2010 YILI BÜTÇE SUNUŞ KONUŞMASI (TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu) Mehmet ŞİMŞEK Maliye Bakanı 26 Ekim 2009.

... konulu sunumlar: "2010 YILI BÜTÇE SUNUŞ KONUŞMASI (TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu) Mehmet ŞİMŞEK Maliye Bakanı 26 Ekim 2009."— Sunum transkripti:

1 2010 YILI BÜTÇE SUNUŞ KONUŞMASI (TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu) Mehmet ŞİMŞEK Maliye Bakanı 26 Ekim 2009

2 2 ABD’de Kredi Koşulları (% Değişim ) Kaynak: ABD Merkez Bankası (FED)

3 3 Avrupa’da Kredi Koşulları (% Değişim) Kaynak: Avrupa Merkez Bankası (ECB)

4 4 Küresel Büyüme Oranları (%) Kaynak:IMF

5 5 Reel Büyüme Oranları (%) Kaynak: IMF, TÜİK

6 6 Kaynak: IMF Dünya Ticareti (Yıllık % Değişim)

7 7 Tüketici Fiyatları Enflasyonu Kaynak: IMF

8 8 Çekirdek Enflasyon Kaynak: IMF

9 9 Bazı Gelişmekte Olan Ülkelerde TÜFE (%) Kaynak: IMF

10 10 Çıktı Açığı Kaynak: IMF

11 11 Türkiye’de Çıktı Açığı (%) Kaynak: TCMB

12 12 Emtia Fiyat Endeksi (Ocak 2003=100) Kaynak: IMF

13 13 Emtia Fiyatları (Yıllık % Değişim) Kaynak:IMF

14 14 İşsizlik Oranları (%) Kaynak:IMF, OECD, EIU

15 15 Yoksulluk Görünümü (Günlük 1,25 Doların Altında Geliri Olanlar, 2008, %) * 2007, günlük geliri 2,15 doların altında olanlar Kaynak: Dünya Bankası, TÜİK Türkiye (%) 20022007 ≤ 1 $ 0,2 0,2 0,0 0,0 ≤ 2,15 $ 3,0 3,0 0,6 0,6 ≤ 4,3 $ 30,3 9,5 9,5

16 16 Bazı Ülkelerde Bütçe Dengesi/GSYH (%, 2008-2009) Kaynak: IMF

17 17 Kaynak: Eurostat, IMF, EC Borç Stoku / GSYH (%)

18 18 Gelişmekte Olan Ülkelere Net Finansal Akım (Milyar Dolar) Kaynak: IMF

19 19 Oynaklık Endeksi VIX Kaynak: Reuters

20 20 Küresel Risk İştahı Endeksi Kaynak: TCMB

21 21 3 Ay Vadeli LIBOR Faiz Oranı ile 3 Ay Vadeli ABD Hazine Bonosu Getirisi Arasındaki Fark (TED Spread) (2 Ocak 2007 – 13 Ekim 2009, baz puan) Kaynak: TCMB

22 22 Küresel Satın Alma Yöneticileri Endeksi ve Öncü Göstergeler (Ocak 2004 – Eylül 2009) Kaynak: TCMB

23 23 Baltık Kuru Yük Taşımacılık Endeksi (Ocak 2002–Ekim 2009) Kaynak: Reuters

24 Türkiye’de GSYH Büyüme Oranları (%, Yıllar İtibarıyla) 24 Kaynak: TÜİK

25 Dünya GSYH’si İçindeki Payı (Satınalma Gücü Paritesine Göre, %) 25 Kaynak: IMF

26 Merkezi Yönetim Bütçe Açığı/GSYH (%) 26

27 Merkezi Yönetim Faiz Giderleri/GSYH (%) 27

28 Kamu Kesimi Borçlanma Gereği/GSYH (%) 28 Kaynak: DPT

29 AB Tanımlı Borç Stoku/GSYH (%) 29 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

30 Kamu Kesimi Net Borç Stoku/GSYH (%) 30 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

31 Türkiye’de Enflasyon Gelişmeleri (1980 – 2008) 31 Kaynak: TÜİK, TCMB

32 32 Stok Değişiminin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya Katkısı (Puan) 32 Kaynak: Kaynak: TÜİK

33 33 Özel Sektörün Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya Katkısı (Puan) Kaynak: TÜİK

34 Firmaların Toplam Borçlarının Öz Kaynaklara Oranı ve Faiz Ödeme Gücü (%) 34 Kaynak:TCMB

35 Özel Sektör Döviz Pozisyonu (Milyar Dolar) 35 Kaynak: TCMB

36 Güven Endekslerindeki Gelişmeler 36 Kaynak:TCMB

37 Türkiye’de İşsizlik Oranları (%) Not: 2004 sonrası yıllık veriler TÜİK tarafından yeni nüfus projeksiyonlarına göre revize edilmiştir. Kaynak: TÜİK 37

38 38 İstihdamın Sektörel Dağılımı (%) 38 Kaynak: TÜİK

39 Eğitim Durumuna Göre İşsizliğin Dağılımı (2008 Yılı, %) 39 Kaynak: TÜİK

40 İşsizlik Sigortasından Faydalananların Sayısı 40 Kaynak: İŞKUR

41 Gerçekleşen Enflasyon ve Yılsonu Enflasyon Hedefleri (Ocak 2002 – Eylül 2009, %) 41 Kaynak: TÜİK, TCMB

42 42 Gıda, Enerji ve Çekirdek Enflasyon (Ocak 2004 – Eylül 2009, Yıllık % Değişim) 42

43 Türkiye’nin Dış Ticareti (Milyar Dolar) 43 Kaynak: TÜİK

44 Ülkeler İtibarıyla İhracat (2003-2008 Yıllık Ortalama Artış, %) 44 Kaynak: WTO

45 Dünya Ticaretinde Türkiye’nin Payı (%) 45 Kaynak: WTO

46 İhracat (Ocak-Ağustos 2009, Değişim, %) 46 Kaynak: Reuters

47 İhracat Kompozisyon Değişimi (Paylar, %) 47 Kaynak: TÜİK

48 Yıllık 1 Milyar Doların Üzerinde İhracat Yapılan Ülke Sayısı 48 Kaynak: TÜİK

49 Turizm Gelirleri (Milyar Dolar) 49 Kaynak: TCMB

50 Cari İşlemler Dengesi (Milyar Dolar) 50 Kaynak: TCMB

51 Enerji Fiyatları ve Cari Açık (%) 51 Kaynak: TÜİK, TCMB

52 Enerji İthalatı (Milyar Dolar) Kaynak : TÜİK 52

53 Merkez Bankası Döviz Rezervleri (Milyar Dolar) 53 * 16 Ekim 2009 İtibarıyla Kaynak: TCMB

54 54 Kısa Vadeli Borçların MB Rezervlerine Oranı (%) 54 Not: 2009 yılına ait veri, Haziran ayı itibarıyladır. Kaynak: TCMB

55 En Çok Doğrudan Yatırım Çeken Ülkeler Sıralaması YılTürkiye’nin Sıralamadaki Yeri Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi (Milyar Dolar) 2000511,0 2001373,4 2002511,1 2003481,7 2004382,8 20052210,0 20061820,2 20072522,0 20082018,3 55 Kaynak:UNCTAD

56 Risk Primindeki Değişim (EMBI+Endeksi) (12.9.2008-16.10.2009) 56 Kaynak: JP Morgan

57 Risk Primindeki Değişim (EMBI+Endeksi) (10.07.2007-16.10.2009) 57 Kaynak: JP Morgan

58 Türk Tahvillerinin Uluslararası Piyasalardaki Getiri Farkı (10.07.2007-16.10.2009) 58 Kaynak: JP Morgan

59 59 Seçilmiş Ülke Politika Faizleri (%) *Türkiye verisi 2009 yılı Ekim ayı itibarıyladır. Kaynak: Ülke Merkez Bankaları 59

60 60 Seçilmiş Ülke Politika Faiz İndirimleri (Ekim 2008’den itibaren) 60 Kaynak: Ülke Merkez Bankaları

61 Sermaye Yeterlilik Oranı (%) Operasyonel risk dahil 61 Kaynak: BDDK

62 Seçilmiş Ülkelerde Sermaye Yeterlilik Oranı* (% ) *Türkiye verisi 2009 yılı Ağustos ayı itibarıyladır. Kaynak : TCMB, IMF 62

63 Kredilerin Takibe Dönüşüm Oranı (%) 63 Kaynak: BDDK

64 Serbest Sermaye*/ Özkaynak (%) * Serbest Sermaye = Toplam Sermaye – (Sabit Varlıklar + İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Ortak Teşebbüs) Kaynak : BDDK 64

65 Kredilerin Toplam Varlıklara Oranı (%) 65 Kaynak: BDDK

66 Hanehalkı Yükümlülükleri/GSYH (%, 2007) 66 Kaynak: TCMB, Avrupa Merkez Bankası

67 67 Maliye Politikası Hedefleri-1 67

68 68 Maliye Politikası Hedefleri-2 68

69 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Yıl Sonu Gerçekleşme Tahmini (Milyon TL) 69

70 Makroekonomik Göstergeler 2009 GERÇEKLEŞME TAHMİNİ 2010 OVP GSYH (Milyon TL)946.6781.028.802 BÜYÜME (%)-6,03,5 GSYH DEFLATÖRÜ (%)6,05,0 TÜFE (Yıl Sonu %)5,95,3 İTHALAT (CIF) (Milyar ABD $)134,0153,0 İHRACAT (FOB) (Milyar ABD $)98,5107,5 70

71 71 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesinin Temel Özellikleri-1 71

72 72 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesinin Temel Özellikleri-2 72

73 2010 Merkezi Yönetim Bütçe Tasarısı (Milyon TL) 73

74 Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi ve Faiz Dışı Denge Hedefleri (%) 74

75 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Giderleri (Milyon TL) 75

76 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri (Milyon TL) 76

77 2010 Yılı Vergi Gelirleri (Milyon TL) 77

78 Yapısal Reform Öncelikleri-1 78

79 Yapısal Reform Öncelikleri-2 79

80 Kurum Kazançları Üzerindeki Vergi Yükü* (%, 2009) OECD Ortalama: 41,4 *Kurum Kazançları Üzerindeki Vergi Yükü: Kurum kazançları üzerindeki kurumlar vergisi yükü ile dağıtılan kurum kazançları üzerindeki gelir vergisi yükünün toplamından oluşmaktadır. Kaynak :OECD 80

81 OECD Ülkelerinde Kurumlar Vergisi Oranları (%, 2009) 81 Kaynak:OECD

82 OECD Ülkelerinde Gelir Vergisi En Üst Dilim Oranları (%, 2008) 82 Kaynak: OECD

83 Gelir ve Kazanç Üzerinden Alınan Vergiler/GSYH (%, 2007) 83 Kaynak: OECD

84 İstihdam Üzerindeki Vergi Yükü (Evli ve 2 Çocuklu, Tek Çalışan, Ortalama Kazanç, %) 84 Kaynak: OECD

85 OECD Ülkelerinde Sosyal Güvenlik Primleri Dahil Dolaylı Vergi Gelirleri (Toplam Vergi Gelirleri İçindeki Payı, 2006,%) * 2008 yılı rakamıdır. Kaynak: OECD 85

86 OECD Ülkelerinde Sosyal Güvenlik Primleri Hariç Dolaylı Vergi Gelirleri (Toplam Vergi Gelirleri İçindeki Payı, 2006,%) * 2008 yılı rakamıdır. Kaynak: OECD 86