Örneklerden Tercüme Kalıplarının Öğrenilmesi

... konulu sunumlar: "Örneklerden Tercüme Kalıplarının Öğrenilmesi"— Sunum transkripti:

1 Örneklerden Tercüme Kalıplarının Öğrenilmesi
Prof. Dr. H. Altay Güvenir ve Y. Doç. Dr. İlyas Çiçekli Bilkent Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

2 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı
Tercüme örnekleri Lokantada yemek mönüsü Şehriye Çorbası – Noodle Soup Mercimek Çorbası – Lentil Soup Örneklerinden aşağıdaki kelime karşılıkları ve bir tercüme kalıbı öğrenilebilir: Şehriye  Noodle Mecimek  Lentil XTR Çorbası  XEN Soup 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

3 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı
Tercüme örnekleri Yine mömüde Piliç Izgara – Grilled Chicken Balık Izgara – Grilled Fish Örneklerinden Piliç  Chicken Balık  Fish XTR Izgara  XEN Grilled 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

4 Öğrenilen kalıpların kullanılması
Balık çorbası isteyen bir turist XTR Çorbası  XEN Soup Balık  Fish kullanarak Balık Çorbası – Fish Soup tercümesini oluşturabilir. 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

5 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı
Bitişimli Diller Cümleler yüzeysel olarak gösterildiğinde, bu yöntem Türkçe gibi bitişimli diller için sınırlıdır. Gidiyorum – I am going Geliyorum – I am coming ??? 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

6 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı
Mofolojik analiz Cümle çiftleri, morfolojik analizleri yapılarak kullanılır Ayşe’ye kitabı verdim – I gave the book to Ayşe yerine Ayşe+DAT kitap+ACC ver+PAST+1SG – I give+PAST the book to Ayşe 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

7 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı
Öğrenilen kurallar Ayşe+DAT kitap+ACC ver+PAST+1SG – I give+PAST the book to Ayşe Ayşe+DAT kalem+ACC ver+PAST+1SG – I give+PAST the pen to Ayşe Ayşe+DAT XTR+ACC ver+PAST+1SG  I give+PAST the XEN to Ayşe Kitap  book, kalem  pen 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

8 Birden fazla fark durumu
Ayşe+DAT kitap+ACC sat+PAST+1SG – I sell+PAST the book to Ayşe Ayşe+DAT kalem+ACC ver+PAST+1SG – I give+PAST the pen to Ayşe Kitap – sell ? Yoksa Kitap – book ? Kitap – book daha önceden öğrenilmişse: Ayşe+DAT XTR+ACC YTR+PAST+1SG  I YEN+PAST the XEN to Ayşe 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

9 Uygulama için gerekenler
Tercüme dilleri için morfolojik analiz sistemleri Çok sayıda cümle çiftleri Tercihan basit öğretici cümleler Başlangıç cümle çiftlerinin oluşturulmasında yararlanılacak dili bilen kişiler 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı

10 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı
Uygulamalar İngilizce – Türkçe dışında Kırım Tatarcası – Türkçe İlgi olduğunda diğer diller üzerinde de çalışılabilir. 10 Haziran 2006 II. Bilgisayar Destekli Dil Bilimi Çalıştayı