Emine AKALIN, Serpil DEMİRCİ, Yeter YEŞİL, Neriman ÖZHATAY

... konulu sunumlar: "Emine AKALIN, Serpil DEMİRCİ, Yeter YEŞİL, Neriman ÖZHATAY"— Sunum transkripti:

1 Emine AKALIN, Serpil DEMİRCİ, Yeter YEŞİL, Neriman ÖZHATAY
YILDIZ DAĞLARI (Demirköy, Kırklareli) BİYOSFER PROJESİ ALANINDA EKONOMİK DEĞERİ OLAN YABANİ BİTKİLER VE MANTARLAR Emine AKALIN, Serpil DEMİRCİ, Yeter YEŞİL, Neriman ÖZHATAY İstanbul Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, 34116, İstanbul, GİRİŞ Yıldız Dağları Biyosfer Projesi alanı, Türkiye’nin kuzey batısında ve genellikle Avrupalı Türkiye olarak anılan Türkiye’nin kuzey batı kısmındadır. Proje alanı Karadeniz’e bitişik ve Bulgaristan’a doğru uzanan ve orada Stranca Dağları olarak bilinen Yıldız Dağları’nın Türkiye kısmını kapsamaktadır. 41o55’ ve 42o34’ kuzey enlemi ve 27o21’ ve 28o05’ doğu boylamı arasında hektarlık bir alanı kuşatmaktadır. Önerilen Biyosfer Rezervi’nin içinde 25 köy bulunmaktadır. Bunlardan Demirköy, Sergen, Yenice ve Kıyıköy kentsel, diğerleri kırsal yerleşimlerdir. Yıldız Dağları Biyosfer Projesi kapsamında, gelecekte Biyosfer Rezervi olarak önerilmesi düşünülen Yıldız Dağlarında doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanabilmesi için çalışmalar yürütülmüştür. Bu çalışmalar esnasında bölgenin Floristik özellikleri de araştırılmış ve ekonomik olarak bir değere sahip bitkiler de kaydedilmiştir. BULGULAR Bölgede genel olarak yakacak odun, odun kömürü, kereste üretimi gibi alanlarda kullanılan orman ağaçlarına ait liste aşağıda verilmiştir. Alnus glutinosa subsp. glutinosa Carpinus betulus Carpinus orientalis subsp. orientalis Fagus sylvatica Fagus orientalis Fraxinus angustifolia subsp. oxycarpa Fraxinus angustifolia subsp. syriaca Fraxinus excelsior subsp. excelsior Fraxinus ornus subsp. ornus Quercus frainetto Quercus cerris var.cerris Populus tremula Salix alba Salix caprea Salix cinerea Quercus robur subsp. robur Quercus pubescens Quercus petraea subsp. iberica Quercus petrae subsp. petrae Quercus infectoria subsp. infectoria Quercus hartwisiana Leucojum aestivum L. (Göl soğanı), ihracatı yapılmak üzere halk tarafından bol miktarda toplanırken, Sideritis scardica subsp. scardica L., (Dağ Adaçayı) bitkisi çayı yapılmak üzere ,Hypericum perforatum (Kantaron), Achillea millefolium subsp. millefolium (Civan perçemi) ve Tilia platyphyllos (Ihlamur) türleri de tıbbi çay yapılmak üzere yerel halk tarafından toplanıp satılan bitkilerdendir. Yine Ruscus aculeatus L. (Tavşan memesi) türünün kökleri tıbbi amaçlı toplanmaktadır. Sideritis scardica Grisieb. subsp. scardica Tilia platyphyllos SCOP. Leucojum aestivum L. Hypericum perforatum L. Achillea millefolium L. subsp. pannonica ( Schelek) Hayek Ruscus aculeatus L. var. aculeatus Mantarlar da yörede önemli bir gelir kaynağıdır. Craterellus cornucopioides (Borazan mantarı) türü bol miktarlarda tıbbi amaçlı toplanıp satılmaktadır, Chroogomphus rutilus (Schaeff. ex. Fr.) O.K.M. (Çam kabara mantarı), Armillaria mella (Vahl.) Fr. (Bal mantarı, Çıntar), Pleurotus cornucopiae (Paul) Quel. (Kayın mantarı), Amanita caesarea (Scop.) Pers. (İmparator mantarı) gibi mantarlar da gıda amaçlı olarak toplanmakta ve ihraç edilmektedir. Craterellus cornucopioides Pleurotus cornucopiae (Paul) Quel. Chroogomphus rutilus (Schaeff. ex. Fr.) O.K.M Armillaria mella (Vahl.) Fr. SONUÇ: Köy bazında bazı tıbbi bitkilerin üretimleri başta Leucojum aestivum, Lilium candidum gibi yumrulu bitkiler olmak üzere teşvik edilmelidir. Kültüre alınarak doğadaki baskı azaltılabileceği gibi ,yerel halka ekonomik katkı sağlayabilir. Diğer yandan Sideritis scardica gibi çok yıllık bitkiler, toprak üstü kısımları toplanmasına rağmen, aşırı toplama nedeniyle bir tehdit altındadır. Kaynaklar: Kültür, Ş. (2007). Medicinal plants used in Kirklareli Province (Turkey), Journal of Ethnopharmacology 111(2): Yarcı, C. (1997). Flora of Demirköy (Istranca Mountains / Kırklareli European Turkey), Flora Mediterranean, 7: