Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Sınıflandırılması

... konulu sunumlar: "Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Sınıflandırılması"— Sunum transkripti:

1 Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Sınıflandırılması
Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Sınıflandırılması diller için belirlenmiş değerlendirme ve referans sistemidir. Üç adet seviyeden oluşur: Temel kullanıcı (A1 ve A2 düzeyleri) Bağımsız kullanıcı (B1 ve B2 düzeyleri) Usta kullanıcı (C1 ve C2 düzeyleri) Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi, Avrupa ülkelerinde hedef dillere yönelik öğretim programlarının, program yönergelerinin, sınav ve ders kitaplarının vb. hazırlanması için temel oluşturur.

2 Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi, farklı eğitim sistemlerinden kaynaklanan ve modern dil eğitimi alanında görevli uzmanların bildirişimini olumsuz etkileyen engellerin kaldırılmasını sağlar. Bu Öneriler Çerçevesi; eğitim yöneticilerine, ders kitabı yazarlarına, öğretmenlere, öğretmen yetiştirenlere, sınav sunucularına vb., malzemeler sunmaktır; bu malzemelerle, ilgililerin çalışmalarını tekrar gözden geçirip bir sisteme oturtmaları, eşgüdümlü çalışmaları ve öğrenenlerin gerçek ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri amaçlanmıştır.

3 Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi’ne Niçin Gereksinim Vardır?
1. Üye ülkelerde dil öğrenim ve öğretimini, daha fazla hareketliliği ve daha etkili uluslararası bildirişimi sağlamak amacıyla geliştirmek ve bununla kimlik ve kültürel çeşitliliğe saygıyı, bilgiye daha kolay erişimini, daha yoğun bireysel etkileşimi, daha gelişmiş iş ilişkilerini ve karşılıklı anlayışı artırmak gerekir. 2. Bu amaçlar doğrultusunda dil öğreniminin, anaokulundan yetişkin eğitimine kadar, eğitim sisteminin tüm alanlarında teşvik edilen ve desteklenen yaşam boyu bir görev olması gerekir.

4 3. Bundan dolayı tüm alanları kapsayan dil öğrenimi için bir Ortak Öneriler Çerçevesi’nin oluşturulması son derece önemlidir: Farklı ülkelerdeki eğitim kurumları arasında işbirliğini artırmak ve kolaylaştırmak, Dilsel niteliklerin karşılıklı tanınması için sağlam bir zemin oluşturmak, Dil öğrenenleri, öğretmenleri, ders kitabı yazarlarını, sınav sunucularının ve eğitim yöneticilerinin çalışmalarını, bu çerçeve içinde eşgüdümlü olarak sürdürmelerini desteklemek.

5 Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi Hangi Alanlarda Kullanılır?
Öneriler Çerçevesi, aşağıdaki alanları da kapsamalıdır: Aşağıdaki noktaları göz önünde bulundurarak dil öğrenim programlarının planlanması Okul öncesi dil öğrenimi ve ön bilgiler, ilköğretim, orta öğretim, yüksek öğrenim, ileri düzey öğrenimi ve yetişkinler eğitiminin kesiştiği noktaları göz önüne alan hedeflere ve içeriğe yönelik planlama. Dil sertifikalarının planlanması Sınavların içeriklerine, başarının sadece olumsuz yönleri ve eksikliklerinden çok olumlu yönlerini ele alan değerlendirme ölçütlerine göre planlama.

6 Kendi kendine öğrenmenin planlanması,
Öğrenenin eriştiği bilginin bilincine varmasını sağlama, Dil öğrenenlerin ulaşılabilir ve mantıklı öğrenim hedeflerini belirlemelerini, Materyallerin seçimini, kendi kendini değerlendirme araçlarının kullanımını planlanma.

7 Öğrenim programları ve sertifikaların özellikleri:
Kapsamlı: Dil öğrenenleri tüm dil ve bildirişimsel yeterlik alanlarında geliştirmek. Modüler: Dil öğrenenin dil yeterliğini sadece belirli alanlarda ve belli bir amaç için geliştirmek. Ağırlıklı: Dil öğreniminin belirli yönlerini vurgulayarak, diğer alanlara göre, bazı öğrenim alanlarında daha yüksek öğrenim ve beceri düzey basamaklarını gösteren özel bir “profil” oluşturmak. Kısmi: Sadece belli etkinlik ve becerileri (örneğin, algılama alanında) geliştirmek.

8 Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi’nin En Önemli Özellikleri Nelerdir?
Avrupa Öneriler Çerçevesi, görevlerini yerine getirebilmek için, kapsamlı, saydam ve tutarlı olmalıdır Kapsamlı demek, Ortak Öneriler Çerçevesi’nin mümkün olduğunca geniş kapsamlı dil bilgisi, dilbecerisi ve dil kullanımını çok ayrıntılı olarak belirlemesi demektir Saydam demek, bilginin anlaşılır ve açık olarak dile getirilmesi, kullanıcılar için ulaşılabilir ve kolay anlaşılabilir olması demektir. Tutarlı demek, tanımlamaların çelişki içermemesi demektir.

9 Öneriler Çerçevesi’nin özellikleri:
Çok işlevli: Dil öğrenim olanaklarının planlanma ve hazırlanmasında, tüm amaç ve hedefleri kapsayacak şekilde ve kullanılabilir olması. Esnek: Çeşitli koşullarda kullanıma uyarlanabilir olması. Açık: Düzenin daha fazla geliştirme ve ayrıntılandırılmaya uygun olması. Dinamik: Kullanımdan kaynaklanan deneyimlere dayalı olarak sürekli geliştirilmesi. Kullanışlı: Kullanıcıya yönelik Anlaşılır ve kullanılabilir olması. Saplantısız: Rekabet içindeki çeşitli dilbilimsel ya da eğitimbilimsel kuram ve didaktik yaklaşımlardan birine kayıtsız şartsız bağlanmaması.

10 Kapsamlı, saydam ve tutarlı bir dil öğrenim, öğretim ve değerlendirme amacıyla hazırlamış olan Öneriler Çerçevesi; belli koşullarda, belirli çevrelerde ve eylem alanlarında, salt dilsel olmayan, bildirişimsel görevleri üstlenen toplum üyeleri olarak ele aldığı için, genel anlamda eylem odaklı bir yaklaşımdır. Eylem odaklı yaklaşım, bireylerin bilişsel ve duygusal olanak ve niyetlerini, sahip oldukları ve sosyal aktör olarak kullandıkları tüm yeteneklerini kapsar.

11 Yeterlikler insanların eylemlerini gerçekleştirebileceği, bildirime dayalı bilgi, yöntemsel bilgi, kişisel yeterlikler ve genel bilişsel becerilerin toplamıdır. Genel yeterlikler, dile özgü olmayan ama dilsel eylemleri de içeren her tür eylemde kullanılan yeterliklerdir. Bildirişimsel dil yeterlikleri, bireylerin özel dilsel araçlar kullanarak eylem yapmasını sağlayan yeterliklerdir. Bağlam, kişiye özgü ya da kişinin bildirişimsel eylemde bulunduğu çevredeki (fiziksel ve diğer)tüm olayları ve duruma bağlı etmenleri kapsar.

12 Dil etkinlikleri, bir görevi yerine getirmek için, bir ya da birçok metni (algısal ya da üretsel) işlemek için, bireyin belirli bir yaşam alanında bildirişimsel dil yeterliğini kullanması demektir. Dil süreçleri, sözlü ve yazılı dil üretimi ve algılanması esnasında oluşan nörolojik ve fizyolojik oluşumlar zinciri demektir. Metin, belirli bir yaşam alanına ilişkin (sözlü ya da yazılı) her türlü söylem demektir. Metinler, bir görev yerine getirilirken – destekleyerek ya da etkinlik sürecini veya amacını oluşturarak – dil etkinliklerine neden olur.

13 Dil Kullanım Alanı, insanların sosyal bir birey olarak etkinlik gösterilen yaşam alanları demektir. Öneriler Çerçevesi’nde sadece çok soyut bir düzeyde sınıflandırılmış ve dil öğrenimi ve dil kullanımı için en önemli kategorilere ayrılmıştır. Bunlar eğitim sistemi, meslek hayatı, kamusal yaşam ve özel yaşam alanlarını kapsar. Strateji, bir bireyin kendi belirlediği ya da verilen bir görevi yerine getirmek için seçtiği, her bir düzenlenmiş, amaç odaklı ve yönlendirilmiş eylemler ve süreçler dizisi demektir (Bildirişimsel) Görev, belirli bir sonuç elde etmek için, bir birey tarafından gerekli görülen her türlü amaç odaklı eylem olarak tanımlanabilir.

14 Ortak Öneri Düzeyleri:
Öneri Düzey Tanımlayıcılarına Temel Alınan Ölçütler: Öneriler Çerçevesi’nin amaçlarından biri, bütün paydaşlara test ve sınav ölçünlerinin gerektirdiği yeterlik düzeylerinin tanımlanmasında yardımcı olmaktır. Ortak Öneriler Çerçevesi’nde yer alan bir öneri düzeyleri basamak kümesi, aşağıdaki dört ölçütü yerine getirmelidir. Bunlardan ikisi tanımlamayla, diğer ikisi de ölçüm yöntemleriyle ilgilidir.

15 Tanımlamayla İlgili Açıklamalar:
Ortak öneri basamaklar kümesi, çeşitli özel bağlamlara ilişkin, genelleştirilebilir sonuçlara yer vermek amacıyla bağlam dışı olmalıdır.Aynı zamanda bağlamına uygun olmalı, yani akla gelebilecek tüm önemli bağlamlara uygun nitelikte olmalı ve onlara uyarlanabilmelidir. Ayrıca üstlenecekleri işlevlerle uyumlu olmalıdırlar. Dil öğrenenlerin çeşitli kullanım bağlamları için yaptıkları tanımlayıcı kategorilerin, her zaman kullanıcı hedef kitlenin çeşitli gruplarına uyarlanabilmesi gerekir. Tanımlamalar dil yeterlik kuramlarını temel almalıdır.

16 Ölçüm Yöntemleriyle İlgili Açıklamalar:
Öneriler Çerçevesi içinde belirli etkinlik ve yeterliklerin basamak kümesindeki yeri, bir ölçü kuramı çerçevesinde nesnel olarak saptanmalıdır. Amaç, yazar ve uygulayıcılar tarafından kullanılan bilimsel bir temele dayanmayan kurallar, aşağı yukarı saptanmış uygulamalar ya da mevcut basamak kümelerinden oluşan sınıflandırma yanlışlıklarını önlemektir Saptanan düzey sayısının, farklı alanlarda yapılan gelişmeyi belirleyici nitelikte olması gerekir

17 Ortak Öneri Düzeyleri:
Dil eğitiminin düzenlenmesi için kaç düzeye gereksinim olduğu, bu düzeylerin nasıl tanımlanması gerektiği ve bu dil yeterlik düzeylerinin resmî bir çerçeve içinde kabul görmesi hakkında, tümüyle olmasa da, geniş alanda bir uzlaşma olduğu söylenebilir. Avrupa’da dil öğrenenler için altı geniş basamaktan oluşan bir çerçeve, gerekli ögrenim alanını uygun bir şekilde belirler.

18 Breakthrough, Wilkins’in 1978’de “Formulaic Proficiency” olarak ve Trim’in aynı yayında1 “Introductory” olarak adlandırdığı kavramdır. Waystage, Avrupa Konseyi’nin şu anda geçerli olan öğrenim amaçlarının tanımlanmasına uygundur. Threshold, Avrupa Konseyi’nin şu anda geçerli olan öğrenim amaçlarının tanımlanmasına uygundur. Vantage, Threshold’un bir üst düzeyi ve Avrupa Konseyi’nin üçüncü öğrenim amaçları tanımlamalarına uygundur; Wilkins tarafından “Limited Operational Proficiency” (sınırlı bağımsız dil kullanımı) ve Trim tarafından “adequate response to situations normally encountered” (olağan durumlara uygun tepki) biçiminde adlandırılmıştır.

19 Effective Operational Proficiency, Trim tarafından “Effective Proficiency”, Wilkins tarafından da “Adequate Operational Proficiency” olarak adlandırılmıştır; meslek hayatında ve yüksek öğrenimde gerekli olan daha karmaşık bildirişimsel görevlerin yerine getirilmesini sağlayan üst düzey dil yeterliğini yansıtır. Mastery (Trim: “Comprehensive Mastery”; Wilkins: “Comprehensive Operational Proficiency”, ALTE (Association of Language Testers in Europe) sistemi kapsamında hedeflenen en üst sınav düzeyini yansıtır. Bu basamak daha da geliştirilerek daha üst bir düzey olan ve dil alanında çalışanların birçoğunun erişebileceği, kültürlerarası yeterlik düzeyini de kapsar.

20 Bu altı düzeyi göz önüne aldığımızda, öğrenim alanındaki geleneksel sınıflandırmayı içeren temel, orta ve üst düzeylerin, tekrar kendi içinde üst ve alt basamaklara ayrıldığını görürüz. Avrupa Konseyi’nin bu basamaklar için seçmiş olduğu bazı kavramların (Waystage, Vantage gibi) kolay çevrilemediği gözlemlenir. Bizim düzenimiz, hiper-metinde olduğu gibi, üç büyük öneri düzeyinden (A, B ve C) yola çıkarak yeni bir sınıflandırma oluşturur:

21

22