REHBERLİK SERVİSİ FİZİKSEL İSTİSMAR (ŞİDDET) RIFAT YUSUF BAHADIR.

... konulu sunumlar: "REHBERLİK SERVİSİ FİZİKSEL İSTİSMAR (ŞİDDET) RIFAT YUSUF BAHADIR."— Sunum transkripti:

1 REHBERLİK SERVİSİ FİZİKSEL İSTİSMAR (ŞİDDET) RIFAT YUSUF BAHADIR

2 REHBERLİK SERVİSİ OKULLARDA ŞİDDET!!! Ülkemizde son yıllarda okullarda gençler arasında yaşanan şiddet gün geçtikçe artmakta ve endişelendirici bir boyuta ulaşmaktadır.

3 REHBERLİK SERVİSİ

4

5

6

7

8 ŞİDDET NEDİR? Şiddet, güç ve baskı uygulayarak insanların bedensel veya ruhsal açıdan zarar görmesine neden olan bireysel veya toplu hareketlerin tümüdür.

9 REHBERLİK SERVİSİ ŞİDDET ÇEŞİTLERİ Fiziksel Şiddet: İtmek, tokat atmak, tekmelemek, tükürmek, yumruklamak, kol kıvırmak, kol-bacak kırmak, saçından sürüklemek, temel ihtiyaçları kısıtlamak, tıbbi tedaviyi engellemek, yaralamak vb. Sözlü Şiddet: Sürekli eleştirmek, aşağılamak, küfür, tehdit,katılımı engellemek, sorgulamak, bağırmak, lakap takmak, alay etmek, hakaret, küçümsemek vb. Duygusal Şiddet : Gruptan dışlama,küçük düşürme,ayrımcılık yapma,eşyaya zarar verme.

10 REHBERLİK SERVİSİ ŞİDDET ÇEŞİTLERİ Ekonomik Şiddet : Parasını almak ve geri vermemek, istemediği işte çalıştırmak, çalıştırmamak, işe yollamamak veya zorla çalıştırmak, eline hiç para vermemek vb. Cinsel Şiddet : İlişkiye zorlamak, tecavüz, başka kişilerle cinsel ilişkiye zorlamak, korkutan ve kıran davranışlar, kadınlığını / erkekliğini aşağılamak, taciz,, namus ve töre baskısı ve öldürmek vb.

11 REHBERLİK SERVİSİ ŞİDDET DAVRANIŞININ NEDENLERİ ? Çevresel Nedenler, Toplumsal Nedenler, Ailesel Nedenler, Bireysel Nedenler,

12 ÇEVRESEL NEDENLER Medyanın etkisi, Sosyo-ekonomik faktörler (maddi durum, işsizlik v.b.) Yabancılaşma, Göç,

13 REHBERLİK SERVİSİ MEDYANIN ETKİSİ YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARINA GÖRE; HER GÜN ORTALAMA; 3 SAAT 40 DAKİKA TV. SEYREDİLİYOR HAFTADA 25 SAAT 40 DAKİKA EDİYOR ( OYSA BU DURUM ALMANYA’DA HAFTADA 16 SAAT HOLLANDA’DA 12 SAAT) ÇOCUKLARIN %31’ İ YETİŞKİNLERLE BİRLİKTE YATINCAYA KADAR EKRAN BAŞINDA GÖRÜNTÜLERİN %75 OLUMSUZ SAATTE 213 ŞİDDET GÖRÜNTÜSÜ VAR BİR GÜN BOYU 3406 OLUMSUZ GÖRÜNTÜ TESPİT EDİLMİŞTİR.

14 REHBERLİK SERVİSİ OLUMLU GÖRÜNTÜ İSE BİR GÜNDE 25 ADET

15 REHBERLİK SERVİSİ BUNDAN SONRA NE OLUYOR? BİLGİNİN, ERDEMİN, YARATICILIĞIN YERİNE; FİZİKSEL GÜCÜN VE PARASAL GÜCÜN DEĞERİ GEÇİYOR. - SORUN ÇÖZME YERİNE= ÇATIŞMA -İLETİŞİM YERİNE= KAVGA -AİT OLMA İHTİYACI YERİNE =ÇETELEŞME TERCİH EDİLİYOR!!!

16 REHBERLİK SERVİSİ NE YAPILABİLİR? Televizyonun bizi ve çocuklarımızı yönetmesine izin vermeyip biz onu yönetebiliriz. Programlara bakıp, kim için? Hangi program uygun? Ne zaman? Ve Nasıl seyredeceğiz? Sorularını yanıtlama alışkanlığını, ortak karar verme becerisini ailecek geliştirmeliyiz. Çocuklarımıza her kötülüğe ve şiddete karşın, yaşamda binlerce iyilik, güzellik ve yaratıcılık olduğunu gösterebiliriz. Bilgisayar oynama TV. Seyretme, internette gezme saatlerine sınır koyup, ona işinin öğrencilik olduğu ve eğlenmenin okulla ve evle ilgili sorumlulukları yerine getirdikten sonra, hak edebileceğinin bilincini vermeliyiz.

17 REHBERLİK SERVİSİ TOPLUMSAL NEDENLER Toplumun yaratıcılığı engellemesi (kendini gerçekleştirme ihtiyacının karşılanamaması), Uyuşturucu ve ateşli silahlara kolay ulaşma, Sosyal ve sportif faaliyet alanlarının yetersizliği, Ekonomik kazanç ve sosyal statü edinme çabası,

18 REHBERLİK SERVİSİ AİLESEL NEDENLER-1 Ailenin çocuğun psikolojik veya maddi ihtiyaçlarını karşılamaması, Aile içi etkileşim ve iletişimin bozulması, Çocuk ihmali ve istismarı, Yetersiz gözetim ve yönlendirme, Uygunsuz ve tutarsız aile disiplini, Ailede anlaşmazlık,çatışma, Şiddet gösteren ebeveyn, abi,abla veya kardeşlerin varlığı,

19 REHBERLİK SERVİSİ AİLESEL NEDENLER-2 Kardeşleriyle veya akranlarıyla kıyaslama, Aşırı beklenti, Küfre, kavgaya teşvik etme, Bir ebeveynin veya yakının kaybı, Soydan getirilen kalıtımsal hastalık, Ebeveynlerin yoğun stres içinde bulunması,

20 REHBERLİK SERVİSİ BİREYSEL NEDENLER Okulu benimsememe, Okul başarısızlığı, Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, Okulda psikolojik ihtiyaçlarının karşılanmaması (Sevgi –İlgi), Bir çeteye üye olma yada çeteye girme çabası, (Akran kabulü), Arkadaş edinememe, iletişim problemleri, Cinsel istismar,hakaret yada önemsenmeme, Madde bağımlılığı,

21 REHBERLİK SERVİSİ ŞİDDET DAVRANIŞI GÖSTEREN ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ Kavgacı davranışlar sergilemesi, Şiddete maruz kalması, Aşırı alıngan olması, Zorba arkadaşlara sahip olması, Öfkeyi kontrol edememesi, Bireysel farklılıklara toleranslı olamaması, Madde kullanması, Çabuk hayal kırıklığı yaşaması,

22 REHBERLİK SERVİSİ Evde veya okulda sosyal olarak aşırı içine kapanık olması, Okul başarısının düşük olması, Geçmişinde şiddet içeren davranışların bulunması, Dürtüsel /fevri olmak(kontrol dışı ani tepkiler), ŞİDDET DAVRANIŞI GÖSTEREN ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ

23 REHBERLİK SERVİSİ ŞİDDET DAVRANIŞI GÖSTEREN ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ. Disiplini ceza aracı olarak kullanan bir aileye sahip olması, Çocuklarıyla az ilgilenen bir aileye sahip olması, Çevresinde örnek alabileceği yetişkin modellerinin olmaması, Okulla bağlarının zayıf olması(okulda başarılı olma isteği,okulda mutlu olmama,okulu ciddiye almama)

24 REHBERLİK SERVİSİ ŞİDDETE MARUZ KALAN ÖĞRENCİ; OKULDA Teneffüslerde genellikle yalnızdır, sınıfta hiç yakın arkadaşı yoktur Takım oyunlarına seçilmez veya en son seçilir Teneffüslerde öğretmene veya diğer yetişkinlere yakın olmak ister Sınıfta konuşma zorluğu çeker, endişeli ve güvensiz bir yüz ifadesine sahiptir Okul başarısı aniden veya yavaş yavaş düşer Canını acıtmaktan korkar Yaşıt grupları içinde kendini göstermekten (fiziksel veya sosyal olarak) kaçınır

25 REHBERLİK SERVİSİ ŞİDDETE MARUZ KALAN ÖĞRENCİ; EVDE -Eve üstü başı, kitapları ve çantası yırtılmış veya kirlenmiş gelmesi -Belli bir açıklama olmaksızın vücudunda yara, çürük, kesik, tırnak izi olması -Eve arkadaş getirmemesi, arkadaşlarına hiç gitmemesi -Eğlencelere davet edilmemesi, kendi eğlencelere okuldan kimseyi davet etmek istememesi -Okula gitmek istememesi, okul değiştirmek istemesi, sabahları iştahsızlık çekmesi, sürekli karın ağrısı ve baş ağrısı -Okula giderken yolu gereksiz uzatması -Korkulu rüyalar görmesi, uykusunda ağlaması, yatağını ıslatması -Ödev yapma isteğinin azalması -Duygusal değişiklikler, sık ve nedensiz ağlama -Sık sık nedensiz ekstra para istemesi

26 REHBERLİK SERVİSİ UNUTMAYALIM Kİ; BU BELİRTİLER TEK BAŞINA ÖĞRENCİNİN ŞİDDETE MARUZ KALDIĞI ANLAMINA GELMEMELİDİR

27 REHBERLİK SERVİSİ DİKKAT!! İlk kez: –İlk suç işleme, –Bıçak, çakı gibi kesici alet taşıma, –Şiddet olayları sonucunda bir başkasını yaralama davranışlarının çoğunlukla 13-15 yaşları arasında olduğu görülmektedir. ATLATILMASI GEREKEN KRİTİK BİR DÖNEM VAR!!!

28 REHBERLİK SERVİSİ Gençlerde görülen şiddet 15-16 yaşları arasında en yüksek seviyeye ulaşmaktadır. 16-17 yaşları arasında çetelere katılma riski artmakta; 17 yaşından sonra bu oranlar düşmeye başlamaktadır. ATLATILMASI GEREKEN KRİTİK BİR DÖNEM VAR!!!

29 REHBERLİK SERVİSİ AİLE İÇİ ŞİDDET

30 REHBERLİK SERVİSİ Aile içi şiddet aile üyelerinden birinin diğerini duygusal, fiziksel ve cinsel istismara maruz bırakması, sosyal olarak izole etmesi ve maddi açıdan kontrol etmesi ya da yoksun bırakması gibi davranışları içerir. Ev içindeki şiddete tanık olmak çocukları ve geleceklerini ciddi bir biçimde etkileyebilir.

31 REHBERLİK SERVİSİ Pek çok ebeveyn çocuğun bu şiddetten etkilenmeyeceğini ya da çocuğun izlediklerini unutacağını düşünür. Ancak çocuklar unutmazlar. Aile içindeki şiddete tanık olan çocukların, diğer çocuklara göre daha fazla duygusal sorun yaşadıkları ve davranış bozukluklarına sahip oldukları bilinmektedir.

32 REHBERLİK SERVİSİ Şiddet içeren davranışlar, diğer davranışlar gibi öğrenilmektedirler. Aile içi şiddet davranışlarına şahit olan ya da bu davranışlara maruz kalan çocukların, problem ya da çatışma çözme davranışları olarak bu yolu benimseme olasılığı çok yüksektir.

33 REHBERLİK SERVİSİ Şiddet içeren bir ortamda büyüyen çocuklar yetişkin olduklarında sağlıklı ve yakın ilişkiler kurmada zorluk çekebilirler.

34 REHBERLİK SERVİSİ Duygularını ve kendilerini ifade etmekte zorlanabilir; ilişkilerinde gerçekçi olmayan beklentiler içine girebilirler.

35 REHBERLİK SERVİSİ Kaygı, Korku,. Kabuslar, Evden kaçma, Mutsuzluk ya da depresyonun diğer belirtilerini yaşayabilirler

36 REHBERLİK SERVİSİ Evde şiddet gören ya da şiddete maruz kalan çocukların okulda sorunlarını çözmede şiddet kullandıkları, ders başarılarının düşük olduğu, dikkat eksikliği yaşadıkları ve okuldan kaçma davranışlarının olduğu görülmektedir.

37 REHBERLİK SERVİSİ Şiddete maruz kalmak madde bağımlılığına yol açabilir Alkol ya da diğer maddelerin bağımlılığı şiddetten kaçmak için bir araç olarak görülebilir. Özellikle ebeveynlerin de bağımlılıklarının olması bu olasılığı güçlendiren bir faktördür.

38 REHBERLİK SERVİSİ AİLELER NELER YAPMALI? Çocuğunuzun her şeyin farkında olduğunu bilin, Çocuğunuzla şiddeti konuşun, Onu dinleyin ve duygularını kabul edin: Yüzüne bakarak, başka şeylerle meşgul olmadan onunla konuşun; ama ilk önce dinleyin. Çocuğu aracı olarak kullanmayın: Aile içi tartışmalarda sizinle eşiniz arasında arabuluculuk yapmasını yada taraf tutmasını istemeyin.

39 REHBERLİK SERVİSİ ANNE BABALARIN BİLMESİ GEREKENLER... Çocuklar, yetişkinlerin bakımına ve korumasına muhtaçtırlar ve hiç bir şekilde fiziksel istismara maruz kalmamaları gerekmektedir.

40 REHBERLİK SERVİSİ Ne yaparsa yapsın, hiç bir çocuk dövülmeyi ya da istismar edilmeyi hak etmez ve bu tür davranıştan öğrenebileceği hiç bir olumlu ders yoktur. Çocuğun öğrenebileceği tek şey, bunun bir sorun çözme yolu olduğudur.

41 REHBERLİK SERVİSİ Çocuklar doğruyu yanlışı ebeveynlerini taklit ederek bulurlar. Eğer siz ona vurursanız, o da başka birine vurmanın yanlış olmadığını düşünecektir.. Pek çok yetişkin, bunu terbiye vermenin bir yolu olarak görse de fiziksel ceza çocuğa zarar verir ve ciddi hasarlara yol açabilir. AYRICA ; Şiddet çatışma yaratır.

42 REHBERLİK SERVİSİ BEDENSEL CEZANIN BAZI SONUÇLARI VARDIR; Bilişsel etkinliklere yoğunlaşma yeteneği azalır.-, Başarı düşer, Zararlı alışkanlıklara yönelme artar, Evden kaçma,okula devamsızlık ve terk artar, Dürüstlükten sapma görülür, Cezadan kaçmak için yalan söyleme ve suça yönelme kolaylaşır, Öfke,kin,nefret duyguları oluşur ve buna bağlı olarak saldırganlık artar, Erken yaşlarda cinsel bozukluklara ve sapmalara ortam hazırlar, Cesaretsizlik,korkaklık,pasif kişilik ve kendine güvensizlik durumlarına yatkınlık artar Bedensel yaralanma,sakat kalma, bunun yaratacağı sinir sistemi bozuklukları ve intihara yönelme oluşur.

43 REHBERLİK SERVİSİ ÖNERİLER ÇOCUĞUNUZA ŞİDDET KULLANMAMAYI ÖĞRETİNÇOCUĞUNUZA ŞİDDET KULLANMAMAYI ÖĞRETİN Bazı çocuklar şiddet uygulayan ebeveyni tarafından şiddete kullanmaya teşvik edilir. Onlara şiddet kullanmamayı öğretmek önemlidir. Çocuğunuza şiddetin kabul edilemez ve yanlış bir davranış olduğunu anlatın,Bazı çocuklar şiddet uygulayan ebeveyni tarafından şiddete kullanmaya teşvik edilir. Onlara şiddet kullanmamayı öğretmek önemlidir. Çocuğunuza şiddetin kabul edilemez ve yanlış bir davranış olduğunu anlatın, Asla çocuğunuzu kavga etmesi ya da kendisine yapılan davranışlara benzer şekilde yanıt vermesi yönünde cesaretlendirmeyin.

44 REHBERLİK SERVİSİ Okul ile işbirliği yapın Zamanlarını doldurun, uğraşacak işler verin(Spor, folklor, dans, müzik,resim vb.) Şiddet uygulayarak fayda sağlamasını engelleyin Neden şiddet gösterdiğini anladığınızı ama onaylamadığınızı ve bunun yerine alternatifler bulması gerektiğini söyleyin Değişmesi için bıkıp usanmadan ve kızmadan bilgilendirin Olumlu davranış sergilediğinde onu hemen ödüllendirin Çocuğunuzda gözlemlediğiniz olumlu gözlemleri başkaların yanında da dile getirin

45 REHBERLİK SERVİSİ * Anne-babalar kesinlikle çocuklara güzel davranışlarıyla model olmalıdır.* Anne-babalar kesinlikle çocuklara güzel davranışlarıyla model olmalıdır. * Çocuk saldırgan bir davranış sergilediğinde uygun bir dille uyarılmalıdır.* Çocuk saldırgan bir davranış sergilediğinde uygun bir dille uyarılmalıdır. * Çocuğun saldırgan davranışları kesinlikle dayakla ya da fiziksel cezalar uygulanarak önlenmeye çalışılmamalıdır.* Çocuğun saldırgan davranışları kesinlikle dayakla ya da fiziksel cezalar uygulanarak önlenmeye çalışılmamalıdır. * Anne-baba çocuğun bulunduğu ortamlarda kavga etmekten ya da sert tartışmalara girmekten kaçınmalıdır.* Anne-baba çocuğun bulunduğu ortamlarda kavga etmekten ya da sert tartışmalara girmekten kaçınmalıdır. * Çocuğa yeterli derecede ilgi ve sevgi gösterilmelidir.* Çocuğa yeterli derecede ilgi ve sevgi gösterilmelidir. * Çocuğun televizyonda ya da diğer kitle iletişim araçlarında şiddet ve saldırganlık içeren görüntüleri izlemesi engellenmeli ve bunları model almasına izin verilmemelidir.* Çocuğun televizyonda ya da diğer kitle iletişim araçlarında şiddet ve saldırganlık içeren görüntüleri izlemesi engellenmeli ve bunları model almasına izin verilmemelidir.

46 REHBERLİK SERVİSİ * Çocukların içlerindeki enerjiyi boşaltabilecekleri ya da saldırganlığını yöneltebileceği uygun ortamlar hazırlanmalıdır. Bir parkta koşma, çeşitli sporlarla uğraşma vb.* Çocukların içlerindeki enerjiyi boşaltabilecekleri ya da saldırganlığını yöneltebileceği uygun ortamlar hazırlanmalıdır. Bir parkta koşma, çeşitli sporlarla uğraşma vb. * Çocuğunuzun olumlu ve beğendiğiniz davranışlarını ödüllendirin.* Çocuğunuzun olumlu ve beğendiğiniz davranışlarını ödüllendirin. * Aile içi disiplin uygulamalarında ve ev kurallarında tutarlı olun.* Aile içi disiplin uygulamalarında ve ev kurallarında tutarlı olun. * Çocuğunuzu bu tür davranışların öğrenildiği ya da yapılmasının normal karşılandığı ortamlardan ve bu tür davranışlar sergileyen arkadaşlardan uzak tutun.* Çocuğunuzu bu tür davranışların öğrenildiği ya da yapılmasının normal karşılandığı ortamlardan ve bu tür davranışlar sergileyen arkadaşlardan uzak tutun.

47 REHBERLİK SERVİSİ Çocuğunuzun bu saldırgan davranışlarının nereden geldiğini ve neden kişiler arası ilişkilerde bu tür davranışlara başvurduğunu belirlemeye çalışın. Gerekiyorsa ona yeni çatışma çözme, iletişim ve öfkeyi sağlıklı biçimde ifade etme becerilerini öğretme konusunda okulunuzdaki rehber öğretmenden yardım isteyin. Çocuğunuzun hangi tv programlarını izlediğini takip edin. Tv, sinema ve medyadan şiddet içerikli mesajlara maruz kaldıklarını göz ardı etmeyin. İzledikleri bu görüntüleri taklit edebileceklerini unutmayın. Oynadıkları bilgisayar oyunlarını gözden geçirin. Bu oyunlarda şiddet normalleştirilebilir. Araba kullanırken bir adamı ezmenin puan kazandırması, gibi…. Eğer çocuğunuz saldırgan davranışlar sergiliyorsa; Çocuğunuzun bu saldırgan davranışlarının nereden geldiğini ve neden kişiler arası ilişkilerde bu tür davranışlara başvurduğunu belirlemeye çalışın. Gerekiyorsa ona yeni çatışma çözme, iletişim ve öfkeyi sağlıklı biçimde ifade etme becerilerini öğretme konusunda okulunuzdaki rehber öğretmenden yardım isteyin.

48 REHBERLİK SERVİSİ Video-bilgisayar oyunları, tv veya komşularda görebileceği şiddet olayları hakkında konuşun. Çevrelerinde ve medyada gördükleri şiddet olaylarının gerçek hayatta nelerle sonuçlanabileceğini kafalarında canlandırmalarını isteyin. Birlikte canlandırın. Sorunlarınızı nasıl çözdüğünüzü çocuklarınızla paylaşın. Olumlu sorun çözme becerilerini görün ve övün. Arkadaşlarından gelen kabadayılıkla baş etmede bir yetişkinden yardım alması için cesaretlendirin ve bu kişinin kim olabileceği konusunda görüşlerinizi paylaşın. Siz de ona doğru örnek olun. Bunun için öfkenizi kontrol etmeyi bilmelisiniz. Bu konuda yazılmış kaynaklardan veya okulunuzdaki rehber öğretmenden bilgi edinebilirsiniz.

49 REHBERLİK SERVİSİ Çocuklarınızın öfke patlamalarını, aşırı kavga etmesini, hayvanlara karşı şiddet içeren davranışlarını, arkadaş yokluğunu, okulda davranış problemlerinin sık sık ortaya çıkmasını… izleyin. Şiddet uygulandığında neler hissettiğini, arkadaşlarının neler hissedebileceğini, başka nasıl davranabileceğini konuşun. Gerekirse bir uzmandan görüş alın.

50 REHBERLİK SERVİSİ Çocuklarınıza arkadaşlarına kesinlikle kötü davranmamasını söyleyin. Arkadaşlarına iyi davrandıkları, onları farklılıkları ile kabul ettikleri sürece farklılıklardan artan renklerin doğacağını ve arkadaşlıkların dostluklara dönüşebileceğini anlatın.

51 REHBERLİK SERVİSİ Olumlu ve olumsuz davranışlara gösterdiğiniz tepkilerde tutarlı olun, Çocuğunuzun gelişim dönem özelliklerini bilin,. Çocuğunuza kırıcı,sert ve argo kelimeler ile hitap etmeyin. Sabırlı olun, değişimin uzun süre alabileceğini unutmayın. Umudunuzu yitirmeyin….

52 REHBERLİK SERVİSİ Onlarla yapılan konuşma ve tartışmalarda, onları korkutup üste bastırarak sözlerini kesmeyelim. *Onlara sürekli öğüt vermek yerine davranışlarımızla örnek olalım. Unutmayalım ki! Çocuklar nasihatleri değil, davranışları yaşantılarına örnek alırlar.

53 REHBERLİK SERVİSİ Çocuğunuzun vaktinin büyük bir kısmı okulda geçmektedir. Okul yaşantısını desteklemenin bir yolu da o gün neler yaşadığını, derslerde neler yaptığını anlatacağı bir vakti çocuğunuza ayırmaktır. Konuşmak istemezse, kendi günlük yaşantınızı, sıkıntı ve neşenizi paylaşarak model olabilirsiniz. Yargılamadan, eleştirmeden dinlerseniz artan güven ile paylaşımların sıklığı ve içeriği değişecektir.

54 REHBERLİK SERVİSİ ÇOCUĞUNUZA KARŞI KONTROLÜNÜZÜ KAYBEDECEĞİNİZİ HİSSEDİYORSANIZ...

55 REHBERLİK SERVİSİ Hemen durun ve içinizden 10’a kadar sayın. Bunu yaparken bir kaç kez derin nefes alın ve yavaş yavaş verin. Çocuğunuza çok öfkeli olduğunuzu ve sakinleşene kadar bu konuyu konuşmak istemediğinizi söyleyin. Kendi kendinize ‘sakin ol’ deyin. Kendinize sevdiğiniz bir yiyecek ya da içecek hazırlayın. Telefonla bir arkadaşınızı ya da akrabanızı arayın ve başka konulardan konuşun. Sizi sakinleştirebilecek bir etkinlikle uğraşın; örneğin çiçeklerinizi sulayın. Çocuğunuzun yanından uzaklaşın; mümkünse odanıza gidin ve sakinleşene kadar orada kalın. ……… Sakinleşince çocuğunuzun yanına dönün ve sorun davranışa çözüm bulmaya çalışın.

56 REHBERLİK SERVİSİ. Unutmayın tüm bunları yapmakla, bir yandan onu ve kendinizi incitmekten kaçınırken diğer yandan da ona öfkenin nasıl kontrol edilebileceğini öğretmiş olursunuz.

57 REHBERLİK SERVİSİ Kendimize bakarak nasıl bir model olduğumuz konusunda özeleştiri yapabiliriz ve çocuklarımız için gelişebiliriz.

58 REHBERLİK SERVİSİ Eğer evde bir şekilde şiddet uygulanıyorsa, ne yapsanız anlamsız olacaktır. Kendiniz model olmadıkça, çocuğunuzdan uygun davranış göstermelerini bekleyemezsiniz

59 REHBERLİK SERVİSİ İLGİYLE DİNLEDİĞİNİZ İÇİN İLGİYLE DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER.. TEŞEKKÜRLER..

60 REHBERLİK SERVİSİ

61 Kimse yok mu?