MESLEĞİMİZDE HAKSIZ REKABET -REKABET VE KALİTE İLİŞKİSİ- 7. TÜRKİYE HAKSIZ REKABET KONGRESİ (TÜRHAK) 2 Haziran 2016 ANKARA Doç. Dr. Volkan Demir Galatasaray.

... konulu sunumlar: "MESLEĞİMİZDE HAKSIZ REKABET -REKABET VE KALİTE İLİŞKİSİ- 7. TÜRKİYE HAKSIZ REKABET KONGRESİ (TÜRHAK) 2 Haziran 2016 ANKARA Doç. Dr. Volkan Demir Galatasaray."— Sunum transkripti:

1 MESLEĞİMİZDE HAKSIZ REKABET -REKABET VE KALİTE İLİŞKİSİ- 7. TÜRKİYE HAKSIZ REKABET KONGRESİ (TÜRHAK) 2 Haziran 2016 ANKARA Doç. Dr. Volkan Demir Galatasaray Üniversitesi Volkan Demir

2 KAPSAM  Rekabet ve Kalite İlişkisi Üzerine Literatür  Bilgiye Dayalı İşlerde Rekabet ve Kalite  Muhasebe Mesleğinde Rekabet ve Kalite Analizi Vergi ve Danışmanlık Hizmetlerinde… Denetim Hizmetlerinde...  Sonuç ve Öneriler Volkan Demir

3  Rekabet Normal ekonomik faaliyet olarak… Serbest piyasa ve küreselleşme... Haksız olarak... Acımasız Kötü Piyasayı ele geçirme amaçlı Volkan Demir Rekabet ve Kalite İlişkisi Üzerine Literatür

4  Ticarette Rekabet iyidir…  Serbest piyasa-düşük maliyet-düşük fiyat- optimal ürün ve hizmet (amaç karlılık) Sorunlar:  Şirket ömürleri kısalmış  Çalışan maaşları azalmış  Motivasyon düşmüş  Başa dönülmüş (Rakiplerin elenmesi-az sayıda şirket-kaliteli ve yüksek fiyatlı ürünler) Volkan Demir Rekabet ve Kalite İlişkisi Üzerine Literatür

5  Meslek şirketlerinde (SMP vs)…  Kar elde etmek – Kamu yararı Pazarlama-reklam vb faaliyetler!  Etik-Kalite anlamında istenmeyen sonuçlar Volkan Demir Rekabet ve Kalite İlişkisi Üzerine Literatür

6  Rekabet arttıkça kalite artar...(Francis ve diğerleri, 2012, s.325-359) İngiltere (2010), Avrupa Komisyonu ve SEC araştırma yapılmasını istedi (2013) 4 büyük denetim firmasının pazarın büyük bölümüne sahip olmasının denetim kalitesinin düşürüp düşürmediği araştırıldı (dar kapsamlı)  En yüksek Pazar payı kaliteden olur.  Rekabet eksikliği denetim kalitesini etkilememektedir.  Düşük kalitede hizmet veren şirketler piyasada bazrınamaz ve pazar daralır rekabet azalır.  Rekabet arttıkça kalite düşer…(Hermanson ve diğerleri, 2003, s.5) Volkan Demir

7 Rekabet ve Kalite İlişkisi Üzerine Literatür  Rekabet-Ücret ilişkisi (Swanquist ve Whited, 2015) Danışmanlık hizmetlerinde hizmet farklılaşması olduğundan fiyat rekabeti azdır. Denetimde (kurallar, standartlar vs) ise rekabet daha fazladır. Gelir düşüşü, maliyet azaltımı ile dengelenmeye çalışılır. Maliyet kısıtlaması tehlikelidir! (prosedürler! adam/saat!) Müşteri şikayetleri iş kaybına neden olur. Volkan Demir

8 Rekabet ve Kalite İlişkisi Üzerine Literatür  Fiyat düşürmenin etkisi (Newton ve diğerleri, 2013, s.35) Çok sayıda yerel firma ve az sayıda ulusal firmalar 1. Etkisi Ortaya çıkan gelir azalışını dengelemek için büyük firmalar küçük firmaların müşterileri için stratejiler geliştireceklerdir. Büyük firmaların ekonomik güçleri ve bağlantıları nedeniyle pazarlama faaliyetleri sonucu küçük firmaların müşterilerini alacaklardır. Müşterilerini kaybeden küçük firmalar kapanacak ya da birleşeceklerdir. Büyükler daha büyük olacaktır. 2. Etkisi Firmalar kaliteli hizmet yerine daha az maliyet gerektiren hizmet vermeye yönelebilmektedir. Sonuç olarak rekabet azaldıkça hizmet kalitesi düşmektedir! İdeal durum ise karlılığın yüsek kaliteli hizmet vermenin sonucu olmasıdır. Volkan Demir

9 MUHASEBE MESLEĞİNDE REKABET VE KALİTE ÜZERİNE ARAŞTIRMA -Araştırma için Pilot Çalışma (Demir,V; Pamuksuz, İ : 2016)  Araştırma öncesi bir pilot çalışma yapılmıştır.  Araştırmaya girdi sağlayacak hipotezlerin saptanması için, yüz yüze görüşme tekniği ile mülakatlar yapılmıştır.  Vergi ve Danışmanlık  Bağımsız Denetim şirketlerinden; Büyük şirketler ile (Tüm hizmetleri veren, uluslararası) Küçük ve Orta Ölçekli şirketler  Yeni TTK sonrası kurulmuş  Ortakların mevcut SMMM ya da YMM işleri var birleşmişler  Görece ciroları daha az Volkan Demir

10 Muhasebe Mesleğinde Rekabet ve Kalite Analizi Vergi ve Danışmanlık Hizmetlerinde…  Vergi ve tasdikte ücret sorun!  Danışmanlık (özellikli konular) da sorun değil! İş dünyasının kaliteyi ikinci planda düşünmesi, ucuz hizmet almak istemesi!  Danışmanlık işlerinde şirket faydayı kısa sürede hissediyor!  Bu nedenle vergi ve tasdik işlerine göre ücret daha az sorun! Volkan Demir

11 BAĞIMSIZ DENETİM SONUÇ VE ÖNERİLER “Kamu yararını ilgilendiren kuruluşlar (KAYİK): Halka açık şirketler, bankalar, sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, finansal kiralama şirketleri, varlık yönetim şirketleri, emeklilik fonları, ihraççılar ve sermaye piyasası kurumları ile faaliyet alanları, işlem hacimleri, istihdam ettikleri çalışan sayısı ve benzeri ölçütlere göre önemli ölçüde kamuoyunu ilgilendirdiği için Kurum tarafından bu kapsamda değerlendirilen kuruluşları ifade eder.” şeklinde tanımlanmıştır. Denetim yapmaya yetkililer MADDE 11...... (3) KAYİK’lerin ve faaliyet alanları, işletme büyüklükleri, çalışan sayısı ve benzeri ölçütlere göre Kurumca belirlenen işletmelerin denetimi yalnızca denetim kuruluşları tarafından, diğerlerinin denetimi ise denetim kuruluşları veya denetçiler tarafından yapılır. Volkan Demir Kayik Dahil Kayik Hariç Şahıs Denetçiler

12 SONUÇ VE ÖNERİLER YÖNETMELİK TASLAĞI Ücret tarifesi MADDE 29 – (1) Denetim hizmetlerinde Kurum tarafından belirlenen yıllık u ̈ cret tarifesine uyulması zorunludur. (2) Kurum, deg ̆ is ̧ ik is ̧ letme bu ̈ yu ̈ klu ̈ kleri, sekto ̈ rler ve ka ̂ r amacı gu ̈ tmeyen kurulus ̧ lar itibarıyla ayrı ayrı veya topluca farklı u ̈ cret tarifesi belirlemeye yetkilidir. (3) U ̈ cret tarifesinin belirlenmedig ̆ i durumlarda, yılbas ̧ ından itibaren gec ̧ erli olmak u ̈ zere o ̈ nceki yılda uygulanan u ̈ cret tutarlarının Maliye Bakanlıg ̆ ınca o yıl ic ̧ in tespit ve ilan olunan yeniden deg ̆ erleme oranında artırılması suretiyle bulunacak tutarlar uygulanır. Bu suretle hesaplanan tutarların on Tu ̈ rk Lirasına kadarki kesirleri dikkate alınmaz. YAYINLANAN YÖNETMELİK Ücret tarifesi MADDE 32 – (1) Denetim ücreti, denetimin bağımsızlığını, tarafsızlığını ve kalitesini sağlayacak şekilde belirlenir. Denetlenen işletmeye ilgili mevzuat uyarınca izin verilen hizmetlerin sağlanması durumunda denetim ücreti bundan etkilenmez. (2) Denetim hizmetleri için Kurum tarafından ilgili yıl için ücret tarifeleri belirlenebilir. (3) Ücret tarifesinin belirlenmemiş olduğu yıllarda, yılbaşından itibaren geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan ücret tutarlarının Maliye Bakanlığınca o yıl için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle bulunacak tutarlar uygulanır. Volkan Demir

13 SONUÇ VE ÖNERİLER Asgari Ücret Tarifesi 2016:Resmi Gazete 10. SPK ve diğer kuruluşlarca yaptırılacak muhasebe denetim işlemlerinde 96 saate kadar standart saat ücreti (236 TL/saat) olarak uygulanır. 96 saatten sonrası için; standart saat ücretinin % 50’sinden az olmamak üzere ilgililerce serbestçe saptanır. Söz konusu denetim sözleşmeleri yıllık denetimlerde 96 saatten, sınırlı ara denetimlerde 32 saatten, yatırım fonları ve diğer özel denetimlerde ise 48 saatten az bir süreyi kapsayamaz. 2016 yılı için; asgari 236 TL/saat x 96 saat= 22.656 TL (KDV Hariç) İlk defa denetlenecek şirketler; yaklaşık 250 saat ! (59.000 TL) Faaliyetleri itibariyle şirketler; turizm, sanayi, zincir marketler….! Volkan Demir

14 SONUÇ VE ÖNERİLER  Mesleki işlerin karmaşıklığı ve bürokrasi verimliliği azaltıyor mu?  Fortune 500 araştırması (bilgiye dayalı işler) Toplam çalışan 9 milyon kişi İş süreçleri karmaşıklığı ve iş bürokrasisine maruz kalan çalışan sayısı 3.6 milyon kişi İş süreçleri karmaşıklığı ve iş bürokrasisinin maliyeti 180 milyar USD Bilgiye dayalı işlerde çalışanların zamanlarının 1/3’ü süreç karmaşıklığı nedeniyle kayıp haline geliyor Şirketlerin toplam kazançları içindeki payı ise %14 Volkan Demir

15 ÖNERİLER  Tarafların birlikte hareket etmesi Kamu yararı ilkesi!  Mesleki saygınlık için eylem planı… Medya, yapımcılar, kamu, meslek kuruluşları...  İş dünyası ile daha fazla iletişim… Volkan Demir

16 Teşekkürler… vdemir@gsu.edu.tr Volkan Demir