Türkiye Ekonomisini Etkileyen Faktörler;

... konulu sunumlar: "Türkiye Ekonomisini Etkileyen Faktörler;"— Sunum transkripti:

1 Türkiye Ekonomisini Etkileyen Faktörler;
Coğrafi konumu Yeryüzü şekilleri İklim özellikleri Nüfus ve yerleşme durumu Yer altı kaynakları Turizm

2 TÜRKİYE'DE TARIM Tarım Ürünleri Sanayi'de hammadde olarak kullanılır.
Halkın temel besin ihtiyacını karşılar. İhracatta önemli paya sahiptir. Halkımızın yarısı geçimini sağlar. Milli gelirin 1/4'ü tarımdan sağlanır.

3 Türkiye'de Tarım Özellikleri
Türkiye'de iklim çeşitliliği fazla olduğu için tarım ürünü çeşidi de fazladır. Yer şekillerinin engebeli ve yükseltinin fazla olduğu Akdeniz, Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgeleri'nde tarım alanları dardır. Yer şekillerinin sade ve yükseltinin az olduğu iç Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Marmara ve Ege Bölgeleri'nde tarım alanları geniştir.

4 Yer şekillerinin engebeli, yükseltinin fazla ve bitki örtüsünün cılız olduğu yerlerde çok şiddetli erozyon vardır. Yağışın yetersiz ve yağış rejiminin düzensiz olmasından dolayı, tarım topraklarının 1/5'i nadasa bırakılır. Ülkemizde, birim alandan alınan verim düşüktür. Çünkü ilkel (ekstansif) tarım yöntemleri uygulanmaktadır.

5

6 TARIM YÖNTEMLERİ 1. Modern (İntansif) Tarım: Makine kullanımı yaygındır. Nöbetleşe ekim yapılır. Verim ve kalite yüksektir. Ekim yapılan alan dardır. İnsan ve hayvan emeğine duyulan ihtiyaç azdır. Sulama ve gübreleme yaygındır. İklim şartlarından daha az etkilenir. Kullanılan tohum kalitelidir. Marmara, Ege ve Akdeniz Bölgeleri ile İsrail, ABD, Hollanda ve Fransa gibi ülkelerde yapılır.

7

8 2. İlkel (Ekstansif) Tarım:
Makine kullanımı azdır. Verim ve kalite düşüktür. Nadasa bırakılan alanlar fazladır. Ekim yapılan alan geniştir. İnsan ve hayvan emeğine olan ihtiyaç fazladır. Sulama ve gübreleme yaygın değildir. İklim şartlarından çok etkilenir. Kullanılan tohum kaliteli değildir. Doğu, Güneydoğu, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgelerinde daha yaygındır. Nedeni yer şekilleri, iklim şartları ve ekonomik imkansızlıklardır.

9 Türkiye'de Tarımın Sorunları
Sulama Gübreleme Tohum ıslahı Pazarlama İlaçlama (zirai mücadele) Ulaşım Makineleşme Paketleme (ambalaj) Kışların uzun ve soğuk olması

10 Türkiye'de Tarımda Sulama Sorunu Çözüldüğünde;
Nadasa ayrılan alanlar azalır. Ekim-dikim işleri daha düzenli ve sürekli olur. Tarımda verim ve üretim artar. Tahıl ve baklagillerin yerini, ekonomik değeri yüksek, sebze, meyve ve sanayi ürünleri alır. Sanayinin hammadde ihtiyacı azalır. Nadasa ayrılan alanlar azaldığı için, erozyon da azalır. Kırsal kesimde, tarımla uğraşan nüfusun gelir düzeyi artar ve kente olan göçler azalır.

11 UYARI: Türkiye'de tarımda sulama sorunu çözülse bile, çay ve fındık gibi nem isteği yüksek ve güneşi sevmeyen ürünler ile zeytin, turunçgiller, incir, muz gibi kış ılıklığı isteyen ürünler iç bölgelerde yetiştirilemez. GAP'ın tamamlanmasıyla tahıllara ve mercimeğe ayrılan alanlar azalırken, ekonomik getirisi daha fazla olan pirinç, pamuk, mısır, şekerpancarı, sebze-meyve üretimi artacak, nadasa ayrılan alanlar azalacaktır. NADAS: Şiddetli yaz kuraklığının yaşandığı yerlerde, toprağın su ve azot ihtiyacını karşılamak için bir yıl ekilip bir yıl boş bırakılmasıdır.

12

13 Ülkemizde Tarımda Makine Kullanımının Artmasının Sonucunda;
Tarım ürünlerinin üretim miktarı artar. Tarıma ayrılan alanlar artar. İnsan ve hayvan emeğine olan ihtiyaç azalır. Kırsal kesimde, tarımda işgücüne ihtiyaç azaldığı için, kentlere göç artar.

14 Türkiye'de Tam Olarak Makineli Tarıma Geçilememesinin Nedenleri;
Tarım alanlarının engebeli ve eğimli olması (Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu) Tarım alanlarının miras yoluyla bölünmesi ve makineleşmenin ekonomik olmaması Kırsal kesimde tarımsal işgücünün daha ucuz olması Makine fiyatlarının yüksek olmasından dolayı üreticilerin alamaması.

15 DİĞER MERA EKİLİ DİKİLİ ORMAN

16

17

18

19 UYARI: Türkiye'de, bazı ürünlere destekleme alımları ve taban fiyat uygulaması yapılarak, ürünlerin her yıl düzenli olarak üretilmesi ve üreticinin mağdur edilmemesi sağlanır. Monokültür Bitki: Bir bölgede çok yaygın olarak yetiştirilen bitkiye, o yöre için "monokültür bitki" denir. (Rize çevresinde çay, Ergene Bölümü'nde ayçiçeği gibi).

20 TÜRKİYE'DEKİ TARIM ÜRÜNLERİ
1. Tahıllar (Hububat) A) BUĞDAY Tahıllar içindeki besin değerinin yüksek olması, ununun kolayca işlenip pişirilebilmesi, gibi nedenlerden dolayı en çok tercih edilenidir. Ülkemizde en çok ekilen ve üretimi en fazla olan tarım ürünüdür. İlkbaharı yağışlı, yazları sıcak ve kurak iklim ister. Yazları yağışlı olan Doğu ve Batı Karadeniz kıyıları ile, Kuzeydoğu Anadolu dışında bütün bölgelerimizde yetiştirilir.

21 BUĞDAY İç Anadolu, üretiminde birincidir, özellikle Konya'da tarım yoğundur. Bunun dışında, Ergene, iç batı Anadolu, Orta Karadeniz Bölümleri ile Akdeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri'nde yetiştirilir. UYARI: Buğday üretimi iklim şartlarına bağlı olduğu için, üretiminde yıldan yıla değişiklikler görülür.

22 B) ARPA Buğdaydan sonra ülkemizde en çok ekilen ve üretilen tahıldır. Buğdaya göre soğuğa daha dayanıklıdır ve daha erken olgunlaşır. Yem ve bira sanayinin hammaddesidir. En çok İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da yetiştirilir. ARPA

23 C) MISIR Sıcak ve nemli iklim bölgelerini sever. Hayvan yemi, yağ ve kağıt üretiminde kullanılır. En ideal yetişme alanı Karadeniz Bölgesi'dir. Buna rağmen sanayi ürünü olup değerinin artmasından dolayı, sulama ile Akdeniz Bölgesi, Karadeniz Bölgesi'ni geçmiştir.(Üretiminin yarısı) MISIR

24 PİRİNÇ D) Pirinç (Çeltik)
Bol su ve sıcaklık ister. Ülkemizde sulanabilen vadi tabanlarında yetiştirilir. Karadeniz'de Samsun ve çevresi, Trakya, Çukurova ve Hatay çevresi en yoğun yetiştirildiği yerlerdir. En fazla Marmara Bölgesi'nde yetiştirilir. PİRİNÇ

25 UYARI: Pirinç bataklıklarda yetiştiği için sivrisinek üremesine, böylece sıtma hastalığına neden olmaktadır. Bunun için pirinç tarımı şehirlerin çevresinde yasaklanmıştır. E) Yulaf-Çavdar Soğuğa dayanıklı bitkilerdir. Daha çok yem üretiminde kullanılır. Yüksek kesimlerde yetiştirilirler.

26 Sebze Tarımının Yoğun Olduğu Yerler:
2. Sebzeler Sıcaklık Sulama Güneşlenme Gübreleme şartlarının yeterli olduğu yerlerde yapılır. Sebze Tarımının Yoğun Olduğu Yerler: Akdeniz ve Ege Bölgeleri Güney Marmara GAP'la birlikte Güneydoğu Anadolu UYARI: İç Anadolu'da sebze tarımının az olmasının nedeni, sulama yetersizliğidir. Doğu Anadolu'da az olmasını nedeni ise daha çok kışların uzun ve soğuk geçmesindendir.

27 a) Baklagiller: Fasulye, nohut, mercimek, bezelye, bakla, börülce gibi kültür bitkileridir. Nohut ve yeşil mercimek en fazla İç Anadolu'da, kırmızı mercimek is en fazla Güneydoğu Anadolu'da yetiştirilir. MERCİMEK

28 PATATES b) Yumrulu Bitkiler
Patates: Nemli, soğuk, kurak ve yarı kurak yerlerde yetişebilir. Ülkemizde en çok İç Anadolu Bölgesi'nde, Nevşehir, Niğde ve Konya çevresinde yetiştirilir. Ülkemizin hemen her bölgesinde yetiştirilir. Soğan - Sarımsak: En fazla, Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz Bölgeleri'nde yetiştirilir. Ülkemizin iklim koşullarına uyum sağlamıştır. PATATES

29 c) Meyvesi Tüketilen Sebzeler
Kavun - Karpuz: Bütün bölgelerde yetişmesine rağmen özellikle Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri'nde sulama sonucu yetiştirilir. Domates: Marmara (Bursa ve Balıkesir), Ege (Kıyı Ege) ve Akdeniz Bölgeleri'nde çok yetiştirilir. Özellikle salça üretiminden dolayı üretimi artmaktadır.

30 d) Yaprağı Yenen Sebzeler
Lahana, kereviz, marul, pırasa, ıspanak, maydanoz vb. gibi tarım ürünleridir. e) Seracılık Seracılığın Akdeniz ve Ege Bölgeleri'nin Kıyı Kesimlerinde Yapılmasının Nedenleri Kışların ılık geçmesi Güneşli gün sayısının fazla olması UYARI: Seracılığın Karadeniz Bölgesi'nin kıyı kesiminde yapılmamasının nedeni, güneşli gün sayısının az olmasıdır. İç bölgelerde yapılmamasının nedeni ise, kışların uzun ve soğuk geçmesidir.