TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İSTATİSTİKLERİMİZ ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN MU? Alper GÜCÜMENGİL Dış İlişkiler Daire Başkanlığı Projeler Grup Sorumlusu.

... konulu sunumlar: "TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İSTATİSTİKLERİMİZ ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN MU? Alper GÜCÜMENGİL Dış İlişkiler Daire Başkanlığı Projeler Grup Sorumlusu."— Sunum transkripti:

1 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İSTATİSTİKLERİMİZ ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN MU? Alper GÜCÜMENGİL Dış İlişkiler Daire Başkanlığı Projeler Grup Sorumlusu 6 Haziran 2012

2 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Uluslararası standartlara (özellikle AB standartlarına) uygun, Uluslararası kuruluşlar tarafından izleme ve değerlendirmeye tabi olarak... 1 İSTATİSTİKLERİMİZ ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN MU?

3 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU AB İstatistiksel Yönetim Bilgi Sistemi (SMIS+) Emsal Tarama (Peer Review) Faaliyeti IMF Değerlendirmeleri 2 İZLEME VE DEĞERLENDİRME NASIL YAPILIYOR?

4 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Amaç: Türk İstatistik Sistemi’nde üretilen istatistiklerin AB standartlarına uyumunun ölçülmesi Uygulama Yöntemi: Eurostat tarafından gerçekleştirilen çevrimiçi bir uygulama (Elektronik Ortamda) Dönemi: Yılda 1 kez İçerik: ~130 istatistik ana başlıkta İSTATİSTİKSEL YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ (SMIS+) 3

5 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Değerlendirme Kriterleri  Tanım ve Kapsam  Sınıflamalar  Hesaplama Yöntemi  Dönemsellik ve Zamanlılık  Veri Kaynağı  Değişken Sayısı… SMIS+ YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKLERİMİZİN DEĞERLENDİRİLMESİ NASIL YAPILIR? 4 Değerlendirme Kategorileri  Tam Uyumlu  İleri Düzeyde Uyumlu  Orta Düzeyde Uyumlu  Düşük Düzeyde / Az Uyumlu  Uyumsuz

6 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 5 EMSAL TARAMA FAALİYETİ Amaç:. Avrupa İstatistik Sistemi’ne uyumun ölçülmesi,. TÜİK’in Sistem içindeki koordinasyon rolünün irdelenmesi,. İstatistik üretim süreçlerinin gözden geçirilmesi,. Sistemin zayıf ve güçlü yönlerinin tespit edilmesi Aşamalar:→ 1. Aşama: Soru Kağıdının Doldurulması (264 soru) Temel Dokümanların İletilmesi → 2. Aşama: Heyet Ziyareti Heyet: 2 Bağımsız Uzman 2 Eurostat Yetkilisi Ziyaret Tarihi: 24-27 Mayıs 2011

7 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 6 EMSAL TARAMA FAALİYETİNİN KAPSAMI NEDİR? Avrupa İstatistikleri Uygulama Esasları (CoP); - Öz Değerlendirme Soru Kağıdı: 15 ilkenin tamamı - Emsal Tarama Ziyareti: 1-6 ve 15. ilkeler KURUMSAL ÇEVREİSTATİSTİKSEL SÜREÇLERİSTATİSTİKSEL VERİ 1. Mesleki Bağımsızlık7. Güvenilir Metodoloji11. Uygunluk 2. Veri Toplama Yetkisi8. Uygun İstatistiksel Süreçler12. Doğruluk ve Güvenilirlik 3. Kaynakların Yeterliliği9. Cevaplayıcı Yükünün Azaltılması13. Zamanlılık ve Yayımlama Takvimine Uygunluk 4. Kalite Taahhüdü10. Maliyet Etkinliği14. Tutarlılık ve Karşılaştırılabilirlik 5. İstatistiksel Gizlilik15. Erişilebilirlik ve Açıklık 6. Tarafsızlık ve Nesnellik AVRUPA İSTATİSTİKLERİ UYGULAMA ESASLARI

8 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 7 KİMLERLE GÖRÜŞÜLDÜ?  Her kademedeki TÜİK personeli  Resmi istatistik üreten kurum ve kuruluşlar  Resmi istatistik kullanıcıları  Akademik çevre  Sivil toplum kuruluşları  Uluslararası kuruluşlar  Medya

9 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 8 EMSAL TARAMA FAALİYETİ SONUÇ RAPORU TÜİK’in faaliyetlerini dış müdahalelerden bağımsız olarak yürüttüğü, “İstatistiksel Gizlilik” ile ilgili yasal temelin mevcut olduğu, gizliliğin korunması hususunun TÜİK personeli, resmi istatistik kullanıcıları ve diğer resmi istatistik üreticileri tarafından iyi anlaşıldığı, TÜİK’in resmi istatistiklerin üretimi ve dağıtımında bilimsel bağımsızlığa ve eşit erişim hakkına saygı gösterdiği, TÜİK’in mevcut mali, personel ve bilgi teknolojisi kaynaklarıyla yapmakta olduğu görevleri büyük ölçüde yürütebildiği belirtilmiştir.

10 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 9 EMSAL TARAMA FAALİYETİ SONUÇ RAPORU (Devam) Raporda, bazı faaliyetlerin geliştirilmesine ihtiyaç olduğu da vurgulanmıştır: Kurum web sitesinin kullanıcı dostu olması, Dağıtım politikasının yeniden düzenlenmesi, İnsan kaynakları strateji dokümanının hazırlanması, İstatistik Konseyi’nin mevcut üye yapısının genişletilmesi, Kurum ve kuruluşlar tarafından tutulan idari kayıtların istatistiksel amaçlı kullanımının arttırılması.

11 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 10 IMF DEĞERLENDİRMELERİ Ziyaret Tarihleri Ekim 2001 Nisan 2002 Nisan 2004 Haziran 2005 Eylül 2006 Haziran 2007 Kasım 2008 Şubat 2009 Ziyaret Konuları Tüketici ve Üretici Fiyat Endeksleri Ulusal Hesaplar Ödemeler Dengesi Devlet Mali Hesapları Parasal İstatistikler Amacı: Türkiye’de yayımlanan istatistiklerin değerlendirilmesi.

12 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 11 IMF DEĞERLENDİRMELERİ (Devam) Değerlendirme Kriterleri Tanım ve kavramlar, Kapsam, Sınıflamalar, Veri kaynakları, İstatistik teknikleri, (Varsa) Revize çalışmaları, Zamanlılık ve güncellik, Tutarlılık, Erişilebilirlik… Değerlendirme Kategorileri Tam uyumlu Büyük oranda uyumlu Büyük oranda uyumsuz Uyumsuz

13 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 12 IMF DEĞERLENDİRMELERİ (Devam) IMF Ziyareti Sonuç Raporlarına göre; Ulusal Hesaplar: Genellikle tam uyumlu Tüketici Fiyat Endeksi: Genellikle tam uyumlu Üretici Fiyat Endeksi: Genellikle tam uyumlu olduğu belirtilmiştir.

14 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 12 Teşekkür ederim.