BATI CEPHESİ SAVAŞLARI. BATI CEPHESİ: İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalinden hemen sonra kuruldu. Bölgede askeri birliklerin desteği ile Yunanlılara.

... konulu sunumlar: "BATI CEPHESİ SAVAŞLARI. BATI CEPHESİ: İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalinden hemen sonra kuruldu. Bölgede askeri birliklerin desteği ile Yunanlılara."— Sunum transkripti:

1 BATI CEPHESİ SAVAŞLARI

2 BATI CEPHESİ: İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalinden hemen sonra kuruldu. Bölgede askeri birliklerin desteği ile Yunanlılara karşı Kuva-yı Milliye birlikleri kuruldu. Sivas Kongresi’nde Kuva-yı Milliye birliklerinin daha düzenli bir şekilde düşmana karşı mücadele edebilmesi için, Ali Fuat Paşa (Cebesoy) Batı Cephesi komutanlığına getirildi. Kuva-yı Milliye birliklerinin disiplinsizliği üzerine, TBMM, düzenli ordunun kurulmasına karar verdi. İsmet İnönü ve Refet Paşa’ların yoğun çabaları ile Batı cephesinde düzenli ordu kuruldu.

3 A.I. İNÖNÜ SAVAŞI (6-10 Ocak 1921) SEBEPLERİ: SEBEPLERİ: Çerkez Ethem ayaklanmasından yararlanmak Çerkez Ethem ayaklanmasından yararlanmak Ankara’yı ele geçirip TBMM’yi dağıtmak Ankara’yı ele geçirip TBMM’yi dağıtmak Sevr Antlaşması’nı Türk halkına kabul ettirmek Sevr Antlaşması’nı Türk halkına kabul ettirmek İzmir’den sonra Eskişehir’i de alarak ikinci bir üs kurmak istemeleri İzmir’den sonra Eskişehir’i de alarak ikinci bir üs kurmak istemeleri Batı Anadolu ile İstanbul’a giden demiryollarını kontrol etmek istemeleri Batı Anadolu ile İstanbul’a giden demiryollarını kontrol etmek istemeleri

4 TÜRKORDUSUSUBAYASKERTÜFEKHAFİF MAK. TÜF. AĞIR TOP 4178.5006.000184728 47215.81612.50027080072 YUNAN ORDUSU

5

6

7 SONUÇLARI: Düzenli ordunun yaptığı kazandığı ilk savunma savaşıdır. Düzenli ordunun yaptığı kazandığı ilk savunma savaşıdır. Türk ordusunun bir vuruşta dağıtılamayacağını anladılar ve düzenli ordu karşısında ilk yenilgilerini aldılar. Türk ordusunun bir vuruşta dağıtılamayacağını anladılar ve düzenli ordu karşısında ilk yenilgilerini aldılar. Halkın TBMM’ye güveni ve mücadele azmi arttı. Halkın TBMM’ye güveni ve mücadele azmi arttı. Asker kaçakları azalırken, askere alınma işleri hızlandı. Asker kaçakları azalırken, askere alınma işleri hızlandı. Yeni Türk devletinin ilk anayasası olan Teşkilat-ı Esasiye Kabul edilmiştir. Yeni Türk devletinin ilk anayasası olan Teşkilat-ı Esasiye Kabul edilmiştir. İstiklal Marşı kabul edilmiştir. İstiklal Marşı kabul edilmiştir. Düzenli ordunun ilk başarısıdır. Düzenli ordunun ilk başarısıdır.

8 TBMM’NİN DIŞ POLİTİKADA SAYGINLIĞI ARTTI. BUNA BAĞLI OLARAK ; Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması yapıldı. Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması yapıldı. İtilaf devletleri, Anadolu politikalarını yeniden gözden geçirmek için Londra Konferansı’nı topladı. İtilaf devletleri, Anadolu politikalarını yeniden gözden geçirmek için Londra Konferansı’nı topladı. Afganistan ile dostluk antlaşması yapıldı. Afganistan ile dostluk antlaşması yapıldı.

9 LONDRA KONFERANSI (21 ŞUBAT- 11 MART 1921) TOPLANMA SEBEBİ: TBMM ordularının Doğu Anadolu’da Ermenilere karşı zafer kazanması TBMM ordularının Doğu Anadolu’da Ermenilere karşı zafer kazanması Türk halkının güney cephesinde Fransa’ya şiddetle karşı koyması Türk halkının güney cephesinde Fransa’ya şiddetle karşı koyması TBMM’nin kazandığı askeri ve siyasi başarılar karşısında Anadolu politikalarını yeniden gözden geçirip, Sevr Antlaşması’nı biraz değiştirerek Türklere kabul ettirmek TBMM’nin kazandığı askeri ve siyasi başarılar karşısında Anadolu politikalarını yeniden gözden geçirip, Sevr Antlaşması’nı biraz değiştirerek Türklere kabul ettirmek KONFERANSA; OSMANLI DEVLETİ, YUNANİSTAN, İNGİLTERE, FRANSA, İTALYA KATILDI.

10 TBMM HÜKÜMETİ, KONFERANSA DOĞRUDAN DOĞRUYA DAVET EDİLMEDİ. İTİLAF DEVLETLERİ, ANKARA’YI DOĞRUDAN DOĞRUYA TANIMIŞ OLMAMAK İÇİN İSTANBUL HÜKÜMETİ VASITASI İLE ÇAĞIRDILAR. TBMM HÜKÜMETİ, KONFERANSA DOĞRUDAN DOĞRUYA DAVET EDİLMEDİ. İTİLAF DEVLETLERİ, ANKARA’YI DOĞRUDAN DOĞRUYA TANIMIŞ OLMAMAK İÇİN İSTANBUL HÜKÜMETİ VASITASI İLE ÇAĞIRDILAR. MUSTAFA KEMAL, DOĞRUDAN ÇAĞIRILMADAN KONFERANSA KATILMAYACAĞINI BİLDİRDİ. MUSTAFA KEMAL, DOĞRUDAN ÇAĞIRILMADAN KONFERANSA KATILMAYACAĞINI BİLDİRDİ. İTİLAF DEVLETLERİ ADINA İTALYA, TBMM HÜKÜMETİNİ KONFERANSA ÇAĞIRDI. KONFERANSTA TBMM’Nİ BEKİR SAMİ BEY, İSTANBUL HÜKÜMETİ, TEVFİK PAŞA TEMSİL ETTİ. İTİLAF DEVLETLERİ ADINA İTALYA, TBMM HÜKÜMETİNİ KONFERANSA ÇAĞIRDI. KONFERANSTA TBMM’Nİ BEKİR SAMİ BEY, İSTANBUL HÜKÜMETİ, TEVFİK PAŞA TEMSİL ETTİ. İTİLAF DEVLETLERİ, TÜRK TARAFININ ARASINDAKİ ANLAŞMAZLIKTAN YARARLANMA DÜŞÜNCESİNDEYDİ. İTİLAF DEVLETLERİ, TÜRK TARAFININ ARASINDAKİ ANLAŞMAZLIKTAN YARARLANMA DÜŞÜNCESİNDEYDİ. TÜRK MİLLETİ’NİN HAKLI DAVASINI DÜNYAYA DUYURMAK VE TÜRKLER BARIŞA YANAŞMIYOR PROPAGANDASINA ENGEL OLMAK TBMM’NİN KONFERANSTAN BEKLENTİSİDİR. TÜRK MİLLETİ’NİN HAKLI DAVASINI DÜNYAYA DUYURMAK VE TÜRKLER BARIŞA YANAŞMIYOR PROPAGANDASINA ENGEL OLMAK TBMM’NİN KONFERANSTAN BEKLENTİSİDİR. İTİLAF DEVLETLERİ, SEVR ANTLAŞMASINI BİRAZ DEĞİŞTİREREK TÜRKLERE KABUL ETTİRME DÜŞÜNCESİNDEYDİ. İTİLAF DEVLETLERİ, SEVR ANTLAŞMASINI BİRAZ DEĞİŞTİREREK TÜRKLERE KABUL ETTİRME DÜŞÜNCESİNDEYDİ.

11 SONUÇLARI: “TÜRKLER BARIŞA YANAŞMIYOR” PROPAGANDALARI ENGELLENDİ. “TÜRKLER BARIŞA YANAŞMIYOR” PROPAGANDALARI ENGELLENDİ. İTİLAF DEVLETLERİ, TBMM’NİN VARLIĞINI RESMEN TANIDILAR. İTİLAF DEVLETLERİ, TBMM’NİN VARLIĞINI RESMEN TANIDILAR. NOT: KONFERANSIN DAĞILMASINDAN SONRA, BEKİR SAMİ BEY, İNGİLTERE, FRANSA, İTALYA İLE ESİRLERİN KARŞILIKLI İADESİ VE TİCARET KONULARINDA ANTLAŞMALAR YAPTI FAKAT ANTLAŞMALAR, TBMM TARAFINDAN KABUL EDİLMEDİ.

12 AFGANİSTAN İLE DOSTLUK ANTLAŞMASI (1 MART 1921) İki ülke arasındaki tarihi ve kültürel bağlar İki ülke arasındaki tarihi ve kültürel bağlar dostluk antlaşmasına ortam hazırladı. dostluk antlaşmasına ortam hazırladı. Bu antlaşmaya göre; Bu antlaşmaya göre; Türkiye ile Afganistan birbirlerinin bağımsızlıklarını tanıyacak, Türkiye ile Afganistan birbirlerinin bağımsızlıklarını tanıyacak, TBMM kültürel yardım amacıyla Afganistan’a öğretmen ve subay göndermeyi kabul etti. TBMM kültürel yardım amacıyla Afganistan’a öğretmen ve subay göndermeyi kabul etti. NOT: YENİ TÜRK DEVLETİNİ TANIYAN İLK MÜSLÜMAN DEVLET AFGANİSTAN’DIR. NOT: YENİ TÜRK DEVLETİNİ TANIYAN İLK MÜSLÜMAN DEVLET AFGANİSTAN’DIR.

13 MOSKOVA ANTLAŞMASI (16 MART 1921) Türk- Sovyet yakınlaşması gelişme yönündey- ken TBMM’nin Doğu Cephesi’nde Ermeniler ile savaşması Türk- Sovyet ilişkilerini durdurdu. Türk- Sovyet yakınlaşması gelişme yönündey- ken TBMM’nin Doğu Cephesi’nde Ermeniler ile savaşması Türk- Sovyet ilişkilerini durdurdu. TBMM’nin I. İnönü zaferini kazanması, Sovyetler Birliği ile TBMM arasında yakınlaşma başlattı. Bu yakınlaşma Moskova Antlaşması ile sonuçlandı. TBMM’nin I. İnönü zaferini kazanması, Sovyetler Birliği ile TBMM arasında yakınlaşma başlattı. Bu yakınlaşma Moskova Antlaşması ile sonuçlandı.

14 Yapılan Antlaşmaya göre; İki taraftan birinin tanımadığı uluslar arası bir antlaşmayı diğer tarafta tanımayacak. İki taraftan birinin tanımadığı uluslar arası bir antlaşmayı diğer tarafta tanımayacak. Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sı arasında yapılan tüm antlaşmalar geçersiz sayılacak. Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sı arasında yapılan tüm antlaşmalar geçersiz sayılacak. Sovyet Rusya, TBMM’yi ve Misak-ı Milli’yi tanıyacak. Sovyet Rusya, TBMM’yi ve Misak-ı Milli’yi tanıyacak. İki ülke arasında kültürel ve ekonomik işbirliği yapılacak. İki ülke arasında kültürel ve ekonomik işbirliği yapılacak. Sovyet Rusya, Batum’un Gürcistan’a verilmesi şartıyla TBMM Hükümeti’nin Ermenistan ve Gürcistan ile yaptığı antlaşmaları kabul edecekti. Sovyet Rusya, Batum’un Gürcistan’a verilmesi şartıyla TBMM Hükümeti’nin Ermenistan ve Gürcistan ile yaptığı antlaşmaları kabul edecekti.

15 SONUÇLARI: İLK KEZ BATILI VE BÜYÜK BİR DEVLET, TBMM’NİN VARLIĞINI, MİSAK-I MİLLİ’Yİ, KAPİTÜLASYONLARIN KALDIRILDIĞINI KABUL ETTİ. İLK KEZ BATILI VE BÜYÜK BİR DEVLET, TBMM’NİN VARLIĞINI, MİSAK-I MİLLİ’Yİ, KAPİTÜLASYONLARIN KALDIRILDIĞINI KABUL ETTİ. TBMM ULUSLAR ARASI ALANDA, RUSYA’NIN DESTEĞİNİ SAĞLADI. TBMM ULUSLAR ARASI ALANDA, RUSYA’NIN DESTEĞİNİ SAĞLADI. DOĞU SINIRINDA GÜVENLİK SAĞLANDIĞINDAN BURADAKİ BİRLİKLER BATI CEPHESİNE KAYDIRILDI. DOĞU SINIRINDA GÜVENLİK SAĞLANDIĞINDAN BURADAKİ BİRLİKLER BATI CEPHESİNE KAYDIRILDI. TBMM, SİLAH, CEPHANE, ARAÇ, GEREÇ, İLAÇ GİBİ TEMEL İHTİYAÇLARINI SAĞLAMA OLANAĞI BULDU. TBMM, SİLAH, CEPHANE, ARAÇ, GEREÇ, İLAÇ GİBİ TEMEL İHTİYAÇLARINI SAĞLAMA OLANAĞI BULDU. NOT: BATUM’UN GÜRCİSTAN’A BIRAKILMASIYLA MİSAK-I MİLLİ’DEN İLK TAVİZ VERİLMİŞTİR.

16 TEŞKİLAT-I ESASİYE ( 20 Ocak 1921) I. İnönü Zaferinden sonra hazırlanarak yürürlüğe konmuştur. 23 maddeden oluşan özet bir anayasadır. Savaşın zor şartları altında hazırlanmış olmasından dolayı olağanüstü özellikler taşıyan bir anayasadır. I. İnönü Zaferinden sonra hazırlanarak yürürlüğe konmuştur. 23 maddeden oluşan özet bir anayasadır. Savaşın zor şartları altında hazırlanmış olmasından dolayı olağanüstü özellikler taşıyan bir anayasadır. BAŞLICA MADDELERİ: Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Yasama, yürütme ve yargı yetkileri TBMM’ye aittir. Yasama, yürütme ve yargı yetkileri TBMM’ye aittir. Meclis Başkanı aynı zamanda hükümetin de başkanıdır. Meclis Başkanı aynı zamanda hükümetin de başkanıdır. Din ve şeriat işleri TBMM aracılığı ile gerçekleştirilir. Din ve şeriat işleri TBMM aracılığı ile gerçekleştirilir. NOT: 1921 Anayasasında bütün güçlerin kaynağı millettir.Laik bir anayasa özelliği göstermez.

17 1. 1. İtilaf Devletleri, Londra Konferansı’na hem Osmanlı Hükümetini hem de TBMM Hükümetini davet etmişlerdir. İtilaf Devletleri’nin bu iki hükümeti birlikte çağırmalarının amacı aşağıdakilerden hangisidir? A. A. TBMM’yi desteklemek B. B. İki hükümeti uzlaştırmak C. C. İki Hükümet arasındaki görüş ayrılığından yararlanmak D. D. Demokratik bir tutum ortaya koymak ÖRNEK SORULAR

18 CEVAP: C İtilaf Devletleri I. İnönü Savaşı sonrasında yapılan Londra Konferansı’na her iki Türk tarafını da çağırarak aralarındaki çekişmelerden yararlanıp, Yunanlıların toparlanmasına fırsat verip Türk Devleti’ni güç durumda bırakmak istemiştir.

19 2. Çerkez Ethem ve kardeşlerinin TBMM Hükümetine isyan etmesi üzerine, siyasal ve askeri durumu elverişli bulan Yunanlılar Anadolu’yu işgal hareketini hızlandırmışlardır. Bunun üzerine, Yunanlıları durdurma amacıyla yapılmış olan savaş aşağıdakilerden hangisidir? A. Eskişehir- Kütahya Savaşları B. I. İnönü Savaşı C. II. İnönü Savaşı D. Sakarya Meydan Savaşı CEVAP: B

20 3. TBMM Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması’nda; “ Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sı arasında yapılmış olan antlaşmalar geçersizdir.” hükmü yer almaktadır. Bu hükmün antlaşmada yer alması aşağıdakilerden hangisini geçersiz hale getirir? A. Uşi Antlaşması B. Brest- Litovsk Antlaşması C. İstanbul Antlaşması D. Atina Antlaşması

21 CEVAP: B Sovyet Rusya ile Yeni kurulan Türk Devleti’nin kendilerinden evvelki devletleri tanımaması, daha önce yapılmış olan antlaşmaların kabul edilmediğini ortaya koyar.

22 4. TBMM Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında 1921’de imzalanan Moskova Antlaşması’nın başlangıç kısmında “milletlerin kendi geleceğine serbestçe karar verebilmesi” ilkesine yer verilmiştir. Antlaşmaya bu ilkeyi koymakla TBMM ve Sovyet Rusya, aşağıdakilerin hangisi yönünde karşılıklı olarak birbirlerine güvence vermişlerdir? A. Bağımsızlıklarına saygı duyma B. Dünyadaki bloklaşmalar dışında kalma C. Avrupa diplomasisini izleme D. Milletler cemiyetine üye olma

23 CEVAP: A Moskova Antlaşması ile Sovyet Rusya ve Yeni Türk Devleti karşılıklı bağımsızlıklarını tanımışlardır.

24 5. Kurtuluş Savaşı sürecinde, Yeni Türk devleti’nin cephelerdeki başarıları sonunda TBMM, Londra Konferansı’na katılmış fakat konferansın en önemli sonucu Yeni Türk Devleti’nin İtilaf Devletleri tarafından tanınması olmuştur. Bu durum aşağıdaki yargılardan hangisi ile açıklanabilir? A. Tam bağımsızlık, ekonomik ve siyasal bağımsızlık ile mümkündür. B. Askeri başarıları, siyasi başarılar izler. C. Siyasi zaferlerin kalıcılığı, ekonomik zaferlere bağlıdır. D. Ekonomik yönden güçlü devletler, askeri ve siyasi yönden de güçlüdür. 2000-LGS

25 CEVAP: B Yeni kurulan Türk Devleti, işgalci devletlere varlığını kazandığı başarılar ile kabul ettirmiştir.

26 B.II. İNÖNÜ SAVAŞI (26 MART-1 NİSAN 1921) SEBEP: Yunanlıların Ankara’yı alıp TBMM’yi dağıtmak istemesi Yunanlıların Ankara’yı alıp TBMM’yi dağıtmak istemesi Sevr Antlaşmasını, Türk Devleti’ne kabul ettirmek istemesi Sevr Antlaşmasını, Türk Devleti’ne kabul ettirmek istemesi İtilaf Devletlerinin desteğini sürdürme düşünceleri İtilaf Devletlerinin desteğini sürdürme düşünceleri

27

28 TÜRKORDUSU YUNAN ORDUSUKILIÇTÜFEKHAFİF MAK. TÜF. AĞIR TOP 4.43530.10855235102 2.00041.1503.134720220

29 SONUÇLARI: Halkın morali ve TBMM’ye güveni arttı. Halkın morali ve TBMM’ye güveni arttı. Fransa, görüşmelerde bulunmak için, Ankara’ya temsilci gönderdi. Fransa, görüşmelerde bulunmak için, Ankara’ya temsilci gönderdi. İzmir’in Yunanlılara verilmesine kızan İtalyanlar, Türkler’e silahla bir şey kabul ettiremeyeceğini anlayan ilk itilaf devleti oldu ve Anadolu’dan çekilmeye başladı. İzmir’in Yunanlılara verilmesine kızan İtalyanlar, Türkler’e silahla bir şey kabul ettiremeyeceğini anlayan ilk itilaf devleti oldu ve Anadolu’dan çekilmeye başladı.

30 C.KÜTAHYA-ESKİŞEHİR SAVAŞLARI (10-24 TEMMUZ 1921) Yunanlılar II. İnönü Savaşı’ndan sonra Yunanlılar II. İnönü Savaşı’ndan sonra Yunanistan’da genel seferberlik ilan etti. Yunanistan’da genel seferberlik ilan etti. Böylece cephedeki tümenlerinin sayısını ve Böylece cephedeki tümenlerinin sayısını ve gücünü artırdı. gücünü artırdı. Buna karşılık Türk ordusu, genel seferberlik yapılamadığı için, gücünü arttırmak imkanını bulamamıştır. Yunan taarruzu sonucunda, Eskişehir, Afyon ve Kütahya, Yunanlıların eline geçti. Yunan taarruzu sonucunda, Eskişehir, Afyon ve Kütahya, Yunanlıların eline geçti.

31 Mustafa Kemal, ordunun daha fazla yıpranmasını engellemek amacıyla orduya Sakarya’nın doğusuna çekilmesi emrini verdi. Mustafa Kemal, ordunun daha fazla yıpranmasını engellemek amacıyla orduya Sakarya’nın doğusuna çekilmesi emrini verdi. Geri çekilme askeri açıdan gerekli idi. Ordu bir arada bulunacak, takviye ve düzeni için zaman kazanılmış olacak, düşman ordusu ile arada açıklık kalacak ve ordumuzu izlerken üs’lerinde uzaklaşacaktı. Geri çekilme askeri açıdan gerekli idi. Ordu bir arada bulunacak, takviye ve düzeni için zaman kazanılmış olacak, düşman ordusu ile arada açıklık kalacak ve ordumuzu izlerken üs’lerinde uzaklaşacaktı.

32 MUSTAFA KEMAL’İN BAŞKOMUTAN SEÇİLMESİ ( 5 AĞUSTOS 1921) Bazı milletvekilleri, bu durumun ancak, Mustafa Kemal’in ordunun başına geçmesiyle düzeleceğine inanıyorlardı. Bazı milletvekilleri, bu durumun ancak, Mustafa Kemal’in ordunun başına geçmesiyle düzeleceğine inanıyorlardı. Mustafa Kemal, meclis tarafından teklif edilen Başkomutanlığı kabul etti ve meclisin bütün yetkilerinin üç ay süre ile kendisine verilmesini istedi. Bu öneri mecliste kabul edildi ve kanun çıkarıldı. Mustafa Kemal, meclis tarafından teklif edilen Başkomutanlığı kabul etti ve meclisin bütün yetkilerinin üç ay süre ile kendisine verilmesini istedi. Bu öneri mecliste kabul edildi ve kanun çıkarıldı. Böylece Mustafa Kemal, askerlik mesleğine dönerek ordunun başına geçti. Böylece Mustafa Kemal, askerlik mesleğine dönerek ordunun başına geçti.

33 TEKALİF-İ MİLLİYE EMİRLERİ (7-8 AĞUSTOS 1921) Milli mücadelenin başarıya ulaşabilmesi için ordunun silah, cephane ve diğer malzeme ihtiyaçlarının karşılanmasında halktan fedakarlık istendi. Böylece, top yekün bir savaş için hazırlıklara başlandı. Milli mücadelenin başarıya ulaşabilmesi için ordunun silah, cephane ve diğer malzeme ihtiyaçlarının karşılanmasında halktan fedakarlık istendi. Böylece, top yekün bir savaş için hazırlıklara başlandı.

34 TEKALİF-İ MİLLİYE EMİRLERİNE GÖRE: Her aile bir takım çamaşır, bir çift çorap ve bir çift çarık verecektir, Her aile bir takım çamaşır, bir çift çorap ve bir çift çarık verecektir, Tüccarların ve halkın elinde bulunan her türlü giyim ve besin maddelerinin % 40’ına bedeli sonradan ödenmek üzere el konacak, Tüccarların ve halkın elinde bulunan her türlü giyim ve besin maddelerinin % 40’ına bedeli sonradan ödenmek üzere el konacak, Ulaşım aracı olanlar yüz kilometrelik yere savaş malzemesi taşıyacak, Ulaşım aracı olanlar yüz kilometrelik yere savaş malzemesi taşıyacak, Herkes elindeki mevcut silah ve cephaneyi üç gün içinde orduya teslim edecek, Herkes elindeki mevcut silah ve cephaneyi üç gün içinde orduya teslim edecek, Silah yapımı bilen zanaatkarlar ordu hizmetine girecek, Silah yapımı bilen zanaatkarlar ordu hizmetine girecek, Eli silah tutan herkes orduya katılacak. Eli silah tutan herkes orduya katılacak.  Bu yardımların mümkün olan en kısa sürede toplanabilmesi her ilçede bir “Tekalif-i Milliye Komisyonu” kurulacak ve bu komisyonun hızlı çalışabilmesini sağlamak için İSTİKLAL MAHKEMELERİ kurulacak.

35 D.SAKARYA MEYDAN SAVAŞI VE SONUÇLARI (23 AĞUSTOS- 13 EYLÜL 1921) Mustafa Kemal Paşa ve Genel Kurmay Başkanı Fevzi Çakmak Paşa ile birlikte Polatlı’ya gelerek, Başkomutanlık karargahını burada kurdu. Mustafa Kemal Paşa ve Genel Kurmay Başkanı Fevzi Çakmak Paşa ile birlikte Polatlı’ya gelerek, Başkomutanlık karargahını burada kurdu. Türk ordusu, Sakarya ırmağı boyunca kuzeyden güneye doğru 100 kilometrelik bir cephe oluşturmuştu. Türk ordusu, Sakarya ırmağı boyunca kuzeyden güneye doğru 100 kilometrelik bir cephe oluşturmuştu. Yunan ordusunun 23 Ağustos 1921’de Sakarya ırmağının doğusuna geçerek, Türk mevzilerine saldırısıyla savaş başladı. Yunan ordusunun 23 Ağustos 1921’de Sakarya ırmağının doğusuna geçerek, Türk mevzilerine saldırısıyla savaş başladı.

36 Mustafa Kemal Paşa; “Hatt-ı Müdafaa yoktur sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz.” emrini vererek savaşın planını açıklamıştır. Mustafa Kemal Paşa; “Hatt-ı Müdafaa yoktur sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz.” emrini vererek savaşın planını açıklamıştır. Türk ordusu bu plan doğrultusunda Tüm vatan topraklarını savunmaya başladı. Sakarya ırmağının doğusu, savaş sonucunda düşmandan tamamen temizlendi. Türk ordusu bu plan doğrultusunda Tüm vatan topraklarını savunmaya başladı. Sakarya ırmağının doğusu, savaş sonucunda düşmandan tamamen temizlendi.

37 SAKARYA SAVAŞI SIRASINDA CEPHEDE

38

39 ÖNEMİ VE SONUÇLARI: A. İÇ SİYASETTEKİ SONUÇLARI:  II. Viyana bozgunundan beri Avrupa karşısında devam eden gerileyiş sona erdi.  Saldırı gücü kırılan Yunan ordusu savunmaya geçmek zorunda kaldı ve taarruz sırası Türk ordusuna geldi.  TBMM, Mustafa Kemal Paşa’ya “Mareşallik” rütbesi ve “Gazilik” ünvanı verdi.

40 KÜTAHYA-ESKİŞEHİR VE SAKARYA SAVAŞLARI

41 B.DIŞ SİYASETTEKİ SONUÇLARI:  İtalyanlar, Anadolu’yu tamamen boşalttılar.  İngilizler, Yunanlılara askeri yardımı kestiler.  İngiltere, 23 Ekim 1921’de TBMM adına Türk Kızılay başkanı ile imzaladığı sözleşme ile Malta sürgünlerinin bir kısmını serbest bıraktı.  Sovyet Rusya’nın isteği ile Kafkas Cumhuriyetleri ile ( Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan) TBMM Hükümeti arasında Kars Antlaşması imzalandı. ( Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan) TBMM Hükümeti arasında Kars Antlaşması imzalandı. (13 EKİM 1921) (13 EKİM 1921)  Bu antlaşma Moskova Antlaşması’nın tekrarı niteliğindedir.  Bu antlaşma ile doğu sınırımız kesin şeklini almıştır.

42  Fransızlar, İngilizleri Türkiye’ye karşı yalnız bırakarak 20 EKİM 1921’de Ankara Antlaşması’nı imzaladılar ve işgal ettikleri bölgelerden çekildiler. Bu Antlaşmaya göre;  İki taraf arasındaki silahlı mücadele sona erecek  Esirler karşılıklı serbest bırakılacak  Türk ordusu bugünkü Suriye sınırının kuzeyine, Fransız ordusu ise güneyine çekilecek  Hatay ve İskenderun, Fransa’da kalacak fakat bu bölgelerde dili Türkçe olan özel bir yönetim kurulacak.  Caber kalesi Türk toprağı sayılacak ve Türk askeri tarafından korunacak NOT: Bu yörelerin tamamına yakını Türk ve Müslüman olduğu için NOT: Bu yörelerin tamamına yakını Türk ve Müslüman olduğu için bu şekilde bir karar alınmıştır. bu şekilde bir karar alınmıştır.  İtilaf Devletleri, Yunanlılara zaman kazandırmak amacıyla TBMM’ye ateşkes önerilerinde bulundu. NOT :Yapılan öneriler, Sevr antlaşmasının biraz hafifletilmiş şekli olup, bağımsızlık ilkesine ters düştüğü için TBMM tarafından kabul edilmemiştir. NOT :Yapılan öneriler, Sevr antlaşmasının biraz hafifletilmiş şekli olup, bağımsızlık ilkesine ters düştüğü için TBMM tarafından kabul edilmemiştir.

43 ANKARA ANTLAŞMASI’NIN ÖNEMİ:  Fransa, Misak-ı Milli’yi ve yeni Türk Devleti’ni resmen tanımış oldu.  İtalyanlardan sonra Fransızlarında Anadolu’yu boşaltmaları sonucunda İtilaf Devletleri bloğu tamamen parçalandı. İngilizler yalnız kaldı.  Hatay ve İskenderun dışında bugünkü Suriye sınırı belirlendi.  Güney Cephesi kapandı ve bütün birlikler batı cephesine kaydırıldı.

44 ÖRNEK SORULAR 1. Kurtuluş Savaşı’nın 1920-1921 yılları arasına rastlayan en sıkıntılı günlerinde, yeni Türk devleti’nin gelirleri giderlerini karşılayamıyordu. Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle önlenmeye çalışılmıştır? Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle önlenmeye çalışılmıştır? A. Kapitülasyonların kaldırılması B. Hıyanet-i Vataniyye Kanunu’nun çıkarılması C. Tekalif-i Milliye emirlerinin çıkarılması D. Asker sayısının azaltılması CEVAP: C

45 BÜYÜK TAARRUZ VE BAŞKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESİ ( 26 AĞUSTOS- 18 EYLÜL 1922) Sakarya Zaferi’nden sonra geçen bir yıl içinde taarruz Sakarya Zaferi’nden sonra geçen bir yıl içinde taarruz hazırlıkları tamamlandı. Taarruz başladı. hazırlıkları tamamlandı. Taarruz başladı. Batılı savaş uzmanlarının, bir ayda geçilemez dedikleri Batılı savaş uzmanlarının, bir ayda geçilemez dedikleri Yunan siperleri, altı saatte aşıldı. Yunan siperleri, altı saatte aşıldı. Yunanlıların toparlanmasına fırsat vermemek ve Yunanlıların toparlanmasına fırsat vermemek ve kaçarken yapacakları kötülüklere engel olmak amacı ile süvari birliklerimiz süratle düşmanı takip etti. kaçarken yapacakları kötülüklere engel olmak amacı ile süvari birliklerimiz süratle düşmanı takip etti. 30 Ağustos sabahı Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın ve Trikopis’in yönettiği savaşta, Yunan ordusunun büyük bir bölümü yok edildi. 30 Ağustos sabahı Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın ve Trikopis’in yönettiği savaşta, Yunan ordusunun büyük bir bölümü yok edildi. Yunan askerlerinin kaçmaya başlaması üzerine Mustafa Kemal “Ordular! ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri” tarihi emrini verdi. Türk ordusu, 9 Eylül’de İzmir’e, 11 Eylül’de Bursa’ya, 18 Eylül’de Balıkesir’e ulaşarak Batı Anadolu’yu düşmandan temizledi. Yunan askerlerinin kaçmaya başlaması üzerine Mustafa Kemal “Ordular! ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri” tarihi emrini verdi. Türk ordusu, 9 Eylül’de İzmir’e, 11 Eylül’de Bursa’ya, 18 Eylül’de Balıkesir’e ulaşarak Batı Anadolu’yu düşmandan temizledi.

46 BÜYÜK TAARRUZ BAŞLARKEN

47

48

49 KURTULUŞ SAVAŞI’NDA CEPHELER

50 NOT: Büyük Taarruz, düşmanı tamamen yurttan atmaya yönelik bir savaştır. İngilizler; Türk Ordusunun taarruza geçeceği telaşına kapılan İngilizler, Mudanya Mütarekesi sürecini başlattı. İngilizler; Türk Ordusunun taarruza geçeceği telaşına kapılan İngilizler, Mudanya Mütarekesi sürecini başlattı.

51 ÖRNEK SORULAR 1. I. İnönü Savaşı sonunda Sovyetler Birliği ile TBMM arasında sınırları belirleyen ve dostane ilişkiler kuran bir antlaşma imzalandı. Sakarya zaferinden sonra da Türkiye- Suriye sınırını çizen ve Fransızların işgal ettikleri yerlerden çekilmesini öngören Ankara Antlaşması imzalandı. Kurtuluş Savaşı’na ilişkin bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A. Askeri başarıları diplomatik başarılar izlemiştir. B. Ulusal mücadelenin haklılığı batılı devletler tarafından kabul edilmiştir. C. TBMM ilk askeri başarısını Sovyetler Birliği’ne karşı kabul edilmiştir. D. Anadolu’daki tüm işgaller sona ermiştir. 2003-LGS

52 CEVAP: A Kurtuluş savaşında kazanılan askeri başarılar sınırların çizilmesinde, diplomasi alanında başarılar kazanılmasında etkili olmuştur. Kurtuluş savaşında kazanılan askeri başarılar sınırların çizilmesinde, diplomasi alanında başarılar kazanılmasında etkili olmuştur.

53 2. TBMM; I. İnönü Zaferi sonrasında Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması’nı; I. İnönü Zaferi sonrasında Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması’nı; Sakarya Meydan Savaşı sonrasında Fransa ile Ankara Antlaşması’nı Sakarya Meydan Savaşı sonrasında Fransa ile Ankara Antlaşması’nı Büyük Taarruz sonrasında İngiliz, Fransız ve İtalyan generallerinin katılımıyla Mudanya Ateşkesi’ni imzalamıştır. Büyük Taarruz sonrasında İngiliz, Fransız ve İtalyan generallerinin katılımıyla Mudanya Ateşkesi’ni imzalamıştır. Bu bilgilere dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz ? A. TBMM’nin siyasi kazanımlarında askeri başarıların rolü vardır. B. Türklerin İtilaf Devletleriyle barış yapmasını Sovyet Rusya sağlamıştır. C. İtilaf Devletlerince işgale uğrayan yerlerin bir kısmı kurtarılmıştır. D. TBMM Hükümeti’nin askeri başarıları mağlup devletlerce tanınmıştır. 2004-ÖO

54 CEVAP: B Batı cephesi savaşlarında kazanılan askeri başarıların rolü vardır. Sovyet Rusya ile İtilaf Devletleri farklı bloklarda devletlerdir. İşbirliği yapmaları bu dönemde söz konusu değildir.

55 3. I. Dünya Savaşı sonrasında İtalya, Fransa ve İngiltere’nin desteklediği Yunanistan kuvvetleri Anadolu’yu işgal etmeye başladılar. Fakat TBMM Hükümeti’nin II. İnönü Savaşı’ndaki başarısından sonra İtalya, Sakarya Savaşları’ndan sonra da Fransa Anadolu’daki kuvvetlerini geri çekmeye başladı. Bu bilgiler doğrultusunda aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A. Yunanistan İngiltere’nin desteğini kaybetmiştir. B. TBMM Hükümeti’nin askeri başarıları, işgalci devletleri caydırmıştır. C. İtalya ve Fransa TBMM’ye karşı birlikte hareket etmiştir. D. Anadolu’da Yunan işgali sona ermiştir. 2002-ÖO

56 CEVAP: B İtilaf Devletleri, TBMM Hükümeti’nin kazandığı başarılardan sonra, Anadolu macerasından yavaş yavaş vazgeçmeye başladılar.

57 4. Türk ordularının doğu ve güney cephelerindeki işgalci devletlere karşı başarıları sonrasında, batı cephesinde yapılan I. İnönü Savaşı’nı da kazanmış olmaları, İtilaf Devletlerini telaşlandırmış, ortaya çıkan bu yeni durumu görüşüp değerlendirmek ve Sevr Antlaşması’nı yeniden gözden geçirerek Türkler’e kabul ettirmek için Londra’da bir konferans düzenleme kararı almışlardır. İtilaf Devletleri bu konferansa İstanbul Hükümetiyle birlikte TBMM’yi de çağırmışlardır. İtilaf Devletleri’nin bu tutumu aşağıdakilerden hangisiyle daha iyi açıklanabilir? A. Osmanlı Hükümeti ile TBMM arasındaki sorunları çözmek B. İki tarafı birbirine düşürerek Sevr Antlaşması’nı Türklere kabul ettirmek C. Sevr Antlaşması’nın maddelerini yeniden belirleyecek komisyonu oluşturmak D. Yeni kurulacak olan Türk devletinin oluşum şartlarını görüşmek 2004-LGS 2004-LGS

58 CEVAP: B