FIRAT OZTURK 20110904023 Konu: Basit Cümle.

... konulu sunumlar: "FIRAT OZTURK 20110904023 Konu: Basit Cümle."— Sunum transkripti:

1 FIRAT OZTURK Konu: Basit Cümle

2 Basit Cümle Tek yüklemi bulunan, tek yargı bildiren cümleler yapı bakımından basit cümledir. Basit cümleyi belirleyen tek yüklemin, tek yargının bulunmasıdır. Yüklem dışındaki diğer ögelerin sayısı önemli değildir. Basit cümleler hem isim hem fiil cümlesi olabilir.

3 Cümle Çeşitleri Yapılarına Göre Cümleler
Yükleminin Türüne Göre Cümleler Yükleminin Yerine Göre Cümleler Anlamlarına Göre Cümleler

4 Türkçede cümleler genellikle basit yapılıdır:
Eğri cetvelden doğru çizgi çıkmaz. Akıllı düşman, akılsız dosttan yeğdir. Güneş balçıkla sıvanmaz.

5 Bu kadar yolu yaya gitmek zor olabilir. Gülü seven dikenine katlanır.
Yapısında fiil ismi, sıfat-fiil, zarf-fiil veya bu tür kelimelerden yapılmış kelime grupları bulunan cümlelerde bu unsurlar bağımsız yargı bildirmedikleri için, böyle cümleler de yapı bakımından basit cümle sayılırlar: Bu kadar yolu yaya gitmek zor olabilir. Gülü seven dikenine katlanır.

6 Aşağıdaki örnekler yüklemi fiil olan basit cümlelerdir:
Basit cümlede, tek yüklem vardır; yüklemden başka iş, oluş, eylem bildiren sözcük yoktur. Aşağıdaki örnekler yüklemi fiil olan basit cümlelerdir: "Sesin andırıyor gergin bir yayı." "Onların kalbi de böyle vurmakta." "Gözlerimi o saat sessiz kapayacağım."

7 "En önemli ürünümüz ilerlemektir."
* Yüklemi isim olan cümleler de basit cümle olabilir. Bu cüm­lelerde yüklem ekfiil (ekeylem) almış isim ya da isim soylu sözcüktür. Cümlede yüklemin dışında bir yargı ya da eylem bildiren sözcük bulunmaz. "Kitap ruhun ilacıdır." "En önemli ürünümüz ilerlemektir."

8 * Basit cümle -kesinlikle- kısa cümle olarak anlaşılmamalıdır.
Aşağıdaki cümlelere bir bakalım. "Bundan tam kırk yıl önce ihtiyar bir adam ve iki oğlu, memleketin en uç noktasındaki bu küçük kasabadaki yardımsever, çalışkan insanlarla tanıştılar." "Kongre salonunun kapısındaki uzun boylu, üniformalı görevli elimizdeki belgeleri, kimliklerimizi, çantalarımızı uzun uzun kontrol etti."

9 Bu iki cümlede de tek yüklem, tek yargı vardır
Bu iki cümlede de tek yüklem, tek yargı vardır. Birinci cüm­lede "tanıştılar"dan, ikincide "kontrol etti"den başka eylem, istek, iş, oluş yok. Bu cümleler birer basit cümledir.

10 Özet Basit Cümle: Tek yüklemi bulunan, tek yargı bildiren cümleler yapı bakımından basit cümledir. Örnek: "Kitap ruhun ilacıdır."

11 Kaynakça 1- 2-Selçuk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Programı (SUZEP)