HASEN | HAZAR STRATEGY INSTITUTE Emin Emrah DANIŞ KÜRESEL PETROL PİYASALARI VE FİYATLARI ANLAMAK.

... konulu sunumlar: "HASEN | HAZAR STRATEGY INSTITUTE Emin Emrah DANIŞ KÜRESEL PETROL PİYASALARI VE FİYATLARI ANLAMAK."— Sunum transkripti:

1 HASEN | HAZAR STRATEGY INSTITUTE Emin Emrah DANIŞ KÜRESEL PETROL PİYASALARI VE FİYATLARI ANLAMAK

2 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 01 Petrol, Yüzde 33’lük payı ile dünya birincil enerji tüketiminde yüksek paya sahip enerji kaynağı durumundadır.

3 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 02

4 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 03

5 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 04

6 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 05

7 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 06

8 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 07 Yıllık ortalama fiyatı 2011’de 111,26 dolar/varil olan brent petrol, 2014 Haziran ortasından itibaren hızlı bir düşüş kaydetmiş ve 2014’te yıllık ortalama fiyatı 98,97 dolar/varile, 2014 yılı sonundaki fiyatı ise 57,33 dolar/varile gerilemiştir. Fiyatlarda sert düşüşlerin yaşandığı süreç 2015 yılında da devam etmiş ve yıllık ortalama fiyat 52,32 dolar/varile düşmüştür. Haziran 2014-Ocak 2016 dönemindeki toplam değer kaybı ise %75’e çıkmıştır.

9 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 08 2015’de Küresel Petrol Sondajları Yüzde 53 Düştü 2015 yılında dünya genelinde açılan ortalama petrol kuyusu sayısı %53,1’lik düşüşle 2337 adede gerilemiştir. 2014 yılında ise bu rakam 3578 adetti. Son 5 yılda açılan kuyu ortalaması ise 3262 adet oldu. Kuyu sayılarında en büyük düşüşün ABD’de yaşandığı görülmektedir. 2014 yılında ABD’de açılan ortalama kuyu sayısı 1862 adet iken 2015 yılında %47,5’lik düşüşle 977’ye geriledi. Kanada’da açılan ortalama kuyu sayısı ise 2015’te bir önceki yıla göre %49,2’lik düşüşle 193’e geriledi.

10 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 09 Avrupa’da 2015’te açılan ortalama kuyu sayısı bir önceki yıla göre %19,3’lük düşüşle 117’ye, Asya Pasifik’te %13,4 azalışla 220’ye, Afrika’da %20,9’luk düşüşle 106’ya ve Latin Amerika’da %19,6’lık gerileme ile 319’a indi.

11 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 10 Düşük petrol fiyatlarının uzun süre devam edeceği varsayımı altında yaptığı düşük fiyat senaryosuna göre ise düşük petrol fiyatlarının talep üzerindeki uyarıcı etkisiyle birlikte; Petrol talebinin 2020’de 97 milyon varil/gün, 2040 yılında ise 107,2 milyon varil/güne yükseleceği öngörülmektedir. Küresel petrol arzının ise 2020’de 95,3 milyon varil/gün, 2040 yılında ise 103,5 milyon varil/gün seviyesine çıkacağı beklenmektedir.

12 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 11 Düşük petrol fiyatlarının uzun süre devam edeceği varsayımı altında yaptığı düşük fiyat senaryosuna göre ise düşük petrol fiyatlarının talep üzerindeki uyarıcı etkisiyle birlikte; talebin 2020’de 97 milyon varil/gün, 2040 yılında ise 107,2 milyon varil/güne yükseleceği öngörülmektedir. Küresel petrol arzının ise 2020’de 95,3 milyon varil/gün, 2040 yılında ise 103,5 milyon varil/gün seviyesine çıkacağı beklenmektedir.

13 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 12 Düşük petrol fiyatları nedeniyle yarıdan fazlası derin deniz (offshore) olan petrol ve gaz projesinin nihai yatırım kararının ertelendiği ya da durdurulduğu görülmektedir. Petrol fiyatlarında düşüşün başladığı 2014 yılı ortasından 2015 yılı sonuna kadar 380 milyar dolar değerinde 27 milyar varil petrol eşdeğer rezerv karşılığı olan toplam 68 adet büyük ölçekli yatırım ertelenmiştir.

14 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 13 Ertelenen bu yatırımlarının 170 milyar dolarlık bölümü 2016-2020 yılları arasında yapılması planlanan yatırımlardan oluşmaktadır. Söz konusu projelerin 2017 sonrasına ötelenmesi nedeniyle petrol fiyatlarının 60 dolar/varil seviyesinin üzerine çıkması gerektiği ve bu projelerden en erken üretimin 2020-2023 arasında yapılabileceği değerlendirilmektedir. Projelerin ötelenmesinden dolayı üretimde yaşanacak ertelemenin 2021’de üretimde 1,5 milyon varil/gün, 2025’te ise 2,9 milyon varil/gün seviyesine çıkacağı öngörülmektedir.

15 HAZAR STRATEGY INSTITUTE (HASEN) www.hazar.org HASEN HAKKINDA 14 Doğası gereği enerji yatırımları uzun vadeli, yüksek maliyetli ve riskli yatırımlardır. Enerji projelerinde 1-4 yıl kısa, 5-10 yıl orta, 10-30 yıl ise uzun vade olarak tanımlanmaktadır. Petrol yatırımlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan zaman ve bu yatırımların finansmanının sağlanması için gerekli koşullar, kreditör kuruluşların finansman sağlayacakları projelerin değerlemesinde daha seçici davranmasına yol açmaktadır. Buna ek olarak daralan likidite imkanları gibi yatırımlar üzerindeki temel belirleyici durumundaki faktörler nedeniyle önümüzdeki 10 yılda petrol talebinde yaşanacak artışın karşılanması için gerekli üretim yatırımlarının ciddi riskler ile karşı karşıya kaldığı görülmektedir.