DÖNEM SONU İŞLEMLERİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN VERGİSEL HUSUSLAR

... konulu sunumlar: "DÖNEM SONU İŞLEMLERİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN VERGİSEL HUSUSLAR"— Sunum transkripti:

1 DÖNEM SONU İŞLEMLERİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN VERGİSEL HUSUSLAR

2 TİCARİ KAZANÇ Safi kurum kazancı ticari kazanç gibi tespit edilir.
Esnaf Muaflığından Yararlananlar Gelir Vergisine Tabi Olanlar Gerçek Usulde Vergilendirilenler Basit Usulde Vergilendirilenler İşletme Defteri Tutanlar Bilanço Esasına Göre Defter Tutanlar Safi kurum kazancı ticari kazanç gibi tespit edilir.

3 Kazancın tespitinde; vergiyi doğuran olay tahakkuk esasına bağlandığından, gelirin ve giderin mahiyet olarak kesinleştiği tarih itibariyle tahsil edilmesi ya da ödenip ödenmediğine bakılmaksızın dönemsellik esası da göz önüne alınarak kazancın tespit edilmesi gerekmektedir. Kazancın tespitinde kanunen kabul edilen ve edilmeyen giderlerin ayrıştırılması gerekmektedir.

4 Tahakkuk esası ilkesi Dönemsellik ilkesi

5 Satılan mal ve hizmet bedelinin çeşitli sebeplerle yıl içinde tahsil edilememesi durumu
Sinema filmleri ve televizyon dizilerinin gösterim haklarının belirli bir süreye bağlı olarak satılması durumda hangi dönem geliri sayılacağı

6 Peşin tahsil edilen hizmet bedellerinin hangi dönem geliri sayılacağı
İnşaatı devam eden daire satışlarından elde edilen gelirin hangi dönem geliri sayılacağı

7 Mevcut döneme ilişkin hizmete ait faturanın sonraki dönemde düzenlenmesi durumu
2016 yılına ait olan ancak, hesap dönemi kapandıktan sonra gelen faturaların giderleştirilmesi

8 Kiralama dönemi aralık ayı içerisinde başlayan ve bir sonraki hesap dönemine sarkan iktisadi kıymetlere ilişkin kiralama işlemlerinin giderleştirilmesi Kurum tarafından mevcut döneme ilişkin kira bedelinin sonraki dönemde ödenmesi durumunda giderleştirilmesi

9 Mevcut dönemde ödenen sonraki dönemi de kapsayan sigortaların poliçe bedellerinin giderleştirilmesi
Geçmiş yıllara ilişkin olarak mevcut dönemde re’sen tahakkuk ettirilen ruhsat harçlarının giderleştirilmesi

10 TİCARİ KAZANCIN TESPİTİNDE İNDİRİLECEK GİDERLER

11 Genel Giderler (GVK-40/1)
Kazancın elde edilmesi ve sürdürülmesi amacı ile yapılmalı Karşılığında sabit kıymet iktisap edilmemeli İktisadi işletmenin maliyet bedeline eklenmesi gereken giderlerden olmamalı

12 faaliyetlerinde bulunan mükellefler
Götürü Gider Yurt dışındaki bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hâsılatın binde beşi faaliyetlerinde bulunan mükellefler İhracat İnşaat Onarma Montaj Taşımacılık (yük-yolcu)

13 Götürü Gider Uygulamasında
Mükelleflerin herhangi bir belge ibraz etmesine gerek yoktur. Götürü gider kaydı mükellefin genel esaslara göre tevsik edilmiş giderlerinin ayrıca dikkate alınmasına engel teşkil etmez. Türk Lirası karşılığı yapılan ihracat hasılatı götürü gider kapsamında değildir. (KKTC hariç) İhracatçıya ihraç kaydıyla mal teslim edenler yararlanamaz. Kanuni süreden sonra kayıtlara intikal ettirilen hasılat, kayıtlara intikal ettirilmesi gerektiği tarihteki kur üzerinden hesaplanır. İşletmenin yurt dışı faaliyetlerine ilişkin olarak yapılan belgesiz giderlerin de tekdüzen muhasebe sisteminde ilgili gider hesaplarında izlenmesi ve dönem sonunda "690 dönem kar-zarar" hesabına aktarılması gerekmektedir. Yurt dışı taşımacılıktan başlangıç veya bitiş noktası veya her ikisi de yurt dışında olan taşımacılık işlemler anlaşılmalıdır. Dar mükellefiyete tabi olanlarda yararlanabilir.(Türkiye ile yabancı memleketler arasında yaptıkları ulaştırma işlerinden elde etikleri kazançlar hariç)

14 İŞÇİ VE İŞVEREN SİGORTA PRİMİ
İaşe ve ibate giderleri Tedavi ve ilaç giderleri Sigorta primleri ve emekli aidatı, 27'nci maddede yazılı giyim giderleri (GVK-40/2) İŞÇİ VE İŞVEREN SİGORTA PRİMİ 5510 sayılı Yasanın 81 nci maddesi uyarınca, Hazinece karşılanan prim tutarları Fiilen ödenmeyen prim tutarları Aralık ayına ait olan sigorta primlerinin durumu

15 Mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar (GVK-40/3)
Seyahat ve ikamet giderleri (GVK-40/4) Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri (GVK-40/5) İşletme ile ilgili olmak şartıyla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar (GVK-40/6)

16 Amortismanlar (GVK-40/7)
Sendikalara ödenen aidatlar (GVK-40/8) İşverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları (GVK-40/9) Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli. (GVK-40/10) Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen işbaşı eğitim programlarından faydalananlara, programı yürüten işverenlerce fiilen ödenen tutarlar (GVK-40/11)

17 KURUM KAZANCININ TESPİTİNDE İNDİRİLECEK GİDERLER
Ticari Kazanç için indirilecek tüm giderler ile Menkul kıymet ihraç giderleri. Kuruluş ve örgütlenme giderleri. Genel kurul toplantıları için yapılan giderler ile birleşme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye giderleri. Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde komandite ortağın kâr payı. Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları Sigorta ve reasürans şirketlerinde bilânço gününde hükmü devam eden sigorta sözleşmelerine ait teknik karşılıklar

18 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER
Giderin Türü GVK 41 VE KVK M.11 hükümlerine göre kabul edilmeyen giderler VUK hükümlerine aykırı olarak ayrılan karşılıklar VUK hükümlerine aykırı olarak ayrılan amortismanlar 5510 sayılı Kanun M.88 kapsamındaki kabul edilmeyen giderler Özel Kanunlar Uyarınca indirimi kabul edilmeyen giderler GVK M.75 uyarınca yönetim kurulu üyelerine ödenen kar payları KDV Kanunu’nun M.30/d uyarınca indirilemeyen KDV tutarı 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu uyarınca gider yazılan özel iletişim vergisi MTV Kanunu M.14 uyarınca gider kaydedilen MTV’ler İstisna faaliyetlerden/işlemlerden doğan zararlar Kanunen yasaklanmış fiiller nedeniyle katlanılan giderler Diğer

19 GELİR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE GİDER KABUL EDİLMEYEN ÖDEMELER
Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar Teşebbüs sahibinin işletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler; Teşebbüs sahibinin, eşinin ve küçük çocuklarının işletmede cari hesap veya diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler Teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar veya aynen aldıkları sair değerler (Aynen alınan değerler emsal bedeli ile değerlenerek teşebbüs sahibinin çektiklerine ilave olunur.)

20 Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatlar
Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklâm giderlerinin % 50'si (90/1081 sayılı B.K.K. ile (0) sıfır) Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile amortismanları Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddî ve manevî zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri. Kollektif şirketlerin ortakları ile adi ve eshamlı komandit şirketlerin komandite ortakları teşebbüs sahibi sayılır.

21 KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE GİDER KABUL EDİLMEYEN ÖDEMELER (KVK-11)
Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler. Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler. Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar. Her ne şekilde ve ne isimle olursa olsun ayrılan yedek akçeler Hesaplanan kurumlar vergisi ile her türlü para cezaları, vergi cezaları, gecikme zamları ve faizler Menkul kıymetlerin itibarî değerlerinin altında ihracından doğan zararlar

22 Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan; yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları. Sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddî ve manevî zarar tazminat giderleri. Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddî ve manevî zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri. Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin % 50'si (90/1081 sayılı B.K.K. ile (0) sıfır)

23 BİRDEN FAZLA TAKVİM YILINA SİRAYET EDEN İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ

24 BİR İŞİN GVK’NIN 42’NCİ MADDESİ KAPSAMINDA GİREBİLMESİ İÇİN GEREKEN ŞARTLAR
Faaliyet konusunun inşaat ve onarım işi olması İnşaat ve onarım işinin birden fazla takvim yılına sirayet etmesi İnşaat ve onarım işinin resmi veya özel taahhütlere bağlı olarak yapılması

25 YILLARA YAYGIN İNŞAAT ONARIM İŞLERİNDE BEYAN EDİLECEĞİ DÖNEM
Kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir. Yıllara yaygın inşaat onarım işlerinde genel giderler ve amortismanlar

26 Yıllara Yaygın İnşaat Onarım İşlerinde Özellik Arz Eden Hususlar
Geçici vergi Yıllara sari inşaat ve onarma faaliyetine ilişkin hak edişlerin bankalarda değerlendirilmesi sonucunda elde edilen mevduat faizleri ve likit fon gelirleri Geçici kabul tutanağı onaylandıktan sonra yapılan hakediş ödemeleri

27 Yıllara sari inşaat işine ilişkin sözleşmenin yüklenici tarafından feshedilmesi
Yıllara sari inşaat işine ilişkin sözleşmenin işveren tarafından feshedilmesi

28 İŞİN BİTİM TARİHİ Geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih Diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih İşin bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılat, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınacaktır.

29 YAPILAN İŞİN SONRADAN YILLARA YAYGIN İNŞAAT ONARIM İŞİ OLMASI
Sözleşme yapılırken işin yıl içinde bitmesinin öngörülmesine karşın iş değişik nedenlerle yıl içinde bitmeyip sonraki yıla sarkabilir. Yeni sözleşmenin yapılması veya sözleşmede değişikliğin yapılmasıyla birlikte ya da iş fiilen yıllara yaygın duruma gelebilir. Bu durumda yeni sözleşmenin veya sözleşmede değişikliğin yapıldığı ya da fiilen yıllara yaygın hale geldiği tarihten sonra yapılan hakediş ödemelerinden vergi kesintisi yapılması gerekmektedir. Yıllara sari inşaat işinden dolayı elde edilen kazançlar için geçici vergi ödenmez. Ancak, yukarıdaki gibi durumlarda geçici vergi ödenmesi durumunda geçici vergilerin işin tamamlandığı yılda verilecek kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilmesi gerekmektedir.

30 DİĞER İNDİRİMLER

31 Beyannamede bildirilecek gelirlerden indirilebilecektir.
Sonraki yıllara devredilemez ve zarar arttırıcı unsur olarak dikkate alınamaz.

32 BAĞIŞ VE YARDIMIN NİTELİĞİ Kurum kazancının %5’ini aşmamak üzere
GVK KVK -Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, -İl özel idareleri, -Belediyeler, -Köyler -Kamu yararına çalışan dernekler -Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara -Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara (Kurum kazancının tespitinde dikkate alınacaktır.) makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar. Yıllık toplam beyan edilecek gelirin % 5'ini (Kalkınmada öncelikli yöreler için % 10'unu) aşmamak üzere Kurum kazancının %5’ini aşmamak üzere *Kurum kazancı zarar mahsubu dahil giderler ile iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki tutarı ifade etmektedir. [Ticari bilanço kârı-(İştirak kazançları istisnası + Geçmiş yıl zararları)]

33 BAĞIŞ VE YARDIMIN NİTELİĞİ
GVK KVK -Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, -İl özel idarelerine, -Belediyelere -Köylere bağışlanan *Okul, *Sağlık tesisi *Yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi *Mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler *Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesisler *Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarının inşası dolayısıyla ---yapılan harcamalar veya ---bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile ---mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımlar Tamamı Tamamı

34 BAĞIŞ VE YARDIMIN NİTELİĞİ Maliyet bedelinin tamamı
GVK KVK -İktisadi işletmeleri hariç olmak üzere Türkiye Kızılay Derneğine -Türkiye Yeşilay Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımlar Tamamı -Başbakanlıkça veya -Bakanlar Kurulunca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdî bağışlar -Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan *gıda, *temizlik, *giyecek *yakacak maddeleri Maliyet bedelinin tamamı

35 BAĞIŞ VE YARDIMIN NİTELİĞİ -Profesyonel spor dalları için % 50'si.
GVK KVK -Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, -İl özel idareleri, -Belediyeler, -Köyler, -Kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve -Bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen *Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımlar % 100’ü 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamaları Amatör spor dalları için tamamı -Profesyonel spor dalları için % 50'si.

36 BAĞIŞ VE YARDIMLARDA ÖZELLİKLİ DURUMLAR
Bağış ve Yardımların kanunda belirtilen kurum ve kuruluşlara yapılmış olması gerekir. Yapılan bağış ve yardımlar için mutlaka makbuz alınmalıdır. Yapılan bağış ve yardımlar muhasebe kayıtlarında K.K.E.G. olarak takip edilerek kazancın bulunması halinde beyannameden indirilmelidir. Ayni olarak yapılan bağışların KDV’si indirim konusu yapılamaz. Bağışlar karşılıksız olarak yapılmalıdır. Ayni bağışlanan mal ve hakkın varsa mukayyet değeri, yoksa takdir komisyonunca tespit edilecek değeri esas alınır.

37 YURT DIŞINA VERİLEN HİZMET İNDİRİMİ
GVK KVK -Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma,  çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim  alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazanç Bu indirimden yararlanılabilmesi için fatura veya benzeri belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi şarttır. % 50’si

38 KORUMALI İŞYERİ İNDİRİMİ
GVK KVK Korumalı işyeri indirimi 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanuna göre kurulan korumalı işyerlerinde istihdam edilen ve iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel veya ruhsal engelli çalışanlar için diğer kişi ve kurumlarca karşılanan tutar dâhil yapılan ücret ödemelerinin yıllık brüt tutarının (İndirim, her bir engelli çalışan için azami beş yıl süre ile uygulanır ve yıllık olarak indirilecek tutar, her bir engelli çalışan için asgari ücretin yıllık brüt tutarının yüzde 150'sini aşamaz.).  % 100’ü

39 TEŞEKKÜRLER