HUYSUZ HASTA Hasta-sağlık personeli etkileşimlerinin “zor” geçmesine sebep olan hastalara literatürde, hastanın saldırganlığını vurgulamak için “difficult.

... konulu sunumlar: "HUYSUZ HASTA Hasta-sağlık personeli etkileşimlerinin “zor” geçmesine sebep olan hastalara literatürde, hastanın saldırganlığını vurgulamak için “difficult."— Sunum transkripti:

1 HUYSUZ HASTA Hasta-sağlık personeli etkileşimlerinin “zor” geçmesine sebep olan hastalara literatürde, hastanın saldırganlığını vurgulamak için “difficult patient” (zor hasta), bunun yanı sıra “hateful patient” (nefret uyandıran hasta) ve “heartsink patient” (kalbe ağrı veren hasta) isimleri verilmiştir. Huysuz hasta terimi; klinik ortamda hekimde stres oluşmasına sebep olan, hekimi negatif hissettiren ve tıbbi tedavi açısından hekimi ve sağlık personelini zorlayan, özellik olarak çeşitlilik gösteren hastalar için kullanılmaktadır.

2 HUYSUZ HASTA uyumsuzluk kabalık tıbbi hizmeti kötüye kullanma bakım verene güvenmeme, şüpheyle yaklaşma Israrla tıbbi yardım talep etme ancak bu yardımı engelleme, yazılan ilaçları kullanmama, belirlenen randevulara gelmeme, buna karşın hekimi mesai saatleri dışında rahatsız etme sağlık personelini ve hekimi şiddetle tehdit etme, hekimin müdahalesini bölme, hekimi intihar etmekle korkutma, genelde öfkeli, sürekli ağrı kesici ve ilaç isteyen, sürekli kaygılı, hekimi işini iyi yapmamakla suçlama, verilen tedaviden hiçbir zaman memnun olmama

3 HUYSUZ HASTA Bu tür hastalar hekim ve sağlık personelinin zamanı diğer hastalara nazaran daha çok tüketirler. Huysuz hasta özel dikkat gerektirir, bakımı çok karmaşık ve zordur. Hekim huysuz hastaya yaklaşırken profesyonel davranmalı ve hastaya duygusal tepki vermemelidir. Problemli, huysuz, umutsuz ve huysuz hastalar üzerine bir dizi araştırma yapılmıştır. Bu çalışmaların çoğunda görülmüştür ki huysuz hastalar, hekim ve sağlık personelinde umutsuzluk, öfke, duygusal yıpranmışlık ve hayal kırıklığı oluşturmaktadır.

4 HUYSUZ HASTA Bir başka huysuz hasta tipi ise “kötü tedavi edilen” ve hastane ya da hekim tarafından “kötüye kullanılan” olarak tanımlanmaktadır. Bu hastalar tedaviye ulaşamamış (ya da başarısız tedavi görmüş, komplikasyonlar gelişmiş), karar verme sürecine dâhil edilmemiş, çok az bilgilendirilmiş veya tam olarak sağlık bakımı sunan tarafından anlaşılamamış hastalardır.

5 HUYSUZ HASTA “Zor”, “problematik” ve “huysuz” terimleri hastayı karalamak için değil; sağlık personelinin bu tür hastalarla girdiği etkileşimlerde kendilerini stres altında hissettiklerini ifade etmek için kullanılmaktadır. Kabul edilmelidir ki her zor etkileşim hastadan kaynaklanmamaktadır. Hasta ve sağlık personeli arasında geçen zor ilişkiler her iki tarafın kişiliğinden ve tarzından kaynaklanmaktadır. Bu yüzden huysuz ve zor kişiliğe sahip hastalar zor etkileşimlerin yaşanmasına neden olmaktadır.

6 HUYSUZ HASTA Huysuz hastalar, sağlık personelinde stres ve duygusal gerginlik oluşturmaktadır. Bu da duygusal tükenmişliğe yol açmaktadır. Çalışmalar sağlık bakımı verenlerin günde ortalama 5 huysuz hastayla karşılaştıklarını belirtmişlerdir. Bu da sağlık bakım sunucuları için bu tür zor etkileşimlerin kaçınılmaz olduğunu göstermektedir. Bu durumda huysuz hastaların verdikleri (duygusal ve fiziksel) zararı en aza indirmek için onları yönetmeyi iyi bilmek gerekmektedir. Hastane çalışanında stres, yorgunluk ve bitkinliğe sebep olan huysuz hastalar ile gün içinde karşılaşma ihtimali çok yüksektir ve böyle bir etkileşimin bakım verene olumsuz etkileri oldukça fazladır.

7 HUYSUZ HASTA Huysuz hastalar, sağlık personelinde stres ve duygusal gerginlik oluşturmaktadır. Bu da duygusal tükenmişliğe yol açmaktadır. Çalışmalar sağlık bakımı verenlerin günde ortalama 5 huysuz hastayla karşılaştıklarını belirtmişlerdir. Bu da sağlık bakım sunucuları için bu tür zor etkileşimlerin kaçınılmaz olduğunu göstermektedir. Bu durumda huysuz hastaların verdikleri (duygusal ve fiziksel) zararı en aza indirmek için onları yönetmeyi iyi bilmek gerekmektedir. Hastane çalışanında stres, yorgunluk ve bitkinliğe sebep olan huysuz hastalar ile gün içinde karşılaşma ihtimali çok yüksektir ve böyle bir etkileşimin bakım verene olumsuz etkileri oldukça fazladır.

8 HUYSUZ HASTA Bu hastalarla baş etmeyi 3 kategoride sınıflandırmışlardır. Bunlar işbirliği, empati ve uygun güç kullanımıdır. Bu stratejilerin genel hedefi kaliteli hasta bakımını sağlamak, klinik akışını verimli bir şekilde devam ettirmek, hekimin güvenliğinin sürdürülmesidir.

9 HUYSUZ HASTA İşbirliği; hastanın önceliklerini belirlemeyi, hastaya iyi bir teşhis koymayı ve hastayla birlikte bakımına en uygun kararları almayı içeren bir takım çalışmasıdır. Bunun yanında bu stratejiyi kullanan hekimler zaman zaman hastasını eğittiğini, ona sorumluluklar alması konusunda cesaret verdiğini, onu ulaşması gereken hedefler belirlemeye yönlendirdiklerini söylemektedirler.

10 HUYSUZ HASTA Güç kullanımı, kurallar koymayı, klinik içinde ve sosyal hayatta hastaya sınırlar koymayı içerir. Empati kurma büyük önem arz eder. Bu yöntemde hekim hastaya şefkatle yaklaşarak onu duygusal açıdan anlamaya ve onu öven şeyler söyleyerek güvenini kazanmaya çalışır. Burada asıl hedef hastaya duygularını anlamaya çalışarak yaklaşıp onu huysuzlaştıran sebepleri elimine etmektir.

11 HUYSUZ HASTA Sağlık bakım profesyonellerinin huysuz hastaları yönetirken kullandıkları yöntemler şöyledir: Hastanın kapsamlı öyküsünü almak, Tutarlı ve tarafsız olmak, Dürüst ve adil olmak, kaliteli bir bakım sağlamak, Küçük ve ulaşılabilir hedefler belirlemek, Muayene zamanını iyi yönetmek, Hastanın endişelerini azaltmaya çalışmak, Hastanın duygularını anlamaya çalışmak, şefkatli ve kararlı davranmak, Bakım veren- hasta mesafesini korumak, Ön yargılardan uzak durmak, Hastanın çıkardığı zorluklara duygusal tepki vermemek, Sorumlulukları konusunda hastayı eğitmek, Kendine zarar vermemesi için önlemler almak, hastayla güven ortamı oluşturmak, hastayla dürüst bir iletişim kurmak.

12 HUYSUZ HASTA Son olarak; huysuz hastalar kötü veya yetersiz tedavi edilmemelidir. Aksine, hastaya hastalığı hakkında geniş çaplı bilgi verilerek onunla özel olarak ilgilenilmelidir. Yönetiminde zorluk yaşanılan hastalarda psikiyatristlerden ve iş arkadaşlarından yardım alınmalıdır.