YAŞAM BOYU SPOR 2016-2017 – BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR EĞİTİMİ.

... konulu sunumlar: "YAŞAM BOYU SPOR 2016-2017 – BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR EĞİTİMİ."— Sunum transkripti:

1 YAŞAM BOYU SPOR – BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR EĞİTİMİ

2 KALİTELİ YAŞAM STANDARTLARI
Literatürde kalite ve yaşam kelimelerinin birleşimleri, mükemmelliğin ve üstünlüğün varlığı olarak tanımlanmıştır. Herkesin mükemmellik ve üstünlük anlayışları aynı mı? Kaliteli yaşamı destekleyen süreçleri ve kendi inanışlarınızı düşünecek olursanız eğer kendi ailenizde ki tüm üyelerin sizinle aynı listeyi oluşturacağını düşünüyor musunuz?

3 Kaliteli Yaşam = Sağlık x Çaba
Kaliteli yaşam konusunun ortak parametrelerini belirlemeye çalışan alanlardan biri olan psikoloji, Abraham Maslow, Carl Rogers ve Fritz Perls’in çalışmalarıyla önemli bilgilere ulaşılmıştır. Yapılan çalışmalar, farklı bakış açıları farklı yöntemlerle değerlendirilmiş Kaliteli Yaşam = Sağlık x Çaba

4 Bu formül içerisinde sağlık; fiziksel, duygusal, sosyal v. b
Bu formül içerisinde sağlık; fiziksel, duygusal, sosyal v.b. yaşamsal bakış açılarının her birinde ne kadar iyi olabildiğimiz anlamına gelmektedir. Çaba ise iki ayrı faktörü ifade etmektedir. (1) Aksiyon; Sağlığınızı korumak ve daha da geliştirmek için neler yapıyorsunuz?

5 (2) Duygu, mutluluk, bütünlük ve bir isteğini yerine getirmenin hazzında oluşan kişinin daha yaratıcı ve üretici olabilmek için gösterdiği gayret anlamına gelmektedir. Bu kavramların hepsi birbirini etkilemekte ve bu süreç kaliteli yaşamı direkt olarak etkilemektedir.

6 WELLNESS (İYİ OLMA HALİ)
Wellness kavramı, birçok farklı olgunun bütünleşmesi ile açıklanan, bireyin kaliteli yaşam için potansiyelini arttıran ve daha iyi çalışmasını sağlayan ve de kişinin topluma faydalı katılımını sağlayan önemli bir süreçtir. Wellness, bireyin daha etkili olarak yaşama kabiliyetini (iyi olma hali) yansıtan, optimal sağlık kavramının pozitif tetikleyicilerinden biridir.

7 Wellness kavramının temelinde her yönüyle daha sağlıklı ve daha uzun bir yaşam sürebilmek amacı yatmaktadır. Daha sağlıklı ve daha uzun süreli yaşamı belirleyen etmenlerin farkında olmak ve olması gereken şekilde bu etkenleri kullanmak çok önemlidir. Bu kavramlar; kalıtım, sosyal koşullar, çevresel şartlar, tıbbi bakım ve yaşam biçimi davranışlarıdır.

8 Kalıtım; sağlığa veya hastalığa eğilimi kavrayış ile başlar
Kalıtım; sağlığa veya hastalığa eğilimi kavrayış ile başlar. Tüm insanlar kendilerine has hücresel kodlara sahiptirler. Bu kodlar bizim bedenimizin hacmini, şeklini, kişiliğimizi ve biyolojik limitlerimizi belirlerler. Bununla birlikte bizim kalıtım özelliklerimiz bunların dışında kalan sosyal şartlar ve davranış seçimlerimiz gibi diğer belirleyicilerden de kuvvetli düzeyde etkilenmektedir.

9 Sosyal Koşullar; sağlığımız üzerindeki kuvvetli etkiler, eğitim, gelir düzeyi, meslek sahibi olmak, yoksulluk, suçluluk, ev sahibi olmak v.b. gibi toplumsal süreçlerden gelmektedir. Çevresel şartlar; bazen içinde bulunduğumuz ev, iş ve toplumsal faktörler karşımıza sadece aktif yaşam stilini engelleyen bariyerler olarak değil de aynı zamanda zehirli tehlikeler olarak sunulmaktadır. Çevresel kirlilikler, kimyasal karışımlar, radyoaktif elementler, mesleki tehlikeler ve tütün kullanımı gibi sebeplerin hepsi hücresel değişikliği tetikleme potansiyeli olan problemlerdir.

10 Medikal Bakım, tıp sektörü içerisindeki pahalı ve mükemmel gelişmelere rağmen, hareketsizliği azaltma ve kaliteli yaşam tarzına olan katkısı son yıllarda çok sınırlıdır.1900’lü yılların başında tıp dünyasına antibiyotiklerin girişi ve sağlık anlayışının gelişimi ile hayatta kalma yaşı % 60’lara varan oranlarda gelişim göstermişti.

11 Yaşam biçimi davranışları; Sağlıklı yaşam biçimi, bireyin sağlığını etkileyebilen, tüm davranışlarını kontrol etmesi, günlük aktivitelerini düzenlemede kendi sağlık statüsüne uygun davranışları seçerek düzenlemesi olarak tanımlanmıştır. Bu davranışları tutum haline dönüştüren birey, sağlıklı olma halini sürdürebildiği gibi, sağlık durumunu daha iyi bir seviyeye getirebilir. Sağlık davranışı, bireyin sağlıklı kalmak ve hastalıklardan korunmak için inandığı ve uyguladığı davranışların bütünüdür

12

13 Sağlıklı ve uzun yaşama kriterleri göz önünde bulundurularak yapılan ciddi çalışmalar bulunmaktadırlar. Bunlar arasında ve en günceli konumunda olan Healthy People (Sağlıklı Toplum) 2010 projesi Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılmıştır.

14 Bu çalışma içerisinde ulaşılmak istenen hedef sağlık davranışları ve onların yüzdeleri belirlenerek, yapılan uygulamalar sonucunda elde edilen gerçekleştirilme oranları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

15 Konu Hedeflenen Yüzde Ulaşılan Yüzde
18 yaş ve üstü yetişkinlerde sigara kullanımının yaygınlığının azaltılması 12 21 Yetişkinlerde güneş koruma ürünlerinin kullanımının arttırılması 75 59 18 yaş ve üstü yetişkinlerde orta düzeyde fiziksel egzersize katılım oranının arttırılması 50 33 20 yaş ve üstü yetişkinlerde sağlıklı kilo oranlarına sahip olma yüzdelerinin arttırılması 60 Motorlu araçlarda emniyet kemeri kullanımının arttırılması 92 Her kişideki kolorektal (kolon ve bağırsak) kanser ölümleri oranının azaltılması 13.9 19.1 2 yaş ve üstü yetişkinlerde günde en az 2 porsiyon meyve tüketimi oranının arttırılması 28 2 yaş ve üstü yetişkinlerde günde en az 3 porsiyon sebze tüketimi oranının arttırılması 3 2 yaş ve üstü yetişkinlerde günde en az 6 porsiyon tahıl tüketimi oranının arttırılması (en az 3 porsiyonun tam tahıllı ürün olması) 7

16 Wellness kavramı ilk olarak 1950’lerin sonunda Dr
Wellness kavramı ilk olarak 1950’lerin sonunda Dr. Halbert Dunn’ın sağlığın üst limitleri ile ilgili çalışmalarında ifade edilmeye başlamıştır. Dr. Dunn, Wellness kavramını irdelerken optimum sağlığa ulaşmada kullanılan bir süreç olarak belirtmiştir. Kendisi sağlık kavramını daha pasif olarak nitelendirerek, mükemmel düzeyde iyi olma haline ulaşmak adına uygulanacak olan doğru ilkelerin bulunduğu aktif bir süreç olarak ta wellness kavramını işaret etmiştir.

17 Yapılan çalışmalarda Wellness kavramını yaşam süreci içerisinde değerlendirirken ortaya çıkan önemli olgulardan bir tanesi de wellnessın bir yaşam tarzı olarak benimsenmesi ve wellnessın sadece koruyucu sağlık ile ilişkisi olmadığını aynı zamanda da düşünce ve tutum ile de ilişkili olduğu saptanmıştır. Wellness kişisel sorumluluğun temel olarak rol oynadığı sağlık potansiyelini geliştirici tüm süreçlerin bulunduğu bir portfolyo olarak da nitelendirilebilir.