MISIR SANATI M.Ö. 3000- 30 Mısır sanatının düşünsel olarak temeli, tanrıların onurlandırılmasına dayanır. Buna tanrılaştırılmış ölü krallar da dahildir.

... konulu sunumlar: "MISIR SANATI M.Ö. 3000- 30 Mısır sanatının düşünsel olarak temeli, tanrıların onurlandırılmasına dayanır. Buna tanrılaştırılmış ölü krallar da dahildir."— Sunum transkripti:

1 MISIR SANATI M.Ö Mısır sanatının düşünsel olarak temeli, tanrıların onurlandırılmasına dayanır. Buna tanrılaştırılmış ölü krallar da dahildir. Hiyeroglif’in keşfi, takvimin icadı. Mısır’da görülen eserlerin çoğu doğrudan doğruya din ve tanrılar kültü ile ilgilidir. Ele geçen çeşitli tanrı tasvirleri, heykeller, kabartmalar, ayin sahneleri mezarlar ve tapınaklarda bulunmuş, tanrılara sunulmak için yapılmış adaklar bunu kanıtlar. Günlük hayata ait sahnelerde bile dine bağlılık vardır. Kralın tanrılaştırılmış olması bile devlet işlerinde dinin ne derece rolü olduğunu gösterir. Din egemenliği mimaride de kendini gösterir. Neredeyse sadece tapınak ve anıtsal mezarlar yapılmıştır. Saray ve ev azdır. M.Ö 2000’lerin en önemli buluşu ölüye anıt olarak tasarlanan piramitlerdir. Bunların en ünlüsü Kahire yakınlarındaki Gize mezar alanıdır.

2 Mısır kronolojisi Sülaleler kronolojisi gibidir
Mısır kronolojisi Sülaleler kronolojisi gibidir. Her sülalede merkez değişir. Geç Hanedanlık Öncesi Dönemi Erken Hanedanlık Dönemi (I. II) Eski Krallık Dönemi – (IV- VIII) I. Ara Dönem (IX –X) Orta Krallık – 1640 (XI – XIV) II. Ara Dönem (XV –XX) Yeni Krallık – 1070 (XVIII – XX) III. Ara Dönem – 712 (XXI –XXV) Geç Dönem – 332 (XXV –XXX) 2. Pers Dönemi – 332 Yunan- Roma Dönemi M.Ö M.S. 395

3 Erken Sülaleler Devrinde Mısır: Bu döneme ilişkin önemli bir durum hiyeroglifin keşfi ve yaygınlaşması. Kerpiç, ahşap, saz malzeme kullanıldığından elimize ulaşan veri yok. Eski Krallık Dönemi: Menfis önemli merkez. Taş anıtlar başlar. Bu dönemde tapınaklar dayanıklı malzemeden değil. Güneş dini ortaya çıkar. Dönemin önemli yapıları “basamaklı piramitler” “mastaba “denilen temel üzerinde yükselen piramitler inşa edilmiş. Dikdörtgen plan üzerine piramit gövdeli, alçak, tuğla veya taştan yapılan mezar yapıları.

4

5

6 Saqqara, basamaklı piramid, 2600 ler

7

8 Eski İmparatorluğun en önemli buluşu “Piramitler” dir.
Genelde firavun mezarı olarak bilinen piramidin asıl işlevi ölüye ait bir anıt olmasıdır. Kahire yakınlarındaki Gize, çok sayıda mezar içerir.

9

10

11 Bunlar IV. Sülale firavunlarından Keops, Kefren, Mikerinos tarafından yaptırılan piramitlerdir. Piramit, önündeki Mezar tapınağı, kutsal yol ve girişten oluşur. En büyük olanı Keops (M.Ö 2530), sonra Kefren (M.Ö 2500), en sonuncu Mikerinos (M.Ö 2470).

12 MISIR Keops piramidinin inşaatında 6.5 milyon ton ağırlığında taş kullanıldığı ve bu iş için kadar insanın Nil’in taştığı zamanlarda 20 yıl çalıştığı hesaplanmıştır. Yapılan ölçümlerde Pi sayısının doğru uygulandığı anlaşılır. Aslında Mısırlıların matematik bilgisi buna yeterli değil. Rastlantı mı?

13 Heredot’un anlatımına göre

14 Bütün piramitler gibi girişi kuzeyden ve yerden 15m. Yüksekte
Bütün piramitler gibi girişi kuzeyden ve yerden 15m. Yüksekte. Sonra açıyla yükselen bir bölümden bir geçitle mezar odasına ulaşılır. 233x 233 metrelik bir alana yapılmış. Orijinal yüksekliği 146 m. den fazla. İçleri gelişigüzel yığma bloklar, dışı özenle işlenmiş kesme taş.

15 KEOPS PİRAMİDİ: Dünya’daki en büyük yapay (insan yapımı) yapı olarak kabul edilmiş [
Dışı perdahlanmış beyaz kireçtaşından kaplama taşlarıyla kaplıdır.

16 Keops Piramidi'nin kesiti ve iç yapısındaki unsurların dağılımı:1-Giriş. 2-Al-Mamun’un adamlarının açtığı tünel. 3- Granit tıpa blokları. 4-İniş Dehlizi. 5-Yeraltı Odası. 6-Çıkış Dehlizi. 7- “Kraliçe odası” ve "Havalandırma Kanalları" denilen, biri Sirius yıldızına yönelik olarak yapılmış iki kanal. 8 Yatay Dehliz. 9-Büyük Galeri. 10-Kral Odası ve Orion’un alpha yıldızına yönelik olarak yapılmış, "Havalandırma Kanalları" denilen iki kanal. 11-Kral Odası'na geçiş veren oda (antişambr). 12-Hizmet ya da kaçış tüneli

17 Gize sfenksi: 20m. Yüksekliğinde,73
Gize sfenksi: 20m. Yüksekliğinde,73.5 m uzunluğunda, Bulunduğu alandaki doğal kayadan yapılmış. Büyük boyutlu ve masif yatan bir aslanın kolasal gövdesi ile başına krallara özgü örtü olan Nemes’i örtmüş insan başı şeklinde. Kireç taşı ocağı. Aslanın pençeleri ve gövdesinin yanları kesme taş.

18

19

20

21 Dini bir özelliği olduğunu gösterir bir kanıt yok
Dini bir özelliği olduğunu gösterir bir kanıt yok. Burası daha önce Keops piramidi vb. için taşların çıkarıldığı kireç taşı ocağı.

22 Mısır firavun heykelleri: Başı, omuz düzlüğüne dik açı oluşturan bir çizgi üzerinde duran ve kol ve bacakları aynı düzlem içindedir. Ayakta ya da oturur durumda, bir işle meşgul değildir. Organların organik ilişkisi verilmez, bu yüzden farklı parçaları bir araya toplanmış iki boyutlu taslak gibidirler. Nadiren farklı hareket.

23 Kefren heykeli, Diorit, 167. 7 cm. , M
Kefren heykeli, Diorit, cm., M.Ö 2500 Kahire Müzesi, Firavunun oturan durumda portre heykeli. Taht üzerinde ve başının arkasında Tanrı Horus şahin şeklinde betimlenmiş. İki yanda Mısır bitkileri papirüs ve leylak, ayaklarının iki yanında ismi yazılı. Sol el açık sağ yumruk ve içinde eteğinin ucu. Hayatın ve tanrılaşmanın ifadesi, cepheden, vücut çıplak, katı üslup, anlamsız ifade bu dönem özellikleri

24

25 Mikerinos ve Kraliçe, Gize’den, yaklaşık 140 cm
M.Ö , Tamamlanmamış adım hareketi, kadın ve erkek aynı yükseklikte oluşu kadın ve erkek güzelliğinin karşılaştırılması gibi. Yumuşak ve sade hatlar. Erkek kaslı, güç dolu, kadının adalesiz vücudu. Sadece yüzlerde portre özelliği

26 Prens Rahotep’in mezarından eşi Nofret ile. M. Ö
Prens Rahotep’in mezarından eşi Nofret ile. M.Ö. 2580, boyalı kireç taşı, 120 cm ve 118 cm. Kahire Müzesi. Prensin gövdesinin koyu renk oluşu bireysel özellik değil, Mısır sanatının standart erkek tasviri özelliği. Gözler parlak kuvartz, canlılık veriyor. Yüzlerde portre özelliği

27 Oturan katip, M.Ö. 2400 İlk kez bu dönemde oturan katip heykelleri ortaya çıkıyor. Boyalı kalker,
53.3 cm. Louvre, Kimliği bilinmemekle birlikte sarayın yüksek düzey memurlarından biri. Yontular, artık taş bloklardan kopmaya başlar, duruşları belirginleşir. Hareketsiz, bir noktada toplanmış gibi görünen dikkati hissedilir. Gözleri kristal ve gümüş karışımı

28 Mısır sanatı üç bin yıldan uzun süren bir zaman içinde çok az değişmiştir. Kurallar çerçevesinde aynı kalmıştır. Yeni Krallık Dönemi’nde yalnızca bir kişi Mısır üslubunun katılığını yıkabildi. IV. Amenofis resmi dini benimsemedi tek tanrı Atan’a taptı. Ondan esinlenerek de kendine Akneton (Ekhnaton) adını verdi.

29 Mai ve eşi Urel, M.Ö 1375, Yeni Krallık Dönemi, Teb, Kireçtaşı kabartma, alçak kabartma. Bu dönemde ideal güzellik yaratma çabası, sanatsal çaba, çizgilerin rafineliği, gözleme dayanmakla birlikte bir çeşit idealizasyon.

30 Akneton, M. Ö 1360 ,Yeni Krallık, Kireç taşı, 8
Akneton, M.Ö 1360 ,Yeni Krallık, Kireç taşı, 8.1cm Alçak kabartma portre. Biraz karikatürize bir anlayış. Görkemli firavun betimlemelerinden farklı insani zaaflar ön planda

31 Tutankamon M.Ö 1340 Kahire Müzesi. 185 cm Altın, mine ve yarı değerli taşlar, ünik bir eser

32 Tutankamon’un altın tahtından detay, eşiyle birlikte gösterir
Tutankamon’un altın tahtından detay, eşiyle birlikte gösterir.Ahşap taht altınla kaplanmış ve değerli ve yarı değerli taşlarla süslenmiş. Duygusal ve doğala yakın bir sahne.Kahire müzesinde M.Ö 1340

33 Luksor Tapınağı M.Ö 1260, Yeni Krallık döneminin 9. firavunu III. Amenhotep tarafindan, Eski Mısır tanrılarının en büyüğü Amon-Ra adına MÖ XIV. yy.da inşa ettirilmiştir. Daha sonraları Tutankamon, II. Ramses, Büyük İskender, Roma ve Müslüman Araplar tarafindan çeşitli ekleme ve yapılarla günümüze kadar gelmiştir. Nil boyunca kuzeyden güneye parelel. 1900m.uzunluk 55m.genişliğinde Çeşitli dönemlerde eklerle tamamlanmış.

34 Luksor Tapınağı Özellikle Yeni İmparatorluk döneminde olgun devir denilebilecek bir dönemden söz edilebilir. Sfenkslerin çevrelediği giriş yolu, iki yandaki kulelerle belirginleştirilen alan, heykeller, dikili taşların yerleştirildiği anıtlar

35 Tapınağa 24 m yükseklikteki pilondan girilir
Tapınağa 24 m yükseklikteki pilondan girilir. Pilon cephesinde 4 tane oturan, ikisi ayakta duran büyük boy 6 adet Ramses heykeli bulunmaktaydı. Günümüzde tahtta oturur şeklindeki iki heykel, girişin sağında ve solunda yer alır

36 Mezar dekorasyonlarında günlük hayat sahneleri çok sayıda
Mezar dekorasyonlarında günlük hayat sahneleri çok sayıda. Kadın gövdesi çoğunlukla sarı veya pembe, erkek koyu renk, kırmızı-kahve, yüzey genellikle beyaz. Mısır duvar resimleri duvar yüzeyi sıvanarak yapılıyor. Derinlik duygusu vermekten kaçınır. Bir nesneyi onun en belirgin yanlarının bir aradalığı içinde betimlerler. Bacaklar profilden, gövde ve omuzlar cepheden, yüz profilden göz cepheden verilir. Mezar sükunetine uygun donukluk. Mutlaka hiyeroglif ile birlikte. Açık, seçik, net anlatım. Kök boyalar, aşı boya, mavi ve yeşil için dövülmüş emaye, is birikintisi. Görsel amacı olmadığı için ışık- gölgeye yer yok. Mısır mezarlarındaki kabartmalar insanlar görsün diye değil, yaşamına devam ettiği inanılan ölünün çevresindeki kişileri, ev ve tarlaları vs. onun yeni yaşamında da yer almaları için yapılırdı. Yan yana yatay şeritler halinde

37 Ti Mezarı ,Eski Krallık Dönemi, M.Ö 2400

38

39 Ti Mezarı

40

41

42

43

44

45 Dans, 1400 civarı, bir mezarda yer alıyor
Dans, 1400 civarı, bir mezarda yer alıyor. Ölüm ve yeniden doğum seremonisinin bir parçası dans

46 Dağ mezarlarından bir resim. Üç kadın müzisyen
Dağ mezarlarından bir resim. Üç kadın müzisyen. Theba mezarlığının en bilinen buluntusu. M.Ö 1300’lerde Mısır yaşantısında müzik önemi bir yer tutuyor.

47 TEB

48 Nil’de av, Nil zaman zaman taşsa da Mısır için önemli
Nil’de av, Nil zaman zaman taşsa da Mısır için önemli. Üretimin, tarımın yanı sıra balık, et ihtiyaçlarının karşılandığı yer.

49

50 Tutankamon’un Mezarı, duvarda Tutankamon üç kez betimlenmiş, sakallı

51

52

53

54 Eski Mısır’da tarım önemli bir aktivite. Sarı ve toprak rengi egemen