OKUL YÖNETİMİNDE ÖĞRENCİ HİZMETLERİ

... konulu sunumlar: "OKUL YÖNETİMİNDE ÖĞRENCİ HİZMETLERİ"— Sunum transkripti:

1 OKUL YÖNETİMİNDE ÖĞRENCİ HİZMETLERİ
1 1

2 GİRİŞ Okullarda, eğitim-öğretim etkinlikleri sürerken okulun ana öğelerinden birini oluşturan öğrencilere yönelik bir takım işlerin yapılması gereklidir. Bu işler yürütülürken hedeflenen, eğitim-öğretim etkinliklerin sorunsuz bir biçimde sürmesi ve öğrencilerin bu etkinliklerden en üst düzeyde yararlanabilmesidir.

3 Öğrenci Hizmetlerinin Kapsamı
Bir okulda öğrencilerin öğrenmelerine ilişkin sorunlarını çözmeye yardım etmek, özlük işlerini yürütmek ve başarılarını değerlendirmek için yapılan çalışmaların tümüne öğrenci hizmetleri denir. Öğrenci hizmetleri, öğrencinin okula kaydından başlayarak okulda onun için yapılacak tüm özlük işlerini, eğitim işlerini kapsar ve hatta bunlarında ötesinde öğrencinin mezun olduktan sonra izlenmesine kadar uzanır.

4 Okullarda Öğrenci Hizmetleri
Okullarda öğrenci hizmetleri yürütülürken yapılacak işler ve bu işlerle ilgili işlem basamakları aşağıda ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

5 1- ÖĞRENCİLERİN OKULA KAYDEDİLMESİ
Bu başlık altında öğrencilerin okula kayıt ve kabul işleri yürütülürken yapılan işler ve işlemler kısaca özetlenmeye çalışılacaktır.

6 A- Okula Kayıt Zamanı ve Yaşı
Okul öncesi eğitim kurumlarında kayıt işlemleri, yıllık çalışma takviminde belirtilen sürelerde yapılır. Ancak fiziksel kapasitenin uygun olması durumunda, eğitim yılı içinde de çocukların kayıtları yapılabilir . Okul öncesi eğitim kurumlarına alınacak çocukların kayıt şartları, kayıtların başlayacağı tarihten 15 gün önce okulun uygun bir yerinde görülebilecek biçimde ilân edilir. Ana sınıflarına, aralık ayı sonuna kadar 60 ayını dolduran çocuklar ile aynı yılın aralık ayı sonuna kadar 72 ayını doldurmayan çocuklar öncelikle kaydedilir. Bu yaş grubu çocukların sayısı yeterli olmadığı takdirde, ay çocukların da ana sınıflarına kayıtları yapılabilir.

7 İlköğretim okullarında kayıt işlemleri, il millî eğitim müdürlüklerince düzenlenen ve valilikçe onaylanan yıllık çalışma takviminde belirtilen süre içinde yapılır. İlköğretim okullarının birinci sınıfına, o yılın 31 Aralık tarihinde 72 ayını dolduran çocukların kaydı yapılır. Mecburi öğrenim çağında olup da belirli zaman içersinde okula yazdırılmayan çocukları, okul müdürleri kendiliklerinden okula kaydeder.

8 Lise birinci sınıfa girebilmek için 19 yaşını geçmemiş olmak şarttır
Lise birinci sınıfa girebilmek için 19 yaşını geçmemiş olmak şarttır. Yaşların hesabında nüfus cüzdanlarında yazılı gün, ay ve yıllar dikkate alınır. Liselere bir yaş büyük olan öğrenciler, valiliğin izni ile alınabilir.

9 B- Okula Kayıt-Kabul Esasları
Okul öncesi eğitimde çocukların, ailelerinin ikamet ettikleri yere en yakın okul öncesi eğitim kurumuna kaydedilmeleri esastır. Okul öncesi eğitimde olduğu gibi ilköğretimde de öğrencilerin evlerine en yakın okula kaydının yapılması teşvik edilmektedir. Ülkemizde mecburi ilköğrenim çağına giren her çocuk, öğretim yılı başında 222 sayılı ilköğretim Kanunu gereğince ilköğretim okuluna kayıt ve kabul edilir. İlköğretim kurumlarında çocuklar öncelikle öğrenci geçici kayıt defterine, kasım ayının sonuna kadar da öğrenci kayıt defterine kaydedilir. Kayıtlar e-Okul uygulamaları kapsamında elektronik ortamdan da yapılabilmektedir.

10 C- Okula Kayıt İçin Gerekli Belgeler
Okullara kayıt yapılırken öğrencilerden bazı belgeler istenmektedir. Bu belgeler eğitim kurumlarına göre değişiklik göstermektedir. Okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında kayıt esnasında öğrencilerden istenen belgeler okullar tarafından okul panolarına, varsa okulun internet saylarına koyularak duyurulmaktadır. Yükseköğretim kurumlarına öğrenci kaydında istenilen belgeler ise YÖK ve üniversiteler tarafından duyurulmaktadır.

11 2- ÖĞRENCİLERİN OKULA DEVAMI
Öğrencilerin okula devamlarının izlenmesi, gerekli durumlarda izinli sayılmaları veya devamsızlık nedeniyle okuldan ilişiklerinin kesilmesi gibi işlemler bir okulda eğitim hizmetleri yürütülürken okul yöneticilerinin ve öğretmenlerinin dikkatlice takip etmeleri gereken işlerin başında gelmektedir.

12 A- Öğrenci Devamının İzlenmesi
Okula devam etmeyen öğrencilerin devamsızlık nedenleri okul idarelerince ve ilköğretim müfettişlerince araştırılarak devama engel olan maddi ve manevi nedenlerin giderilmesine çalışılır. Bu nedenlerin giderilmesi mümkün olmadığı takdirde durum, ilgili makamlara iletilir ve bu makamlarca gerekli tedbirler alınır.

13 B- İzinli sayılma Çocuğun ailesi yanında kalmasını gerektiren durumlar için (ailede ölüm, yaralanma, düğün, askere gitme, bağ, bahçe, tarla ve sürüde tarım ve hastalık savaşı) öğrencilere ilköğretimde bir yıl içinde 15 günü, ortaöğretimde 45 günü geçmemek üzere okul idarelerince izin verilir. Yine velisinin yazılı izni ile yurt içi ve yurt dışı sanatsal, sosyal, sportif, kültürel ve benzeri etkinlikler ile yarışmalara katılacak öğrenciler, hazırlık çalışmaları ve etkinliklerin devamı süresince izinli sayılır.

14 C- Özürlü Devamsızlık Okula devam ederken, yangın, deprem, sel ve benzeri doğal afet veya ana, baba, kardeş gibi yakınlarından birinin ağır hastalığı, ölümü gibi önemli nedenlerle kendilerine izin verilen, tedavi yahut ameliyatı gerektiren bir hastalıktan dolayı okula özürlü olarak devam edemeyen öğrencilerin özürlerinin bitiminde okula devamları sağlanır.

15 3- SINAVLAR VE SINIF GEÇME İLE İLGİLİ İŞLER
Okullarda öğrenciler, ölçme ve değerlendirmenin genel esasları, derslerin öğretim programlarında yer alan genel amaçları ile kazanımları dikkate alınarak, sınavlar, proje ve diğer çalışmalarla değerlendirilmektedirler. Bu değerlendirmeler sonucunda başarılı olan öğrenciler bir üst sınıfa veya bir üst öğrenime devam etme hakkı elde etmektedir.

16 Sınavlar- Ölçme ve Değerlendirme
Ölçme ve değerlendirmede okul, il ve ülke genelinde birlik sağlanması hedeflenmiştir. Öğrencilerin başarısının değerlendirilmesinde bilişsel, duyuşsal, sosyal ve psikomotor özellikleri bir bütün olarak ele alınır. Öğrencilerin başarısını belirlemek için kullanılan her türlü ölçme araç ve yöntemlerinde, eleştirel ve yaratıcı düşünme, araştırma, sorgulama, problem çözme ve benzeri becerileri ölçen noktalar öne çıkarılır.

17 Ders Yılı Sonunda Herhangi Bir Dersten Başarılı Sayılma
İlköğretimde bir dersin dönem puanı ve notu, 1, 2 ve 3 üncü sınıflarda öğrencilerin proje, ders içi başarılarını belirlemeye yönelik çalışmalarını temel alan öğretmen gözlemlerine dayalı olarak belirlenen puanların aritmetik ortalaması, 4, 5, 6, 7 ve 8 inci sınıflarda, öğrencilerin performanslarını belirlemeye yönelik yaptıkları çalışmalar ve varsa projeden aldıkları puanların ayrı ayrı ortalamaları ile sınavlardan alınan puanların toplamının aritmetik ortalaması ile belirlenir. Dönem puanının nota çevrilmesiyle de dönem notu tespit edilir.

18 Ortaöğretimde öğrencinin, ders yılı sonunda herhangi bir dersten başarılı sayılabilmesi için; a) İkinci dönem notunun, en az "Geçer" ancak birinci dönem notu "Etkisiz" ise ikinci dönem notunun en az "Orta", b) İşletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin yıl sonu beceri sınavı notunun en az "Geçer" olması gerekir.

19 Doğrudan Sınıf Geçme İlköğretimde; öğrencinin yıllık başarısı, her dersten ayrı ayrı değil, tüm derslerde ve sosyal etkinlik çalışmalarındaki durumu, sınavlar, projeler, performans görevleri, ders içi performans ve Türkçe'yi doğru, güzel ve etkili kullanma becerisi ile öğrencilere kazandırılması hedeflenen tüm davranışlardaki etik değerleri benimsemesi de dikkate alınarak, bir bütün olarak değerlendirilir. Başarılı öğrenciler doğrudan bir üst sınıfa geçirilir. Ortaöğretimde ders yılı ya da ortalama yükseltme sınavları sonunda, tüm derslerden başarılı olan öğrenciler doğrudan sınıfını geçer.

20 Sınıf Yükseltme İlköğretimde 1-5 inci sınıflara devam eden öğrencilerden beden ve zihince gelişmiş olup bilgi ve beceri bakımından sınıf düzeyinin üstünde olanlar, sınıf/şube rehber öğretmeni ve varsa okul rehber öğretmeninin önerisi ile velinin görüşü alınarak öğretim yılının ilk ayı içinde sınıf yükseltme sınavına alınırlar. Başarılı olanlar bir üst sınıfa yükseltilirler. Bu sınav sonucunda başarılı olanların durumu, okul kayıtlarına ve nakil belgelerine de işlenir. Sınıf yükseltme sınavına değişik sınıflarda olmak üzere birden fazla da girilebilir. Ancak sınıf yükseltme bir kez yapılır.

21 Sınıf Tekrarı İlköğretimde sınıf seviyesine göre yetersizlikleri görülen öğrenciler için ikinci dönemin ilk ayı içinde sınıf veya branş öğretmenleri, okul rehber öğretmeni, okul yönetimi ve öğrenci velilerince öğrencinin, okulun ve çevrenin durumuna göre alınacak tedbirler kararlaştırılır. Alınan bütün önlemlere rağmen bir üst sınıfta güçlüklerle karşılaşabilecek öğrencilerin sınıf geçmesine veya sınıf tekrarına karar verilir. Ortaöğretimde öğrencilerden; a) Ortalama yükseltme sınavları sonunda başarısızlığı bulunup yıl sonu başarı notuyla sınıf geçemeyenler, b) Sorumlu olarak sınıf geçemeyenler, c) Devamsızlık nedeniyle başarısız sayılanlar sınıf tekrar ederler.

22 4- ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında öğrencilerin ödüllendirilmesi, davranışlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik faaliyetler; öğrenci, veli, öğretmen ve yönetici iş birliğinde yürütülür.

23 Kişisel ve Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi
İlköğretimde eğitim-öğretim sürecinin her döneminde öğretmenler, öğrencilerin hem öğretim programının öngördüğü becerilerdeki gelişimleri hem de toplumsal davranış kurallarındaki gelişim düzeyleri hakkında değerlendirme yaparlar. Öğrencinin gelişim düzeyi, sınıf öğretmeni veya şube rehber öğretmeni tarafından, aynı şubede derse giren diğer öğretmenlerin görüşleri de alınarak "(3) Gelişim düzeyinin üstünde", "(2) Gelişim düzeyine uygun", "(1) Desteğe ihtiyacı var" şeklinde değerlendirilir. Kişisel ve sosyal beceriler notla değerlendirilmez.

24 Öğrencilerin Ödüllendirilmesi
İlköğretimde ve ortaöğretimde örnek davranışların ve başarıların niteliklerine göre ödüllendirilmesinde öğrencilere (İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, Tebliğler Dergisi, 2003/2552; Ortaöğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliği, Resmî Gazete: /26408.); a) Teşekkür belgesi, b) Takdir belgesi, c) Üstün başarı (yalnızca ilköğretim) d) Başarı (yalnızca ilköğretim) e) Onur belgesi verilir.

25 Öğrencilerin Olumsuz Davranışları ve Uygulanacak Yaptırımlar
İlköğretim okulu 6, 7 ve 8 inci sınıf öğrencilerine; gelişim özellikleri dışındaki olumsuz davranışlarının özelliğine göre; a) Uyarma, b) Kınama ve c) Okul değiştirme yaptırımlarından biri uygulanır. Ortaöğretim kurumlarında öğrencilere davranışlarının niteliklerine göre; a) Kınama, b) Okuldan kısa süreli uzaklaştırma, c) Okuldan tasdikname ile uzaklaştırma, d) Örgün eğitim dışına çıkarma cezalarından biri verilir.

26 İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında yukarıda sıralanan yaptırımlar uygulanırken dikkat edilmesi gereken noktalar aşağıdaki gibi sıralanabilir: 1) Öğrencinin gelişim dönemlerinin dikkate alınması 2) Öğrencilerin 18 yaşına kadar çocuk olduğu bilinciyle hareket edilmesi, 3) Öğrencilerin yararlarının temel alınması, 4) Soruşturma sürecinde gizlilik ilkesine uyulması, 5) Sınıf rehber öğretmeni ve öğrenci velisinin de öğrenci ile ilgili görüşlerinin alınması, 6) Öğrencinin ailesi ve çevresiyle ilgili bilgilerden de yararlanılması,

27 7) Öğrenciyi suça ya da kabahate iten tahrik unsurlarının göz önünde bulundurulması;
8) Öğrencilerin kişisel özelliklerinin bilinmesi, 9) Davranışın niteliği, önemi ve ne gibi şartlar altında yapıldığı, 10) Davranışın yapıldığı zamandaki öğrencinin psikolojik durumu, 11) Öğrencinin yaş ve cinsiyeti, 12) Öğrencinin derslerdeki ilgi ve başarısı, 13) Öğrencinin daha önce aynı fiili işleyip işlemediği; ceza alıp almadığı, 14) Davranışın niteliği ile verilen yaptırımın uyumlu ve caydırıcı olması, göz önünde bulundurulur.

28 Disiplin cezalarının onaylanması ve uygulanması
Ortaöğretimde okul öğrenci ödül ve disiplin kurulunca kararlaştırılan kınama, okuldan kısa süreli uzaklaştırma, okuldan tasdikname ile uzaklaştırma ve örgün eğitim dışına çıkarma cezalarından; a) Kınama ve okuldan kısa süreli uzaklaştırma cezaları okul müdürünün, b) Okuldan tasdikname ile uzaklaştırma cezası, ilçe öğrenci disiplin kurulunun, c) Örgün eğitim dışına çıkarma cezası, il öğrenci disiplin kurulunun onayından sonra uygulanır.

29 Öğrencilerin davranış puanının indirilmesi ve iadesi
Ortaöğretimde her ders yılı başında öğrencilerin davranış puanı yüzdür. Okul öğrenci ödül ve disiplin kurulu, davranış puanı indirilmiş olan öğrencilerin durumlarını yeni ders yılının başlamasından önce yapılacak toplantıda inceler ve sonucunu öğretmenler kurulunun görüşüne sunar. Öğretmenler kurulu, davranış puanları indirilmiş öğrencilerin durumlarını değerlendirerek cezaya neden olan davranışları tekrar etmemiş, davranışları olumlu yönde değişen ya da olumlu yönde değişeceğine kanaat getirilen öğrencilerin davranış puanını iade edebilir. Ceza alan öğrencilerin davranış puanlarından; a) Okuldan kısa süreli uzaklaştırma cezası için 20, b) Okuldan tasdikname ile uzaklaştırma cezası için 40, c) Örgün eğitim dışına çıkarma cezası için 80 puan indirilir.

30 Cezaların dosyalara işlenmesi ve silinmesi
Ortaöğretimde öğrencilerin aldıkları ceza, dosyalarına işlenir. Daha sonraki dönem/dönemlerde aynı davranışları tekrarlamayan ve iyi hâlleri görülenlerin durumları, okul öğrenci ödül ve disiplin kurulunca değerlendirilir. Öğretmenler kurulu kararına bağlı olarak cezaları, mezun olacakları öğretim yılının ikinci dönemi tamamlanmadan dosyalarından silinir ve sonuç yazılı olarak velilerine bildirilir. Dosyadan silme işlemi, dosyanın uygun bir yerine kararın tarih ve sayısı yazılıp silinme gerekçeleri açıklanarak gerçekleştirilir. Bu açıklama dışında dosyanın üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmaz.

31 5- ÖĞRENCİ NAKİL İŞLERİ İlköğretimde nakillerde velinin beyanı esastır. Velinin başvurusu üzerine öğrenci, kesin kaydı yapılıncaya kadar beyan edilen sınıfa devam ettirilir. Gerekli durumlarda ikametgâh ve öğrenci belgesi de istenebilir. Okul müdürlüğü, öğrencinin geldiği okuldan en geç bir hafta içinde nakil belgesini ister. Nakil belgesi okula ulaştığında kayıt işlemi tamamlanır. Nakiller elektronik ortamda da yapılabilir.

32 Aynı tür ortaöğretim kurumları arasındaki öğrenci nakilleri, ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavları başlangıcının beş gün öncesinden itibaren sınavların bitimine kadarki dönemin dışında ikamete dayalı olarak öğrenci velisinin yazılı isteğiyle yapılır. Ancak okuldan tasdikname ile uzaklaştırma cezası alan, sınıf geçen ve ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarına girmek istemeyen öğrencilerin nakilleri bu süreler içinde de yapılır. Özel yönetmeliği olan ortaöğretim kurumlarına nakillerde, yurt dışından gelenler de dahil kendi özel yönetmelik hükümleri uygulanır.

33 Nakillerde Uyulacak Esaslar
İlköğretim kurumlarında öğrenci nakil işlemleri yapılırken aşağıdaki esaslara uyulur; 1) Nakil, dönemin bitimine yirmi gün ve daha az süre kala yapılıyorsa, öğrencinin o döneme ait notları da tespit edilerek nakil belgesine işlenir. 2) Nakil, dönemin bitimine yirmi günden daha fazla süre kala yapılıyorsa, öğrencinin nakil belgesine o yarıyıl içinde yapılan sınavlar, proje çalışmaları, performans ödevleri ve ders içi performans olarak aldığı puanları yazılır. Naklen gittiği okulda öğrenciye dönem notu verilirken bu puanları da dikkate alınır. 3) İkinci dönemde nakiller, yarıyıl başından onbeş gün sonraya kadar yapılır. Doğal afet, sağlık ve ailenin başka bir yere nakli gibi zorunlu nedenler dışında, bu tarihten derslerin bitimine kadar nakil yapılmaz.

34 Resmî ve özel Anadolu lisesi, yabancı dil ağırlıklı lise, Anadolu öğretmen lisesi, fen lisesi ve sosyal bilimler lisesinden genel liselere öğrenci nakli aşağıdaki durumlarda yapılır (Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Nakil ve Geçiş Yönergesi, Tebliğler Dergisi, 2005/ 257); 1) Öğrenci velisinin ikametinin değişikliği, 2 ) Özel bir orta öğretim kurumundan nakil isteği, 3) Tasdikname ile okuldan uzaklaştırma cezası alınması, 4) Öğretim programlarını izlemekte zorlanan veya uyumsuzluk gösteren öğrenci için velisinin nakil isteğinde bulunması ve bu isteğin rehber öğretmenin katıldığı sınıf öğretmenler kurulunca da uygun görülmesi, 5) Hazırlık sınıfından ayrılmak istenmesi durumları göz önünde bulundurularak, velinin yazılı isteği üzerine yapılır.

35 6- ÖĞRENİM BELGELERİNİN DÜZENLENMESİ
Okul yönetimleri, öğrencilerin öğrenim, nakil, gelişim durumlarına ilişkin bazı bilgileri içeren belgeleri hazırlar. Bu belgelerden bazıları öğrencilerin veya velilerin isteği üzerine hazırlanırken bazıları da düzenli olarak her öğrenci için hazırlanır.

36 Öğrenim Belgesi İlköğretimde zorunlu öğrenim çağı dışına çıkan ve 8 inci sınıfı bitiremeyen öğrenciye durumunu gösterir öğrenim belgesi düzenlenir. (EK-5) Öğrenim belgesi ile okulla ilişkisi kesilen öğrenci Açık İlköğretim Okuluna yönlendirilir. Ortaöğretimde diploma almaya hak kazanan her öğrenciye; kimliğini, diploma bilgilerini, okul öğrenimi boyunca aldığı dersleri, yıl sonu ders puanları ve notlarını gösteren öğrenim belgesi verilir. Mezun olmadan okuldan ayrılanlara da öğrenim belgesi verilir. Bu belgede, sınıflara göre aldıkları derslere, yıl sonu ders puanları ve notlarına, ders yılı veya dönem sona ermeden ayrılanlara ayrıca o ders yılındaki derslere ait dönem puan ve notlarına yer verilir.

37 Nakil Belgesi Velinin yer değiştirmesi veya diğer aile sorunları nedeniyle okul değiştirecek öğrenciler için nakil belgesi düzenlenir. Bu belgeye; öğrencinin öğretim yılı içinde aldığı puanlar ve notlar, devam-devamsızlık durumu, yıl sonu başarı puanları ve varsa sınıf yükseltme durumu yazılır.

38 Öğrenci Karnesi Öğrencilere, her dönem sonunda karne verilir. Karnede, öğrencinin derslerdeki başarısı ile kişisel ve sosyal becerilerine ilişkin değerlendirme sonuçları, sosyal etkinlik çalışmaları ve okula devam durumu gösterilir öğretim yılında ilk defa “e-Okul” uygulaması kapsamında okullarda 'sanal karne' dönemine geçilmiştir. Bu uygulamada, veliler okullardan aldıkları şifre ve çocuklarının vatandaşlık numarası ile Milli Eğitim Bakanlığı'nın "e-okul.meb.gov.tr" adresine girerek çocuklarının karnelerine ulaşabilmektedirler.

39 Öğrenci Gelişim Raporu
Velileri bilgilendirmek ve öğrenci gelişimlerini takip etmek amacıyla ilköğretim 1, 2 ve 3 üncü sınıf öğrencilerine, kasım ve nisan aylarının ikinci haftasının son iş gününde öğrenci gelişim raporu verilir.

40 Tasdikname Tasdikname öğrencinin okulla ilişiğinin kesildiğini ve başka bir okula kayıt yaptırabilir durumda olduğunu gösteren belgedir. Hangi nedenle olursa olsun kurumdan ayrılan öğrencilere üç nüsha tasdikname düzenlenir. Tasdiknameye öğrencilerin kimlik bilgileri, ayrılış nedeni, okuma hakkını kullanma durumu, gündüzlü-yatılı-burslu olup olmadıkları, alan/dal dersleri, alan/dal seçmeli dersleri, seçmeli dersleri, yabancı dilleri ve devamsızlık durumları yazılır. Yarıyıl bitmeden ayrılanların tasdiknamelerine derslerden aldıkları puanlar yazılır. (EK-6). Tasdikname bilgileri, sınıf geçme, devam-devamsızlık, kütük ve tasdikname defterleri ile öğrenci dosyasının ilgili bölümüne yazılır.

41 Geçici Mezuniyet Belgesi
Diploması düzenlenememiş olan öğrencilere gerektiğinde geçici mezuniyet belgesi verilir. Diploma verilirken bu belge geri alınır. (EK-7) Diploma İlköğretim ve ortaöğretim okullarını başarıyla bitiren öğrencilere diploma verilir. Diplomalar, sınıf geçme defteri esas alınarak yazılan diploma defterine göre düzenlenir. Kimlik bilgilerinde nüfus cüzdanı esas alınır. Her diplomaya, okulun ilk mezun verdiği tarihten itibaren düzenlenen diplomaların sırasını gösterir numara verilir.

42 7- ÖĞRENCİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE YÖNELİK İŞLER
Okulda öğrencilerin sağlık muayeneleri ve gerekli aşılarının, periyodik olarak yapılması sağlanmalıdır. Bu nedenle okul yönetimlerince ilgili sağlık birimleri ile iletişim kurulmalıdır. Sosyal güvencesi olmayan öğrencilerin sağlık ocağı veya sağlık eğitim merkezlerine sevkleri okul yönetimince yapılır. Ekonomik durumu yetersiz olanların ilâç giderlerinin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından karşılanması sağlanır. Okul yönetimleri, okulun temizlik ve düzeninin sağlanması, derslik, laboratuar, işlik, yemekhane, yatakhane gibi yerlerde ısı, ışık ve havalandırmanın sağlık şartlarına uygun olması, öğrencilerin kılık-kıyafetlerinin sağlıklı ve düzenli olması için gerekli önlemler alırlar.

43 8- ÖĞRENCİLERİN NÖBET HİZMETLERİ
Küçük yaşlardan itibaren görev ve sorumluluk duygularını geliştirmek, okulun yönetim işlerinde görev almalarını sağlamak amacıyla 5, 6, 7 ve 8 inci sınıf öğrencileri, okul yerleşim alanı içinde nöbet görevlerini yürütürler. Öğrencisi yeterli olmayan okullarda 4 üncü sınıf öğrencilerine de nöbet görevi verilebilir. Yatılı/pansiyonlu okullarda yemekhane ve yatakhane nöbeti tutulur. Nöbetle ilgili görev ve sorumluluklar, okul yönetimince yazılı olarak belirlenir ve nöbetçi öğrencilere duyurulur. Nöbetçi öğrenciler yazılı ve uygulamalı sınavlara katılırlar.

44 9- ASKERLİK İŞLEMLERİ Okul yönetimleri, askerlik çağına girmiş erkek öğrencilerin askere alınmalarının ertelenmesi için gerekli belgeleri askerlik şubelerine gönderirler. Askerlik çağında olan öğrencilerden okulu bitirme sınav haklarını kullanmış, başka okula nakil yaptırmış, kaydı silinmiş olanlar okul yönetimlerince askerlik şubelerine bildirilir. Okul yönetimleri, askerlik çağına girmiş öğrencilerin işlemlerini öğrencinin talebini beklemeden rutin olarak yaparlar.

45 10- KİMLİK VE PASO DÜZENLEME
Öğrencilerin kamu ve özel kurum ve kuruluşların yaptıkları belirli indirim ve olanaklardan yararlanabilmesi için okul yönetimlerince öğretim yılı başında duyuru yapılarak paso almak isteyenler belirlenir. Bu doğrultuda ilgili kurum ve kuruluşla bağlantıya geçilerek başvuru yapan öğrencilerin belgeleri, fotoğrafları ve istenilen diğer belgeleri ulaştırılır. İlgili kurumlarca hazırlanan pasolar öğrencilere dağıtılır.

46 11- KREDİ ve BURS İŞLEMLERİ
Okul yönetimleri, diğer kamu ve özel kuruluşların verdikleri kredi ve burslardan öğrencilerinin yararlanabilmesi için burs ve kredi koşullarını ve başvuru şartlarını öğrenerek öğrencilerine duyurur. Başvuru için gerekli formlar ilgili kuruluşlardan sağlanarak ihtiyacı olan öğrencilere ulaştırılır.

47 12- REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA HİZMETLERİ
Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri, eğitim kurumlarının eğitim-öğretim etkinlikleri bütünlüğü içinde yer alır. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri öğrenci, veli, uzman, öğretmen ve yönetici gibi ilgililerin iş birliği ile yürütülür.

48 Eğitsel Rehberlik Her öğrenciye, kendine özgü yetenek, ilgi, meslekî değer, başarı ve motivasyonu oranında eğitim-öğretim uygulamalarıyla uyum sağlaması, özelliklerine ve gelişimine uygun programlara yönelmesi için gerekli hizmetler verilir. Bu hizmetler; a) Öğrencileri okula, okuldaki alanlara, çeşitli etkinliklere, yeni durumlara alıştırma ve yönlendirme, b) Öğrencilerin etkili öğrenme ve çalışma becerileri geliştirmelerine yardım etme, c) Öğrencilerin motivasyonlarını destekleme ve artırma, d) Özelliklerine uygun üst öğrenim kurumlarına yönlendirme olarak ele alınır.

49 Meslekî Rehberlik Eğitim sürecinde her öğrenciye; meslekî tercih yapması, kendine uygun mesleğe yönelmesi, iş yaşamına ve mesleğe hazırlanması için gerekli rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri verilir. Bu hizmetlerde aşağıdaki hususlar temel alınır: a) Hizmetler bir süreç olarak ele alınır, okul öncesi eğitim ve ilköğretimin başlaması ile birlikte bu hizmetler verilir, b) Hizmetlerde öğrencinin içinde bulunduğu gelişim dönemi ve bireysel özellikleri dikkate alınır, c) Öğrenciye ve velisine; öğrencinin özellikleri, iş dünyası, meslekler ve bunları edinme yollarına ilişkin güncel bilgiler sistemli olarak aktarılır, d) Öğrenci, bir meslek alam veya mesleği seçme baskısı altında bırakılmaz.

50 Bireysel Rehberlik Öğrencinin bireysel ve sosyal gelişimini desteklemek, duygusal sorunlarında yardımcı olmak üzere gerekli rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri verilir.

51 Okul Müdürünün Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerine İlişkin Görevleri
Okul müdürü aşağıdaki görevleri yapar: 1) Okulda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin sağlıklı şekilde yürütülebilmesi için, hizmetin gerektirdiği fiziksel şartları ve uygun çalışma ortamını hazırlar, kullanılacak araç ve gereci sağlar. 2) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonunu kurar, bu komisyona başkanlık eder. 3) Okulun rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesi İle ilgili yıllık program ve yürütme plânının hazırlanmasını sağlar ve uygulanmasını izler.

52 4) Okulun psikolojik danışman ihtiyacını, öğrenci sayısını ve bu sayıdaki artışı dikkate alarak belirler ve bulunduğu il veya ilçe millî eğitim müdürlüğünün ilgili bölümüne bildirir. 5) Okulda birden fazla psikolojik danışman varsa birini koordinatör olarak görevlendirir. 6) Rehberlik ve psikolojik danışma servisinde birden fazla psikolojik danışman olması hâlinde; program, plânlama, araştırma gibi birlikte yapılması gereken görevler dışında, hizmetlerin yürütülmesinde öğrenci sayıları, sınıflar, meslekî formasyon ve özel beceriler gibi ölçütlere göre gerektiğinde psikolojik danışmanlar arasında iş bölümü yapar. 7) Rehberlik ve psikolojik danışma servisiyle iş birliği yaparak okuldaki Öğretmenleri her sınıfa bir sınıf rehber öğretmeni olmak üzere görevlendirir. 8) Okuldaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin ve bu konudaki programın verimli ve düzenli bir biçimde yürütülmesi için psikolojik danışman, sınıf rehber öğretmenleri, öğrenciler ve veliler arasında eş güdümü sağlamak için gerekli özeni gösterir.

53 9) Öğrencileri yönlendirme çalışmalarında rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri servisi elemanları, öğrenciler, veliler, sınıf rehber öğretmenleri, branş öğretmenleri ve diğer yöneticiler arasında iş birliği ve organizasyon ile değerlendirme sonuçlarının bir bütünlük içinde kayıtlarının tutulmasını sağlar. 10) Başka eğitim-öğretim kurumlarından gelen öğrencilerin gelişim dosyalarını, geldikleri eğitim kurumlarından ister ve rehberlik ve psikolojik danışma servisine iletir. 11) Rehberlik ve psikolojik danışma servisince hazırlanan program ile yürütme plânının birer örneğini ders yılının başladığı ilk ay içerisinde, yıl sonu çalışma raporunun bir örneğini ise ders yılının tamamlandığı ay içerisinde bağlı bulunduğu rehberlik ve araştırma merkezine gönderir.