12. TİCARİ ALACAKLAR En fazla bir yıl içinde paraya dönüştürülmesi öngörülen ve işletmenin üçüncü kişilere mal ve hizmet satışı gibi ticari ilişkileri.

... konulu sunumlar: "12. TİCARİ ALACAKLAR En fazla bir yıl içinde paraya dönüştürülmesi öngörülen ve işletmenin üçüncü kişilere mal ve hizmet satışı gibi ticari ilişkileri."— Sunum transkripti:

1 12. TİCARİ ALACAKLAR En fazla bir yıl içinde paraya dönüştürülmesi öngörülen ve işletmenin üçüncü kişilere mal ve hizmet satışı gibi ticari ilişkileri nedeniyle ortaya çıkan senetli ve senetsiz alacaklar bu hesap grubunda gösterilir. 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 122 ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-) 124 KAZANILMAMIŞ FİNANSAL KİRALAMA FAİZ GELİRLERİ(-) 126 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)

2 DÖNEMİÇİ MUHASEBE İŞLEMLERİ KONUSU DÖNEMSONU MUHASEBE İŞLEMLERİ KONUSU
GENEL MUHASEBE DÖNEMİÇİ MUHASEBE İŞLEMLERİ KONUSU DÖNEMSONU MUHASEBE İŞLEMLERİ KONUSU Senetsiz alacaklar Senetli alacaklar Depozito-teminatlar Diğer ticari alacaklar Ortaklardan alacaklar İştiraklerden alacaklar Bağlı ortaklıklardan alacaklar Personelden alacaklar Diğer çeşitli alacaklar Envanter-değerleme-düzeltme-düzenleme Reeskont hesaplama Alacaklara karşılık ayırma Şüpheli ve değersiz hale gelme kayıtları

3 Ticari Alacakların Değerlemesi
Türk Ticaret Kanunu’na Göre Değerleme; Türk Ticaret Kanunu’nu alacakların değerlemesinde itibari değeri dikkate almıştır. Alacakların itibari değer ile değerlenmesinden kasıt, defterlere geçirildiği yani mukayyet değerdir. Tahsil edilemeyen veya ihtilaflı bulunan alacaklar aynı madde hükmüne göre en çok bilanço gününde işletme için haiz oldukları değer ile değerlenir. TTK ticari alacakların değerlemesini yaparken, alacakları senetli veya senetsiz alacak diye ayırıma tabi tutmamıştır.

4 Ticari Alacakların Değerlemesi
Vergi Usul Kanunu’na Göre Değerleme; Vergi Usul Kanununun 281. maddesine göre, bütün alacaklar mukayyet değer ile değerlendirilmelidir. Ancak, Alacak senetlerinin mükellefin isteğine bağlı olarak; Mukayyet değer ile ya da Tasarruf değeri ile değerlenebileceğini söyleyebiliriz.

5 Ticari Alacakların Değerlemesi
Sermaye Piyasası Mevzuatına Göre Değerleme; SPK’ın Seri XI, No:1 tebliği ile düzenlenen muhasebe ilkelerine göre alacaklar, bilançoda mukayyet (kayıtlı) değerleri ile gösterilecektir. Ancak avans, depozito ve teminat niteliğinde olanlar hariç olmak üzere senetli alacaklar (vadeli çek ve poliçeler dahil) ile 3 aydan uzun vadeli senetsiz alacak ve borçların reeskont işlemine tabi tutulması şarttır.

6 Tüm Normal Alacak Senetleri
Dayanak DEĞERLEME ÖLÇÜSÜ AÇIKLAMA Varsa Yoksa TTK 75. Md’ye göre İtibari Değer Tüm Normal Alacak Senetleri VUK 281.Md’ye göre İtibari Değer veya Tasarruf Değeri Türk Lirası üzerinden düzenlenmiş Alacak Senetleri Senetteki Faiz Oranı T.C.M.B. Resmi İskonto Haddi Yabancı para üzerinden düzenlenmiş Alacak Senetleri Senetteki Faiz Oranı LIBOR Londra Bankalar Arası Faiz Oranı MSUGT’ne göre Tasarruf Değeri Tüm Normal Alacak Senetleri

7 ALACAKLAR Senetli İtibari Değer yada Tasarruf Değeri Senetsiz
Mukayyet Değer = A x n x t (n x t) İç İskonto Formülü

8 120 ALICILAR 120.ALICILAR HESABI -Müşteriden tahsil edilen paralar,
-Açık hesap karşılığı olarak müşteriden alınan çek veya senetler, -Müşteriye yapılan ıskontolar, -Yasal takibe alınan alacaklar, -Şüpheli duruma düşen alacaklar, -Düzeltmeler, -Geçen dönemden devir eden senetsiz alacaklar, -Mal veya hizmet satışından doğan senetsiz alacaklar, -Bu alacaklara tahakkuk ettirilen faizler,

9 Alıcılar hesabında yapılacak envanter çalışmaları
Öncelikle alıcılar hesabının borç toplamı ile yardımcı hesaplarının borç taraflarının toplamının, yine alıcılar hesabının alacak tarafı toplamı ile yardımcı hesapların alacak taraflarının toplamlarının birbirine eşit olması gerekir. Eğer bu eşitlik sağlanmıyorsa, farkın nedenleri araştırılarak düzeltme kayıtları yapılır. Varsa her bir müşteri hesabı için ilgili faizler ve ıskontolar yeniden hesaplanır. Gerek müşteri lehine gerekse müşteri aleyhine yapılmış bir hata varsa derhal düzeltme kayıtları yapılır. Bu düzeltmeler hem yardımcı hesap hem de ana hesapta yapılır, Yardımcı hesaplardaki alacaklar teyit edilir. Bu amaçla her müşteriye teyit (doğrulama) için hesap özetleri gönderilir. Müşterilerden gelecek bilgilere göre hatalı bir durum var ise, gerekli düzeltme kayıtları hem yardımcı hesap hem de ana hesaplarda yapılır, Dövize bağlı alacaklar varsa, döviz kuruna bağlı olarak değerleme yapılır ve ortaya çıkan değerleme kâr veya zararı olarak muhasebe kaydı yapılır, Varsa şüpheli alacaklar saptanır ve gerekli karşılıklar ayrılır, Alacaklar içinde tahsil edilme olanağı azalanlar veya tahsil edilme kabiliyetini kaybedenler varsa, bu alacakları sağlam alacaklardan ayırarak gerekli düzeltme kayıtları yapılır.

10 KLM işletmesinin ana hesabının borç tutarı ile yardımcı hesapların borç tutarının eşit olmadığı görülmüştür. Yapılan incelemede müşteri Ahmet Buldan’ın ödemiş olduğu TL’nin hesaplara geçmediği görülmüş ve farkın bu nedenle oluştuğu anlaşılmıştır. 31/12/20.. 100 KASA 5.000 120 ALICILAR - Ahmet Buldan 5.000 Ahmet Buldan’ın ödeme kaydı

11 KLM işletmesi,her dönemin sonunda, müşterilerine almış olduğu mallar üzerinden %5 oranında ıskonto yapmaktadır. Yapılan incelemede müşteri Davut Aydın’ın 2360 TL(%18 KDV dahil) ıskontoya hak kazandığı görülmüştür. 31/12/20.. 611 SATIŞ İSKONTOLARI 191 İNDİRİLECEK KDV 2.000 360 120 ALICILAR - Davut Aydın 2.360 Satış ıskontoları kaydı

12 KLM işletmesi yurtdışına açık hesap (kredili) olarak 1000$ tutarında mal satmıştır. Mal satış tarihinde 1$= 1,40 TL’dir. Dönem İçi 120 ALICILAR 1.400 601 YURT DIŞI SATIŞLAR 1.400 Yurt dışına yapılan satış

13 Dönem sonunda işletme, var olan alacağının değerlemesini yapacaktır
Dönem sonunda işletme, var olan alacağının değerlemesini yapacaktır. Değerleme gününde 1$.=1,45 TL’dir. Bu durumda işletmenin alacağında TL bazında bir artış olacaktır. Kurdaki Artış: (1,45 – 1,40)= 0,05 TL Toplam Artış: 0,05 x 1000$ = 50 TL dir. Bu durumda, gerekli muhasebe kaydı iki farklı şekilde karşımıza çıkmaktadır. Eğer, oluşan bu kur farkı malın satıldığı dönemde oluşursa, yapılacak kayıt aşağıdaki gibi olacaktır. 31/12/20.. 120 ALICILAR 50 601 YURT DIŞI SATIŞLAR 50 Yabancı para cinsinden alacağın değerleme kaydı

14 Eğer, oluşan bu kur farkı malın satıldığı dönemde değilde, bir sonraki dönemde gerçekleşirse yapılacak kayıt aşağıdaki gibi olacaktır. 31/12/20.. 120 ALICILAR 50 646 KAM. VE BORS. DEĞ. ART. 50 Yabancı para cinsinden alacağın değerleme kaydı Dönem sonunda kurlarda bir azalış meydana geldiğinde, kur farkından dolayı meydana gelen azalışlar Alıcılar hesabının alacağına kayıtlanır.

15 Dönem sonunda alıcılar hesabının incelenmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. a) İşletme yurt dışındaki bir işletmeye kredili olarak $ tutarında mal satmıştır. Malın satıldığı gün 1 $= 1,5 TL, değerleme gününde 1 $= 1,3 TL olarak belirlenmiştir. 31/12/20.. 656 KAMBİYO VE BORSA DEĞER AZALIŞ ZARARLARI 2.000 120 ALICILAR 2.000 Döviz kurlarında meydana gelen azalışların kaydı (1,3-1,5) x $ = 2.000 (1,3-1,5) x $ = TL

16 b) Müşteri Ahmet B’nin yaptığı 5
b) Müşteri Ahmet B’nin yaptığı TL tutarındaki ödemenin kayıtlara geçmediği anlaşılmıştır. 31/12/20.. 100 KASA 5.000 120 ALICILAR 5.000 Kaydı unutulmuş tahsilatın kaydı

17 c) Müşteri Fikret O’nun işletmeye olan borcuna karşılık ciro ettiği 5
c) Müşteri Fikret O’nun işletmeye olan borcuna karşılık ciro ettiği TL tutarındaki çek,yanlışlıkla TL olarak kayıtlanmıştır. 31/12/20.. 101 ALINAN ÇEKLER 2.000 120 ALICILAR 2.000 Kaydı unutulmuş tahsilatın kaydı

18 d) Müşteri Ali A’nın iade ettiği 1
d) Müşteri Ali A’nın iade ettiği TL + %18 KDV tutarındaki malın iade kaydı unutulduğu anlaşılmıştır. 31/12/20.. 610 SATIŞTAN İADELER 191 İNDİRİLECEK KDV 1.000 180 120 ALICILAR 1.180 Kaydı unutulmuş iadenin kaydı

19 121 ALACAK SENETLERİ HESABI
-Senetlerin tahsil edilmesi, -Senetlerin ciro edilmesi, -Senetlerin iskonto ettirilmesi, -Senetli alacağın şüpheli hale gelmesi, -Senetli alacağın değersiz hale gelmesi, -Düzeltmeler -Geçen dönemden devir eden senetli alacaklar, -Satılan mal veya hizmet karşılığı alınan senetler, -Senetsiz alacakların senetli hale dönüştürülmesi yoluyla alınan senetler,

20 Alacak Senetleri hesabında yapılacak envanter çalışmaları
Öncelikle, Alacak senetleri ana hesabının borç tarafı toplamı ile yardımcı hesapların borç tarafları toplamlarının ve ana hesabın alacak tarafı toplamının yardımcı hesapların alacak tarafı toplamlarının birbirine eşit olması gerekir. Eğer eşitlik sağlanamıyorsa, farkın nedenleri araştırılarak gerekli düzeltme kayıtları yapılır. Portföyümüzde bulunan alacak senetlerinin fiziki sayımı yapılır. Bu fiziki sayım sonucu bulunan tutar ile muhasebe kayıtlarımızdaki tutarlar karşılaştırılır, fark varsa gerekli düzeltme kayıtları yapılır, Alacak senetleri için reeskont hesaplamaları yapılır, Dövize bağlı senetli alacak varsa, döviz kuruna bağlı olarak değerleme yapılır ve ortaya çıkan değerleme kâr veya zararı muhasebeleştirilir. Tahsili şüpheli hale gelen alacak senetleri saptanır ve gerekli karşılıklar ayrılır, Alacak senetleri içinde tahsil edilme olanağı azalanlar veya tahsil edilme kabiliyetini kaybedenler varsa, bu alacak senetleri sağlam alacaklardan ayrılarak gerekli düzeltme kayıtları yapılır.

21 Alacak Senetleri Reeskontu
Reeskont işlemi, alacak ve borçların mukayyet değerlerinden, vadelerine ve faiz oranlarına göre değişen bir meblağı düşürmek suretiyle net bugünkü değere ulaşılmasını ifade eder.

22 Reeskonta tabi tutulacak alacakların genel özellikleri aşağıdaki gibidir;
Alacakların İktisadi İşletme Bünyesinde Doğmuş Olması. VUK’a göre sadece senetli alacaklar/borçlar reeskonta tabi tutulurken, SPK Mevzuatına göre senetli alacakların yanı sıra senetsiz alacaklar da reeskonta tabi tutulmak zorundadır. Reeskonta tabi tutulacak alacakların bir vade içermesi gerekmektedir. Alacağın reeskonta tabi tutulması için işletmenin değerleme gününde aktifinde kayıtlı olması gerekmektedir.

23 Reeskont Oranı: VUK’un 280, 281, ve 285
Reeskont Oranı: VUK’un 280, 281, ve 285. maddeleri gereğince vadesi henüz gelmemiş alacaklar değerleme gününde net bugünkü değere indirgenebilir. Bu işlem yapılırken, eğer önceden belirlenmiş bir faiz nispeti varsa o nispetten, yoksa T.C. Merkez Bankası’nın belirlemiş olduğu ıskonto oranından; yabancı alacak için ise LİBOR oranı uygulanır. Reeskont hesaplanmasında iç ıskonto yöntemi uygulanır. İç ıskonto formülü ise aşağıdaki gibidir; F = A.n.t./ ( n.t) F: Reeskont Tutarı A: Senedin Nominal Değeri n: Değerleme Günü İle Vade Arasındaki Gün Sayısı t: Iskonto (Faiz) Oranı

24 Örnek: X tarihinde KLM işletmesinin alacak senetleri portföyünde vadesi X’de (bir sonraki yıl)biten TL nominal değerli alacak senedi bulunmaktadır. İşletme bu alacak senedini reeskonta tabi tutmak istemektedir. Iskonto oranı %30 ise, reeskont tutarını hesaplayıp, gerekli olan muhasebe kaydını yapalım. F= [(40.100TL x 120gün x 30)] / [(36500) + (120 x 30)] = TL Net Bugünkü Değer: TL – 3.600TL = TL olacaktır.

25 31/12/20.. 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ 3.600
122 ALACAK SENETLERİ REESKONTU 3.600 Reeskont kaydı

26 Aslında hesaplanan TL işletme açısından bir fiili gider değildir. Sadece muhasebe tekniği açısından yapılan ve alacağın bilanço günündeki gerçek değerini göstermeye yarayan bir hesaplama işlemidir. Dolayısıyla, dönem sonunda yapılan bu gider kaydı ertesi dönemin hemen başında iptal edilmeli, daha önce yapılmış olan gider de gelir olarak kaydedilmelidir. Bu işlemin muhasebe kaydı ise aşağıdaki gibi olacaktır. 01/01/20.. 122 ALACAK SENETLERİ REESKONTU 3.600 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 3.600 Reeskont kayıtlarının kapanış kaydı

27 ALACAKLAR Normal Alacaklar Şüpheli Alacaklar Değersiz Alacaklar
Vazgeçilen Alacaklar Dava ve İcra safhasında bulunan alacaklar Protestoya rağmen ödenmemiş dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar Mahkeme Kararı ile Belge ile Konkordato Sulh

28 Şüpheli Ticari Alacaklar
SPK tebliği ( ) 27. maddesi şüpheli alacakları çeşitli nedenlerle tahsilinin güçleşmesinin tahmin edildiği alacaklar olarak tanımlar. Tebliğe göre, işletmeler makul bir gerekçeye dayanarak şüpheli alacaklarını tahmin etmeli ve bu alacaklar için karşılık ayırmalıdır. Şüpheli alacaklar, işletmenin önceki yıllarda tahsil edilemeyen alacaklarına ilişkin veriler, borçlunun ödeme yeteneği, işletmenin içinde bulunduğu sektörde ve cari ekonomik ortamda ortaya çıkan olağanüstü koşullar esas alınarak ve makul bir gerekçeye dayanarak tahmin edilebilir. Ancak, bu türde ayrılan karşılıklar VUK gereğince Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler olarak tanımlanır.

29 Vergi Usul Kanunu’nun 323. maddesi şüpheli alacakları şöyle tanımlamaktadır, “Ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla, dava ve icra safhasında bulunan alacaklarla, yapılan protestoya ve yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş olan ve dava ve icra takibine değmeyecek kadar küçük alacaklardır. Şüpheli hale gelen alacaklar için değerleme gününde tasarruf değerlerine göre pasifte karşılık ayrılabilir. Bu karşılığın hangi alacaklara ait olduğu karşılık hesabında gösterilir.”

30 Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırmanın Koşulları
Alacak Ticari ve Zirai Kazancın Elde Edilmesi İle İlgili Olmalı Alacak, Zamanında Tahsil Edilmemiş Olmalı Bilanço Esasına Göre Defter Tutulmalıdır Alacak Teminatsız Olmalıdır Dava veya İcra Safhasında Bulunmalıdır Alacak Protesto Edilmeli veya Yazı İle Birden Fazla İstenilmeli Alacaklar Muhasebe Kayıtlarında Gösterilmelidir Şüpheli Alacaklara Karşılık Ayrılması İhtiyaridir

31 Şüpheli Alacak Tutarının Tespitine Yönelik Kuramsal Yöntemler
Alacakların Ayrı Ayrı Değerlendirilmesi Yöntemi Bu yöntemde, hesap dönemi sonunda işletmenin bütün alacakları teker teker incelenerek bunların değerlendirilmesi yapılır Yapılan inceleme ve değerlemeden sonra, tahsil edilemeyeceği tahmin edilen alacaklar toplanarak, o hesap döneminin şüpheli alacakları için ayrılması gereken karşılık tespit edilmiş olur. Ancak, bu usulün uygulanabilmesi için hesap sayısının az, miktarının yüksek olması gerekir. Alacakların Yaş Çizelgesi Yardımıyla Şüpheli Alacak Tutarının Tespiti Bu yöntemin dayandığı temel varsayım, hesabın yürürlükte bulunduğu sürenin uzunluğu ile alacağın şüpheli hale gelmesi arasında yakın bir ilişkinin olduğudur. Hesabın bulunduğu süre uzadıkça ayrılması gereken şüpheli alacak karşılığı oranı da yükselir. Söz konusu yöntemin uygulanabilmesi için ilk adım, alacak hesaplarının yürürlükte bulunan süreye göre gruplandırılması, ikinci adım ise geçmiş yıl deneyimlerinden yararlanarak, her yaş grubu için şüpheli alacak yüzdesinin saptanmasıdır.

32 Örnek: KLM işletmesi tarihi itibariyle 2018 hesap dönemine ilişkin şüpheli alacaklarını perakende satış yöntemi ile tespit etmek istemektedir. KLM işletmesinin muhasebe bilgileri aşağıdaki gibidir, 2018 hesap döneminde toplam vadeli satışları: TL 2018 hesap döneminde vadesinde tahsil edilemeyen alacaklar toplamı: TL 2009 hesap döneminde toplam vadeli satışları: TL 2009 hesap döneminde vadesinde tahsil edilemeyen alacaklar toplamı: TL 2018 hesap döneminde vadeli satışların toplamı: TL Şüpheli Ticari Alacak Oranı: Vadesinde Tahsil Edilemeyen Alacak Toplamı/ Vadeli Satışlar Toplamı 2018 Hesap Dönemi Şüpheli Ticari Alacaklar Oranı: TL / TL= 0, Hesap Dönemi Şüpheli Ticari Alacaklar Oranı: TL / TL= 0, ve 2017 Hesap Dönemi Ortalaması: / 2 = 0, Hesap Dönemi Şüpheli Ticari Alacak Öngörü Tutarı: TL x 0,06= TL olacaktır. KLM işletmesinin 2018 hesap döneminde ayırması gereken şüpheli alacak karşılığı tutarı TL’dir. Bu tutar VUK açısından Kanunen Kabul Edilmeyen giderdir. Ancak Sermaye Piyasası Mevzuatınca karşılık ayrılması zorunludur.

33 KLM işletmesinin TL tutarındaki senetli alacağı şüpheli duruma düşmüş ve tamamına karşılık ayrılmasına karar verilmiştir. 31/12/20.. 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR Tahsili şüpheli senetli alacaklar 1.500 121 ALACAK SENETLERİ -Protestolu senetler 1.500 Senetli alacakların şüpheli hale gelmesi

34 31/12/20.. 654 KARŞILIK GİDERLERİ 1.500 129 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK. KRŞ.
Şüpheli alacağa karşılık ayırma

35 31/12/20.. 31/12/20.. 100 KASA 1.500 128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK 1.500
İşletme yukarıda verilen örnekteki alacağını daha sonra tahsil etmiştir 31/12/20.. 100 KASA 1.500 128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK 1.500 Daha önce karşılık ayrılan alacağın tahsili 31/12/20.. 129 ŞÜPHELİ TİC.ALACAK. KARŞ. 1.500 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 1.500 Şüpheli alacağın iptal kaydı

36 31/12/20.. 31/12/20.. 100 KASA 1.000 128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK 1.000
İşletme yukarıda verilen örnekteki alacağının şimdilik TL kısmını tahsil etmiştir. 31/12/20.. 100 KASA 1.000 128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK 1.000 Şüpheli olan alacağın bir bölümünün tahsili 31/12/20.. 129 ŞÜPHELİ TİC.ALACAK. KARŞ. 1.000 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 1.000 Şüpheli alacağın iptal kaydı

37 Alıcılardan olan TL. lik alacağın tahsili şüpheli hale geldiği tespit edilmiş ve bunun % 50’si için karşılık ayrılması kararlaştırılmıştır. 31/12/20.. 128 ŞÜPHELİ TİC.ALACAK 40.000 120 ALICILAR 40.000 Alacağın şüpheli duruma düşmesi

38 31/12/20.. 654 KARŞILIK GİDERLERİ 20.000 129 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK. KRŞ.
Şüpheli alacağa karşılık ayırma

39 Değersiz Alacaklar Bir alacak tahsil edilebilme kabiliyetini kaybetmişse artık bu alacak işletme için değersiz alacaktır ve zarar kaydedilerek kayıtlardan silinmesi gerekir. Bir alacağın değersiz sayılabilmesi için yargısal bir hükme veya kanaat verici bir belgeye göre tahsiline artık imkan kalmaması gerekmektedir. Yargısal hükümden amaç, alacağın tahsil edilebilme yeteneğinin tamamen ortadan kalktığına dair bir mahkeme kararıdır.

40 Bir alacağın değersiz sayılabilmesi için aşağıdaki faktörlerin oluşması gerekmektedir
Bir alacağın değersiz olabilmesi için alıcının alacağını tahsil etmek amacıyla bütün hukuki yolları tüketmesi gerekir. Buna rağmen alacağını tahsil edemezse o alacak değersiz alacaktır, Alacak ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesiyle ilgili olmalıdır. Dolayısıyla bir alacak yargı kararına ve kanaat getirici vesikalara rağmen, ticari kazanç dolayısıyla elde edilmemişse değersiz alacak sayılamaz, Alacaklı var olan alacağını konkordato veya sulh yoluyla almaktan vazgeçerse, o alacak değersiz alacak kabul edilir.

41 KLM işletmesi daha önce şüpheli hale gelen 100
KLM işletmesi daha önce şüpheli hale gelen TL değerindeki alacak için karşılık ayırmıştı. Ancak, daha sonra bu alacağın değersiz hale geldiği tespit edilmiştir. 31/12/20.. 129 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK. KRŞ. 128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK Alacağın, değersiz alacak olmasından dolayı hesapların kapanışı

42 Önceki dönemde tahsili şüpheli hale gelen ve yarısı için karşılık ayrılan TL. tutarındaki alacağın tamamının değersiz hale geldiği tespit edilmiştir. 31/12/20.. 129 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK. KRŞ. 681 ÖNCEKİ DÖNEM GİDER VE ZARAR. 20.000 128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK 40.000 Yarısına daha önce karşılık ayrılan alacağın değersiz alacak hale gelmesi

43 Önceki dönemde şüpheli ticari alacaklar hesabına alınan 4. 900 TL
Önceki dönemde şüpheli ticari alacaklar hesabına alınan TL.’lik alacak için aynı miktarda karşılık ayrılmış bulunmaktadır. Söz konusu alacak için 75 TL.’lik takip gideri yapılmıştır. Alacak davası işletmenin aleyhine sonuçlanmış ve davanın kaybedilmesi dolayısıyla 180 TL. tutarında avukatlık ücreti ödenmiştir. Takip gideri ödemesinin kaydı 31/12/20.. 128 ŞÜPHELİ TİCARI ALACAKLAR 75 100 KASA 75 Takip gideri ödenmesi

44 31/12/20.. 31/12/20.. 129 ŞÜPHELİ TİC.ALACAK.KRŞ.
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR 4.900 75 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 4.975 Şüpheli alacağın değersiz alacak haline gelmesi 31/12/20.. 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR 180 100 KASA 180 Avukatlık ücreti

45 İşletmenin 1. 500 TL değerindeki alacağı değersiz hale gelmiştir
İşletmenin TL değerindeki alacağı değersiz hale gelmiştir. İşletme daha önce bu alacağını şüpheli duruma düşürmemiş ve dolayısıyla karşılık ayırmamıştır. 31/12/20.. 659 DİĞER OLAĞAN GİD. VE ZAR. 1.500 120 ALICILAR 1.500 Alacağın değersiz hale gelmesi