KALÇA OSTEONEKROZU Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

... konulu sunumlar: "KALÇA OSTEONEKROZU Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi"— Sunum transkripti:

1 KALÇA OSTEONEKROZU Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Dr. Budak AKMAN TC Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı

2 Ders akış şeması Tanımlama Etyoloji (risk faktörleri) Patogenez Tanı
Tedavi

3 Tanımlama Femur başını besleyen damarların tıkanması veya farklı nedenlerle femur başına yeterli kan ulaşamaması sonucunda femur başında gelişen kemik ölümüdür Aseptik nekroz Avaskuler nekroz Osteonekroz Iskemik nekroz 35-50 yaş arası ve Erkek>Kadın

4 ETYOLOJİ (Risk Faktörleri)
A) Travmatik nedenler Femur boyun kırığı Kalça çıkığı Vaskuler yaralanma Geçirilmiş kalça cerrahisi Kalça manüplasyonu Kalça ezilme yaralanması

5 ETYOLOJİ(Risk Faktörleri)
B) Travma dışı nedenler Steroid Alkolizm Gebelik Hiperlipidemi Organ transplantasyonu Radyasyona maruz kalma Caisson hastalığı (vurgun) Koagülasyon bozuklukları: Protein C ve S eksikliği Antitrombin III eksikliği Orak hücreli anemi ve hemoglobinopatiler Cushing hastalığı Sigara kullanımı

6 ETYOLOJİ(Risk Faktörleri)
İdiopatik nedenler (%20) Medial sirkumfleks arter ve lateral epifizyal dalı beslenmede çok önemli 6-8 saat içinde nekrotik süreç başlamakta Daha sonraki günlerde mekanik süreç ile femur başında çökme gelişir. Ayrılmış femur boyun kırıkları ve kalça çıkıklarından sonra %50 AVN gelişimi

7 PATOGENEZ Intravaskuler obstrüksiyon & Ekstravaskuler bası
Kırık ve/veya çıkığa bağlı damar yaralanması Yağ embolisi ve lipid birikimi Intravaskuler trombüs oluşumu

8 PATOGENEZ Anoksiden 2-3 saat sonra kemik hücrelerinde nekroz başlar
Sonrasında rezobrsiyon ve onarım başlar Çökme nedeni, yapım hızının yıkım hızına yetişememesi ve bu süredeki mekanik bası Kıkırdak harabiyeti çökmenin olması ile başlar

9 TANI Anamnez- Hikaye Fizik Muayene
Laboratuar ( tam kan,sedim,romatolojik ve infeksiyöz testler, kortizol seviyesi) Radyolojik Değerlendirme

10 ANAMNEZ İlk ve en fazla şikayet: Ağrı zaman ile ilerleme gösterir
Topallama – hareket kısıtlılığı Risk faktörleri sorulacak Geçirilmiş cerrahi sorulacak AĞRI

11 FİZİK MUAYENE Kalça internal rotasyonunda ağrı ROM kısıtlılığı
Kalça abduktor zayıflığı (m.gluteus medius) Bacak kısalığı

12 RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME
Direk Radyografi (AP ve Frog leg grafi) Crescent bulgusu Başta Çökme Sekonder OA değisiklikler %50 bilateral

13 KEMİK SİNTİGRAFİSİ(Tc 99)
Preradyografik fazda düşük uptake ile AVN tanısı konabilir. Spesifikliği ve duyarlılığı MR a göre düşük

14 SPECT (Single-photon emission CT)
Duyarlılığı %100 32 AVN femur başında SPECT ile 32 de 32 %100 duyarlı MRI ile 32 de 21 %66 duyarlı (The Journal of Nuclear Medicine. 2002)

15 MRI % 99 sensitif ve % 99 spesifiktir
T2 ağırlıklı görüntülemede fokal sinyal artışı veya T1 ağırlıklı görüntülerde düşük yoğunluklu bant görünümü patagnomoniktir. Radyolojik olarak saptanamayan şüpheli olguların erken tanısında ilk seçim.

16 MRI

17 SINIFLAMA Ficat-Arlet Sınıflaması ( I-IV Evre)
Pennsylvania Üniversitesi Sınıflaması ( I-VI Evre)

18 FICAT- ARLET SINIFLAMASI
Ficat RP, Arlet J. Functional investigation of bone under normal conditions. In: Hungerford DS, ed. Ischemia and necrosis of bone. Baltimore: Williams and Wilkins, 1980:29-52.

19 FICAT- ARLET SINIFLAMASI

20 TEDAVİDE TEMEL BELİRLEYİCİLER
Hastanın yaşı Semptomların derecesi Başta çökmenin varlığı ve miktarı(2mm fazla çökme) Lezyonun boyutu (femur başı % si) Yük taşıyan yüzeyin etkilenim derecesi Asetabular tutulum Nekroz açısı (kerboul angle)

21 Tedavi Konservatif Tedavi Yükten koruma NSAİD FTR
Elektrik stimulasyonu Cerrahi: Eklem koruyucu cerrahi Prostetik replasman cerrahileri

22 Konservatif Tedavi Evre I-II
6 hafta çift koltuk değneği ıle yükten koruma Analjezik ve Egzersiz 2 yıllık takipte % 80 kötü sonuç

23 Konservatif tedavi 55 AVN hastası % 92 radyografik ilerleme
% 84 ortalama 21 ayda artroplastiye gidiş (Steinberg. Clin Orthop;1989) 15 AVN hastası % 100 ortalama 23 ayda total çökme (Bradway and Morrey. J Arthroplasty;1993)

24 EKLEM KORUYUCU CERRAHİ
Core dekompresyon (evre1-2) Osteotomiler Serbest vaskülarize fibula veya iliak greft (evre 2-3) Trapdoor tekniği ve otojen greftleme (evre 2-3) Artrodez Artroskopik debridman (+ core dekompresyon) Genç ve aktif hasta 2mm fazla olmayan çökme Asetabuler tutulum yoksa Ficat Evre 1-2-3

25 Core Dekompresyon Kemik iliği basıncını azaltır.
Venöz drenajı arttırır. Vasküler gelişimi arttırır. Kemik grefti ve otolog kemik iliği konabilir. Evre I-II de uygulanabilir.

26 Core Dekompresyon Kemik iliği basıncını azaltır.
Venöz drenajı arttırır. Vasküler gelişimi arttırır. Evre I-II de uygulanabilir.

27 Core dekompresyon 133 AVN evre I-II ortalama 9.5 yıl takip
% 90 çok iyi klinik sonuç % 79 radyolojik progresyon yok. (Ficat. JBJS;67B:3-9:1985) 204 AVN ortalama 3 yıl takip evre I % 96 evre II % 77 evre III % 60 Zizic and Hungerford. Textbook of Rheumatology Ed 2, Vol.2: )

28 PROTEZ CERRAHİSİ Hemi artroplasti Resurfacing artroplasti
Konvansionel Sınırlı resurfacing artroplastisi Hemi resurfacing artroplasti Resurfacing artroplasti Total kalça protezi

29 Sınırlı Resurfacing Artroplasti

30 TOTAL KALÇA ARTROPLASTİSİ
İleri evre osteonekrozda en iyi sonuç Gevşeme Osteolizis Ağrı kontrolü Genç hastalarda sağ kalımı yaşlı popülasyona göre düşük Kullanılan implant yüzeylerini gelişmesine paralel sağkalımda artış

31 EVE GİDECEK SONUÇ FEMUR BAŞI KANLANMA BOZUKLUĞU OLDUĞUNU BİLMEK
AMAÇ ERKEN TANIMAK VE FEMUR BAŞI ÇÖKMEDEN TEDAVİ YAPMAK SİNSİ BAŞLAYAN HAREKET İLE İLİŞKİSİ OLAN GENÇLERDE KALÇA-KASIK AĞRISINA DİKKAT ANAMNEZİNDE KORTİZON KULLANIMI GİBİ RİSK FAKTÖRLERİ OLAN KALÇA AĞRISINA DİKKAT ERKEN DÖNEMDE RÖNTGENDE BULGU YOK , MR %99 SENSİTİF