Özel Eğitim Alanında Destek Verecek Uzman Öğretici Yetiştirme Kursu

... konulu sunumlar: "Özel Eğitim Alanında Destek Verecek Uzman Öğretici Yetiştirme Kursu"— Sunum transkripti:

1 Özel Eğitim Alanında Destek Verecek Uzman Öğretici Yetiştirme Kursu

2 KONU BAŞLIKLARI Özel gereksinimli birey Özel eğitimle ilgili kavramlar
Özel eğitimin tanımı Yetersizlik Türleri Engelli Oluş Nedenleri Özel eğitimin ilkeleri

3 ÖZEL GEREKSİNİMİ OLAN BİREY
Ülkemizde 1997 yılında çıkarılan 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 4.maddesinin h fıkrasında bütünleştirici bir tanım olarak; çeşitli nedenlerle bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılıklar gösteren birey olarak tanımlanmıştır.

4 ÖZEL GEREKSİNİMİ OLAN BİREYLERİN ANLAMLI FARKLILIK GÖSTERDİĞİ ALANLAR
BİLİŞSEL FİZİKSEL DİL SOSYAL-DUYGUSAL

5 Özel gereksinimi olan çocukların kimler olduğunu doğru bir biçimde anlaşılabilmesi için bu terimin yanı sıra zedelenme(bozukluk), yetersizlik(güçlük) ve engel terimlerinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.

6 ÖZEL EĞİTİMLE İLGİLİ KAVRAMLAR
ZEDELENME : Bireyin doğum öncesi , doğum sırası ve doğum sonrası oluşan çeşitli etmenlerle organların işlevlerini yerine getirmede ve görevlerini yapmada etkili olan zorlanım durumu Vücudunun bir parçasının olmaması Bir bacağının olmaması Gözün işlevini kaybetmesi veya olmayışı

7 ÖZEL EĞİTİMLE İLGİLİ KAVRAMLAR
YETERSİZLİK : Zihinsel , fiziksel , davranışsal yada duyu organlarının zedelenmeye bağlı olarak kısmen yada tamamen işlevlerinde görünen kayıpların ortaya çıkardığı durumu ifade eder. Herkesin işittiği gibi işitememe Herkesin gördüğü gibi görememe Herkesin öğrendiği gibi öğrenememe .

8 ÖZEL EĞİTİMLE İLGİLİ KAVRAMLAR
ENGEL : Bireyin yetersizliğinden dolayı fiziksel ve sosyal çevresine karşı yapması gereken davranışlarda sorunlar yaşaması halidir. Yetersizlik bazı ortamlar için engel oluştururken bazı ortamlar için engel oluşturmaz. Tekerlekli sandalye kullanan biri için rampalı giriş engel oluşturmaz. İşitme yetersizliği olan bireye işitme cihazı takılarak yetersizliğin engele dönüşmemesi.

9 Yetersizliğin Engele Dönüşmesini Önlemek
Bunun başlıca iki yolu vardır 1-Özel eğitim yoluyla yetersizliği olan çocuğa bilgi ve beceri kazandırılması. 2-Çevrenin yetersizliği olan çocuğun yaşayabileceği hale getirilmesi.

10 ÖZEL EĞİTİMLE İLGİLİ KAVRAMLAR
NORMALLEŞTİRME : Bireyin yaşadığı çevrenin bireyin engel ve ihtiyaçlarına göre düzenlenmesidir. Tekerlekli sandalye kullanan birey için rampalı otobüslerin hizmet vermesi Kaldırımların ve bina girişlerinin yetersizlikten etkilenen bireyler için girişe uygun düzenlenmesi Görme engelliler için bina yerleşim planlarının , asansörlerin , haritaların kabartmalı yapılması

11 ÖZEL EĞİTİM TANIMI Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için ; özel olarak yetiştirilmiş personel , geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri , bu bireylerin tüm gelişim alanındaki özellikleri ile akademik disiplin alanlarındaki yeterliliklerine dayalı olarak uygun ortamlarda sürdürülen eğitimdir.

12 Özel Eğitim Gerektiren Bireylerin Özellikleri ve Yetersizlik Türleri SINIFLANDIRMA ABD’de çıkarılan ve kısaca İDEA olarak tanılanan Yasa’da 13 ve 573 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de 16 yetersizlik sınıf belirlenmiştir. (Özgül) Öğrenme Güçlükleri Dil ve Konuşma Bozuklukları Zihinsel Yetersizlik Duygusal ve Davranışsal Bozukluk Çoklu Yetersizlik İşitme-Görme Kaybı İşitme Güçlülüğü Ortopedik Bozukluklar Süreğen Hastalıklar Görme Yetersizliği Otizm Travmatik Beyin Hasarı Gelişim Geriliği Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu Üstün Yetenekli Zekâ Ve Üstün Yetenekli Birey

13 Özel Gereksinimli Oluş Nedenleri
Doğum Öncesi Nedenler Genetik Nedenler Kromozomal Nedenler Doğuştan Getirilen Diğer Nedenler Çevresel Nedenler Doğum Sırası Nedenler Erken Doğum Oksijen Yetmezliği Doğum Sonrası Nedenler Beden Sağlığıyla İlişkili Nedenler Eğitsel Nedenler Duygusal-Toplumsal Nedenler

14 Aile soyunda var olan kalıtımsal hastalıklar
Akraba evlilikleri Anne ve baba arasındaki kan ( Rh ) uyuşmazlığı Kromozomsal nedenler Annenin doğum yaşının altında ya da üstünde bir yaşta hamile kalması Hamilelik sırasında doktor tavsiyesi dışında ilaç kullanımı Hamilelik sırasında annenin sigara, alkol, uyuşturucu kullanması Hamilelik sırasında röntgen ışınlarına maruz kalma Hamilelik sırasında dengesiz ve yetersiz beslenme Hamilelik sırasında ateşli, bulaşıcı hastalık geçirme Hamilelik sırasında kaza, aşırı stres, zehirlenme ve travmaya maruz kalma Hamilelik sırasında sağlık kontrollerinin ve yapılması gereken tedavinin yaptırılmaması Çok sayıda ve sık hamile kalınması veya doğum yapılması

15 Doğumun sağlık kuruluşunda, sağlık elemanlarınca gerçekleştirilmemesi
Doğumun beklenen süreden önce ve güç olması Bebeğin düşük doğum ağırlığı ile doğması Doğum kanalında bebeğin oksijensiz kalması Vakum, forsepts gibi araçların bilinçsiz kullanılması

16 Doğum sonrası bebeğin ağır ve ateşli hastalık geçirmesi
Yeni doğan bebeğin sağlık kontrolünden geçirilmemesi ve gerekli testlerin yaptırılmaması Bebeğin aşılarının düzenli olarak yaptırılmaması Ağır doğum sarılığı Bebeğin dengesiz ve yetersiz beslenmesi Ev, iş, trafik kazaları Ailenin ve çevrenin eğitimsizliği (cehalet) Anne-baba tutumları Hamilelik sırasında ateşli, bulaşıcı hastalık geçirme Çocuğun ihmal ve istismar edilmesi

17 Doğum Öncesi Oluşan Nedenler
Genetik Nedenler Kromozomal Nedenler Doğuştan Getirilen Diğer Nedenler Çevresel Nedenler

18 Doğum Öncesi Oluşan Nedenler Genetik Nedenler
Bazı engellilik durumları, çocuğa anne- babadan kalıtım yoluyla, diğer bir değişle genetik olarak geçen özelliklere bağlı olarak ortaya çıkar. Örneğin: Bir zihin engellilik türü olan Fenilkötünüri (PKU) genetik bir bozukluktan kaynaklanır ve fenilalain maddesinin karaciğerde birikmesi sonucunda beyinde hasar oluşmasına bağlı olarak kendini gösterir. Her yeni doğan bebeğin fenilkötünüri testine tabi tutulması ve bu bozukluğu taşıyanlara ergenlik döneminin sonuna kadar özel bir diyet uygulanması, beyinde oluşacak hasarı ve ortaya çıkacak zihin engelini büyük ölçüde engellemektedir.

19 Doğum Öncesi Oluşan Nedenler Kromozomal Nedenler
Döllenme sırasında ya da hemen sonrasında anne ya da babadan gelen kromozomlarla ilişkili sorunlara bağlı olarak bazı engel durumlarına yol açabilmektedir. Örneğin: Down sendromu, 21.kromozomda fazladan üçüncü bir gen olmasına bağlı olarak ortaya çıkan ve en yaygın kromozomal zihin engellilik durumunu oluşturan durumdur.

20 Doğum Öncesi Oluşan Nedenler Doğuştan Getirilen Diğer Nedenler
Genetik ya da kromozomal bir neden yokken,bedenin belli bölümlerinin ya da organlarının doğum öncesindeki oluşumunun özelliklerine bağlı olarak ortaya engel durumlarına çok sık rastlanmaktadır. Örneğin: Doğum öncesinde oluşan bir engel türü spina-bifida, gebeliğin ilk aylarında omuriliğin gelişiminde meydan gelen bozukluklara bağlı olarak gövdenin alt kısmının ve bacakların tutmamasına yol açar. En yaygın bedensel engel türlerinden olan serebral palsy de, anne-babadaki kan uyuşmazlığına bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.

21 Doğum Öncesi Oluşan Nedenler Çevresel Nedenler
Hamilelik sırasında annenin hastalık geçirmesi, dengeli beslenmemesi, ilaç kullanması, bağımlılık yapan maddeler kullanması vb nedenlere bağlı olarak pek çok engellilik durumu ortaya çıkabilmektedir. Örneğin, annenin hamileliğin ilk aylarında viral enfeksiyon geçirmesine bağlı olarak bedensel engeller oluşabilmektedir.

22 Doğum Sırasında Oluşan Nedenler
Doğum Sırasında Oluşan Nedenler Doğum anında oluşan nedenler, doğum sırasında ve doğumdan hemen sonra ortaya çıkan sorunları kapsamaktadır. Erken Doğum Çok erken ve düşük kilolu doğuma bağlı olarak bazı engellilik durumları oluşabilir. Bunları içinde en yaygın olarak zihin engeli ve işitme engelidir. Oksijen Yetmezliği Doğum sırasında, doğumun uzun sürmesi ya da zor olması gibi nedenlere bağlı olarak serebral palsy ve zihinsel engelli başta olmak üzere çeşitli engellilik durumları ortaya çıkabilir.

23 Doğum Sonrasında Oluşan Nedenler Beden Sağlığıyla İlişkili Nedenler
Bazı engellilik durumları çeşitli hastalıklar, yetersiz beslenme ve kaza geçirme gibi nedenlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Örneğin, menenjit sonrası ortaya çıkan bedensel engeller, orta kulak enfeksiyonlarına bağlı işitme engeli, beyin travmasına bağlı zihin engeli, şeker hastalığına bağlı görme bozuklukları, bu grupta karşılaşılan en yaygın durumlardandır

24 Doğum Sonrasında Oluşan Nedenler Eğitsel Nedenler
Aile ve eğitim ortamlarının, çocukların eğitim gereksinimlerini karşılayacak özelliklere sahip olmamasına bağlı olarak da engellilik durumu oluşabilmektedir. Gelişim ve öğrenmenin gerçekleşmesinde, çocuğa doğduğu andan başlayarak uygun yaşantıların sağlanmasının taşıdığı önem herkes tarafından kabul edilmektedir. Örneğin, öğrenme güçlüğünün en önemli nedenleri arasında, eğitsel nedenler sayılmaktadır. Çocuklar, çevrelerinde olup biten pek çok şeye karşı büyük bir merak duyarlar ve sorularla, deneme-yanılmalarla bu meraklarını gidermeye çalışırlar. Bu süreçte aile ve eğitim ortamı ne denli destekleyici olursa, gelişim ve öğrenme de o denli hızlı olur.

25 Doğum Sonrasında Oluşan Nedenler Duygusal-Toplumsal Nedenler
Çocukların sevgi, kabul görme gibi duygusal ve toplumsal gereksinimlerinin yeterince karşılanamaması, çocukların ihmal ya da istismar edilmesi sonucunda doğrudan ya da dolaylı olarak ortaya çıkan engellilik durumları da vardı. Öğrenme güçlüğü, duygu ve davranış bozukluğu, bu grupta yer alan en yaygın engel türleri olarak kabul edilmektedir.

26 ÖZEL EĞİTİMİN AMAÇLARI
Bulunduğu çevrede kendinden beklenilen davranışları yapabilen , başkalarıyla uyum içinde olabilen , üretebilen , bireyler yetiştirmek. Kendisini tanıyabilen , kendi kendine yetebilen ve gerekli yaşam becerilerine sahip bireyler yetiştirmek. Alacağı özel eğitim ile bireyin ihtiyaç , ilgi ve yeteneklerine göre üst öğretim basamağına , iş ve meslek gruplarına hazır hale gelmesini hedefler.

27 ÖZEL EĞİTİMİN İLKELERİ
1- Özel eğitime ihtiyacı olan tüm bireyler eğitim ihtiyaçları , ilgi , yetenek ve yeterlilikleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır. 2- Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimine erken yaşta başlanır. 3- Özel eğitim hizmetleri , özel eğitime ihtiyacı olan bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırmadan planlanır ve yürütülüt. 4- Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim performansları dikkate alınarak , amaç , içerik , öğretim süreçleri ve değerlendirmede uygulamalar yapılarak akranları ile birlikte eğitilmelerine öncelik verilir.

28 ÖZEL EĞİTİMİN İLKELERİ
5- Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin her tür ve kademeleri eğitimlerinin kesintisiz sürdürülebilmesi için , rehabilitasyon hizmetleri sağlayacak kurum kuruluşlarla işbirliği yapılır. 6- Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin bireysel yeterlilikleri , tüm gelişim alanındaki özellikleri ve akademik disiplin alanındaki yeterlilikleri dikkate alınarak , bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilir ve eğitim programları bireyselleştirilerek uygulanır. 7- Ailelerin özel eğitimin her boyutunda aktif olarak katılımları ve eğitimleri sağlanır.

29 ÖZEL EĞİTİMİN İLKELERİ
8- Özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde , üniversitelerin ilgili bölümleri ve özel eğitimne ihtiyacı olan bireylere yönelik etkinlik gösteren sivil toplum kuruluşları ile işbirliği içinde çalışılır. 9- Özel eğitim hizmetleri , özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin , toplumla etkileşim ve karşılıklı uyum sağlama sürecini kapsayacak şekilde planlanır.

30 Yaygınlık Bu oran Erkeklerde %11 Kadınlarda ise %13
Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığının 2002’de Başbakanlık devlet istatistik Enstitüsü ile gerçekleştirdikleri Özürlüler araştırmasına göre Türkiye’de 8,5 milyon “Güçlüğü Olan Birey” bulunmaktadır. Bu oran Erkeklerde %11 Kadınlarda ise %13

31 ÖZEL EĞİTİM KAVRAMLARI İLE İLGİLİ SORULAR
Soru 1) Özel eğitimin önemi aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yanlış ifade edilmiştir? Soru 2) Özel eğitimle ilgili temel kavramlardan biri değildir? Toplum açısından önemlidir. Bireyin bağımsız davranış geliştirmesi bakımından önemlidir. Birey arzu ve isteklerine kavuşur. Engelli bireylerin yaşıtlarıyla aynı düzeyde gelişimini sağlamaktır. Zedelenme En az kısıtlayıcı ortam Sapma Engel

32 ÖZEL EĞİTİM KAVRAMLARI İLE İLGİLİ SORULAR
Soru 3) Bireyin psikolojik, fizyolojik, anatomik özelliklerinde geçici ya da kalıcı türden bir kayıp yapı ya da işlev bozukluğudur.” İfadesi aşağıdakilerden hangisidir? Soru 4) Engelliliğin genel nedenleri aşağıdaki seçeneklerden hangisinde belirtilmiştir? Yetersizlik Engel Zedelenme- sapma Sakatlık Kazalar ve doğum sırası hatalar Doğum öncesi, doğum anı ve doğum sonrası nedenler Yaşanılan olumsuz çevre koşulları Yanlış ilaç kullanımı, zehirli gazlar

33 ÖZEL EĞİTİM KAVRAMLARI İLE İLGİLİ SORULAR
Soru 5) Bacakların olmayışı yürümeyi engeller, parmakların sakatlığı kalem tutmayı engeller ve birey yapmak istediği rolleri yerine getiremez.” Bu durum aşağıdaki ifadelerden hangisiyle açıklanabilir? Soru 6) Aşağıdakilerden hangisi Özel Eğitime gereksinimi olan çocukların engel gruplarına ve yaşlarına göre sayılarının tam olarak belirlenememesinin nedenlerindendir? Zedelenme- sapma Yetersizlik Özel gereksinimi olan birey Engel Ailelerin gizlememesi Araç gereç, çok çeşitli olmaması Yöntem ve tekniklerde yeterli olmaması Hastanelerde, okullarda, evlerde tarama çalışmalarının düzenli yapılması

34 ÖZEL EĞİTİM KAVRAMLARI İLE İLGİLİ SORULAR
Soru 7) Aşağıdakilerden hangisi Özel eğitimle ilgili temel ilkelerdendir? Soru 8) “İyi görememe, işitememe, zihinsel engelden dolayı algılayamama” gibi kavramlar aşağıdaki terimlerden hangisi ya da hangileriyle doğrudan ilgilidir? Özel eğitime erken başlanması çocuğu zorlar. Özel eğitim hizmetleri özel eğitim gerektiren bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayrı planlanır ve yürütülür. Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitsel performansları dikkate alınmaz. Özel eğitimi gerektiren tüm bireyler ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır. Yetersizlik Engel Zedelenme- sapma Sakatlık

35 ÖZEL EĞİTİMİN GÖREVLERİ
Özel eğitimin 2 temel görevi vardır. Müdahale Öğretim

36 ÖZEL EĞİTİMİN GÖREVLERİ Müdahale Uygulamaları
Özel eğitim her şeyden önce yetersizliği olan bireylere yapılan amaçlı bir müdahaledir. Başarılı bir müdahalenin, yetersizliği olan bireylerin öğrenme ortamına, Okul ve topluma etkin katılımına ket vuran tüm engelleri ortadan kaldırması, O engellerden bireyi koruması yada o engellerin üstesinden gelmesini sağlaması gerekir.

37 Müdahalenin 3 temel uygulama biçimi bulunmaktadır.
MÜDAHALE UYGULAMALARI ÖNLEYİCİ UYGULAMA İYİLEŞTİRİCİ UYGULAMA ÖDÜNLEYİCİ UYGULAMA

38 ÖZEL EĞİTİMİN GÖREVLERİ Müdahale Uygulamaları
Önemsiz problemlerin potansiyel oluşturmasını ve yetersizliğe dönüşmesine müdahale etmek olarak tanımlanır. Müdahale çok erken yaşlarda, hatta bazı durumlarda doğum öncesinden başladığında oldukça başarılı sonuçlar vermektedir. Erken tanı erken müdahaleyi getirir. ÖNLEYİCİ UYGULAMA

39 ÖZEL EĞİTİMİN GÖREVLERİ Müdahale Uygulamaları
Öğretim yoluyla yetersizliğin etkilerinin üstesinden gelmek olarak tanımlar. Amaç yetersizliği olan bireylerin yaşamını nitelikli ve bağımsız hale getirmektir. İYİLEŞTİRİCİ UYGULAMA

40 ÖZEL EĞİTİMİN GÖREVLERİ Müdahale Uygulamaları
Bireyin yetersizliğine rağmen başarılı olabilmesini sağlayacak becerilerin ve araçların nasıl kullanılacağını öğretmektedir. Bu müdahale yetersizliğine rağmen bireye uygun(ödünleyici) yeni becerilerin öğretilmesini kapsar. ÖDÜNLEYİCİ UYGULAMA

41 ÖZEL EĞİTİMİN GÖREVLERİ Öğretim Biçimi Olarak Özel Eğitim
Özel eğitimin normal eğitimden ayıran farklılıklar Özel eğitimin aradığı cevaplar

42 Özel eğitimi özel yapan nedir?
Kime? Neyi? Nerede? Nasıl? Bu sorunun yanıtı yukarıdaki sorularının yanıtları ile yakından ilgilidir.

43 Kime? Özel gereksinimi değerlendirme sonucu belirlenmiş olan, bu özelliğinden dolayı farklı eğitim gereksinimleri ancak bireyselleştirilmiş eğitim-öğretim planlarıyla karşılanabilen bireyleri kapsamaktadır. GERİ

44 Örnek: Giyinme, yemek yeme, tuvaletinin yapma gibi öz bakım becerileri genel eğitimde yer almazken bu beceriler ağır derecede yetersizliği olan çocukların programlarında önemli bir yer tutar. Genel eğitimde programı okul sisteminin belirlediği söylenebilir. Ancak özel eğitimde programını çocuğun gereksinimleri belirler. Neyi? Özel eğitim bazen genel eğitimden içerik (ne öğreteceği) yönünden farklılaşabilir. Özel gereksinimi olan bazı çocuklar akranlarının edindiği bir çok beceriyi öğrenmek için yoğun ve sistematik bir öğretime gereksinim gösterirler. GERİ

45 Özel Gereksinimi Olan Öğrencilerin Eğitim Gördükleri Ortamlar
Tanım Normal sınıf Öğrenciler eğitimlerinin çoğunu normal sınıfta alırlar. Aldıkları özel eğitim ve ilişkili hizmetler okuldaki zamanın %21’inden azdır. Öğrencilerin normal sınıfa yerleştirilmesi ve normal sınıfta özel eğitim almasını içerdiği kadar öğrencilerin normal sınıfa yerleştirilmesi ve sınıf dışından özel eğitim almasını da içerir. Kaynak oda Öğrenciler okuldaki zamanın en az %21’inde en çok %60’ında özel eğitim ve ilişkili hizmetler alırlar. Kaynak oda ile birlikte normal sınıflarda sürdürülen yarı zamanlı öğretimi içerebilir. Ayrı sınıf Öğrenciler okuldaki zamanın %60’ından fazlasında özel eğitim ve ilişkili hizmetler alırlar. Öğrenciler özel sınıflara yerleştirilirler, normal sınıflarda yarı zamanlı öğretim alırlar ya da normal okulların bünyesindeki özel sınıflara tam zamanlı olarak yerleştirilirler. Ayrı okul Öğrenciler okuldaki zamanın %50’sinden fazlasında yetersizliği olan çocuklara yönelik ayrı gündüzlü okullarda özel eğitim ve ilişkili hizmetler alırlar. Yatılı okul Öğrenciler okuldaki zamanın %50’sinden fazlasında özel yatılı kurumlarda eğitim alırlar. Ev/hastane Öğrenciler hastane ya da ev programlarına yerleştirilir ve buralarda eğitim alırlar. Nerede? Her ne kadar özel gereksinimi olan çocukların çoğu eğitimlerinin büyük bir bölümünü normal sınıflarda sürdürmekle birlikte, eğitimlerini özel sınıf, gündüzlü yada yatılı okullarda sürdürenlerde vardır. Eğitimlerini sürdüren çocuklara sınıf içinden ya da dışından destek özel eğitim hizmetleri sağlanmaktadır. Çizelgedeki özel gereksinimi olan çocukların gördükleri başlıca ortamlar en az kısıtlayıcı olandan en fazla kısıtlayıcı olana doğru sıralanmıştır. GERİ Heward, ss. 40’dan alındı.

46 ETKİNLİKLERİ ÇEŞİTLENDİR.
Örnek: İşitme yetersizliği olan çocuklarla çalışan özel eğitim öğretmeni öğretim çalışmalarında görsel malzemelere daha fazla yer verir. Belirli bir yetersizlik grubu için uygun olan öğretim yöntemi bir çok durumda diğer yetersizlik grupları için de uygun olabilmektedir. NOT: ETKİNLİKLERİ ÇEŞİTLENDİR. Nasıl? Öğretim materyalleri de öğrencilerin ihtiyaçlarına, ilgilerine, öğrenme biçimlerine ve tercihlerine göre seçilebilmeli ve kullanılabilmelidir. Özel eğitimcilerin nasıl öğretim yaptığı, bazı durumlarda normal eğitim öğretmenlerinin yaptığı öğretimden farklı olabilir. Genel öğretimden temel farklılık, özel eğitim öğretmeninin programları, amaç ve hedefler yönünden öğrenciye göre düzenlemesine olanak sağlayan BEP’leri ve BÖP’leri uygulamada kullandığı stratejilerdir. Özel eğitim gereksinimi olan bireyle öğretim yapılırken ipucu ve pekiştirme en büyük dayanaklarımızdır. GERİ

47 Özel Eğitimde Kullanılan Yöntemler Özel eğitimde, genel eğitimde de kullanılan anlatım, soru-cevap, problem çözme, rol oynama vb. yöntemlerin yanında aşağıda açıklamaları verilen yöntemlerde kullanılmaktadır. Tersine zincirleme yöntemi Tüm beceri yöntemi Akran öğretimi İpucu ve dönüt verme yöntemi Açık anlatım yöntemi Basamaklandırılmış yöntem Yanlışsız öğretim yöntemleri İleri zincirleme yöntemi