3201 Sayılı Kanun Yurtdışı Hizmetlerin Borçlandırılması

... konulu sunumlar: "3201 Sayılı Kanun Yurtdışı Hizmetlerin Borçlandırılması"— Sunum transkripti:

1 3201 Sayılı Kanun Yurtdışı Hizmetlerin Borçlandırılması
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı

2 Sunum İçeriği Tanım Borçlanma Şartları
Borçlanılabilen ve borçlanılamayan süreler, yurtiçi ve yurtdışı sürelerin çakışması, ibraz edilmesi gereken belgeler Borçlanma Miktarının Hesaplanması ve Ödenmesi Borçlanma süresinin belirlenmesi , sigortalılık statüsünün belirlenmesi, sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesi, borç tutarının hesabı, borcun ödenmesi Borçlanmanın İptali & Para İadesi Tahsis: Aylık bağlama şartları

3 Borçlanma Koşulları

4 Yurtdışı Hizmetlerin Borçlanması
Yurtdışı Borçlanması: Vatandaşlarımızın yurtdışında geçen sürelerinin, bu sürelere karşılık gelen miktarda prim ödenmesi yoluyla sosyal güvenlik bakımından değerlendirilmesi

5 T.C. Vatandaşı olmak Hizmetleri Belgelendirmek Yazılı İstekte Bulunmak
Borçlanma Şartları T.C. Vatandaşı olmak Belirli Nitelikte Yurtdışı Sürelerinin Olması Hizmetleri Belgelendirmek Yazılı İstekte Bulunmak

6 Koşul 1: T.C. Vatandaşı Olmak
Yazılı başvurunun yapıldığı tarihte İstisna:mavi kartlılar Borçlanmaya konu sürelerde 3201 sayılı Kanunun 1.Maddesinde Türk vatandaşlarının yurtdışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir. Mavi kartlılar: vatandaşlıktan çıkmadan önce başvuruda bulunan kişilerin borçlanma talepleri işleme alınır. Ancak vatandaşlıktan çıktıktan sonra başvuruda bulunanların başvuruları kabul edilmez. Çifte vatandaşlar başvuruda bulunabilirler. Bulgaristan’dan zorunlu göçle ülkemize gelen soydaşlarımızdan ise sadece başvuru tarihinde T.C. Vatandaşlığını taşıması şartı aranmaktadır. İstisna: Bulgaristan’dan 1/1/1989 – 8/5/2008 tarihleri arasında zorunlu göçe tabi tutularak ülkemize gelen ve sonradan Türk vatandaşlığını alanlar Çifte vatandaşlar

7 Koşul 2: Belirli Nitelikte Yurtdışı Sürelerinin Olması (Borçlanılabilen Süreler)
Sigortalılık süreleri ve çalışılmış süre olarak kabul edilen süreler İşsizlik Süreleri (Sigortalılık süreleri arasında veya sonundaki 1 yıla kadar boşta geçen süreler) Ev kadını olarak geçirilen süreler Sigortalılığa eşdeğer süreler Mecburi prim ödeme süreleri, kendi nam ve hesabına çalışmalardan dolayı zorunlu ve isteğe bağlı prim süreleri, sigortadan muaf cüzi çalışmalar gibi süreler sigortalılık süreleridir. Çalışma sürelerine eşdeğer süreler: İsteğe bağlı prim ödeme süreleri, çocuk yetiştirme süreleri, işsizlik ödeneği süreleri, hastalık ödeneği süreleri, vb. Ev kadınlığı süreleri: Medeni hale bakılmaksızın boşta geçen süreler

8 Borçlanma Kapsamı Dışındaki Süreler
18 yaşından önceki süreler T.C. Vatandaşı değilken geçirilen süreler Sözleşme aylığı alanların boşta geçen süreleri ve ev kadınlığı süreleri Libya’da Türk işverenlerince çalıştırılanların bu ülkedeki süreleri Almanya istisna akdi ile Almanya’da çalıştırılanların süreleri Türk mevzuatına tabi sigortalılık süreleri hiçbir koşulda borçlandırılamaz. 18 yaşından önceki sigortalılık, ev kadınlığı süreleri ile işsizlik süreleri T.C. Vatandaşlığını kazanmadan önceki veya T.C. Vatandaşlığından çıktıktan sonraki sigortalılık süreleri borçlandırılamaz. Libya’da iş üstlenen Türk işverenlerce çalıştırılan Türk işçilerinin bu ülkede 1/9/1985’ten sonraki çalışma süreleri borçlandırılamaz. Almanya’da istisna akdi kapsamında iş üstlenen Türk işverenlerince çalıştırılan Türk işçilerinin bu çalışma süreleri İkili sosyal güvenlik sözleşmeleri ve Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesi hükümlerine göre Geçici görevle y.dışında bulunulan süreler 5510 sayılı kanun kapsamında değerlendirildiğinden dolayı borçlandırılamaz. Geçici görevle yurtdışında geçirilen süreler

9 Yurtiçi ve Yurtdışı Sürelerin Çakışması
Sözleşmeli Sözleşmesiz ülkeler Yabancı ülkedeki süreler iptal edilir İsteğe Bağlı Sigortalılık Süreleri Türkiye’deki isteğe bağlı süreler iptal edilir (Fransa, İngiltere, İsveç, İsviçre hariç) Bu konu aslında kişinin hangi sigorta statüsüne göre borçlanması gerektiğini belirlemek açısından önemli olabilmektedir. Kişiler 4/a statüsünden borçlanabilmek için Türkiye’de çalışmış gibi gösterebiliyorlar.

10 Koşul 3: Hizmetlerin Belgelendirilmesi -1 (Sözleşmeli Ülkeler)
İlgili sigorta kurumundan alınacak hizmet cetveli veya sigorta kartı İşyerinin resmi kuruluşa ait olması halinde İlgili belediye tarafından düzenlenen hizmet belgesi Vergi dairesince düzenlenen belgeler İş bulma kurumunca işsizlikte geçen sürelere ilişkin verilen belgeler İlgili meslek kuruluşları/birliklerince ve diğer resmi kuruluşlarca verilen belgeler Kendi adına/hesabına çalışanlar için vergi dairesi, ilgili meslek kuruluşu/birliklerince verilen hizmet belgeleri Türk konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler gibi temsilciliklerden alınacak yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgeleri

11 Hizmetlerin Belgelendirilmesi -2 (Sözleşmesiz Ülkeler)
Türk konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler gibi temsilciliklerden alınacak ve yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgeleri veya, Yurtdışında çalıştıkları işyerinden alınacak hizmet sürelerini gösterir bonservisleri ile birlikte pasaportlarında bulunan çalışma izinlerinin tercümeleri veya, Gemi adamları, çalıştıkları geminin bayrağını taşıdıkları ülkelerde bulunan temsilciliklerimizden alacakları ve yurtdışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgeleri veya gemide çalıştıklarını gösterir bonservis ile birlikte çalışma izinlerinin tercümeleri ya da pasaport kayıtları

12 Ev Kadınlığı Sürelerinin Belgelendirilmesi
İkamet belgesinin Türkiye’de yeminli tercüme bürolarınca veya yurtdışında akredite olmuş tercümanlarca yapılmış ve ilgili temsilcilikçe onaylanmış tercümesi veya, Çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlik veya ataşeliğinin bulunduğu Türk temsilciliklerince ikamet belgesine istinaden düzenlenecek belge veya, Kanuna göre yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerin pasaport fotokopisi veya emniyet müdürlüklerinden alınacak yurda giriş çıkış çizelgesi ile borçlanması halinde sadece yurtdışında bulunulan süreler borçlandırılır. Pasaport fotokopisi veya yurda giriş çıkış çizelgesinden ülkemizde bulunduğu tespit edilen süreler hiçbir şekilde borçlandırılmaz. Sayılan belgelerin temin edilememesi halinde pasaport kaydı ya da emniyetten alınacak giriş çıkış kaydı

13 Koşul 4: Yazılı İstekte Bulunmak
Borçlanma başvuruları, örneği Kurumumuzca hazırlanan ve Kurumun internet sayfasında yayımlanan Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi ile yapılır. Talep dilekçesinde borçlanılacak süreye uygun belge asılları dilekçe ekinde ibraz edilir.

14 Borçlanma Miktarının Hesaplanması

15 Borçlanma Süresinin Belirlenmesi
Borçlanma talebinde bulunan vatandaş, yurtdışı sürelerinin dilediği kadarını borçlanır. Sürelerin tamamını borçlanma zorunluluğu bulunmamaktadır. Kişiye aylık bağlanabilmesi için gerekli süre miktarı ise sigortalılık statüsüne göre belirlenir.

16 Sigortalılık Statüsünün Belirlenmesi
Türkiye’de sigortalılık varsa Borçlanma talep tarihindeki son sigortalılık haline göre Türkiye’de sigortalılık yoksa 5510 sayılı Kanunun 4/b kapsamında geçmiş hizmet süresi olarak kabul edilir

17 Sigortalılık Başlangıç Tarihinin Belirlenmesi
Türkiye’de sigortalılık varsa Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür. Türkiye’de sigortalılık yoksa Sigortalılık başlangıç tarihi, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilir.

18 Borç Tutarının Hesabı Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı, başvuru tarihindeki 5510 SK 82 nci maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın %32’sidir. (3201 SK, 4 üncü madde)

19 Borç Tutarının Hesabı Borç tutarı = gün sayısı x prime esas günlük kazancın %32’si Prime esas günlük kazanç ( ) Günlük %32’si Prime esas kazanç alt sınırı 40,05 12,82 Prime esas kazanç üst sınırı 260,33 83,31

20 Borcun Tebliği ve Ödenmesi
Borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmemesi halinde, borçlanma işlemi geçersiz sayılır. (3201 SK İlişkin Yönetmelik, 10 uncu madde, 6 ncı fıkra) Üç aylık sürenin başlama tarihi, tebliğ mektubunun ilgiliye posta yoluyla teslim edildiği tarihten başlar. (3201 SK İlişkin Yönetmelik, 10 uncu madde, 4 üncü fıkra) üç aylık süre içerisinde borcun bir kısmının ödenmesi halinde ise ödenen miktar ile orantılı süre geçerli sayılır, kalan sürenin geçerli sayılması yeni bir borçlanma talebine bağlıdır. (3201 SK İlişkin Yönetmelik, 10 uncu madde, 6 ncı fıkra)

21 Örnek - 1 15 yıllık yurtdışı çalışmasını alt sınırdan borçlanmak isteyen bir kişiye tahakkuk edecek borç miktarı: 15 yıl = 360 x 15 = 5400 gün Borç: 5400 x 12,82 = TL 5400 x 83,31 =

22 Örnek - 2 Türkiye’de sigortalılığı bulunmayan 18/6/1963 doğum tarihli bir erkek sigortalı, yurtdışında geçen 1/1/ /1/2010 tarihleri arasındaki 25 yıllık (9000 gün) sigortalılık süresini borçlanarak adına tahakkuk eden borç tutarını 3/6/2011 tarihinde ödemiş ve bu süreler sayılı Kanunun 4 üncü maddesin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında değerlendirilmiştir. Bu sigortalının sigortalılık süresinin başlangıç tarihi, borçlandığı süre borcun ödendiği tarihten geriye götürülerek 3/6/1986 olarak tespit edilecektir

23 Zorunlu Göçe Tabi Soydaşlarımızın Borçlanma Hakkı
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden zorunlu göçe tabi tutulan ve Türk vatandaşlığına geçenlerin geldikleri ülkedeki çalışma sürelerini borçlanabilmeleri için; (3201 SK İlişkin Yönetmelik, Geçici Madde 2) ile tarihleri arasında geldikleri ülke tarafından zorunlu göçe tabi tutulmak Zorunlu göçten sonra Türk vatandaşı olup, Türkiye’de ikamet ediyor olmak 2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere ülkemizdeki sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almamak Geldikleri ülkedeki hizmet sürelerini belgelendirmek Borçlanma için yazılı istekte bulunmak

24 Borçlanmanın İptali ve Para İadesi

25 Borçlanmadan Vazgeçilmesi
Borçlanmanın iptal edilebileceği durumlar Borç tebliğinden önce veya tebliğden itibaren 3 ay içinde vazgeçilmesi Borcun tamamını ödedikten sonra kendisine bağlanan aylığı henüz almamış olanların talep etmesi Borçlandığı hizmet karşılığı malullük veya yaşlılık aylığına hak kazanamayan sigortalının talebi halinde 1) Borçlanma başvurusunda bulunup borcu tebliğ edilmeden ya da tebliğ edildikten sonra üç aylık süre içinde borçlanma başvurusundan vazgeçtiklerini yazılı olarak bildirenlerin borçlanma başvuruları geçersiz sayılacaktır. 2) Tahakkuk ettirilen borcun tamamını veya bir kısmını ödeyenlerden henüz kendilerine bağlanan aylıkları almaya başlamadan borçlanmalarının iptal edilmesi için yazılı başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı, faiz uygulanmaksızın Türk Lirası olarak iade edilecektir. Bu durumda kısmi iade yapılmayacak, diğer bir ifadeyle, borçlanmanın bir kısmı iptal edilerek, bir kısmı geçerli sayılmayacaktır. Ancak, farklı tarihlerde birden fazla borçlanma yapılmış ise talep sahibinin yapmış olduğu borçlanmalardan bir ya da birkaçından vazgeçme hakkı saklıdır. 3) Borçlandıkları hizmetleri ile malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalılara yazılı başvuruları halinde, ödenen borçlanma miktarının tamamı faiz uygulanmaksızın Türk Lirası olarak iade edilecektir.

26 Borçlanmanın İptal Edilemeyeceği Durumlar
Borçlandıkları hizmetler dikkate alınarak aylık bağlanmış olanlar borçlanmadan vazgeçemez 4) Borçlandıkları hizmetler dikkate alınarak aylık almakta olanlar, borçlanma başvurusu ve buna bağlı olarak yapılan borçlanmadan vazgeçemeyeceklerinden, bunların ödedikleri borçlanma tutarı iade edilmeyecektir.

27 Aylık Bağlama Şartları

28 Aylık Bağlanma Şartları
Yurda kesin dönüş yapmak Borcun tamamını ödemek Sosyal güvenlik kanunlarına göre aylığa hak kazanmak Yazılı başvuruda bulunmak

29 Yurda Kesin Dönüş Yapmış Olmak
Yurda kesin dönüş yapmak: Yurtdışındaki çalışmaların sona ermesi Kişilerin bulundukları ülkede ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almamaları Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

30 Yurda Kesin Dönüş Yapmış Olmak
Çalışma süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödeneklerdir. Sosyal Sigorta Ödeneği Bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen ikamet şartına bağlı nakdi yardımlardır. Sosyal Yardım Ödeneği Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

31 6552 Sayılı Kanun Mavi Kartlılara Borçlanma Hakkı
Borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşlarının yanı sıra, sadece talep tarihinde Türk vatandaşı olmamasına rağmen izinle Türk vatandaşlığını kaybeden sigortalıların kendilerine yurtdışında Türk vatandaşı olarak geçen süreleri borçlanma hakkı verilmiştir. Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

32 6552 Sayılı Kanun İlk İşe Giriş
Sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunan 18 ülkedeki (Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada, Kebek, KKTC, Lüksemburg, Makedonya ve Slovakya) sigortalılık sürelerini borçlananların bu ülkelerdeki ilk işe başlama tarihinin, Türkiye’de hiç çalışma yoksa ya da Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önce ise aylığa hak kazanılıp kazanılmadığının tespitinde Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilmesi sağlanmıştır.

33 6552 Sayılı Kanun Davadan Vazgeçme
Ayrıca Kanuna eklenen geçici madde ile izinle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin yurtdışında Türk vatandaşı olarak geçen sürelerini borçlanma hakkı ile sosyal güvenlik sözleşmelerinde açık hüküm bulunan ülkelerdeki ilk işe giriş tarihlerinin Türkiye’de ilk defa işe girdikleri tarih olarak alınması konularında 11/09/ tarihinden önce Kurum aleyhine açılmış ve henüz sonuçlanmamış davalardan vazgeçenlere dava konusu talep dilekçelerine istinaden yeni düzenleme doğrultusunda işlem yapılması imkanı verilmiştir. Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

34 İsviçre Prim Transferi
01/01/1972 tarihinde yürürlüğe giren Türkiye-İsviçre Sosyal Güvenlik Sözleşmesini tadil eden ve 01/06/1981 tarihinden itibaren yürürlükte bulunan Ek Sözleşmenin 10/a maddesi ile İsviçre’de çalışan Türk vatandaşlarının İsviçre’deki çalışmaları esnasında uzun vadeli sigorta kollarına (yaşlılık, ölüm) kesilen primlerinin (malullük hariç) işçi ve işveren hissesinin tamamının Kurumumuza transfer edilme imkanı getirilmiş bulunmaktadır. Primleri Kurumumuza transfer edilen sigortalıların İsviçre’deki hizmetleri tasfiye edilir. Kendileri veya hak sahipleri bir daha söz konusu primler nedeniyle İsviçre sigorta mercilerinden hiçbir hak talep edemezler. Kurumumuza transfer edilen primler ve bu primlere ilişkin süreler Türk mevzuatına göre aylığa hak kazanmada veya aylığın hesabında Türk sigortalılık sürelerine muadil sayılır. Sigortalılar Türkiye’de en son hangi sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olarak çalışmış olurlarsa olsunlar prim transfer işlemleri, Kurumumuzca yürütülür. Transfer işlemleri sonuçlandığında primler sosyal güvenlik kanunlarına göre değerlendirilir. Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

35 İsviçre Prim Transferinin Şartları
İsviçre Yaşlılık, Ölüm ve Malullük aylıklarından yararlanmamak Türkiye’de veya üçüncü bir ülkede yerleşmek gayesiyle İsviçre’yi kesin olarak terk etmiş olmak Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

36 İsviçre Prim Transferinin Şartları
Primler 01/04/1991 tarihinden itibaren İsviçre Frangı olarak sigortalıya, hak sahiplerine veya mirasçılarına ödenir. Transfer edilen primler, Türk mevzuatına göre sigortalı veya hak sahiplerinin lehine bir yarar sağlamadığı taktirde ilgili sosyal güvenlik kuruluşunun mevzuatı iadesi için uygun olması halinde primler ilgililere ödenir. Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

37 Almanya Prim İadesi Almanya’da çalışan vatandaşlarımızın Alman sigorta kurumlarına yatırılmış olan primleri yazılı istek üzerine ve diğer bazı şartlarla sigortalılara veya ölümleri halinde geride kalan hak sahiplerine iade edilmektedir. Bu şartlar, Türk vatandaşı olan bir sigortalıya primlerinin iade edilmesindeki ön koşul iki yıllık bekleme süresinin dolması ve Almanya’yı terk etmiş olmasıdır. Bekleme süresinin başlangıcı mecburi sigortalılığın sona erdiği tarihtir. Almanya ve Türkiye’ deki mecburi sigortalılık eşdeğer olup Almanya’da kazanç yerine geçen ödemeler olarak kabul edilen işsizlik parası, işsizlik yardımı veya 01 Ocak ’ten sonra işsizlik parası veya hastalık parası gibi ödemeler mecburi sigortalılık olarak işlem görmekte ve bekleme süresi bu tür ödemelerin bitiminde başlamaktadır. 17/03/1987 tarihine kadar Almanya’yı terk etmiş vatandaşlarımız Türkiye’de mecburi sigortalı olsalar bile bekleme süresinden etkilenmezler, istedikleri takdirde primleri iade edilir. Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

38 Almanya Prim İadesi Ayrıca, 65 yaşını doldurdukları halde her iki ülkedeki prim ödeme süreleri toplamı 5 yılı bulmayan vatandaşlarımızla 24 aylık bekleme süresine tabi olmadan prim iadesi isteğinde bulunabilirler. Sigortalı adına ödenmiş olan primlerin yarısı yani sigortalı hissesi iade edilmektedir. Almanya’daki prim ödeme süreleri de dikkate alınarak ülkemizce kısmi aylık bağlananların primleri iade edilmemektedir. Prim ödeme sürelerinin bir bölümüne ait primlerin iadesi istenemez. Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

39 Almanya Prim İadesi Hak sahipleri için prim iadesi
İki yıllık bekleme süresi dolmadığından, ölümden dolayı geride kalanlara aylık hakkı yoksa, Almanya emeklilik sigortası primlerinin dul erkeğe, dul kadına veya yetimlerine iade edilmesi mümkündür. Alman ve Türk sigorta süreleri, bu koşulların incelenmesinde birleştirilirler. Yetimlerin prim iadesine hak kazanabilmeleri için, Alman emeklilik sigortasından yetim aylığında aranan kişisel koşulların olması gerekir. Diğer bir ifade ile yetim aylığı bağlanması şartlarını (18 yaşını doldurmamış veya tahsilde – mesleki eğitimde bulunan yahut engelli bir durum nedeni ile kendi geçimini sağlayamayacak durumda olup, 27 yaşını doldurmamış yetimler) taşıması gerekir. Ayrıca 15 yaşını doldurmuş yetimlerin dilekçe verme hakları bulunmaktadır. Prim iadesi almaya hak kazanan birden fazla yetim olduğunda ise prim iadesi tutarı eşit olarak paylaştırılır. Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

40 Almanya Prim İadesi Prim iadesi yapılması ile o zamana kadar olan Alman emeklilik sigortası iptal edilir. Emeklilik sigortalarının bütün kollarındaki çocuk yetiştirme süreleri, çocuk dikkate almak süreleri dahil Alman sigorta süreleri dolayısıyla o zamana kadar elde edilen diğer haklar da kaybolur. Böylece yapılmış olası bir ayni yardım veya para yardımından önceki primler iade edilmemesine rağmen, bu sürelerde geçerliliğini kaybeder. Bu tanımda geçen “sosyal sigorta ödeneği” deyiminden, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekler anlaşılmalıdır. “Sosyal yardım ödeneği” ibaresi ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanmış olup, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen, ikamet şartına bağlı nakdi yardımlar anlamını taşımaktadır. Bu yönetmeliğin uygulamasında, evli ya da birlikte yaşayan çiftler için ödenen sosyal yardımlar her iki eş içinde ödeniyor gibi kabul edilir” hükmü ile sosyal yardım kavramı genişletildiğinden yurtdışında borçlanma kapsamında süreleri bulunanların eşlerinin sosyal yardım niteliğinde ödenek alması durumunda yurda “kesin dönüş” şartı gerçekleşmeyecek ve bu durumda olanlara malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmayacaktır.

41 Teşekkürler