PSİKOLOJİK TESTLER.

... konulu sunumlar: "PSİKOLOJİK TESTLER."— Sunum transkripti:

1 PSİKOLOJİK TESTLER

2 içerik *PSİKOLOJİK DEĞERLEME SÜRECİNİ ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER

3 içerik *PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
*PSİKOLOJİK TEST VE DEĞERLEMEYE İLİŞKİN TEMEL VARSAYIMLAR

4 PSİKOLOJİK DEĞERLEME SÜRECİNİ ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER

5 ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER
DURUMSAL ETKENLER; Değerlendirme ortamının uygun biçimde aydınlatılmış, havalandırılmış, ısıtılmış, her türlü gereksiz uyaranlardan arındırılmış bir yer olması gerekir. Özellikle uygulanacak test sırasında ortama başka kimse girmemelidir.

6

7

8

9

10 ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER
UYGULAYICI KAYNAKLI ETKENLER; Uygulayıcının bu süreç içindeki yaklaşımları, bilgi ve tecrübesi de sürecin verimliliği açısından etkilidir. Uygulayıcının kişilik özellikleri, olası ön yargıları veya yaşamakta olduğu kişisel zorlanmalar da süreç üzerinde olumsuz etkiler yapma potansiyelini taşır.

11 ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER
BAŞVURAN KAYNAKLI ETKENLER; Psikolojik değerlendirme sürecinde başvuran kişinin olası psikolojik sorunları, kişilik özellikleri, yaşı, cinsiyeti, eğitimi, sosyo-ekonomik düzeyi, inanç sistemi, süreçle ilgili beklentileri de etki kaynağıdır.

12 ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER
BAŞVURAN KAYNAKLI ETKENLER; Uygulanabilecek bir test sırasındaki psikolojik durumu da (morali, yorgun olup olmadığı, zamanının uygunluğu v.b.) sonuçları olumlu yada olumsuz olarak etkileyebilir.

13 ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER
TEST VE ÖLÇEKLERDEN KAYNAKLI ETKENLER Psikolojik test ve ölçekler kendi yapıları, uzunlukları, anlaşılırlıkları gibi bir takım özellikleri itibarıyla başvuranların cevapları ya da performansları üzerinde etkilere sahip olabilmektedir.

14 ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER
TEST VE ÖLÇEKLERDEN KAYNAKLI ETKENLER Standardizasyonu, normları, geçerlik ve güvenilirlikleri yönünden sorunlu ölçme araçlarıyla toplanacak verilere dayalı bir değerlendirme süreci de doğal olarak sonuçlar yanıltıcı olabilecektir.

15 ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER
GENEL VE SOSYOKÜLTÜREL KAYNAKLI ETKENLER Psikolojik değerleme süreci ülkenin ya da dünyanın içinde bulunduğu genel yada durumsal koşullardan ve içinde yaşanılan toplumun sosyo-kültürel koşullarından da etkilenmeye açıktır.

16 ETKİLEYEBİLEN DEĞİŞKENLER
SONUÇ OLARAK; değerlemeye muhatap olan ve birey hakkında önemli kararlar verebilecek kişi ve kurumların da süreçte varılan sonuçların, bu tür etkenlerin olası etkileri altında olabileceği konusunda bilgi sahibi olmaları gerekir.

17 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI

18 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
Uygulandığı Birey Sayısına Göre – Bireysel Testler *WISC-R *Stanford Binet – Grup Testleri *T.K.T. *Cattel

19 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
Veri Toplama Tekniğine Göre – Kağıt-kalem Testleri *MMPI – Performans Testleri *Leiter Testi

20

21

22

23

24 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
Değerleme Biçimine Göre – Nesnel (Psikometrik) Testler *Kendini Değerlendirme Ölçeği *Kuder İlgi Envanteri – Öznel (Projektif) Testler *T.A.T. *Beier Cümle Tamamlama

25

26

27

28

29 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
Ölçülen Nitelik ve Amacına Göre – Başarı Testleri – Yetenek Testleri – İlgi Testleri – Kişilik Testleri – Tutum Testleri

30 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
Ölçülen Nitelik ve Amacına Göre – Başarı Testleri – Yetenek Testleri – İlgi Testleri – Kişilik Testleri – Tutum Testleri

31 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
Kullanıldıkları Alanlara Göre: *Yetenek testleri Genel yetenek Özel yetenek

32 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
Kullanıldıkları Alanlara Göre: *Kişilik Testleri Projektif kişilik testleri Kişilik envanterleri Uyum envanterleri İlgi envanterleri

33 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
Kullanıldıkları Alanlara Göre: *Başarı Testleri Standart başarı testleri Öğretmen yapısı başarı testleri

34 PDR açısından değerlendirildiğinde yetenek ve kişilik testleri alanımız ile daha ilgilidirler. Yetenek testleri bireylerin zihinsel ya da akademik yetenekleri ile ilgili veri sağlamaktadır.

35 PSİKOLOJİK TESTLERİN SINIFLANMASI
5 Ölçütlü sınıflama 1- Standart testler-Öğretmen yapısı testler 2- Bireysel testler-Grup testleri 3- Hız testleri-Güç testleri 4- Performans testleri-Kağıt-kalem testleri 5- Objektif testler-Subjektif (projektif) testler

36 Psikolojik Test ve Değerlemeye İlişkin Temel Varsayımlar

37 VARSAYIMLAR 1- Psikolojik özelikler ve durumlar vardır.
Özellik, bir bireyi diğerlerinden, farklılaştıran, nispeten kalıcı, ayırt edici herhangi bir yön olarak tanımlanmaktadır. Zeka, uyum, ilgiler, tutumlar örnek gösterilebilir.

38 VARSAYIMLAR Psikolojik değerleme çerçevesinde, psikolojik bir özellik yalnızca bir yapı yani davranışı tanımlamak yada açıklamak için geliştirilen güvenilir, bilimsel bir kavram olarak var olabilir. Bu yapıları göremeyiz, duyamayız ya da onlara dokunamayız ancak onların varlığını açık davranışlardan çıkarsayabiliriz.

39 VARSAYIMLAR Açık davranış test yada değerlemeye ilişkin tepkileri içeren, gözlemlenebilir eylem ya da bu eylemin ürünüdür.

40 Birlikte Düşünelim Belirli bir psikolojik özelliğin gücü (şiddeti),anlamı tüm ortamlar ve durumlarda aynı mıdır?

41 «Agresiflik» Kültür - Ortam
**Zorba birini düşünelim, mahkemede yumuşak davranma eğilimindeyken, ailesinin ya da arkadaşlarının yanında daha sert davranma eğiliminde olabilir.

42 VARSAYIMLAR 2- Psikolojik Özellikler ve Durumlar sayısallaştırılabilir ve ölçülebilir. Ölçülecek yapının iyi tanımlanması Uygun madde Maddeye yüklenen sayısal değer

43 VARSAYIMLAR 3- Testlerin ve diğer ölçme tekniklerinin güçlü ve zayıf yanları vardır.

44 VARSAYIMLAR 4- Çeşitli hata kaynakları değerleme sürecinin bir parçasıdır. Değerleme sürecinde “hata” bir testin ölçmeye çalıştığı dışındaki faktörlerin testteki performansı etkileyebileceğine ilişkin bir varsayımdır.

45 VARSAYIMLAR Örneğin bir zeka testinden elde edilen puanın cevaplayıcının zekasını ne derecede doğru yansıttığı ve bu puanın zeka dışındaki faktörlerden ne derece etkilendiği sorularının gündeme gelmesi kaçınılmazdır.

46 VARSAYIMLAR 5- Test ve değerleme tarafsız ve yansız bir biçimde yapılabilir. 6- Test ve değerleme topluma yararlıdır.

47 Birlikte Düşünelim Testlerin ya da diğer değerleme yöntemlerinin olmadığı bir dünya, günümüz dünyasından ne kadar farklı olurdu?