TÜRKİYE VE ULUSLAR ARASI ÖRGÜTLER

... konulu sunumlar: "TÜRKİYE VE ULUSLAR ARASI ÖRGÜTLER"— Sunum transkripti:

1 TÜRKİYE VE ULUSLAR ARASI ÖRGÜTLER

2 Türk Dış Politikası ve Uluslararası Örgütler
TDP ve Türkiye’nin Uluslar arası Örgütlerle İlişkisini Nasıl Ele Almalı Belirli bir dönemdeki genel dünya tablosu Türkiye’nin Dünya Sistemi İçindeki Yeri Türkiye’nin İç Dinamikleri

3 Erken Cumhuriyet Dönemi- 1923-1945 Türkiye-MC İlişkisi
Genel Dünya Tablosu İmparatorlukların Çöküşü Versailles Antlaşması ve İngiliz-Fransız Hakimiyeti 1917 Ekim Devrimi ve Sonuçları 1920’lerin başından itibaren yükselen faşizm

4 Erken Cumhuriyet Dönemi: Türkiye’nin İç Dinamikleri
İmparatorluktan kopuş ve yeni ulus-devlet inşası Demografik türdeşleşme Hızlı modernleşme ve laiklik Kapitalistleşme hedefi Ticaret burjuvazisi Toprak sahipleri Bürokrasi Sınırları belli bir egemenlik anlayışı Milliyetçiliğin hakim ideoloji haline gelmesi İktidarın merkezileşmesi

5 İktidarın Hedefleri Ulus İnşa Sürecinin Politik ve Sosyal Temellerini Hazırlamak. Uluslararası Tanınma ve Süreklilik Yeni Sınırların Kalıcılığı ve Müdafaası Ulusal Kapitalizmin Gelişimi İçin Kaynak Bulma

6 Nüfus Mübadelesi Lozan Antlaşması’nda yapılan bir antlaşma
1,200,000 Rum; 500,000 Türk (Müslüman) Batı Trakya ve İstanbul hariç” Temel Ölçüt: Din

7 Nüfus Mübadelesi Ekonomik basınca rağmen neden bu yol izlendi?
???? ??? MC’nin Rolü: Denetleyici Karma Komisyon’a üye

8 Musul Meselesi Lozan Konferansı’nda çözüm sağlanamayan meselelerden birisi. Lozan Konferansı’nda Türk Tezi: Çoğunluk Müslüman-Türk İngiliz Tezi: Çoğunluk etnik olarak Türk değil Musul Neden Önemli? ???

9 Musul Meselesi Türkiye’nin Talebi: Plebisit
Konu 1924’te Milletler Cemiyeti’ne Taşınıyor 1926 Ankara Antlaşması Sonucun Türkiye Aleyhine Gelişmesinin Nedenleri ???

10 Bozkurt-Lotus Davası (1926)
Fransız kaptanın Türkiye’de yargılanması Neden “ulusal bir davaya dönüşüyor? ??? ???? Uluslararası Adalet Divanı’nın kararı.

11 Soğuk Savaş Döneminde Türkiye ve Uluslararası Örgütler
NATO Üyeliği (1952) Nasıl Anlamalı Genel Dünya Koşulları Türkiye’nin Dünya Sistemindeki Konumu Türkiye’nin İç Sınıfsal Yapısı ve Stratejileri

12 NATO Üyeliğini Nasıl Anlamalı?
Genel Dünya Koşulları Türkiye’nin Dünya Sistemindeki Konumu SSCB ile Gerilen İlişkiler (1925 Moskova Dostluk Antlaşmasından Soğuk Savaşa) Türkiye’nin 2. Dünya Savaşı’ndaki tutumu Krom İhracatı Boğazlar Meselesi Son ana kadar tarafsız kalma 1946’da SSCB’nin Açık Tavrı

13 NATO Üyeliğini Nasıl Anlamalı?
Türkiye’nin İç Dinamikleri Geç kalmış kapitalist kalkınma Kalkınma ve sermaye birikimi ihtiyacı Tarımsal kapitalizm ve altyapı ihtiyacı Dış sermaye ve yardım ihtiyacı: ABD DP’nin Yükselişi Batı Bloğunda Açıktan Yer Alma Eğiliminin İdeolojisi: Anti-komünizm

14 NATO Üyeliğinin Sonuçları
NATO Askeri Üslerinin Açılması. Örn. İncirlik Ortadoğu’da NATO Yanlısı Paktlar Bağdat Paktı (1954- Irak, Pakistan, İran ve Afganistan) CENTO (1959) Suriye Gerilimi: 1957 (Sınıra yığınak ve Sovyet tepkisi) 1959: Dolaylı Saldırı Antlaşması U2 Casus Uçağının Düşürülmesi (1960) Küba Füze Krizi (1962)

15 Türkiye ve Birleşmiş Milletler
Kıbrıs Krizi (1974) BM Güvenlik Konseyi Kararı BM Barış Gücü

16 1960’lar ve NATO ile ilk çatlaklar
Türkiye’nin NATO ile ilişkilerinde ilk çatlaklar 1959: Dolaylı Saldırı Antlaşması U2 Casus Uçağının Düşürülmesi (1960) Küba Füze Krizi (1962) 1964: Kıbrıs Krizi. Lyndon Johnson’un Mektubu

17 Kıbrıs Sorunu 1878 Ada İngiltere’ye kiralanıyor.
I. Dünya Savaşı sonunda resmen İngiliz kolonisi 1930’lu yıllar: Rum milliyetçisi isyanlar. 1954: BM’ye self-determinasyon başvurusu. Türkiye’nin itirazı. 1950’li yıllar: Etnik milliyetçilik ve çatışma Türkiye tezi: Taksim; RumTezi: Enosis 1955: 6-7 Eylül Olayları 1960: Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti. (Consociationalism ve veto hakkı) Türkiye, Yunanistan ve İngiltere garantör ülke. NATO arabulucu. : Sürekli çatışma ortamı

18 Kıbrıs Sorunu 1964: Türkiye’nin garantör ülke olarak müdahale etme arayışı. Johnson Mektubu. 1974: Nikos Sampson Darbesi ve Türkiye Müdahalesi Fiili Taksim ve zorunlu mübadele 1983 KKTC’nin ilanı 2003 BM Planı 2004 Kıbrıs’ın AB Üyeliği

19 1980 Sonrası AT(AB) İle İlişkiler
Genel Dünya Tablosu: Neoliberal birikim modeli; Soğuk Savaşın sonu Türkiye’nin Dünya İçindeki Yeri: ABD Hegemonyasının Varlığında Yeni Görev Tanımları. Yeni Fırsat Tarifleri. Türkiye’nin İç koşulları: 12 Eylül Sonrası; Küresel Piyasalarla Tam Uyum; Neoliberalleşme; Kürt meselesi; Siyasal İslam

20 1980 Sonrası AT(AB) ile İlişkiler
1981: Yunanistan; 1987: İspanya ve Portekiz 1987 Türkiye’nin başvurusu ve ret 1996 Gümrük Birliği Antlaşması (Üçüncü ülkelere kota: sanayi ve işlenmiş tarım ürünleri). 1997 Lüksemburg Zirvesi 1999 Helsinki Zirvesi: Türkiye aday üye. 2001 Katılım Ortaklığı Belgesinin İmzalanması ve Kopenhag Kriterleriyle uyum. 2005: Ekim 2005 Tam Üyelik Müzakereleri.

21 Kopenhag Kriterleri Ekonomik Kriterler Siyasi Kriterler
Piyasa ekonomisine uyum ve gümrük birliği Siyasi Kriterler İstikrarlı ve kurumsallaşmış demokrasi Hukuk devleti İnsan Haklarına Saygı Azınlıkların Korunması