Kadınlar neden idrar kaçırır? Nasıl tanı koyulur?

... konulu sunumlar: "Kadınlar neden idrar kaçırır? Nasıl tanı koyulur?"— Sunum transkripti:

1 Kadınlar neden idrar kaçırır? Nasıl tanı koyulur?
Prof. Dr. Berna HALİLOĞLU PEKER Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Ürojinekoloji Bölümü

2 Üriner inkontinans Kadınlarda erkeklere göre 2 kat fazla
%5-69 vs %1-39 Kadınlar neden erkeklere göre daha fazla idrar kaçırır? Farklı risk faktörleri Mesane kontrolünde farklılık

3 Linde JM, Neurourol Urodyn 2016

4

5 Bebeklik dönemi Kızlar erkeklere göre daha erken mesane kontrolü sağlarlar (matürasyon dah ahızlı)

6 Tuvalet eğitimi Tuvalet eğitiminde erkek çocuk işemekten gurur duyar ve diğerleriyle yarışabilir. Kızlara ise bu işi gizli yapmaları öğtlenir.

7 Okul çağı-ergenlik Okul çağında hijyenik problemlere bağlı olarak çocukların %25i idrarını tutar. İşerken de kızlar tuvaletin üzerine çıkıp çömelerek idrar yaparlar ancak bu pozisyonda PTK gevşetmeden idrar yapılamaz. Böylece sürekli kontrakte durumda kalan kaslar işeme disfonksiyonuna (rezidü idrar, sık İYE, işemeye zor başlama) neden olur. Erkekler için problem yoktur.

8 Erişkin dönem Erişkin kadınlar ortak alanlarda gene aynı şekilde işerler. 40lı yaşlarda her iki cinste de LUTS başlar. SUİ kadınlarda daha fazladır

9 Erişkin kadın vs erkek Depolama şikayetleri sık SUİ sık
Gebelik, doğum Obezite,diabet Td arayışı düşük oranda Annelik duygusu ve kabullenme Utanma Boşaltma problemleri sık SUİ nadir Td arayışı sık Seksüel yaşamın etkilenmesi

10 Yaşlı kadın vs erkek Miksiyona hazırlık daha uzun Kabullenme daha sık
Başa çıkma İnkontinans pedleri Genç yaşta da kaçırdığından çok ciddi Üİ olmadıkça kabullenme Daha çabuk hazırlık Daha çok tedavi arayışı Başa çıkma zor Seksüel yaşamın etkilenmesi

11 Kadın vs erkek Yaş Gebelik Vaginal doğum Obezite Diabet
Geçirilmiş cerrahi Genetik Kognitif bozukluklar Prostat cerrahisi Yaş İYE Diabet Travma Kognitif bozukluklar

12 Linde JM, Neurourol Urodyn 2016

13 Pedersen LS, Acta Obstet Gyn 2017

14 Pedersen LS, Acta Obstet Gyn 2017

15 Pedersen LS, Acta Obstet Gyn 2017

16

17 Karen NG, Int Urogynecol J 2016

18

19 Nasıl tanı koyulur? Öksürme, hapşırma ve gülmeyle idrar kaçırıyor musunuz? Hiç aniden idrar yapma hissi gelip o an tuvalete gitmezseniz idrar kaçıracakmışsınız gibi oluyor mu? Eğer evetse, o an tuvalete yetişemeden idrar kaçırıyor musunuz? Sinirli, stresli olduğunuzda veya aceleniz olduğunda ani idrar yapma hissi oluyor mu? İlişki esnasında veya sonrasında idrar kaçırıyor musunuz? Günde kaç kez idrar yapıyorsunuz? Gece yattıktan sonra kaç kez tuvalete kalkıyorsunuz? Son 1 yıl içerisinde gece uyurken idrar kaçırdınız mı? Ne kadar sıklıkla idrar kaçırıyorsunuz? İdrar kaçırma nedeniyle ped kullanıyor musunuz?

20 Nasıl tanı koyulur? Hiç mesane, idrar yolları veya böbreğinizde iltihaplanma oldu mu? İdrar yaparken ağrı veya rahatsızlık oluyor mu? Hiç idrar yaparken kan geldi mi? İdrar yapmayı başlatmakta zorlanıyor musunuz? İdrarınız normalden daha zayıf akıyor mu veya ıkınarak idrar yapmak zorunda kalıyor musunuz? İdrar yaptıktan sonra, damlama tarzı idrar kaçırma oluyor mu veya mesanenin dolu olduğunu hissediyor musunuz?

21 Anamnez Nörolojik anamnez
İnme, DM, Parkinson, MS, lumbar disk hastalığı Jinekolojik anamnez Menopoz, prolapsus semptomları, geçirilmiş inkontinans op,histerektomi, rt… Obstetrik (parite, travay süresi, doğum kilosu, doğum şekli)

22 Anamnez Eşlik eden hastalıklar
Kr.pulmoner hast, kr.konstipasyon, kardiyak veya renal yetm, DM, demans, şizofreni, son 2 yılda geçirilen İYİ sayısı… Kullanılan ilaçlar Yaşam tarzı (sigara,egzersiz,sıvı alımı) Hastanın tedaviden beklentileri-hedefleri

23 Kullanılan ilaç anamnezi
Semptom α-adrenerjik blokörler Stres Üİ (Prazosin) α-adrenerjik agonistler Üriner retans,işeme güçlüğü Ca-kanal blokörleri Diüretikler Poliüri,sık idrara çıkma,sıkışma Kafein Sık idrara çıkma,sıkışma Alkol Sedasyon,diürez,hareket kısıtlılığı Antikolinerjikler Narkotik analjezikler Üriner retans, dışkı tıkacı,sedasyon Antihistaminikler Antikolinerjik etkiler Antidepr,antipsikotikler

24 Jinekolojik muayene Dış genital muayene
Ödem, eritem, atrofi, prolapsus varlığı ve derecesi (dinlenme ve ıkınma ile) [POP-Q] Üretral akıntı,inflamasyon Üretral divertikül Bimanuel muayene Pelvik kitle (üriner sisteme bası) Rektal muayene Fekalom, enterosel

25

26

27 Stres test Öksürmek veya ıkınma ile idrar kaçağının gösterilmesi
Stres üriner inkontinansı tanımakta ve idrar kaçağının objektif olarak gösterilmesinde önemli

28 Üriner günlük Alınan sıvı-yapılan idrarın volümü ve sıklığı (sıklık-volüm şeması) 3 günlük olması yeterli (1-7 günlük) İdrar kaçırılan andaki aktivite (öksürük, sıkışma, ped kullanımı) not edilmeli Gece idrara çıkma sıklığı, altını ıslatma not edilmeli İdrar kaçırmanın ciddiyeti ve yapılan tedavinin sonucunu belirlemede kullanışlı

29 Üriner günlük Saat Alınan sıvı tipi Alınan sıvı miktarı İdrar yapma
zorunluluğu İdrar yapma kaçırma Yapılan iş/ meşguliyet 6-7 Kahve 1 fincan 7-8 Evet Hapşırma 8-9 El yıkama 9-10 Çay 10-11 Gülme 11-12 12-13 2 fincan

30 Yaşam kalitesi anketleri

31 Nasıl tanı koyulur?

32 Life starts with a diaper and mostly it ends up with a diaper…
Sonuç Life starts with a diaper and mostly it ends up with a diaper…