1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri

... konulu sunumlar: "1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri"— Sunum transkripti:

1 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri

2 İş Sağlığı ve Güvenliği
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri İş kazaları Meslek hastalıkları İş Sağlığı ve Güvenliği

3 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Meslek hastalıkları %100 önlenebilir. İş kazalarının %98’i önlenebilir. 3

4 ILO Tahminleri Dünyadaki işgücü 2.8 Milyar İş kazaları 270 milyon
Meslek hastalıkları milyon İşle ilgili ölümler milyon Dünya GSMH 30 trilyon $ İSG kaynaklı kayıp % 4

5 OSHA (Avrupa İSG Ajansı)
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri OSHA (Avrupa İSG Ajansı) Avrupa Birliğine üye ülkelerde; iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu yılda, kişi hayatını kaybetmekte, kişi meslek hastalığına yakalanmaktadır.

6 Çalışanların sağlık sorunları
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Çalışanların sağlık sorunları Genel hastalIklar ÜSYE, vs. İşle ilişkili hastalIklar Kronik-dejeneratif hastalIklar İşe özgü sağlIk sorunlarI İş kazasI – Meslek hastalIğI

7 C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM
1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Meslek hastalıkları : ‘işyerinden kaynaklanan ve işin seyri sırasında meydana gelen’ hastalıklar.

8 Meslek hastalıkları sınıflandırma
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Meslek hastalıkları sınıflandırma Etkene göre - Fiziksel nedenlerle olan m.h. - Kimyasal nedenlerle olan m.h. - Tozlarla olan m.h. - Biyolojik nedenlerle olan m.h.

9 Zararlı Etkenlerin Vücuda Girişi Solunum Ağızdan Deri Teması
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Zararlı Etkenlerin Vücuda Girişi Solunum Ağızdan Deri Teması -Mekanik etkenler Sürtünme, basınç -Kimyasallar Alerjik reak., tahriş -Fiziksel etkenler Sıcak, soğuk, güneş ışığı -Biyolojik etkenler Bakteri, mantar, parazit Kimyasalların, çoğunlukla kaza sonucu ağızdan vücuda girmesi mümkündür. Çoğu zararlı etken için başlıca vücuda giriş yoludur..

10 Ellerin benzinle yıkanması (!) İrritan – korozif maddeler
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Deri yolu ile giriş Ellerin benzinle yıkanması (!) İrritan – korozif maddeler Organik kurşun bileşikleri Pestisidler Deride açık yara Kimyasallar, mikroorganizmalar

11 Kİmyasal madde maruzİyetİ
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Kİmyasal madde maruzİyetİ

12 Kumlama tezgahı- kapalı sistemde parça temizliği
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Kumlama tezgahı- kapalı sistemde parça temizliği

13 MESLEK HASTALIĞI TANISI
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri MESLEK HASTALIĞI TANISI I- Klinik incelemeler II- Laboratuvar incelemeleri III- İşyeri ortam ölçümleri I + II tıbbi tanı III mesleki etyoloji I + II + III------meslek hastalığı

14 Meslek hastalıkları tedavisi
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Meslek hastalıkları tedavisi Maruziyetin kesilmesi (Daha fazla etkilenmeyi önlemek) Spesifik tedavi (Varsa) Emptomatik tedavi (Genel destekleyici tedavi)

15 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Meslek Hastalıkları Toplum sağlığı sorunudur İş barışını olumsuz etkilemektedir Sağlık sigortacılığının yükünü artırmaktadır EKONOMİK, HUKUKİ SOSYAL TIBBİ

16 Meslek Hastalıkları Tanısı Konulmasında Yaşanan Sorunlar
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Meslek Hastalıkları Tanısı Konulmasında Yaşanan Sorunlar İşveren ve çalışanın meslek hastalığı hakkında yeterli bilgiye sahip olmaması, İş anamnezinin alınmasında ve işyeri ortam ölçümlerinin yapılmasında yetersizlikler, Kayıtların yeterli olmaması, - Meslek hastalıkları prosedürü konusunda yeterli bilgi sahibi olunamaması, - Meslek hastalığı tanı rehberlerinin olmaması, - Başvurulabilir hastanelerin sayı ve niteliklerinin yeterli olmaması.

17 Meslek Hastalıkları Listesi
A Grubu: Kimyasal maddelerle olan meslek hastalıkları CO,kadmiyum,krom,civa,Pb,benzen gibi 25 grup kimyasal madde B Grubu: Mesleki cilt hastalıkları Deri kanserleri ve kanser dışı deri hastalıkları C Grubu: Pnömokonyozlar ve diğer meslekî solunum sistemi hastalıkları Silis tozu dahil 6 değişik türde toza bağlı olarak oluşan akciğer hastalıkları D Grubu: Meslek bulaşıcı hastalıklar Tüberküloz ve viral hepatit dahil 4 grup enfeksiyon ve parazit hastalığı E Grubu: Fiziksel etkenlerle olan meslek hastalıkları Radyasyon,baınç,gürültü

18 Yükümlülük süresi Maruziyet süresi Sigortalının meslek hastalığına sebep olan işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçen en uzun süreyi ifade eder. Bir meslek hastalığı oluştuğunda, daha önce çalışmış olduğu işyerlerinin bu hastalığın ortaya çıkmasındaki sorumluluk payları demektir. Zararlı etkinin başlamasıyla hastalık belirtilerinin ortaya çıkması için gereken en az süredir. Pnömokonyoz yapacak yoğunluk ve nitelikte toz bulunan işyerinde en az 3 yıl çalışmış olmak gereklidir. Gürültülü işte en az 2 yıl, gürültü şiddeti >85 dB olan işte en az 30 gün çalışmış olma koşulu aranır. Benzene bağlı lösemi için yükümlülük süresi 10 yıl, Silikoz için 10 yıl, Bisinoz için 3 yıl, Mesleki bulaşıcı hastalıklarda o etkenin inkubasyon süresi.

19 AğIr yük kaldIrma ve duruş bozukluğu

20 Titreşim Titreşimi emen eldivenler riski azaltır.
Zımpara, daire testere, beton kırma makineleri vb. titreşim nedeniyle kas iskelet sistemi hastalıklarına yol açar Titreşimi emen eldivenler riski azaltır.

21 Gürültü 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 1- Meslek Hastalıklarının Sebepleri Gürültü

22 KAYNAK DUMANI MESLEKİ DERMATOZ TÜMÜ ÖNLENEBİLİR..

23 HASTALIKTAN KORUNMA PRENSİPLERİ VE KORUNMA TEKNİKLERİNİN UYGULANMASI
II. İKİNCİL KORUMA (SEKONDER KORUMA) IZLEME YASAL YAKLASIM III. ÜÇÜNCÜL KORUMA (TERSIYER KORUMA) I. BİRİNCİL KORUMA (PRIMER KORUMA) Meslek Hastalıklarından Korunma İfadeler kontrol edilmeli 23

24 Birincil Koruma A- Teknik korunma a- İşin kaynağında uygulanabilecek koruyucu önlemler b- Kişisel koruyucu donanımlar B- Tıbbi Korunma - İşe giriş muayeneleri - Aralıklı kontrol muayeneleri - Bağışıklama - İlkyardım eğitimi ve yürütümü - Sağlık Eğitimi

25 Kaynakta kontrol Riskin kaynakta kontrolü en etkili yaklaşımdır.
Gürültü çıkaran makinenin ayarlarının yapılması, sabitlenmesi, yere sabitlenirken kauçuk pabuçlar üzerine oturtulması, cihazın kapalı sistem içinde çalıştırılması. O işlemin yapılmaması, farklı kimyasallarla (zararsız ya da daha az zararlı) çalışma, teknoloji değiştirme, Havalandırma, Kapatma, Ayırma

26 Kişisel Koruyucu Donanım (KKD)
Riskin kaynakta kontrolü tam olarak sağlanamadığı durumlarda kişisel koruyucu donanımlardan yararlanılabilir. Koruyucu giysiler Kulak koruyucuları: Kulak tıkacı, Manşon Maskeler Yüz koruyucuları

27 Sağlık Muayeneleri Meslek hastalıkları ve iş kazalarını önleme
İşle ilgili hastalıkları önleme Çalışma ortamındaki sağlık risklerinin diğer çalışanlara yayılımını önleme İşyerindeki tehlikeleri azaltma Sağlığı geliştirme Çevreyi geliştirme Meslek hastalıklarını saptama İşle ilgili sağlık etkilerini izleme İşe uyumu değerlendirme Çalışma ortamını geliştirmek için ölçümleri değerlendirme Genel hastalıkları saptama Sağlık eğitimi

28 MUAYENELERİ SAĞLIK İŞE GİRİŞ KONTROL -Özelliği olanlar -Aralıklı kontrol -Erken kontrol MUAYENELER TAMAMLAYICI EK VE LABORATUVAR TESTLERİ SPESİFİK

29 Rutin laboratuar tetkikleri,
İşe Giriş Muayenesi İşe giriş muayenesi: Kişinin niteliklerine uygun işe yerleştirilmesi; Alerjik deri hastalığı olan bir kişinin iritan maddelerle çalışmasının önüne geçilmesi, Karaciğer fonksiyonları bozuk olan bir kişinin karaciğer rahatsızlığına yol açan işlerde çalıştırılmasının önlenmesi, İşitme ile ilgili sorunu olanın gürültülü işte çalıştırılmaması vb. Anamnez, Tüm fizik muayene, Rutin laboratuar tetkikleri, İşin özelliğine göre özel tetkikler, Gerekiyorsa koruyucu aşılar

30 Aralıklı Muayeneler (periyodik muayene)
Yapılan işin ve işyerinin niteliğine göre belli aralıklarla yapılan muayenelerdir. (3, 6 ay, yılda 1 veya 2,3 yılda bir yapılması gereken tetkik ve muayeneleri içerir.)

31 II. İkincil Koruma İkincil korumanın amacı, hastalıkların erkenden saptanarak tedavi edilmesi ve ciddi sonuçların azaltılmasıdır. İkincil korunmada temel bileşenler işyeri hekimleri, iş sağlığı uzmanları, Sağlık Bakanlığı ile ÇSGB koordinasyonu ve eşgüdümünü gerektiren bir düzenlemedir.

32 III. Üçüncül Koruma Üçüncül korumanın amacı, önceden oluşan hastalığın ilerlemesinin ve komplikasyonlarının azaltılmasıdır. Hastalığın oluşturduğu sakatlıkların ve acının azaltılmasıdır. Yaşamın kalitesinin arttırılması sağlanır.

33 C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 3- Biyolojik Risk Etmenleri

34 C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 3- Biyolojik Risk Etmenleri
Biyolojik etkenler Herhangi bir enfeksiyona, alerjiye veya zehirlenmeye neden olabilen, genetik olarak değiştirilmiş olanlar da dahil, Mikroorganizmalar Hücre kültürleri İnsan parazitleri 34

35 Gıda üretilen fabrikalarda çalışma Tarımda çalışma
Maruziyet olabilecek işler Gıda üretilen fabrikalarda çalışma Tarımda çalışma Hayvanlarla ve/veya hayvan kaynaklı ürünlerle çalışma Sağlık hizmetlerinin verildiği yerlerde, karantina dahil morglarda çalışma Mikrobiyolojik teşhis laboratuarları dışındaki kliniklerde veterinerlik ve teşhis laboratuarlarındaki çalışma Atıkları yok eden fabrikalarda çalışma Kanalizasyon, arıtma tesislerindeki çalışma 35

36 1 - + 2 3 4 Enfeksiyon risk düzeyine göre 4 risk grubu:
Grup 1 biyolojik etkenler Grup 2 biyolojik etkenler Grup 3 biyolojik etkenler Grup 4 biyolojik etkenler Grup İnsanlarda hastalık yapma Çalışanlarda ciddi tehlike Topluma yayılma riski Etkili korunma/ tedavi 1 - + 2 3 4 36

37 Vasküler Kanamalı Kırım Kongo Kanlı Humması Enfeksiyonu
Risklerin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi Riski değerlendirmek ve gerekli önlemleri belirlemek için; maruziyetin türü, düzeyi, süresi belirlenir Birden fazla etken varsa; bütün etkenler dikkate alınarak yapılır Düzenli aralıklarla ve işçinin biyolojik etkenlere maruziyet koşullarını etkileyebilecek herhangi bir değişiklik olduğunda yenilenir. İşveren, risk değerlendirmesinde kullanılan bilgileri, istendiğinde Bakanlığa vermekle yükümlüdür. Vasküler Kanamalı Kırım Kongo Kanlı Humması Enfeksiyonu 37

38 İşverenlerin Yükümlülükleri
İşveren, yapılan işin özelliğine göre zararlı biyolojik etkenleri kullanmaktan kaçınacak ve teknik gelişmelere uygun olarak, kullanım şartlarında işçilerin sağlığı için tehlikeli olmayan veya daha az tehlikeli olan biyolojik etkenleri kullanacaktır. İşveren, işyerinde biyolojik etkenlere maruziyet riskinin azaltılması için aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür: Risk söz konusu ise işçilerin maruziyeti önlenmelidir. Teknik olarak maruziyet önlenemiyorsa maruziyet düzeyinin en aza indirilmesi için önlemler alınır. 38

39 Risklerin Azaltılması
Maruziyet düzeyini en aza indirmek için; Maruz kalan işçi sayısının en az düzeyde tutulması Biyolojik etkenin ortama yayılmasını önleyecek çalışma prosesleri ve teknik kontrol önlemleri Toplu koruma önlemleri alınması KKD Kullanılması Biyolojik etkenlerin kontrol dışı sızması/azaltılması Biyolojik risk işareti ve diğer işaretlemelerin yapılması Biyolojik etkenlerin karıştığı kazaların önlenmesine yönelik plan hazırlanması Çalışma ortamı ölçümleri Atık yönetimi oluşturulması Biyolojik etkenlerin işyeri içinde güvenli taşınması Şarbon 39

40 Hijyen ve Kişisel Korunma
Biyolojik etkenlerle yapılan çalışmalarda önlemler Bulaşma riski bulunan çalışma alanlarında hiçbirşey yenilip içilmeyecektir İşçilere uygun koruyucu giysi veya diğer uygun özel giysi sağlanacaktır Uygun ve yeterli temizlik ortamı/olanakları sağlanacaktır Göz yıkama sıvıları, Cilt antiseptikleri Banyo, Tuvalet Gerekli koruyucu ekipmanlar; Belirlenmiş bir yerde uygun olarak muhafaza edilecektir. Kullanım öncesi ve sonrası temizlik ve bakımı yapılacaktır. Bozuk koruyucu ekipmanlar, kullanımından önce tamir edilecek veya değiştirilecektir. Çiçek Ebola 40

41 İnsan ve hayvan kaynaklı numuneler için; Numune alınması
Biyolojik etkenlerle yapılan çalışmalarda önlemler İnsan ve hayvan kaynaklı numuneler için; Numune alınması İşlem yapılması İncelenmesi yöntemleri belirlenecektir. Biyolojik etkenlerle kirlenmiş olabilecek iş elbiseleri ve koruyucu ekipman, çalışma alanından ayrılmadan önce çıkarılacak ve diğer giysilerden ayrı bir yerde muhafaza edilecektir. İşverence, kirlenmiş bu elbiselerin ve koruyucu ekipmanın dekontaminasyonu ve temizliği sağlanacak, gerektiğinde imha edilecektir. Alınan bu önlemlerin maliyeti işçilere yansıtılmaz. 41

42 İşçilerin Eğitimi ve Bilgilendirilmesi
Biyolojik etkenlerle temasın söz konusu olduğu çalışmalara başlanmadan önce verilecek, Yeni veya değişen risklere göre uyarlanacak, Gerektiğinde periyodik olarak tekrarlanacaktır. Bilgi, eğitim ve talimatlar Olası sağlık riskleri, Maruziyeti önlemek için alınacak önlemler, Hijyen gerekleri, Koruyucu ekipman ve elbiselerin kullanımı ve giyilmesi, Herhangi bir olay anında ve olayların önlenmesinde işçilerce yapılması gerekenler. 42

43 Grup 3/Grup 4 biyolojik etkenlere maruz kalan, İşçilerin listesi
Biyolojik etkenlere maruziyet ile ilgili liste ve kayıtlar Grup 3/Grup 4 biyolojik etkenlere maruz kalan, İşçilerin listesi Yapılan işin türü Maruz kalınan biyolojik etkenler Maruziyetler Kazalar ve olaylarla ilgili kayıtlar Bu liste ve kayıtlar maruziyet sona erdikten sonra en az 20 yıl saklanır. 43

44 Bakanlığa Bildirim Aşağıda belirtilen biyolojik etkenlerin ilk kez kullanımında ön bildirimde bulunulur; Grup 2 biyolojik etkenler Grup 3 biyolojik etkenler Grup 4 biyolojik etkenler Bu bildirim işin başlamasından en az 30 gün önce yapılır. Grup 4 biyolojik etkenlerle ilgili tanı hizmeti veren laboratuvarlar için, sadece yaptığı hizmetlerin içeriği hakkında başlangıçta bildirimde bulunulur. 44

45 Sağlık Gözetimi İşveren her işçinin; Çalışmalara başlamadan önce,
Düzenli aralıklarla, sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar Risk değerlendirmesi, özel koruma önlemleri alınması gereken işçileri tanımlayacaktır Gerektiğinde, maruz kaldıkları veya kalmış olabilecekleri biyolojik etkene karşı henüz bağışıklığı olmayan işçiler için etkili aşılar hazır bulundurulur Bir işçi maruziyet sonucu bir hastalığa yakalanırsa, diğer işçiler de gözetime tabi tutulur Bu durumda maruziyet riski yeniden değerlendirilir Kişisel tıbbi kayıtlar, maruziyetin son bulmasından sonra en az 15 yıl süre ile saklanır. İşyeri hekimi, her bir işçi için alınması gerekli koruyucu ve önleyici tedbirler ile ilgili olarak önerilerde bulunur. Maruziyetin sona ermesinden sonra yapılacak herhangi bir sağlık gözetimi ile ilgili olarak işçilere gerekli bilgi ve tavsiyeler verilir. İşçiler, kendileriyle ilgili sağlık gözetimi sonuçları hakkında bilgi edinebilecekler, ilgili işçiler veya işveren sağlık gözetimi sonuçlarının gözden geçirilmesini isteyebileceklerdir. Biyolojik etkenlere mesleki maruziyet sonucu meydana gelen her hastalık veya ölüm Çalışma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığına bildirilir 45

46 C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 4- İlk Yardım ve Kurtarma
İLKYARDIM VE KURTARMA

47 İLKYARDIM HAYAT KURTARIR
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 4- İlk Yardım ve Kurtarma İLKYARDIM HAYAT KURTARIR TÜM KAZALARDA ÖLÜMLERİN YÜZDE 10’U İLK BEŞ DAKİKADA, YÜZDE 50’Sİ İLK 30 DAKİKADA GERÇEKLEŞİYOR. BU SÜREDE KAZAZEDELERE DOKTOR MÜDAHALESİ MÜMKÜN OLMAYABİLİR. Küçük ve basit ilkyardım müdahalelerinin bilinmesi sayesinde, kaza geçiren kişilerin sakat kalma ve ölmesi engellenebilir. İlkyardım uygulamalarını yapabilecek kişilerin sayısının arttırılmasıyla birlikte ölüm ve sakat kalma oranları ciddi şekilde azaltılabilir. 47 47

48 C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 4- İlk Yardım ve Kurtarma
İLKYARDIM NEDİR? Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın, mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.

49 C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 4- İlk Yardım ve Kurtarma
Acil Tedavi Nedir? Acil tedavi ünitelerinde, hasta/yaralılara doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir.

50 İlkyardım ve Acil Tedavi Arasındaki Fark Nedir?
Acil tedavi bu konuda ehliyetli kişilerce gerekli donanımla yapılan müdahaledir. İlkyardım bu konuda eğitim almış herkesin olayın olduğu yerde bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahaledir.

51 İlkyardımcı kimdir? İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi ya da kişilerdir.

52 İlkyardımcının Özellikleri Nasıl Olmalıdır.
Sakin, kendine güvenli ve pratik olmak, İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmak, Çevredeki kişileri organize edebilmek; onlardan yararlanabilmek, Eldeki olanakları değerlendirebilmek, Olayı anında ve doğru olarak haber verebilmek...

53 İlkyardımın öncelikli amaçları nelerdir?
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 4- İlk Yardım ve Kurtarma İlkyardımın öncelikli amaçları nelerdir? Hayati tehlikenin ortadan kaldırılması, Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesinin sağlanması, Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesinin önlenmesi, İyileşmenin kolaylaştırılması.

54 İlkyardımın Temel Uygulamaları Nelerdir?
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 4- İlk Yardım ve Kurtarma İlkyardımın Temel Uygulamaları Nelerdir? Koruma Bildirme: 112 Kurtarma

55 C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 4- İlk Yardım ve Kurtarma
Koruma Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirilmesini kapsar. En önemli işlem olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır.

56 OLAY YERİNİ DEĞERLENDİRMENİN AMACI
Olay yerinde tekrar kaza olma riskinin ortadan kaldırılması, Olay yerindeki hasta/yaralı sayısının ve türlerinin belirlenmesidir. Olay yerinin hızlı bir şekilde değerlendirilmesinin ardından yapılacak müdahaleler planlanır.

57

58 Olay yerinin değerlendirilmesinde yapılacak işler nelerdir?
Herhangi bir olay yerinin değerlendirilmesinde aşağıdakiler mutlaka yapılmalıdır: Kazaya uğrayan araç mümkünse yolun dışına ve güvenli bir alana alınmalı, kontağı kapatılmalı, el freni çekilmeli, araç LPG’li ise aracın bagajında bulunan tüpün vanası kapatılmalıdır, Olay yeri yeterince görünebilir biçimde işaretlenmelidir. Kaza noktasının önüne ve arkasına gelebilecek araç sürücülerini yavaşlatmak ve olası bir kaza tehlikesini önlemek için uyarı işaretleri yerleştirilmeli; bunun için üçgen reflektörler kullanılmalıdır,

59 Olay yerinin değerlendirilmesinde yapılacak işler nelerdir?
Olay yerinde hasta/yaralıya yapılacak yardımı güçleştirebilecek veya engelleyebilecek meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır, Olası patlama ve yangın riskini önlemek için olay yerinde sigara içilmemelidir, Gaz varlığı söz konusu ise oluşabilecek zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır, Ortam havalandırılmalıdır, Kıvılcım oluşturabilecek ışıklandırma veya çağrı araçlarının kullanılmasına izin verilmemelidir, Hasta/yaralı yerinden oynatılmamalıdır, Hasta/yaralı hızla yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir,

60 Olay yerinin değerlendirilmesinde yapılacak işler nelerdir?
Hasta/yaralı kırık ve kanama yönünden değerlendirilmelidir, Hasta/yaralı sıcak tutulmalıdır, Hasta/yaralının bilinci kapalı ise ağızdan hiçbir şey verilmemelidir, Tıbbi yardım istenmelidir (112), Hasta/yaralının endişeleri giderilmeli, nazik ve hoşgörülü olmalıdır, Hasta/yaralının paniğe kapılmasını engellemek için yarasını görmesine izin verilmemelidir, Hasta/yaralı ve olay hakkındaki bilgiler kaydedilmelidir, Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde kalınmalıdır.

61 Bildirme Olay / kaza mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde telefon veya diğer kişiler aracılığı ile gerekli yardım kuruluşlarına bildirilmelidir. Türkiye'de ilkyardım gerektiren her durumda telefon iletişimleri, 112 acil telefon numarası üzerinden gerçekleştirilir.

62 112’nin aranması sırasında nelere dikkat edilmelidir?
Sakin olunmalı ya da sakin olan bir kişinin araması sağlanmalı, 112 merkezi tarafından sorulan sorulara net bir şekilde cevap verilmeli, Kesin yer ve adres bilgileri verilirken, olayın olduğu yere yakın bir caddenin ya da çok bilinen bir yerin adı verilmeli, Kimin, hangi numaradan aradığı bildirilmeli,

63

64 Kurtarma ( Müdahale) Olay yerinde hasta / yaralılara
müdahale hızlı ancak sakin bir şekilde yapılmalıdır.

65 Hasta/yaralının değerlendirilmesinin amacı nedir?
Hastalık ya da yaralanmanın ciddiyetinin değerlendirilmesi, İlkyardım önceliklerinin belirlenmesi, Yapılacak ilkyardım yönteminin belirlenmesi, Güvenli bir müdahale sağlanması.

66 İlkyardımcının müdahale ile ilgili öncelikli yapması gerekenler nelerdir?
Hasta / yaralıların durumu değerlendirilir (ABC) ve öncelikli müdahale edilecekler belirlenir, Hasta/yaralının korku ve endişeleri giderilir, Hasta/yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişiler organize edilir, Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi kişisel olanakları ile gerekli müdahalelerde bulunulur, Kırıklara yerinde müdahale edilir,

67 İlkyardımcının müdahale ile ilgili öncelikli yapması gerekenler nelerdir?
Hasta/yaralı sıcak tutulur, Hasta/yaralının yarasını görmesine izin verilmez, Hasta/yaralıyı hareket ettirmeden müdahale yapılır, Hasta/yaralının en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevki sağlanır (112) (Ancak, ağır hasta/yaralı bir kişi hayati tehlikede olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatılmamalıdır).

68 Hayat Kurtarma Zinciri Nedir?
1. Halka Sağlık kuruluşuna haber verme (İlkyardımcı) 2. Halka Olay yerinde yapılan Temel Yaşam Desteği (İlkyardımcı) 3. Halka Ambulans ekiplerince yapılan müdaleler 4. Halka Hastane acil servisleridir.

69 HAYAT KURTARMA ZİNCİRİ
C- MESLEK HASTALIKLARI VE İLKYARDIM 4- İlk Yardım ve Kurtarma HAYAT KURTARMA ZİNCİRİ 69

70 İlkyardımın ABC’si Nedir?
Hava yolunun açıklığının değerlendirilmesi (Airway) B Solunumun değerlendirilmesi (Bak-Dinle-Hisset) (Breathing) C Dolaşımın değerlendirilmesi (Circulation)

71 Her zaman ve her yerde Herkes için ilkyardım 71