EDEBİYAT ÇARKI www.izleders.com.

... konulu sunumlar: "EDEBİYAT ÇARKI www.izleders.com."— Sunum transkripti:

1 EDEBİYAT ÇARKI

2 TANZİMAT EDEBİYATI YILMAZ AYDIN

3 PUANLAR YARIŞMACILAR 75 65 55 100 25 45 50 ÇEVİR PUAN Pas Soru Puan
İflas 100 55 75 Pas 65 PUAN PUANLAR YARIŞMACILAR ÇEVİR Soru Puan

4 Soru Tablosu 1 6 11 16 21 26 2 2 7 12 17 22 27 3 8 13 18 23 28 4 9 14 19 24 29 5 10 15 20 25 30 Puan Tablosu

5 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 26 24 27 28 30 29 22 23 17 16 19 18 20 21 CEVAP Tanzimat Fermanı’yla getirilmek istenen yeniliklere yönelik aşağıda verilen bilgilerden hangisi ayraç içindeki söz grubuyla ilgili değildir? İşlevini yitiren divan teşkilatı kaldırılmış, yerine nazırlıklar kurulmuş ve nazırlar Batı hükümetlerindeki bakanların görevlerini üstlenmişlerdir. (Siyasi alan) Vergi sisteminde değişikliğe gidilmiş, verginin daha düzenli ve verimli toplanarak ekonomiye aktarılması hedeflenmiştir. (Mali alan) yılları arasında Ahmet Cevdet Paşa baş- kanlığındaki bir komisyon İslami hukuk kurallarını derlemiştir. (Sosyal hayat) 1868’de lise ile üniversite arasında bir kurum olan Galatasaray Lisesi açılmış ve bu okul Batılı tarzda Fransızca eğitim vermiştir. (Eğitim alanı) Ulema dışındaki memurlara fes zorunlu hale getirilmiş, yalnızca ulemanın cübbe ve sarık kullanmasına izin verilmiştir. (Askerî alan)

6 E PUAN TABLOSU

7 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi edebiyatta Tanzimat’a ihtiyaç duyulma nedenlerinden biri değildir? Türk basınının etkisiyle edebiyatın Doğulu yapıdan sıyrılarak Batılı bir yapıya evrilmeye başlaması Çağdaşlaşmayı sıkı bir kontrol altında tutan politikacıların yanında idealist ve aydın bir neslin yetişmesi Türk edebiyatında romantizm en parlak dönemini yaşarken pozitivist, realist fikirlerin belirmesi Fransız edebiyatının başlıca türlerinin yavaş yavaş sanatçılar tarafından kullanılmaya başlanması Divan edebiyatının çağdaş yorumlamalarla yeniden şekillendirilip zamana uygun hâle getirilmesi

8 E PUAN TABLOSU

9 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Bu alan, Müslüman– Şark edebiyatlarının en az tanıdığı sanat dalıdır. Denilebilir ki, Tanzimat’la memleketimize girmiş tek tür odur çünkü aradaki estetik farkına, iç nizamların ayrılığına rağmen şiir ve muhtelif türler bizde de vardı. Şark hikâyesi, garplı romanla arasındaki farkın büyüklüğüne rağmen daima mevcuttu. Hatta felsefe ve teoloji mekteplerinin zaruri olarak birbirlerini tenkitle işe başlamaları düşünülürse tenkit dahi edebiyatımızda tabiatıyla vardı. Yalnız bu türün gerek bizde ve gerek başka İslam edebiyatlarında benzerinin bulunduğu iddia edilemez. Bu metinde bahsedilen tür aşağıdakilerden hangisidir? A) Tiyatro B) Deneme C) Eleştiri D) Makale E) Fıkra

10 A PUAN TABLOSU

11 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP “Düzenlemeler” anlamına gelen “Tanzimat” sözcüğünün edebiyatta ---- yılında, ---- ve ---- tarafından çıkarılan ---- gazetesiyle başladığı genel kabul olarak bilinmektedir. Bu cümlede boşluklarla gösterilen yerlere aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? Mustafa Reşit Paşa - Sadullah Paşa - Takvim-i Vakayi Şinasi - Agâh Efendi - Tercüman-ı Ahval Münif Paşa - Şinasi - Ceride-i Havadis Ziya Paşa - Namık Kemal – Hürriyet Namık Kemal - Ahmet Mithat Efendi - Tasvir-i Efkâr

12 B PUAN TABLOSU

13 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi’nde yetişmiş edebiyatçılar için kullanılabilecek anahtar ifadelerden biri olamaz? Fransızca Genç Kalemler Gazete Encümen-i Daniş Tercüme Odası

14 B PUAN TABLOSU

15 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat’la birlikte edebiyatımızda modern anlamda ilk örnekleri verilmeye başlanan edebî türlerden biri değildir? Tiyatro Makale Deneme Roman Şiir

16 E PUAN TABLOSU

17 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin yazma amacı sanat eserleri yardımıyla sosyal fayda sağlamak olmamıştır? Namık Kemal İbrahim Şinasi Ziya Paşa Muallim Naci Ahmet Mithat Efendi

18 D PUAN TABLOSU

19 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Dilin irâdesini başta akl eder tedbîr (Gönlün kontrolünü en başta akıl sağlar.) Ziyâ-yı akl ile tefrîk-i hüsn ü kubh olunur (İyi ve kötünün ayrımı, aklın gerçekleşir) Şinasi’den alınan bu dizeler hangi amaca hizmet etmektedir? Halka estetik güzellikler sunmak Topluma faydalı bilgi sağlamak Eski edebiyata ilgiyi artırmak Devletin devamlılığını sağlamak Topluma çağdaşlaşmayı öğretmek

20 B PUAN TABLOSU

21 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Şairin 1885’te ilk eşi Fatma Hanım’ı kaybetmesi, hayatının belli başlı olaylarından biri olduğu gibi sanatının farklı bir çizgiye yönelmesine de sebep olur. Arka arkaya yayımladığı şiir kitaplarıyla ölüm teması etrafında toplanan bir eser dizisi oluşturur. Ölüm karşısında duyulan ıstırapla ölüm ve diğer metafizik problemler hakkındaki düşünceler bu eserlerin hareket noktasıdır. Bu metinde tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? İbrahim Şinasi Abdülhak Hamit Tarhan Recaizade Mahmut Ekrem Ziya Paşa Namık Kemal

22 B PUAN TABLOSU

23 25 10 9 11 12 14 13 8 6 2 1 3 4 15 5 7 16 27 26 28 29 30 24 23 18 17 19 20 22 21 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi anlatmaya bağlı metinlerinde görülen zihnî arka plan için söylenemez? Geleneksel anlayışı yeni bir biçimle sürdürmek istemektedirler. Toplumsal meseleleri ele alıp anlatmışlardır. Edebiyatı toplumsal fayda sağlayan bir araç olarak görmüşlerdir. Modernist fikirlerin yaygınlaştırılmasını sağlamışlardır. E) Batılı görüşleri halka aktarma düşüncesi içindedirler

24 A PUAN TABLOSU

25 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi gazetenin öğretici metinler başta olmak üzere kültür ve edebiyatımızda yüklendiği işlevlerden biri değildir? Halka ulaşma yolunda önemli vasıtadır. Yeni edebî türlerin tanıtılmasında mühim bir yere sahiptir. Edebî metinlerden haberli olma oranını arttırmıştır. D) Birçok aydının geçim vasıtası olmuştur. Tercüme faaliyetlerinin hız kazanmasında etkili bir unsurdur.

26 D PUAN TABLOSU

27 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Dilin iradesini başta akl eder tedbîr Ki tercüman-ı lisandır anı eden takrîr (Gönlün isteklerini ilk önce akıl düzenleyip yoluna koyar ki bu istekleri de söze dönüştüren dildir.) Değil mi Tanrı’nın ihsanı akl ü kalb ü lisan Bu lütfu etmelidir fikr ü şükr ü zikr insan (Allah’ın ihsan ettikleri akıl, kalp ve dildir. Bu ihsanlardan insan fikirle, şükürle, tekrarla yararlanmalıdır.) Şinasi’den alınan bu dizelerin teması için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? İnsan elindeki nimetlerin farkında olup onları yararlı bir biçimde kullanmalıdır. Akıl ancak kalple birleştiğinde insan için güzellik ifade eder. Dil, aklın ve gönlün isteklerini ifade eden bir araçtır. İnsanoğlu yeteneklerini göstermek için bazı güçlere ihtiyaç duyar. E) Akıl, kalp, dil insanı değerler üretmeye götüren araçlardır.

28 B PUAN TABLOSU

29 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Sıdk ile terk edelim her emeli her hevesi, Kıralım hâil ise azmimize ten kafesi; İnledikçe eleminden vatanın her nefesi, Gelin imdada diyor, bak budur Allah sesi! Namık Kemal’in “Murabba” adlı şiirinden alınan bu dizelerin yapı özellikleri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Dört dizelik bir benttir. Dizeler arasında anlam bağı vardır. Bir çağrı yapılmaktadır. Her yargı tek dizede tamamlanmıştır. Biz dili kullanılmıştır.

30 D PUAN TABLOSU

31 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat şiirinin özelliklerinden biri değildir? Aruz savunulmuş ancak daha çok hece ölçüsü kullanılmıştır. Kulak için kafiye anlayışı benimsenmiştir. Şiirin konusu genişletilmiş ve yeni kavramlar şiire girmiştir. Parça güzelliği yerine bütün güzelliğine önem verilmiştir. E) Özellikle ilk dönemde eski nazım biçimleri kullanılmıştır.

32 D PUAN TABLOSU

33 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP (I) Muallim Naci, edebiyatımızdaki aşırı değişme dönemi içinde tutumu iyi anlaşılmamış yeni sanata düşman, eskiye sıkı sıkıya bağlı olarak görülmüştür. (II) Göz için kafiye ilkesini benimsemiş, bu konuda Recaizade Mahmut Ekrem ile tartışmalarda bulunmuştur. (III) Recaizade Mahmut Ekrem’in “Demdeme”sine karşılık “Zemzeme”yi kaleme almıştır. (IV) Şiirin yanında eleştiri, anı, tiyatro, tarih alanında eserler vermiştir. (V) Arapça, Farsça ve Fransızcadan çeviriler yapmıştır. Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V.

34 C PUAN TABLOSU

35 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi roman ve hikâyelerinde işlenen temalardan biri değildir? Tarihî konular Kölelik Batılılaşmanın yanlış anlaşılması İletişimsizlikten doğan yalnızlık Sosyal meseleler

36 D PUAN TABLOSU

37 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Tanzimat Dönemi’nde yazılan romanlardan alınmış aşağıdaki parçaların hangisinde yerli ve mahalli ögelere rastlanmamaktadır? Çerkez esirle bu herif bir sandala, cariyeler de diğerine binerek Tophane İskelesi’ne doğru vapurla açıldılar. Kızım, pencerede oturma, seni görürler de nazar var, sihir yaparlar… Aa!.. Kızım; sihirden, nazardan neler olur, neler!.. Fransızca hocasıyla beraber okuduğu bazı romanlarda kendisinin bulunduğu mevki-i müşkile benzer bazı vukuât geçmiş idi. Minderin üstünde dikiş diken diğer esir, kırbaç altında kaplan olmuş bir kedi, şiddet ve hakaretten kurda dönmüş bir kuzu idi. Fitnat’ın eğlencesi bütün gün gergefinde ve sandık ve çekmecelerindeki işlemelerinde, örmelerinde mahdud idi.

38 C PUAN TABLOSU

39 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP İSLAM BEY — Benim hiç ocağımda oralarda yatar adam gördün mü? Ecdadımdan kırk iki şehit adı bilirim, rahat döşeğinde ölmüş bir adam işitmedim. Anladın a? Bir adam işitmedim… Devlet harp açmış. Düşman serhadde şehitlerimizin kemiklerini, topraklarını çiğnemeye çalışıyor. Hiç nasıl olur ki hasmın silahı vatana çevrilsin de karşısında en önce benim göğsümü bulmasın?.. Ah! Vatanını sevmeyen adamdan sana nasıl muhabbet umarsın? ZEKİYE — Eğer… Vatan… Vatan olunca… ben... ne derim? Ben… Ben ne diyebilirim? Git!.. Git beyim!... Dünyanın bu hâli de varmış! Ben vatanı bilirim. Ben vatan lakırdısını işitmiştim… Lakin iki kalbi birbirinden koparır sanmazdım! Meğer koparırmış. Benim gönlü- mü kopardı. Bu metnin teması aşağıdakilerden hangisidir? Vatan sevgisi B) Sabrın önemi C) Gurur D) Zamandan şikâyet E) Yalnızlık

40 A PUAN TABLOSU

41 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP AZRA — Milleti benden çok sev ki ben de seni seveyim. MÜSLİM — Vatan ve millet sevgisi başkadır, insan bir güzele âşık olur, bir millete âşık olamaz. AZRA — O ne demek! İnsan milletine âşık olamaz mıymış? Senin seveceğin kadında ne var? güzel bir çehre, hoş bir tabiat, nazlı bir endam, tatlı bir bakış, tatlı bir söz söyleyişten, biraz da bilgi ile zekâdan başka bir şey yok. Düşündüğün zaman, hep çehre o tabiat hatırına gelecek, gördüğün vakit, hep o endamı görüp, o sözü işiteceksin. Fakat bir millette, bir millette ne yok? Bu metin için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Bir karşılaştırma yapılmıştır. Sade ve akıcı bir dili vardır. Sözde soru cümleleri ile düşüncelerin tesiri artırılmıştır. Bir geleneksel Türk tiyatrosu metninden alınmıştır. Vatanseverlik vurgusu söz konusudur.

42 D PUAN TABLOSU

43 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Tiyatroda “eğlence” ile “sosyal fayda”yı birleştirerek onu “faydalı bir eğlence” diye tarif eden sanatçının tiyatro düşüncelerini, bazı makaleleriyle -Cromwell’in ön sözüne nazire gibi yazdığı- Celaleddin Harzemşah Mukaddimesi’nden öğrenmek mümkündür. Tiyatro eserini “edebiyatın en büyük kısmı” sayan sanatçının piyesleri, aydınlar arasında büyük rağbet görerek Türkiye’de tiyatronun ciddiye alınmasında tesirli olmuştur. Bu metinde tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Recaizade Mahmut Ekrem B) Samipaşazade Sezai C) Namık Kemal D) Şemsettin Sami E) Abdükhak Hamit Tarhan

44 C PUAN TABLOSU

45 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdaki bilgilerden hangisi Tanzimat Dönemi tiyatro metinlerinin dil ve anlatım özelliği için söylenemez? Genellikle kapalı ve süslü bir üslup tercih edilmiştir. Canlı, gerçekçi bir anlatıma söz konusudur. Birçoğu sahnelenmek için değil okunmak için yazılmıştır. Bazı eserlerde geleneksel Türk tiyatrosunun izleri görülür. Manzum şekilli örnekleri de verilmiştir.

46 A PUAN TABLOSU

47 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Tanzimat Dönemi Türk tiyatrosu için verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? Tanzimat’a kadar dramatik türü, Karagöz ve onun canlı şekli orta oyunu ile tanıyan Türk seyircisi, Tanzimat’tan sonra bu türün Avrupai şekillerini de tanımaya başlamıştır. Tanzimat’ın daha ilk yılında İstanbul’da tiyatro binaları yapılmaya başlanmış ve önceleri rakipsiz olan yabancı tiyatro topluluklarının yanında yerlileri belirmeye başlamıştır. Türk kadınının sahneye çıkamaması ve orta oyununun halk arasında hâlâ rağbet görüyor olması gibi tesirler Avrupai Türk tiyatrosunun kısa zamanda olgunlaşmasına engel olmuştur. Tiyatronun tamamıyla yerlileşmesi için otuz yıllık bir zamana ihtiyaç duyulmuş ve devrin şartlarına göre böyle bir zamanın geçmesi normal karşılanmıştır. Tanzimat tiyatrosunun geleneksel Türk tiyatrosunun verileriyle büyük benzerlikler göstermesinden dolayı tiyatro, toplumda en sevilen ve en çok rağbet gören tür hâline gelmiştir.

48 E PUAN TABLOSU

49 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Tanzimat nesrinde düşünce önemsenmiş üslup ikinci plana atılmıştır. Seciler az kullanılmış, cümleler gereksiz yere uzatılmamıştır. Halk diline yönelme eğilimi başlamıştır. Bu parçadan hareketle Tanzimat nesri ile ilgili aşağıda-kilerden hangisi söylenemez? Dil sadedir. Öğretici niteliktedir. Yazı dili konuşma diline yaklaştırılmıştır. Mecazlı, süslü ifadelere rastlanır. Sosyal faydayı esas almıştır.

50 D PUAN TABLOSU

51 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Dilde sadeleşme anlayışını benimsediler ama bunda pek başarılı olamadılar. Romantizmin ve realizmin etkisinde eserler verdiler. Bir kısmı toplum için sanat görü- şünü savunurken bir kısmı sanat için sanat görüşünde eser verdi. Birçok tür, edebiyatımıza bu dönemdeki çalışmalarla girdi. Bu parçada özellikleri verilen edebî dönem aşağıdakilerden hangisidir? Divan Edebiyatı Tanzimat Edebiyatı Servetifünun Edebiyatı İslami Dönem Türk Edebiyatı Fecriati Edebiyatı

52 B PUAN TABLOSU

53 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yagılardan hangisi yanlıştır? Makalelerinde siyasal ve toplumsal olayları ele almış ve bu konuların dışına çıkmamıştır. Şinasi ile tanışıncaya kadar divan şiiri çizgisinde yazmış, Şinasi ile tanıştıktan sonra divan şirinden uzaklaşarak Batı şiiri çizgisine yaklaşmıştır. Tiyatro yapıtlarının konularını günlük hayattan ve tarihten almıştır. Yazıda konuşma dilinin kullanılmasından yana olmuş ve özellikle tiyatrolarını sade bir dille yazmıştır. Şiirlerini düşüncelerini aktarmak için bir araç olarak kullanmış ve şiirlerinde sosyal konulara ağırlık vermiştir.

54 A PUAN TABLOSU

55 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Tanzimat Dönemi’nde karşılaşılan yeni kültür ve yaşam biçimi, var olan Doğu kültür dairesindeki yaşam biçimi ve geleneklerle gelişmiş, hayatın her alanında ikilik ve karşıtlık yaratmıştır. Bu durum da eserlere “alaturka” ve “alafranga” olarak yansımış, dönemin eserlerinin büyük bir kısmında bunların karşılaştırılması ele alınmıştır. Bu parçadan Tanzimat Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? Tanzimat romanlarında Doğu-Batı çalışması ana temayı oluşturur. Tanzimat Fermanı’yla düşününce yapısındaki değişmeler sanatta kendini göstermiştir. Eski yaşam tarzı bırakılmış, tamamen Batılı yaşam tarzı benimsenmiştir. Toplum Batı kültürünü kolayca benimsememiştir. Tanzimat Fermanı Osmanlı Devleti’nin her alanında etkili olmuştur

56 C PUAN TABLOSU

57 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Halk Edebiyatı’nı, milli bir edebiyat olarak görmemiş, halk edebiyatının gerçek Türk edebiyatı olduğunu savunmuştur. Sonradan fikir değiştirmiş, halk edebiyatını ilkellikle suçlamış, divan edebiyatını övmüştür. Bu konudaki görüşlerini “Harabat” isimli eserinin ön sözünde açıklamıştır. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? Ziya Paşa Namık Kemal Şinasi Abdülhak Hamit Tarhan Recaizade Mahmut Ekrem

58 A PUAN TABLOSU

59 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi Şinasi’nin Türk edebiyatı- na getirdiği yeniliklerden değildir? Batılı tarzda tiyatro eseri yazması Noktalama işaretlerini kullanması Mesnevi türündeki manzumeyi dar kalıplardan çı- karması Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanması Halk, vatan, millet kavramlarına yer vermesi

60 D PUAN TABLOSU

61 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Tanzimat gazeteciliği için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Makale, fıkra, haber, röportaj, sohbet, mülakat, anı, gezi, şiir gibi pek çok türün gelişmesine ve yaygınlaşmasına hizmet etmiştir. Halkın dünya görüşünü değiştirmesinin yanında Türk edebiyatının çevresini de değiştirmiştir. Tanzimat Dönemi toplumunun siyasi, sosyal, kültürel yeniliklerini ifade eder. Sanatsal metinlere değil öğretici metinlere yer verilmiştir. Batı’daki yeni dünya görüşünün halka tanıtılmasında, halkın ufkunun açılmasında etkili olmuştur.

62 D PUAN TABLOSU

63 25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Tanzimat gazeteleri ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir? Devir ve Bedir gazeteleri Ahmet Mithat Efendi tarafından çıkarılmıştır. 1860’ta Agah Efendi ile Şinasi’nin birlikte çıkardıkları ilk özel Türkçe gazete Tercüman-ı Ahval’dir. 1867’de Şinasi’nin tek başına çıkardığı, noktalama işaretlerinin ilk olarak kullanıldığı gazete Tasvir-i Efkâr’dır. D) 1867’de Ali Bey tarafından çıkarılan iç ve dış basından haber veren gazete Basiret’tir. 1867’de çıkarılan ve kültürel ağırlıklı haber yapan gazete Muhbir’dir.

64 E PUAN TABLOSU