Atık Nedir ? Atık, üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde.

... konulu sunumlar: "Atık Nedir ? Atık, üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde."— Sunum transkripti:

1 Atık Nedir ? Atık, üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü maddedir.

2 Atık Grupları EVSEL NİTELİKLİ ATIKLAR TIBBİ ATIKLAR TEHLİKELİ ATIKLAR
RADYOAKTİF ATIKLAR

3 Evsel Nitelikli Atıklar
Ünitelerden, bahçe ve idari birimlerden kaynaklanan atıklar olmak üzere kontamine olmamış atıklardır.

4 Evsel Nitelikli Atıklar
Ünitelerden, bahçe ve idari birimlerden kaynaklanan atıklar olmak üzere kontamine olmamış atıklardır. Genel Atıklar Ambalaj Atıkları

5 Genel Atıklar Sağlıklı insanların bulunduğu kısımlar, hasta olmayanların muayene edildiği bölümler, ilk yardım alanları, idari birimler, temizlik hizmetleri, mutfaklar, ambar ve atölyelerden gelen tehlikeli atık içermeyen ve tıbbi atıklarlarla kontamine olmamış atıklardır.

6 Ambalaj Atıkları Geri kazanılabilir atıklardır. Kağıt Karton Mukavva
Plastik Cam Metal v.b. Atıklardır.

7 Tıbbi Atıklar Teşhis ve tedavi sırasında ortaya çıkan atıklar, tıbbi ve farmasötik araştırma atıkları ile ilaç üretiminde ortaya çıkan atıklardır. Enfeksiyöz Atıklar Patolojik Atıklar Kesici Delici Atıklar

8 Enfeksiyöz Atıklar Enfeksiyöz ajanların yayılımını önlemek için taşınması ve imhası özel uygulama gerektiren atıklardır.

9 Enfeksiyöz Atıklar… Mikrobiyolojiklaboratuvar atıkları
Kültür ve stoklar Enfeksiyöz vücut sıvıları Serolojik atıklar Diğer kontaminelaboratuvar atıkları (lam- lamel, pipet, petri v.b) Kan ve kan ürünleri ile bunlarla kontamine olmuş nesneler

10 Enfeksiyöz Atıklar… Kullanılmış ameliyat giysileri (kumaş, önlük ve eldiven v.b) Diyaliz atıkları (atık su ve ekipmanlar) Karantina atıkları Bakteri ve virüs içeren hava filtreleri, Enfekte deney hayvanı leşleri, organ parçaları, kanı ve bunlarla temas eden tüm nesnelerdir.

11 Patolojik Atıklar Anatomik atık dokular, organ ve vücut parçaları ile ameliyat, otopsi v.b. tıbbi müdahale esnasında ortaya çıkan vücut sıvılarıdır.

12 Patolojik Atıklar Ameliyathaneler, morg, otopsi, adli tıp gibi yerlerden kaynaklanan vücut parçaları, organik parçalar, plasenta, kesik uzuvlar v.b (insani patolojik atıklar) Biyolojik deneylerde kullanılan kobay leşleri

13 Kesici Delici Atıklar Batma, delme, sıyrık ve yaralanmalara neden olabilecek atıklardır.

14 Kesici Delici Atıklar Enjektör iğnesi, İğne içeren diğer kesiciler
Bistüri Lam-lamel Cam, pastör, pipeti Kırılmış diğer cam v.b atıklardır.

15 Tehlikeli Atıklar Ünitelerden kaynaklanan, genotoksik, farmasötik ve kimyasal atıklar ile ağır metal içeren atıkları ve basınçlı kaplardır.

16 Tehlikeli Atıklar Ünitelerden kaynaklanan, genotoksik, farmasötik ve kimyasal atıklar ile ağır metal içeren atıkları ve basınçlı kaplardır. Bunlar fiziksel veya kimyasal özelliklerinden dolayı ya da yasal nedenler dolayısı ile özel işleme tabi olacak atıklardır.

17 Tehlikeli Atıklar Tehlikeli kimyasallar
Sitotoksik ve sitostatik ilaçlar Amalgam atıkları Genotoksik ve sitotoksikatıklar Farmasötik atıklar Ağır metal içeren atıklar Basınçlı kaplardır.

18 Radyoaktif Atıklar Vücut ve organ görüntülenmesi, tümör lokalizasyonu veya tedavi amacıyla , çeşitli araştırmalarda kullanılan katı, sıvı ve gaz atıklardır.

19 Hastane Atıkları Kırmızı torba Tıbbi atıklar Siyah torba Evsel atıklar
Mavi torba Geri kazanılabilen atıklar Mavi atık bidonu Tehlikeli atıklar

20 Hastane Atıkları

21 Hastane Atıkları Hastane Yönetiminin,
İlgili kanun ve yönetmelikler çerçevesinde hastane atık yönetimini sağlama yükümlülüğü vardır. Bunun için de Atık Yönetim Planı’nı hazırlamak ve uygulamak zorundadır.

22 Hastane Atıkları Atık Yönetim Planı
Atık miktarları, toplama sıklığı, geçici depolama sistemleri, toplama ekipmanlarının temizliği, dezenfeksiyonu, kaza anında alınacak önlemler ve yapılacak işlemler, bu atıkların yönetiminden sorumlu personel ve eğitimleri başta olmak üzere detaylı bilgileri içermelidir.

23 Atık Yönetim Planı Atık yönetimi sağlanırken nelere dikkat edilmeli,
Evsel atık toplayanlar ve tıbbi atık toplayanlar ayrılmalıdır. Tıbbi atık toplayanlar için özel bir ‘hastane atık planı hazırlanmalı hangi birimin atığının ne zaman toplanacağı önceden belirlenmelidir.

24 Atık Yönetim Planı Ayak basma pedallı ve üzerinde tıbbi atık amblemi olan kovalar kullanılmalıdır. Elemanların koruyucu başlık, maske, gözlük, iş tulumu, bot, özel eldiven kullanması sağlanmalı ve koruyucu aşıları tam olmalıdır.

25 Atık Yönetim Planı Bu iş için eğitilmiş (sertifikalı) personel sağlanmalı Tekerlekli, kapaklı, paslanmaz malzemeden yapılmış, torbaların hasarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarları olmayan, yüklenmesi, boşaltılması, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay ve sadece bu iş için ayrılmış araçlar ile toplanmalı ve taşınmalıdır.

26 Atık Yönetim Planı Tıbbi atıkların ünite içinde taşınmasında kullanılan araçlar turuncu renkli olacak, üzerlerinde “Uluslararası Biyotehlike” amblemi ile “Dikkat! Tıbbi Atık” ibaresi bulunmalıdır.

27 Atık Yönetim Planı Yeterli miktarda tıbbi atık kutusu gerekli yerlere konulmalı, sağlık personelinin görebileceği yerlere de tıbbi atık kovalarına hangi malzemenin atılacağı konusunda afiş veya yazı asılmalıdır.

28 Atık Yönetim Planı Tıbbi atıkların konulduğu bölmenin temizliği ve dezenfeksiyonu kuru olarak yapılır. Bölme atıkların boşaltılmasını müteakiben temizlenir, dezenfekte edilir ve gerekirse ilaçlanır. Tıbbi atık içeren bir torbanın yırtılması veya boşalması sonucu dökülen atıklar uygun ekipman ile toplandıktan, sıvı atıklar ise uygun emici malzeme ile yoğunlaştırıldıktan sonra tekrar kırmızı renkli plastik torbalara konulur ve kullanılan ekipman ile birlikte bölme derhal dezenfekte edilir.

29 Atık Yönetim Planı Evsel nitelikli atıkların konulduğu bölmede kanalizasyona bağlı ızgaralı bir drenaj sistemi ve bölmenin kolaylıkla temizlenebilmesi için basınçlı bir su musluğu bulunur. Bölme atıkların boşaltılmasını müteakiben temizlenir, gerekirse dezenfekte edilir ve ilaçlanır.

30 Atık Yönetim Planı Tıbbi atık kutusu ile yoksa tıbbi atık torbaları ağızları sıkıca bağlanmış olarak ve sıkıştırılmadan atık taşıma araçlarına yüklenir, toplama ve taşıma işlemi sırasında el veya vücut ile temastan kaçınılır. Atık torbaları asla elde taşınmazlar.

31 Atık Yönetim Planı Tıbbi atıklar ile evsel nitelikli atıklar aynı araca yüklenmez ve taşınmazlar. Atık taşıma araçları her gün düzenli olarak temizlenir ve dezenfekte edilirler. Tıbbi Atık Poşetleri fazla doldurulmaz,sıkıştırılmaz.

32 Atık Yönetim Planı Tıbbi atıkların ünite içinde taşınması ile görevlendirilen personelin, taşıma sırasında özel nitelikli turuncu renkli elbise giymesi ve bunun ilgili ünite tarafından karşılanması zorunludur.

33 Atık Yönetim Planı Ünite içinde uygulanan toplama programı ve atık taşıma araçlarının izleyeceği güzergah, hastaların tedavi olduğu yerler ile diğer temiz alanlardan, insan ve hasta trafiğinin yoğun olduğu bölgelerden mümkün olduğunca uzak olacak şekilde belirlenir.

34 Atık Yönetim Planı Atıkların kaynağında azaltılmasına önem verilmelidir. Tıbbi atıkların azaltılmasında üretildiği yerde uygun şekilde ayrıştırılması önemlidir. Hangi atıklar evsel atık poşetine, hangilerinin tıbbi atık poşetine atılacağı belirlenmelidir.

35 Atık Yönetim Planı Kırmızı çöp poşetine atılacaklar Enjektörler
İV kateterler Foley sonda NG sonda Trakeostomi kanülü İdrar torbası İzolasyon atıkları Delici-kesici aletler Pansuman malzemeleri Eldiven, gaita,idrar ve balgam kapları Cerrahi pansuman aletleri Bildirimi zorunlu hastaların atıkları

36 Atık Yönetim Planı Kırmızı çöp poşetine atılacaklar
Kontamine araç ve gereçler İnsan patolojik atıkları Kan ve kan ürünleri Sekresyon ve çıkartılar Diyaliz atıkları Laboratuvar atıkları

37 Atık Yönetim Planı Siyah çöp poşetine atılacaklar
İdare binası atıkları Hasta,doktor,hemşire odaları atıkları Hasta bakım üniteleri atıkları Enfekte olmayan tıbbi malzemeler.

38 Atık Yönetim Planı Mavi çöp poşetine atılacaklar
Geri kazanılabilen atıklar (serum, ilaç şişeleri) Flakonlar (Boş) Tıbbi malzeme ambalajlamasında kullanılan kağıtlar

39 Atık Yönetim Planı Tıbbi atıklar kimyasal,radyoaktif atıklarla karıştırılmamalı Kesici aletler diğer tıbbi atıklardan ayrılmalı Patolojik atıklar ve kemoterapi atıkları diğer atıklardan ayrılmalıdır.

40 Atık Yönetim Planı Kesici-delici aletleri ve uçlarını sıkıştırılmaya karşı dayanıklı kaplara atın. Bu kapları asla ağzına kadar doldurmayın (en fazla 3/4). Bu kapları çalışma alanında bulundukları müddetçe dik tutun. Kapağı yada her hangi bir yeri kırık kapları kullanmayın.

41 Atık Yönetim Planı Kaplar dolduğu zaman ağızlarını sıkıca kapatın.
Kırmızı tıbbi atık poşetine atın. Enjektörler kullanıldıktan sonra iğne uçları kapatılmadan bu kutulara atılmalıdır. Kutular tam dolmamışsa bir birine eklenmemelidir.

42 Atık Yönetim Planı DİKKAT! TIBBİ ATIK

43 TEŞEKKÜR EDERİM.