Geleceğimiz Olan Z Kuşağının Çalışma Hayatına Muhtemel Etkileri

... konulu sunumlar: "Geleceğimiz Olan Z Kuşağının Çalışma Hayatına Muhtemel Etkileri"— Sunum transkripti:

1 Geleceğimiz Olan Z Kuşağının Çalışma Hayatına Muhtemel Etkileri

2 Giriş İnsanın yapısı gereği amaçları, duyguları ve ihtiyaçları her dönemde hızla değiştiği için kuşaklar arası farklılıklar da buna paralel olarak değişmiştir. Bu değişimi dijital teknolojilerin her alanda hayatın vazgeçilmez bir parçası haline geldiği günümüz şartlarında bu teknolojileri faal ve karışık bir biçimde kullanan kuşak olan ve “Z Kuşağı” veya “Z Nesli” olarak adlandırılan kuşakta görmekteyiz. Bu gelişmenin sonucu olarak, bu dijital ortamda doğan ve bu teknolojiden etkilenerek büyüyen çocukların da kendilerinden önceki kuşaklardan farklılaşması doğaldır.

3 Çalışmanın Amacı Bu çalışma; Literatür taramaları ve gerek çevremizdeki Z kuşağındaki gençler gerekse yine bu kuşakta bulunan üniversitedeki öğrencilerimizden gözlem yoluyla yapılan bazı tespitlerle tamamlanmıştır. Bu çalışmanın amacı Z kuşağı denen ve bazı kaynaklarda 1995 yılından sonra doğanlar, bazılarında ise 2000 yılı ve sonrası kuşak olarak nitelendirilen nesil özelliklerini belirlemekle beraber, istihdamları konusunda işletmelerin, kurumların, firmaların vb. kuruluşların takınacakları ve takınmaları gereken tavırlarını ve işletme politikalarını ortaya koymaktır.

4 Farklı Kuşaklar ve Kuşak Farklılıkları
Türk Dil Kurumu “kuşak” kelimesini “yaklaşık olarak aynı yıllarda doğmuş, aynı çağın şartlarını, dolayısıyla birbirine benzer sıkıntıları, kaderleri paylaymış, benzer ödevlerle yükümlü olmuş kişilerin topluluğu” olarak tanımlamaktadır( Nesiller X, Y, Z olarak ayrılıyor. Hatta buna baby boomer ile sessiz kuşağı da ekliyoruz. Fakat nesillerin belirli noktalarda birleştirilmesi, hatta birleşirken aralarda geçişlerin olması insanlığın uyum içinde yaşaması için gerekiyor. Burada nesillerin özellikleri devreye giriyor. Her bir nesil eğer birbirinin özelliğini bilir ve ona göre anlayış geliştirirse uyum içinde yaşamak ancak o zaman mümkün olabilecektir.

5

6 Baby Boomer Kuşaklar ile ilgili çoğu kaynak yılları arasında doğanları “Baby Boomer” olarak kabul ederken, U.S. Census Bureau’ya göre, Baby Boomer’lar yılları arasında doğan bireylerdir. Bu kuşağın Baby Boomer olarak adlandırılmasının nedeni, bu dönemde fazladan 17 milyon bebeğin dünyaya gelmesidir. Bu kuşağa ait bireyler çok çalışmanın ve fedakarlık yapmanın başarı elde etmek için ödenecek bedel olduğu düşüncesindeydiler. Bu kuşak, işkoliklik eğilimini başlatan ve adım adım ilerlemeye inanan kuşaktı. Bunun yanı sıra takım çalışmasına, işbirliğine önem veren ve grupça karar vermeyi seven, rekabetçi ve işverenlerine karşı sadık olmanın gerekliliğine inanan bir kuşaktı (Tolbize, 2008,s.2-3). Bu nesil teknolojiden uzaktır, diğer bir deyişle teknolojiyi benimseyememiştir. Teknoloji yaygın olmadığı için çoğu zaman işlerini kendi kendilerine yapmak zorunda kalmış, üretmişlerdir. Bunun yanında, iş sadakatleri yüksektir. Diğer kuşaklardan farklı olarak, iş yaşamları için “çalışmak için yaşamışlardır” ifadesi kullanılabilir. Ayrıca bu nesil için “önce çocuklarına daha sonra ise anne ve babalarına baktılar” ifadesi de kullanılmaktadır. Sadakatlilik ve kanaatkârlık duyguları oldukça yüksektir.

7 X Kuşağı Baby Boomers kuşağını takip eden ve “Baby Buster” olarak da adlandırılan bir diğer kuşak ise yılları arasında doğanları ifade eden X kuşağıdır ( X kuşağı 1900’lü yılların başlarındaki ekonomik gerileme döneminden etkilenen bir kuşaktır. Bu kuşak bireyleri, yüksek öğrenimi olan ve/ya da olmayan, modada, popüler kültürde, politikada ve pazarlamada zevkleri ve öncelikleri hissedilir bir kuşaktır ( Solomon ve diğerleri, 2006,s462). X kuşağı çok stresli işlerden uzak durmaya çalışan, işi sadeleştiren ve yaşamak için yaptığı işten keyif alan bir kuşatır. X kuşağındakiler değişen dünya koşullarına yetişebilmek için büyük bir çaba harcamaktadırlar. (Dias, 2003, s.78-79).X kuşağını diğer kuşaklardan farklılaştıran ise X kuşağının mal mülk edinme ve alışveriş ile ilgili kaygı içinde bulunmasıdır. X kuşağı küçük yaşlardan itibaren alışveriş merkezleri ile karşılaşan ilk kuşaktır. Bu kuşak, bireyleri ev ve okul dışında en fazla zamanlarını alışveriş merkezlerinde geçirmekteydi. Bu nedenle de alışveriş merkezlerinde bu kadar zaman harcayan bu bireylerin amaçlarının para kazanıp ürün satın alma olması da şaşırtıcı olmamaktadır. X kuşağı ciddi bir televizyon izleyici kitlesi olup kablolu televizyonla tanışan ilk kuşak olma özelliğini de taşımaktadır. X kuşağı, kuşaklar içinde medyayı kavrayan ve en fazla tüketim odaklı olan kuşaktır.

8 X Kuşağı X nesli kurallara uyumlu, aidiyet duygusu güçlü, otoriteye saygılı, sadık, çalışkanlığa önem veren bir kuşak olarak tanımlanıyor . İş yaşamlarında çalışma saatlerine uyumlu olup iş motivasyonları yüksektir. Belirli çalışma süresinden sonra kademe atlayabileceklerine inanırlar ve sabırlıdırlar. Daha çok yaşamak için çalışırlar. Ayrıca, bu nesil, bir takım icatlara, buluşlara şahitlik etmiştir. Dünyaya gözlerini merdaneli çamaşır makinesi, transistörlü radyo, kaset çalar ve pikapla açan X nesli sakinleri pek çok dönüşüm yaşamıştır. Özellikle, teknoloji açısından düşünüldüğünde, bilgisayar sistemlerinin dönüşümü ve buna bağlı değişen iş yapış şekillerine adapte olmaya çalışmışlardır. iş-yaşam dengesini koruyabilen; daha bağımsız, özerk ve kendine güvenen bir kuşaktır (Zemke ve Diğ. 2000, s. 5). Para bu kuşağı motive etme araçlarından biri değildir; ancak eksikliği motivasyon kaybına neden olur (Karp vd. 2002). Geribildirim almaktan hoşlanırlar, değişimlere uyum sağlama konusunda iyidirler, esnek planları tercih ederler ve işe ancak eğlenceli olduklarında katlanabilirler. (Tolbize, 2008, s.2). İş yaşam dengesine önem verirler. Bebek patlaması kuşağının “çalışmak için yaşamak” sloganı, bu kuşakta “yaşamak için çalışmak” şeklinde değişmiştir. Bu dönemin önemli olayları Soğuk Savaş, Vietnam savaşı, Watergate skandalı sayılabilir.

9 Y Kuşağı Uzmanlar tarafından “Milenyum Kuşağı (Millennials)”, “Gelecekteki Kuşak (Nexters) ”, “www Kuşağı (Generation www)”, “Dijital Kuşak (the Digital Generation)”, “E Kuşağı (Generation E)”, “Echo Boomers” ya da “N Kuşağı (N-Gens)” olarak çeşitli biçimlerde adlandırılan Y Kuşağı, kendine “Çekirdek Olamayan Aile Kuşağı (Non-Nuclear Family Generation) ”, “ Hiçbir şeyin Kutsal olmadığı felsefesiyle hareket eden Kuşak (the Nothing-Is-Sacred Generation)” , “Taklitçiler (the Wannabees)”, Sanal Ortam Çocukları (CyberKids), “Kimlik Arayışında olan Kuşak (Searching-for-an-Identity Generation)” gibi daha farklı adlar takmıştır (Martin,2005,s.40). Y nesli, arası doğanlardır.Kuşaklar arası farklılığın en çok hissedildiği nesil özelliği taşırlar. Çünkü onlar bağımsız olmayı seviyorlar, özgürlüklerine düşkünler ve iş yaşamlarında da farklılar. Belirlenen mesai saatleri arasında çalışmayı sevmiyorlar. Bu yüzden, iş saatinden ziyade işe odaklanmaları gerekiyor. Bu durumda onları işin bir parçası haline getirmek önemlidir. X nesline göre Y neslinin örgütsel bağlılıkları azdır ve çok fazla iş değiştirdikleri de söyleniyor. Bir an önce yönetici olmak ya da kendi işlerini kurmak istiyorlar. Onlar, iş hayatını sadece yaşamlarını sürdürebilmek için değil, daha rahat para harcamak için istiyorlar.

10 Y Kuşağı Y kuşağı diğer kuşaklar ile karşılaştırıldığında daha az televizyon izledikleri görülmektedir. Müzik, alış veriş, spor ve televizyon diğer kuşaklara göre daha az ilgilerini çekmektedir (Belch ve Belch,2001,s.49). Y kuşağının kendilerini özgüveni oldukça yüksek ve hırslı olarak tanımladıkları görülmektedir. Sosyal ağlardan ve iletişimden vazgeçmeme yönleri ön plana çıkan bu kuşağın, bu ortamları iş hayatında da bulma beklentileri vardır. Talepkar, kendine güveni yüksek ve girişim ruhu olan bir kuşaktır (Tolbize, 2008, s.3).Y Kuşağı, doğduğu andan itibaren maruz kaldığı bilgi bombardımanı sayesinde farklı kaynaklardan bilgi toplayarak ve topladığı bilgileri filtreleyerek problemlerin çözümünde kullanabilmek gibi doğal bir yeteneğe sahiptir. Gelecek 12 ay içerisinde ülkelerinin ekonomik durumunun daha iyiye gideceğine inanan Y Kuşağı çalışanlarının oranı, globalde %45 iken, Türkiye’de %59. Y Kuşağının globalde %36’sı, Türkiye’de ise %54’ü ülkelerindeki sosyal ve politik durumun, gelecek 12 ay içerisinde iyileşeceğine inandığını belirtiyor. (www2.deloitte.com/tr)

11

12 Z Kuşağı Z nesli, 2000 yılı ve sonrası doğanlara denir. İnternet ve mobil teknolojileri kullanmayı seviyorlar. Günümüzde yaygın olan akıllı telefonlar, ipad’ler ya da tablet bilgisayarlar ile her alanda aktifler. Özellikle internet aracığıyla sosyalleşmeyi tercih ediyorlar Bu kuşak aynı zamanda ‘Kristal Nesil’ olarak da adlandırılmaktadır. Uzmanların ‘derin duygusal’ sıfatıyla nitelendirdiği bu kuşak,( olmadığı bir dönemi hiç yaşamamış, ödev yaparken Ana Britannica sayfalarından hiç özet çıkarmamış bir nesil. Akıllı telefonlarıyla her yerden, sürekli sanal dünyaya ‘connected’ olan, birbirleriyle telefondan konuşmak hatta göndermek yerine sosyal medyadan emojiler, ikonlar ve görüntülerle konuşan bir jenerasyon. Sosyal olaylara, çevreye, teknolojik gelişmeye, ekonomiye, sosyal adaletsizlik ve eşitsizliğe daha duyarlılar.(ikiletisim.wordpress.com) Z kuşağı, zevklerine düşkün, teknolojiyi hızlı şekilde kavrayan, işlerini kısa sürede ve titiz biçimde yerine getiren davranışlarıyla dikkat çekmektedir. Tam anlamıyla teknoloji çağı çocukları olan Z Kuşağını  Dijital yerliler olarak da tanımlayabiliriz. İnsanlık tarihinin el, göz, kulak vb. motor becerileri senkronizasyonu en yüksek nesli olan Z kuşağı sonuç odaklı, tatminsiz, kararsız ve doğuştan tüketiciler. Yalnız yaşamayı tercih ediyorlar. Adaleti, barış iklimini önemsiyorlar. Z kuşağı bireylerinin, özellikle teknolojide meydana gelen ilerlemeler bireysel özelliklerinin diğer kuşaklardan ayrılmasına neden olmuştur. Bu kuşağın tarih boyunca en fazla eğitim almış kuşak olacağı tahmin ediliyor ( Z kuşağı biraz daha realist, ayakları biraz daha yere basan bir kuşak.Teknolojiye doğdukları için, 10 dakika telefonsuz kalmak onlar için susuz ve havasız kalmak ile eşdeğer.Z kuşağının beslenme tercihleri de daha tutarlı. Y kuşağı süreli diyet yapma eğilimindeyken, Z kuşağı beslenme alışkınlarını hayat tarzı olarak benimsiyor. Kendilerini olduğu gibi kabul etme konusunda çok başarılılar. Z kuşağına ait 10 çocuktan 7’si, doğayı önemsiyor ve sahip çıkmaya çalışıyor.

13 Z Kuşağı Z kuşağının olumlu yönleri - Ne istediklerini biliyorlar.
- Bireysel ve bağımsız çalışmak özelliği taşıyorlar. - Dürüstler. - Hiçbir Komplekse girmeden kendilerini rahat ifade edebiliyorlar. - Girişimcilik yönleri ve istekleri fazla - Farklılığın kutlandığı ve benimsendiği renkli bir iş hayatı ve daha az hiyerarşi talep ediyorlar.  Z kuşağının olumsuz yönleri - Sadakatsizlik ve kolay vazgeçmeleri şirketler için sorun olabilir. - Ben merkezli olmaları takım çalışması gerektiren işlerde sorun yaşanmasına neden olabilir. - Sürekli yükselme beklentisi içinde olmaları rekabeti daha da sertleştirebilir. - Yenilikçi ve eğlenceli işler yapma beklentisi içinde olmaları standart işleri yaptırmayı zorlaştırabilir. - Aceleci ve sabırsız olmaları zaman ve emek gerektiren meslek dallarına değer kaybettirebilir(

14 Z Kuşağı ve İş Hayatı Z kuşağı, başka bir ifadeyle İGen olarak sınıflandırılan bu nesil çoğunlukla stajyer olarak da olsa şimdilerde iş hayatına girmeye başladı. Türkiye’de Z kuşağı olarak ifade edebileceğimiz bireylerin sayısı 18 milyon civarında. Dolayısıyla bizimki gibi genç nesil oranının bu denli yüksek olduğu bir ülkede Z kuşağını anlamak ve onlara hitap edebilmek kritik önem taşıyor. Bugüne kadar yapılan araştırmalar bu neslin sabırsız, sadakatsiz ve kolay iletişim kuramadığı şeklinde bir sonuç ortaya koyuyor. Araştırma sonuçları ne olursa olsun örgütlerin, geleceğin çalışanları ve müşterileri olacak bu neslin hayallerini ve beklentilerini anlayabilmeleri gerekiyor. Bunun için de öncelikle bu olumsuz algının kökenlerine inmek gerekiyor. Fransa da BNP Paribas ve The Boson Project (group.bnpparibas) tarafından, yaş arasındaki Fransız gençle yapılan anket, Z kuşağının çalışma hayatına ve şirket ortamına çok farklı bakış açısı olduğunu gösteriyor. Bu çalışma her ne kadar sadece Fransız gençleriyle yapılmış olsa da, küreselleşmenin ve yeni teknolojilerin birbirine çok yaklaştırdığı dünya gençliği hakkında da iyi bir fikir veriyor. Bu ankette ortaya çıkan sonuçlar; gençlerin, şirketten ve şirkette çalışma hayatından söz ederken ‘çok zor’, ‘çok karışık’, ‘sıkıcı’, ‘acımasız’, ‘vahşi orman’ algıları ön planda ve 100 gençten 36’sı için şirket demek ‘stres’ demek diyor. Z’ler, sürekli bağlı, iletişim ve etkileşim halinde oldukları bir eko-sistemin yörüngesinde yaşadıkları için, bu gençlerin yaklaşık yüzde 40’ı başarıyı iyi bir network ile mümkün görüyorlar. Z kuşağı her şeyin (cep telefonu modelleri yahut internet oyunlarının versiyonları gibi) hızla eskidiği bir dünyada doğup büyüdükleri için, bilginin de çabuk eskiyeceği düşüncesindeler, dolayısıyla bilgilerini ve kendilerini ‘sürekli güncellemeleri’ gerekeceğine inanıyorlar.

15

16 Z Kuşağı ve İş Hayatı Z Nesli çalışma hayatında, bir işte ya da bir sektör de devamlı kalmak istemiyor. Gençlerin % 38’i “İş hayatı sürecinde en az beş meslek değiştirmek eğiliminde olduğunu % 84,5’i heyecan duyacakları bir iş yapacağını söylüyor. ( Hızlı teknoloji ve kolay bilginin gölgesinde yetişen bu neslin her işinde aceleci davranıyor. Her şeyi, her yerde ve şimdi istiyorlar. Onlar zihinlerinde merak ettikleri her şeyi saniyeler içerisinde indirmeye ve kullanmaya alışmışlar. Eski nesillere kıyasla her istediklerini çok daha kolay elde ettikleri için sahip olduklarına değer de vermiyorlar. Bu nesil işiyle özel hayatı arasındaki dengeye Y kuşağından çok daha fazla değer veriyor, yeni nesil çok yoğun çalışma ortamında bile eğlenmekten vazgeçmek istemiyor. Z kuşağının olumsuz gibi algılanan bu özellikleri sağlıklı biçimde yaklaşıldığında iş ortamına pozitif anlamda katkı sağlayabilir

17 Z Kuşağı ve İş Hayatı Birçok sektör yöneticisi  Z’lerin iş dünyasında artması ile iş ortamlarında daha çok ekranın olacağını, kâğıdın, prosedürlerin iyice azalıp, esnek çalışma saat ve modellerinin yoğunlaştığı, pek çok yeni görevin ortaya çıktığı, film setlerine benzer ortamlara dönüşeceğini “Bölümlerin yerini proje grupları, geçici ekipler, uluslararası takım üyeleri alacak ,farklı kültür, cinsiyet, inanç taşıyan rengarenk insanlar, kadın-erkek eşitliğine doğru giden bir ivmede çalışmaya başlayacağını belirtiyorlar.

18 Z Kuşağı ve İş Hayatı Deloitte tarafından bu yıl altıncısı gerçekleştirilen ‘Y Kuşağı Araştırması’na göre,Y Kuşağı çalışanları, kendilerinden sonra gelecek kuşağa karşı ümit duyuyor. Türkiye’deki katılımcıların %71’i, şu anda 18 yaş ve altındaki Z Kuşağı’nın iş dünyasındaki varlıklarının etkili olacağına inanıyor. Araştırmanın genelinde ise bu oran %60.(www2.deloitte.com/tr)

19 İş Etiği Görüş Kişisel Özellikler Özellikler
İş Özelliği X Kuşağı Y Kuşağı Z Kuşağı İş Etiği Dengeli Hevesli Daha gerçekçi İş Hakkındaki Görüş İş, bir meydan okumadır. İş, farklılık yaratmak için yapılır. İş, heves ve enerji ile yapılır. Kişisel Özellikler Pratik, esnek, bireyselci, girişimci, yaşam kalitesi ile ilgili Siyasal bilince sahip, yüksek beklentili, takım kurucu, farklılıklara karşı anlayışlı, kendine güvenen, meydan okumalara açık Teknoloji meraklısı, erken olgunlaşan, şımartılmış, güçlendirilmiş, risk karşıtı, korunan İş ile İlgili Özellikler -İşyeri politikalarını sevmeme - İşgörene çok bağlı olmama - Birden çok görevi aynı anda yapabilme -Eşit oranda sorumluluğa sahip olunan iş ortamını sevme -Proje yapmayı sevme -İş unvanlarından çok iş sorumluluklarına önem verme -Performansı çıktıya göre değerlendirme -Güç yapılarını sevmeme -Otoriteye karşı esnek olma -Serbest kıyafetin rahat olduğunu düşünme -Nedenleri bilmek isteme -Herkesin önünde övülmek isteme -Eğlenceli bir işyerinden hoşlanma -Paranın güdüleyici olmadığını düşünme -Anlık sorumluluk isteme -Zaman sınırlı küçük hedefler isteme -İş-yaşam dengesinin önemli olduğunu düşünme -Bir işletme ile uzun ömürlü bir ilişki istememe -Yeteneklerine güvenme -Yaratıcı ve işbirlikçi olma -Oldukça zor çevresel, sosyal ve ekonomik sorunları çözmek zorunda kalma -Kendi kendini yönlendirebilme -Bilgiyi çok hızlı işleyebilme -Daha zeki olma

20 Sonuç Toplumsal yapılardaki hızlı veya yavaş olarak kendisini hissettiren değişimler, farklı kuşak türlerinin oluşmasına neden olmakta, farklı kuşakların bir şirket bünyesinde çalışmaya başlamalarıyla, yeni perspektiflerden bakış açılarının gündeme gelmesini sağlamaktadır. Çoğu zaman da kuşakların sahip olduğu farklı değer yargıları birbirleriyle iletişim kuramamayı ve birbirlerini anlayamamalarını gündeme getirmektedir. Şirketlerde sadece Y kuşağı çalışanlar yok, X kuşağı ve yarın Z kuşağı da olacak. Yarın, değişebilecek şekilde uygulamalar yapmak, hatta ileride kişiye özel uygulamalar geliştirmek bile gerekebilir. Yani bütün şirketi bir kuşağa yönelik olarak değişime tabi tutmak pek akıllıca görünmüyor. Dünyadaki değişimi görmek önemli, eski kuşakları değişmez diye nitelemek de çok yanlış. Bu, kuşak savaşlarını başlatıyor ve kaos oluşuyor. Amaç ve aracı karıştırmamak gerekiyor. Amaç: Çalışanların daha başarılı olmasını sağlamak. Araç: Kuşaklara özgü uygulamalar.

21 Sonuç Çözüm ise Yöneticilerin her kuşağa farklı özelliklerinin, birbirlerine göre olumlu veya olumsuz taraflarının olduğunu bilerek yaklaşmasıdır.Bu durum tüm çalışanların motivasyonunu olumlu etkileyecek ve verimliliklerini yükseltecektir. Yöneticilerin kuşak farklılıklarını tanıması, iletişim becerilerine önem vermesi ve işlerin yapılış süreçlerine tüm çalışanları dahil etmesi, kuşakların birbirleriyle çalışmanın yolunu öğrenmelerini sağlayacaktır. Her kuşağın işlerin yapılış süreçlerinde tercih ettiği yöntemlere izin verilmesi, şirketlerde uyumlu çalışmanın ve esnek davranışların geliştirilmesi, kuşak çeşitliliklerinin şirkete daha faydalı ve yenilikçi olmasıyla sonuçlanacaktır. Yeni kuşakları iyi yönetmek, onların önem verdiği; maaş, iş esnekliği ve sorumluluklar konusunda ciddi beklentilerini karşılamakla mümkündür. Şirketlerde görev yapan her kuşağın farklı değer yargılarına sahip olduğu göz önünde bulundurulmalı, söz konusu farklılıkların koç’luk sistemleriyle etkili bir şekilde yönetilmesi sağlanmalıdır. Ülkemizde çalışma hayatının düzenlenmesinde ve yönetim politikalarının belirlenmesinde yabancı yayınlar temel alınarak vizyon oluşturulmasından çok, kuşakların yönetim algılarının ve liderlik tarzı beklentilerinin daha derinlemesine araştırılmasının ve analiz edilmesinin önem taşıdığı düşünülmektedir. İnsan Kaynakları uzmanları, Z kuşağının beklentilerini şeffaflık, fırsat eşitliği, kendini özgürce ifade edebildiği ve hiyerarşiden uzak bir iş yeri olarak tanımlıyor. 

22 Sonuç Kuşaklar arasında denge sağlamanın yolu, yeni kuşakları doğru anlamaktan ve değişime ayak uydurmaktan, hatta yön verebilmekten geçiyor. İş hayatında Z kuşağını yönetmeye çalışmak yapılabilecek en büyük hata; gerektiği zaman arkadaş, gerektiği zaman lider, gerektiği zaman ise yönetici olmaya, daha çok yol gösterici, açıklayıcı ve paylaşımcı bir yaklaşım benimsemenin gerektiğine inanılıyor. Z kuşağına iş süreçleriyle ilgili fikirlerinin duyulduğu ve önemsendiğinin hissettirildiği ortamlar oluşturmak,öğrenme ihtiyaçlarını karşılanmak gerekiyor. Onlara iş süreçlerini öğrenip geliştirebilme imkanı verecek fırsatları sağlamanın ve kendilerine sorumluluk vermenin gerekli olduğu vurgulanıyor. Çalışanlara hiyerarşik olmayan, farklılıkları kucaklayan ve esnek bir ortamda kendilerini gerçekleştirme fırsatı vermek gerekiyor. Şirket içi koçluk veya mentorluk programlarıyla kuşaklar arası görüş farkı kolaylıkla giderilebilecektir,önemli olan tecrübeli kişilerin bilgilerini aktarabilecekleri ve yeni kuşağın farklı bakış açıları ve önerilerini durdurmayacak bir çalışma ortamı oluşturmaktır. Teknolojiyle birlikte büyüyen Z kuşağı tüm güncellemeleri merakla takip ettiği için, işbirliği ve hemen sonuç almaya dayalı süreçler kurgulayarak uzmanlıkların arttığı yatay organizasyonlara geçilmelidir. 

23 Sonuç Tecrübe, yaşanılarak elde edilir. Z kuşağı internetsiz bir hayatı bilmiyor, akıllı telefonlarla büyüdüler, tabletlerle uyuyorlar. Ama bunların hiçbiri tecrübenin yerine geçemiyor, bu nedenle, Z kuşağının tecrübeli çalışanların yıllarca edindiği deneyimi yakından gözlemlemelerini, X ve Y kuşağının ise Z kuşağından teknoloji, sosyal medya ve bilişim gibi alanlarda faydalanmasına imkan sağlamak gerekiyor. Z kuşağı ofis ortamında kendisine resmi bir şekilde direktifler veren bir yönetici ya da kendisine sürekli neyi yapması gerektiğini hatırlatan tecrübeli bir iş arkadaşı yerine, kendisiyle sohbet eden ama aynı zamanda da tecrübelerini paylaşarak onu geliştiren, hatta geri bildirim alabilen çalışma arkadaşları ve yöneticileri tercih ediyor. Ne istediğini bilen, teknolojide hızlı gelişim gösteren ve sosyal mecralarda kendini ifade etmeyi yaşam tarzı olarak gören Z kuşağının kendinden önceki kuşaklara ters mentorluk yaparak şirket başarısını arttırması, “Sosyal medya kullanmayı bilmeyenlerin genç mentorlar tarafından eğitilmesiyle şirketlerin günümüz sosyal dünyası ile entegrasyonu sağlanmalı.

24 Sonuç  Z kuşağının İK departmanını zorlayacak başlıca özellikleri bireysellik, zor memnun olma, yapılan işlerden çabuk sıkılma ve sadakatsizlik olarak sıralanabilir.Bu özellilere karşın İK, bu kuşağa mensup çalışanlara kendi yetenekleri doğrultusunda özel stratejiler geliştirmelidir.Bu stratejiler, Z kuşağı çalışanlarının iş süreçleri ve iş hayatını kendi yetenekleriyle öğrenmesi ve kendi kendini geliştirmesini sağlayacak politikalardır. Z kuşağı için işbaşı eğitimler tasarlanmalı ve iş deneyimi kazanmaları için çeşitli programlar yapılmalıdır. Z kuşağının gelecekteki temsilcileri olan üniversiteli ve liseli uzun dönem stajyerler için görev yapacakları departmanlarda rotasyonlu bir eğitim programı hazırlanmalıdır.

25 Sonuç Z kuşağının olumsuz tarafı olarak aidiyet duygularının az ve çabuk vazgeçebilir olması, şirketlerin bu yetenekleri standartlaşan sistemlerle bünyelerinde tutmalarının zorlaşacağı öngörüyor. Ancak, “Takımdaşlıktan çok bireysel olan Z kuşağına kendilerini ifade edebilecekleri alanlar oluşturmak gerekiyor. Sosyal medya kanallarını en aktif şekilde kullanabilecekleri, çalışanlara şirketle ilgili her konuda iletişimi, sosyal medya ve/veya online aplikasyonları kullanarak ulaşabilecekleri sistemler kurmaya yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Z kuşağı yenilikçi olmayan, kendini yenilemeyen bir iş ortamından kolayca kopabilen ve bireysellik ihtiyaçlarına cevap veremeyen firmalar ile birlikte olmayı tercih etmeyecekler.

26 Dinlediğiniz için Teşekkürler