Z İ H İ N ENGELL İ LERE OYUN VE Ş ARKI Ö Ğ RET İ M İ Oyun Türleri ve Oyun Türleri İ çin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri Çocuk Oyun Alanları Oyuncak Seçimi.

... konulu sunumlar: "Z İ H İ N ENGELL İ LERE OYUN VE Ş ARKI Ö Ğ RET İ M İ Oyun Türleri ve Oyun Türleri İ çin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri Çocuk Oyun Alanları Oyuncak Seçimi."— Sunum transkripti:

1 Z İ H İ N ENGELL İ LERE OYUN VE Ş ARKI Ö Ğ RET İ M İ Oyun Türleri ve Oyun Türleri İ çin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri Çocuk Oyun Alanları Oyuncak Seçimi

2 OYUN TÜRLERİ VE OYUN TÜRLERİ İÇİN GEREKLİ OLAN MALZEMELER 1.Araştırıcı ve manipülatif oyunlar 2.Yapı ve inşa oyunları 3.Doğa malzemeleri ile oyun 4.Hayali oyunlar 5.Kurallı oyunlar Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

3 1. Araştırıcı ve Manipülatif Oyunlar Manipülatif oyun; çocukların elleri ve parmaklarını kullanarak, nesneler üzerinde parmakları ile her türlü değişikliği yaptığı nesneler ile oynanan oyundur. Örneğin; inşa oyununda kullanılan blokların oynamak için raflardan alınması, oyun bittiğinde yerlerine kaldırılması birer manipülasyon işlemidir. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

4 Örneğin; su oyunu sırasında kullanılan oyuncaklar, vecilik oyunu sırasında kullanılan ayakkabılar, şapkalar, tencereler, tabaklar çocuklar tarafından sürekli ellenmekte, incelenmekte, manipmpüle edilmektedir. Böylece çocuklar küçük kaslarını kullanmaktadırlar. Çeşitli eşyaları, oyuncakları açıp kapadıkça, çevirdikçe, ipe dizdikçe ya da küçük parçaları yerlerine yerleştirdikçe, o nesne üzerindeki kontrolü arttığı gibi, el-göz koordinasyonunu geliştirmek için de fırsatlar doğmaktadır. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 1. Araştırıcı ve Manipülatif Oyunlar

5 2-3 yaşındaki çocuklar nesneleri iç içe koyup çıkarmaktan hoşlanırlar. Yine bir sepet sandık ya da çekmece içinde saklama ve yarı açık durarak içindekileri çocukların görmelerine fırsat verilen bu nesneler her şey olabilir: Farklı boylarda kaplar ve kapaklar, Yün yumakları Pinpon topları Küçük tahta küpler, tahta mandallar vb. gündelik eşyalar Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 1. Araştırıcı ve Manipülatif Oyunlar

6 Eşleştirme oyuncakları: Şekil ya da renk eşleştirme ilkesine göre hazırlanan malzemeler düşünülebilir. Karton, süngeler, kalemler, legolar vb. Şekil, renk ya da nesne eşleştirmelerinin yapıldığı küçük ve büyü boylarda çeşitli çocuk dominoları ve diğer benzeri masa etkinliklerinde kullanılan oyuncaklar diğer gelişim alanlarını desteklediği gibi manipülatf oyunlar için de kullanılır. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 1. Araştırıcı ve Manipülatif Oyunlar

7 Puzzle’lar okulöncesi kurumlarında en çok kullanılan manipülatif oyun malzemelerdendir. Çocuğun gelişim düzeyine uygun olarak kolaydan zora çok değişik düzeylerde yap-bozlar bulunabilir. Oyun hamuru, seramik çamuru, kum vb. yoğurulabilir malzemeler de araştırıcı ve manipülatif oyunlara çok uygundur. Bu tür malzemeler, çocuğa pek çok davranışı yapmasına fırsat verir. Örneğin, oyun hamurunu ezme, parmakları arasında sıkıştırma, üstünde iz yapma gibi davranışlar küçük ve büyük kas gelişimini destekler. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 1. Araştırıcı ve Manipülatif Oyunlar

8 2. Yapı-İnşa Oyunları Yapı-inşa oyunları zihinsel oyun basamaklarında ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Bu bölümde sadece bu oyun türünde kullanılan araç-gereçler konusunda bilgi verilmiştir. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

9 Yapı-İnşa Oyunları İçin Gerekli Malzeme, Araç ve Oyuncaklar Yapım ve inşaat için kullanılabilecek, iç içe geçen tahta ya da diğer maddelerden yapılmış her tür büyük ve küçük bloklar, oyuncaklar, tuğlalar. Ayrıca silindir, kare, üçgen şekillerinden oluşan bloklar. Her boy legolar vb. inşaat oyunları. Küçük arabalar, gemiler, oyuncak bebekler vb. Oyuncak vida-çekiç gibi araçlar Küçük ve büyük kutular, ambalaj kartonları, kapaklar, bu amaç için biriktirilmiş çeşitli nesneler Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 2. Yapı-İnşa Oyunları

10 3. Doğa Malzemeleri ile Oyun Deniz kenarında çocukları izlemiş olan herkes, çocukların kum ve su ile oynarken ne derecede ilgili ve kendini vermiş olduklarını bilir. Kum ve vb doğa malzemeleri ile oynamak çocukların çok hoşuna gider. İstedikleri şekilleri vermeyi denerler, yaptıklarını da bozmak ve yıkmak özgürlüğüne sahiptirler. Doğa malzemeleri ile oyunun sınıf ortamında da kullanımı önerilmektedir. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

11 Duyulara dayalı, keşif yapmaya fırsat verecek, düşsel yaratıcılığı geliştirecek her tür ve çeşitlilikte doğa malzemeleri sınıf ortamında kullanılabilir. Doğa malzemelerinin hepsi aynı anda sınıfta yer almayabilir. Haftalık program içinde malzemelerde değişiklik yapılarak etkinlikler sunulabilir. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 3. Doğa Malzemeleri ile Oyun

12 Doğa Malzemeleri İle Oyun İçin Gerekli Malzeme, Araç ve Oyuncaklar Islak ve kuru kum, kumu koymak için geniş bir kum teknesi, Su; ılık//sıcak su, soğuk su, gıda boyası ile renklendirilmiş su, köpüklü su, su tenekesi Çamur, seramik çamuru, oyun hamuru Tahta Deniz kabukları, taşlar, mantar tıpa Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 3. Doğa Malzemeleri ile Oyun

13 Doldurma, boşaltma gibi hacim kavramlarına ve ölçümlerine fırsat sağlamak üzere çeşitli boylarda kaplar ve kovalar, Kürek, tırmık, tarak, çeşitli kalıplar, her türlü şekil ve boyutlarda delikli ve deliksiz kaplar, elek ve süzgeç Kayık, tekne, yüzen hayvanlar gibi batan ve su sütünde yüzen çeşitli malzemeler Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 3. Doğa Malzemeleri ile Oyun

14 Çamur ve hamur için araçlar, oklava, merdane ve kalıplar Ünite etkinliklerinde kullanılan meyveler ve sebzeler, kuru yapraklar, çiçekler vb Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 3. Doğa Malzemeleri ile Oyun

15 4. Hayali Oyunlar Okulöncesi eğitim alanında çalışan uzmanlar, çocukların zihinsel becerilerinin, sosyal becerilerinin, dil ve özellikle de yaratıcılıklarının gelişimini desteklemede en etkin yolun hayal gücü, hayalde ve düşüncede simgeler (semboller) yaratmak olduğunu kabul etmektedirler. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

16 Hayali Oyunlarda Çocukların Sevdikleri Roller ve Etkinlikler a.Aile içindeki rolleri oynayabilirler: Örneğin anne, baba ya da kardeş olurlar. b.Bir iş ya da eylemle ilgili olan roller seçerler: Örneğin şoför otobüs kullanır, bebekler biberondan süt içer. c.Mesleklerle ilgili karakter rolleri oynayabilirler: Ev ortamından sonraki aşamada doktorculuk, itfaiyecilik gibi çocuğu çevresinde tanışık olduğu meslekler ve sosyal yaşamlar konu olarak işlenir. d.Bilinen hikaye, televizyon ya da sinema film karakterlerini oynamak isteyebilirler: Örneğin pamuk prenses, superman olurlar. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

17 Kılık Değiştirme ve Karakter Rolü Oynama Örnekleri İTFAİYECİ Araç-Gereçler: İtfaiyeci ceketi (Eski bir siyah ceket ya da yağmurluk kullanılabilir) İtfaiyeci botu (kar botlar, lastik botlar vb) Yangın şapkası, kemer, itfaiyeci arması, baltası ve telsizi (plastik oyuncak seti kullanılabilir) Yangın hortumu (atlama ipi ya da bahçe hortumu kullanılabilir) Raflar ve rafların üzerinde oyuncak hayvan maketleri ve bebekler Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

18 Oyun Davranışları:  İtfaiyeci giysilerini giyme (giysileri ve araç-gereçleri tanıtma)  İtfaiyecilerin neler yaptıkları ile ilgili konuşma  İtfaiyecilerle ilgili şarkı söyleme  Yangının olduğu yere gelme  Yangın yerine doğru aracı sürme (sürme ve siren sesini canlandırma)  Suyu püskürtme (yangın hortumundan su püskürtmeyi canlandırma)  Merdivene tırmanma (sandalyeler ya da çocukları boyuna uygun basamaklı merdiven)  Bebekleri ve hayvanları binadan kurtarma (yüksek raflarda bulunan hayvan maketlerini ve bebekleri raflardan alın)  İtfaiye merkezine geri dönme  Giysileri çıkarma ve dinlenme Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

19 Daha Sonraki Oyun Fikirleri: Bir telefonla itfaiye merkezini arama İtfaiye aracını hazırlama Yanan evi hazırlama Yangını keşfetme Yangın alarmını düğmeye basarak haber verme İtfaiyeyi çağırma Giyinme ve itfaiye aracına binme. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

20 Hayali Oyunlar İçin Gerekli Malzeme, Araç ve Oyuncaklar Sınıf içinde hayali oyunlar için ayrıca bir alanın ayrılması gerekir. Gerekli malzemelerin sağlanması yanında ve bu malzemelerin çocuklar tarafından ele alınabilir, kullanılabilir ve daha sonra toplanarak yerlerine kaldırılabilir olması gerekir. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

21 Evcilik köşelerinde, gerçek nesnelerin mümkünse çocukların boylarına uygun olması, ayrıca çeşitli araçlarında bulundurulması oyunun gelişmesine yardımcı olacağı gibi, ev ortamı ile eğitim ortamı arasındaki bağlantıyı da sağlayacaktır. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

22 Hayali oyun kapalı alanda olduğu gibi açık hava oyun alanında da yer alabilir ve ilgili malzeme ve araçlar dışarıya çıkarılabilir. Evcilik köşesi dışında kuaför, inşaat alanı, garaj, hastane gibi diğer hayali oyunlar için gerekli malzemelerin bulundurulması gerekir. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

23 Çok çeşitli küçük ölçekli oyuncaklar: Garaj, arabalar, yol ile ilgili malzemeler, bebek evleri gibi. Kuklalar: Kuklalar çocuğun arkadaşı olabilir, çekingen çocuk için bir aracı olabilir. Ele takılan kuklalar 7 yaştan küçük çocuklar için uygundur. Bu amaçla hazır alınabilir, dikilebilir, eski bir eldivenden ya da çoraptan dönüştürülebilir. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

24 Temsili oyun canlandırmasına olanak verecek türde gündelik çeşitli giysiler bulunmalıdır. Makyaj malzemeleri, peruklar, kravatlar, her boy farklı modellerde ayakkabılar. Kum, bloklar, seramik çamuru, kağıt ve pastel boyalar, renkli boyalar, oyun hamuru ve su gibi yapılandırılmamış, esnek kullanımı olan malzemeler de hayal gücüne ve doğaçlamaya olanak vermesi bakımından kullanışlı olur. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri 4. Hayali Oyunlar

25 5. Kurallı Oyunlar Kurallı oyunlar zihinsel oyun basamaklarında ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

26 Okulöncesi Eğitime Dayalı Günlük Program Örneği: Malzemeler: Büyük ve küçük toplar, Farklı büyüklükte battaniyeler, Çim, Kum, Çamur, Büyük ve küçük taşlar, Kaydırak, Salıncak, Merdiven, Plastik çiçekler Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

27 Gelişim Alanları: I.Kaba Motor: Merdiven inip çıkma Battaniye üzerinde sürünme ve emekleme Taşlarla düz olmayan yüzeyler oluşturma ve üzerinde yürüme Tırmanma II.İnce Motor: Çim ve çiçekleri yerden toplama ve sepetin içine bırakma Top atıp-tutma Plastik çiçekleri ıslatılmış kum içine dikme Islak kumun içinde saklı olan taşları bulma Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

28 III.Öz Bakım: Dışarıya çıkmadan önce ve sonra ceket/süveter giyip çıkarma Kum ve çamurla oynadıktan sonra elleri yıkama IV.Bilişsel Gelişim: Kumun içinde saklı olan nesneleri bulma Boyutlarına göre taşları ayırma Renklerine göre çiçekleri ayırma Battaniyelerle çadır kurma ve salıncak takımı ile çatı oluşturmak V.Sosyal Gelişim: Topu ileri ve geri yuvarlamak için arkadaşını seçme Arkadaşlarını taklit etme Diğer çocuklar ve yetişkinlerle etkileşimde bulunma Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri

29 VI.İletişim Becerileri: Merdiven inip çıkarken ‘’yukarı, aşağı’’ ifadelerini kullanma Salıncakta sallanırken daha yavaş ve daha hızlı kavramlarını vurgulama Salıncak, kaydırak ve topların isimlerini öğrenme Sesli ve sözlü taklit ve talimatları yerine getirme Oyun Türleri ve Oyun Türleri İçin Gerekli Olan Oyun Malzemeleri