, göz merceği, korneada hasara neden olabilir. 400 nm. deri altında su toplanmasını sağlayacak derecede, ciddi yanıklara neden olur.

40 UV’nin derideki etkileri hiperemi, pigmentasyon, melanin granüllerin üretimi ve laserasyon, epidermal hücrelerin yeniden gelişmesi safhalarından oluşur. Gözün UV’den etkilenmesi ile ortaya çıkan etkileri ise fotokeratit ve konjoktivit’tir. UV radyasyonunun çoğu kornea ve ön kamara tarafından yutulur. Gözün ön bölümündeki dokular 295 nm’lik UV’ye, retina ise daha uzun boylu olan UV A ’ye maruz kalır.

41 İnfrared Işınları( IR) Özellikle akkor haline gelen maddelerden yayılan dalgalar olarak tanımlanır. Maruz kalınan ısı radyasyonun oluşturduğu sıcaklık 450C’nin üstüne çıktığı hallerde ciltte kızarıklıklar oluşur. Bu etkilenmeler genellikle ısı radyasyonunun etkisi ile olabilmektedir. Arktan gelen ışının dalga boyuna bağlı olarak retina, kornea ve göz merceği etkilenir.

42 Görünür Işınlar Dalga boyları 400 nm ile 700 nm arasında bulunan dalgalardır. Çalışan kişilerde maruz kalınan ışığın dalga boyuna bağlı olarak geçici körlükler oluşmaktadır. Bu dalga uzunluklu ışınlar gözde hiç absorbe olmadan retinaya kadar ulaşmaktadırlar. Kronik etkilenmeler sonucu retina hasarlarına bağlı görme kusurları oluşmaktadır. Yanıklara varmayan patolojik hasar bırakmayan etkilenmelerinde ise kişinin renk ayrım kalitesinde bozulmalar meydan gelmektedir. Yapılan çalışmalar, sürekli olarak kaynak ile çalışan kişilerin göz dibinde herhangi bir patoloji olmaksızın, mavi, sarı ve kırmızı yeşil renk görme eksenlerin de bozulmalar meydana geldiğini göstermiştir.

43 Kaynak dumanı nedir? Kaynak operasyonu sırasında üretilmiş olan toksik metal dumanlarıdır. Kaynakta kullanılan metallere bağlı olarak farklı kompozisyonlara sahiptir. Gazlar ve buhar olarak adlandırılan çok küçük partiküllerin karışımından oluşmaktadır.

44 Gazlar ve dumanın kaynağı nedir? Asıl metal & dolgu metali Kaplamalar & boyalar Koruyucu gazlar & kimyasal reaksiyonlar İşlem & kullanılmış yakıtlar Havadaki kirleticiler

45 Kaynak sırasında hangi gazlar ve duman üretilirler? Duman -Aluminyum -Berilyum -Kadmiyum Oksitleri -Krom -Bakır -Floridler -Demir oksit -Kurşun -Manganez - Molibden -Nikel -Vanadium -Çinko oksit Gazlar -Karbon Monoksit -Hidrojen Florid -Nitrojen Oksit -Ozon

46 Sağlık Zararları Kaynak dumanı maruziyetinin bütün sağlık etkilerini sıralamak zararlı olduğu bilinen birçok farklı maddeyi içermesi nedeniyle zordur Kaynak “dumanının” tek tek bileşenleri vücudun yalnızca bir parçasını etkileyebilir, akciğerler, kalp, böbrekler ve santral sinir sistemi gibi

47 Kaynak Dumanları sağlığımızı nasıl etkilerler? Bazı kısa süreli sağlık etkileri -Göz irritasyonu -Öksürük -Solunum daralması -Bronşit -Akciğer ödemi -Pnomonitis -İştah kaybı -Kramplar -Bulantı/kusma

48 Kısa dönem maruziyetleri Çinko, magnezyum, bakır ve bakır oksit maruziyeti metal dumanı ateşine neden olabilir. Metal dumanı ateşinin semptomları maruziyetten 4 ile 12 saat sonra ortaya çıkabilir. Üşüme, susuzluk, ateş,kas ağrısı, göğüs ağrısı, öksürük, hırıltı, yorgunluk, bulantı ve ağızda metalik bir tat gibi semptomları içerir.

49 Bazı uzun etkili sağlık problemleri -Kronik akciğer problemleri(pnomoni, amfizem, silikozis, siderozis, ak. inhalasyon hasarı, metal duman ateşi, ağır metal hastalığı, KOAH, AB) -Akciğer kanseri -Larinks kanseri -Üriner sistem kanseri

50 Tek başına toksik dumanlar özel sağlık problemlerine yol açabilir - Krom, solunum zorluğu, sinus problemleri, burun iç duvarı sorunları -Manganez, Parkinson hastalığı -Kadmiyum, böbrek problemleri -Kaynak dumanı, kadmiyum, nikel, berilyum, krom ve arsenik gibi kanser nedeni olan ajanları içerebilir

51 Bu çalışma akciğer kanseri oluşumu ve paslanmaz çelik kaynağı dumanı arasındaki ilişkiyi analiz eden beş çalışmanın değerlendirilmesidir Asbest maruziyeti ve sigara kullanımı hesaba katılmıştır. Sonuçlar akciğer kanseri ile çelik kaynak dumanı maruziyeti arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Occup Environ Med. 1995 Apr;52(4):284-5 8372 metal çalışanında akciğer kanseri ve kaynak dumanı arasındaki ilişki değerlendirilmiş ve nedensel ilişki sonucuna varılmıştır. Kaynak ve diğer mesleki maruziyetler (sigara ve alkol dahil) göz önüne alınmıştır. Am J Ind Med 1996 Oct;30(4):383-91

52 Kaynak gazlarına bağlı olarak diğer sağlık problemleri - Sıcak maruziyeti -Çapak, yanık SİGARA İÇMEK SÜREKLİ (DAHA BÜYÜK) RİSK ANLAMINA GELMEKTEDİR

53 Kaynağın çıkardığı UV ışınları hidrokarbon solventleri ile reaksiyona girebilirler Örneğin, Trikloretilen, trikloretan, metilen klorid, & perkloroetilen fosgen gazı oluştururlar Fosgen gazının çok küçük bir miktarı bile öldürücü olabilir –Erken semptomlar olarak baş dönmesi, üşüme ve öksürük genellikle 5-6 saatte açığa çıkarlar

54 Daha az tehlikeli malzeme Kanserojen ajanları içeren malzemeye uyarıcı etiketler Tehlikeye özgü solunum koruyucusu Bir karsinojenin varolduğu her zaman respiratörler tavsiye edilir Solunum Korunması Nasıl Sağlanmalı?

55  Yüzeyi alev almayan EN 149 standardına sahip FFP2 kaynak maskesi kullanılmalıdır.  FFP2 S  10 x MAK  10 x Ozon 1-Toz, kaynak dumanı ve partiküller için kaynak maskesi 2- Kaynak Işınlarına Karşı Koruyucu Maske / Başlık Kaynakta kullanılacak amper değerine göre maske camının koyuluk değeri belirlenir. Otomatik kararan kaynak başlıkları kullanılabilir. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR

56 Önerilen değerler : (AMPER) DIN 4647 40-80 A 10 80-175 A 11 175-300 A 12 300-500 A 13 Koyuluk derecesi seçilmelidir. 3- Ateşe Isıya Dayanıklı Eldiven/ Önlük/ Tozluk Kevlar veya deriden yapılmış kaynakçı eldiveni kullanılmalıdır. 4-İş Ayakkabısı EN 345 standardına uygun çelik burunlu, tabanı sıcağa dayanıklı ayakkabı kullanılmalıdır. 5- Ateşe / Isıya Dayanıklı Koruyucu Elbise Yanmaz/ alevalmaz kumaştan yapılmış elbise 6- Siperlik EN 166 Şeffaf Yüz Koruma Vizörleri

57 7-Gürültüye Karşı EN 352-1 Kulaklıklar EN 352-2 Kulak Tıkaçları 8- Baret EN 397 Endüstriyel Emniyet Baretleri

58 57 Kullanılmakta olan toz/sis/duman ve gaz /buhar filtrelerinin/maskelerinin ortalama kullanım süresi aşağıdaki etkenlere bağlıdır. 1-Ortamdaki kirletici derişimi(oranı) 2-Ortamdaki havalandırma sistemi 3-Kişinin nefes alıp verme sıklığı 4-Maske veya filtrelerin bakımı veya saklanması 5-Havadaki nem oranı 6-Ortam sıcaklığı 7-Kirleticinin tipi Tüm bunları göz önüne aldığımızda maske ve filtrelerin kullanım ömürleri için aşağıdaki yöntemlere başvurmak doğrudur.

59 58 Kimyasalın ismi yada numarası, çalışmanın ağırlığı, ısı, nem, basınç, kimyasalın oranı verildiğinde dakika olarak filtrenin kullanım süresini veren programdır iş akışının standarta yakın oldugu durumlar için http://www.osha.gov/SLTC/etools/respiratory/advisor_genius_wood/advisor_ genius.html http://www.osha.gov/SLTC/etools/respiratory/advisor_genius_wood/advisor_ genius.html

60 1-Kaç yıldır kaynakçı 2-Halen maruz kaldığı tehlikeli maddeler 3-FM bulgusu 4-SFT 5-Akc. Gr. 6-Balgam 7-Öksürük 8-Solunum daralması 9-Hırıltı 10-Sigara 11-Akut solunum yolları hastalığı

61 60 kişisel takip - peryodik muayene ve testler çevresel takip- işyeri ortam ölçümleri takip-gözetim Kaynak dumanı ve gazlardan örnek alınması kaynakçı maskesinin baş bandına (omuz ya da boyun) numune alma kasedinin yerleştirilmesi ile yapılır. ACGIH TLV:5mg/m 3 (kaynak dumanı-başka türlü sınıflanmamışsa) NIOSH REL: mümkün olan en az konsantrasyon-potansiyel karsinojen

62 Sıra No İŞ ADIMI TANIMLAMATEHLİKE TANIMLAMARİSK DEĞERLENDİRMERİSK KONTROL Yapılan İşRutin Rutin Dışı Risk Altındakiler TehlikeOlası Etki Olasılık A Şiddet B Risk AxB Etkin Önlem Var/Yok Alınacak Önlemler Yasal Şartlar SorumlularTermin 1 Araç içinde çalışma. (İskelet) X Çalışanlar.Düşme Kırık çıkık burkulma. 339Kısmen. *Araç içi platform yapılmalı. Ek1/10 2 Tavan doğrultma işlemi. (İskelet) X Çalışanlar.Gürültü. İşitme kaybı. 3412Kısmen. *Çalışma kabini yapılmalı. Ek1/10 3 Tavanda taşlama. (İskelet) X Çalışanlar.Toz. Solunum yolu enfeksiyon u. 326Var. 4 Tavanda kaynak. (İskelet) X Çalışanlar. Kaynak gazı dumanı. Akciğer meslek hastalığı. 236Var. 5 İskelet doğrultma. (İskelet) X Çalışanlar. Oksijenle yanma. Uzuv yanması. 339Kısmen. *Eğitim planlanmalı.(İSİG) Ek1/32 Balyoz çarpması. Yaralanma.3412Kısmen. *Eğitim planlanmalı.(İSİG) Ek1/32

63 Sıra No İŞ ADIMI TANIMLAMATEHLİKE TANIMLAMARİSK DEĞERLENDİRMERİSK KONTROL Yapılan İşRutinRutin Dışı Risk Altındakiler TehlikeOlası Etki Olasılık A Şiddet B Risk AxB Etkin Önlem Var/Yok Alınacak Önlemler Yasal Şartlar SorumlularTermin 1 Gazaltı kaynağı. X Çalışan ve çevresindekiler. Kaynak dumanları gazları. Solunum yolu rahatsızlığı. 236Var. Kaynak çapakları. Yanık.224Var. Sıcak yüzeylere temas. Yanık.224Var. Kaynak ışınları. Göz rahatsızlığı. 236Var. ElektrikÖlüm.155Var. Basınçlı tüpler. Yaralanma.236Var. Çapak sıçraması. Göz yaralanmas ı. 248Var. *Gözlük kullanımı izlenmeli. Ek1/31 2 Oksijen Kaynağı. X Çalışan ve çevresindekiler. Kaynak dumanları gazları. Solunum yolu rahatsızlığı. 236Var. Kaynak ışınları. Göz rahatsızlığı. 236Var. Basınçlı tüpler. Yaralanma236Var. Patlama, yangın. 155Var. *Tüplerin mutlaka bağlı olduğu izlenmeli. Ek1/19