SAKARYA ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK 4. SINIF BARIŞ KISA B121100005.

... konulu sunumlar: "SAKARYA ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK 4. SINIF BARIŞ KISA B121100005."— Sunum transkripti:

1

2 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK 4. SINIF BARIŞ KISA B121100005

3  G İ S KANAMA NED İ R, BEL İ RT İ BULGULARI, TEDAV İ S İ  HASTA ADI SOYADI  H İ KAYES İ  KULLANDI Ğ I İ LAÇLAR  BEL İ RT İ LER  BULGULAR  TEVAD İ  LABARATUVAR BULGULARI  HEM Şİ REL İ K TANILARI

4 TANIM  Orofarinks ile anüs arasından kaynaklanan kanamalar.  Gastrointestinal kanamalar tek basına bir hastalık değil, kanamaya neden olan hastalığın semptomudur

5 Ust GİS Kanamaları(%75)  Hematemez,  Melena,  Hematokezya (nadir) Alt GİS Kanamaları  (%25) Melena,  Hematokezya

6  Yeri: Orofarinks-treitz arası kanamalar Hastanın kanlı kusmasıdır. Kan, parlak kırmızı yada siyaha yakın koyu renkte olur.  Rengi: Parlak kırmızı veya pıhtılaşmış kan.

7  Yeri: orofarikns ile transvers kolonun hayali orta noktası. Katran gibi siyah feces  Renk:  En az miktar: 50-100 ml kanama  1000 ml kanama  5 gun kanama  3 hf gizli kan(+)

8  Yeri: Transvers kolonun hayali orta noktası-anüs arası Dışkıda renkli taze kanın görülmesi olarak adlandırılır.

9 Lokalizasyon: Ozofagus – Treitz ligamenti  Siddet: Gizli kan kaybı – Masif kanama  Yıllık insidens: Her 100.000 kisiden 100-150 ’ sinde  Mortalite: %10 (60 yas üstü, yandas hastalık) %0.6 (60 yas altı) %40 (Yoğun bakım hastaları)

10  Peptik ulser: % 40-50  Mukozal lezyonlar: % 25-30 (Eroziv gastrit ve duodenit, hemorajik gastrit)  Portal hipertansiyon: % 10-20 (Varisler, Portal hipertansif gastropati)  PORTAL HYPERTANSİYON BELİRTİLERİ (1.Presinuzoidal(Portal Ven Trombozu,Şistozomiasis)  2.Sinuzoidal(Siroz)  3.Postsinuzoidal(Budd-Chiari,VOH )

11 Genel fizik muayene Rektal tuse Siroza ait periferik bulgular Portal HT bulguları

12 Hepatik ensefalopati bulguları Pigmante dudak lezyonları (Peutz-Jeghers sendromu) Petesi, purpura, ekimoz var mı ?

13 Hemodinamik durumunun değerlendirilmesi Resusitasyon hazırlığı Kan grubu, hemogram, rutin biyokimyasal tetkikler Kan temini ve cross match Kanama kaynağının saptanması (nazogastrik sonda, Endoskopi) Vital fonksiyonların takibi Yandaş hastalıkların tanı ve tedavisi

14 Mide iceriği kanlı -Taze -kırmızı kan -Kahve telvesi gorunumunde hematinize kan -Yıkama yapıldıkca aspiratın rengi acılıyor mu ? Mide iceriği temiz -Safralı -Safrasız

15 Kanamanın yerini, nedenini, şiddetini ve devam edip etmediğini belirleme Prognozu tahmin etme Endoskopik tedavi imkanı H. Pylori enfeksiyonunun belirlenmesi

16 Hemorajik ve eroziv gastrit kanamaya neden olabilen ve endoskopik olarak tespit edilen erezyonlar ve subepitelyal kanamalardır. 3 önemli nedeni vardır.  Alkol,  NSAĐĐ(non-steroit antenflamatuar),  Stress Alkol ve ilaclara bağlı olan kanamalar suclu ajan kesildikten sonra hızla iyilesir.

17  Strese bağlı gelişen kanamalar; mukozal kan akımında, mukus ve bikarbonat gibi koruyucu faktörlerde azalma nedeniyledir.  Mukozada diffüz yüzeyel yırtılma  Major cerrahi, ağır yanıklar, kafa travması, ağır intrakranial hastalık, solunum yetmezliği ventilatöre bağımlılık), akut böbrek yetmezliği, peritonit, sarılık, şok  Stres ilişkili gastrik lezyonlarda altta yatan hastalığın ciddiyeti arttıkca kanama riski artar. Kanama olması hastanın mortalitesini 2-3 kat arttırır. Kanama olduktan sonra kanama kontrolu amacıyla yapılan tedavilerin hepsinin başarısızlık oranı yüksektir. Bu nedenle proflaksi çok önemlidir

18  Antiasitler  H2 Reseptor blokorleri  Sukralfat Kanamaların azaltılmasında hepsi etkili bulunmuştur  Diğer stres ülserli hastaların aksine kafa travmalı hastaların gastrik asiditesi çok yüksektir. Stres ulseri daha derin ve perfore olmaya eğilimli olup Cushing ulseri adını alır.

19  TA>100mmHg, nabız <100dk, komorbid hastalık yok ise hasta takibe alınır. Saatlik TA, nabız, idrar volümu izlenir.  Takibinde sorun olmayan hastalara erken elektif endoskopi yapılabilir.  Endoskopide kanama bulguları yoksa, varis ve GĐS malignitesi saptanmazsa prognoz mukemmeldir, hasta kısa zamanda taburcu edilebilir

20  Yas >>60, TA 100/dk Hb(coğunda ek hastalık da vardır)  Resusitasyonun ardından yoğun bakım unitesinde yakın takip gereklidir.  Monitorizasyon, TA, nabız, idrar, CVP takibi  Hemodinamik durum stabillestirilip acil endoskopi yapılmalıdır.

21  Vazopressin  Sekretin  H2 reseptor antagonistleri  Proton pompası inhibitorleri  H. Pylori eradikasyon tedavisi  Antifibrinolitik ilaclar  Prostaglandinler  Doğal somatostatin ve analogları Hicbirinin aktif kanamayı durdurucu etkisi kanıtlanamamıstır.

22  Termal Yontemler (Laser, mono-bi-multipolar elektrokoagulasyon, heater probe)  Enjeksiyon Tedavisi (Adrenalin, absolualkol, polidocanol, sodium tetradecyl sulfate, %50 dextrose, serum fizyolojik, distile su)  Fibrin yapıstırıcı  Hemoklips uygulaması

23  Varislerin büyük olması  Varis içi basıncın yüksek olması  Varislerin uzerinde kanama isaretlerinin varlığı (kırmızı noktalar -redspot-vb.)  Karaciğer hastalığının ilerlemiş olması

24  Balon tamponadı (Sengstaken-Blakemore tupu) (Balonlar 24 saatten fazla sisik kalmamalıdır !)  Vazopressin (Glypressin: 2mg bolus+ 4-6 saatte bir 1-2mg ĐV)  Somatostatin (Octreotid: 25-50mg bolus+ 25- 50mg/h/24h infuzyon)  Endoskopik tedavi: Skleroterapi, bant ligasyonu  TIPS : Transjugular intrahepatik porta-sistemik stent Shunt  Cerrahi tedavi: Porta-kaval sant, transseksiyon, KC tx

25

26 HASTA ADI SOYADI : MEHMET KARACA YA Ş : 78 KRON İ K HASTALI Ğ I : KOAH, BPH GEÇ İ R İ LM İŞ OPERASYONLAR: S İ STOSKOB İ, KATARAK, İ NGU İ NEL HERN İ (SA Ğ ) KULLANDI Ğ I İ LAÇLAR : VENTOL İ N (SPREY), FLOPROST, CARDURA 8 MG

27 Hasta 20.01.2016 tarihinde bulantı ve kusma şikayetleri ile SEAH acil kliniğine başvurmuş. Hastanın fark etmediği yalnız yakınlarının fark ederek kusma hikayesinde kan bulgularına rastlandığı söylenilmiştir. Yapılan muayenede hematemez görülmüş yapılan tetkikler sonucunda SEAH DAHİLİYE servisine yatışı uygun görülmüştür.

28 VENTOLİN (SPREY): Bronkodilatör Floprost : Benign prostat hiperplazisinin (BPH) fonksiyonel semptomlarının tedavisinde endikedir. Cardura : Benign prostat hiperplazisinin (BPH) fonksiyonel semptomlarının tedavisinde / Aynı zamanda Antihypertansiyon tedavisinde endikedir.

29  100 CC sf içerisine (2 ampul gastrozol)  %5 dektroz 500 cc (5 ünite Hummılın R)  ANTAX8  KŞx4  AÇT (Aldığı çıkardığı takibi)  Hastanın ORAL STOP  Günlük : Hemogram / Üre / Kreatinin / Sodyum / Potasyum takibi yapılıcak.  Hb: 10 mg/dl altında ise 2 ünite ES takılıcak.

30 Hb : 10.4 gr/dl BUN: (kan üre tozu) : 23 mg/dl Kreatinin : 2.05 mg/dl Sodyum : 140 mg/dl Potasyum : 3.8 mg/dl

31  GİS KANAMAYA BAĞLI KARDİAK OUTPUTUN AZALMASI  ENFEKSİYON RİSKİ  ORAL STOPA BAĞLI BEDEN GEREKSİNİMİNDEN AZ BESLENME  YETERLİ SIVI ALIMINDA EKSİKLİĞE BAĞLI SIVI VOLÜMÜNDE DENGESİZLİK RİSKİ  HASTALIK BİLGİSİ EKSİKLİĞİNE BAĞLI ANKSİYETE  HAREKETSİZLİĞE BAĞLI DERİ BÜTÜNLÜĞÜNDE BOZULMA RİSKİ

32 GİS KANAMAYA BAĞLI KARDİAK OUTPUTUN AZALMASI GİS KANAMAYA BAĞLI KARDİAK OUTPUTUN AZALMASININ ÖNLENMESİ Yaşam bulgularının sık kontrolü,yatak istirahati Sıvı tedavisini sağlamak Aldığı çıkardığı takibi yapmak Kan transfüzyonun komplikasyonları yönünden izlenmesi Kanama kontrolü Dehidratasyon belirtilerinin izlenmesi Labaratuvar bulgularının izlenmesi Bilinç düzeyini izlemek Yapılan hemşirelik girisimleri sonucu kalp outputunun azalması önlendi HEMŞİRELİK TANISIAMAÇHEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ DEĞERLENDİRME

33 HEMŞİRELİK TANISIAMAÇHEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ DEĞERLENDİRME KANAMA BAĞLI ENFEKSİYON RİSKİ ENFEKSİYON RİSKİNİN ÖNLENMESİ Enfeksiyonun klinik bulguları değerlendirilir Aseptik tekniğe uygun girişimler yapılır Dikkatli el yıkanmalıdır Beslenmesinin desteklenmesi Enfeksiyonun belirtileri konusunda bireyin eğitimi YAPILAN HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ SONUCU OLASI ENFEKSİYON RİSKİ ÖNLENDİ CRP : 0.050 MG/DL

34 HEMŞİRELİK TANISIAMAÇHEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ DEĞERLENDİRME ORAL STOPA BAĞLI BEDEN GEREKSİNİMİNDEN AZ BESLENME MALNUTRİSYONUN ÖNUNE GECILMESİ GEREKLİ BESIN ÖĞELERİNİN ALMASI SAĞLANMALI Hesaplanan kalorideki diyeti alması sağlanır Az ve sık aralıklarla beslenir Yorgun olduğu zaman beslenmeye yardım edilir Yemeklerden önce uygun ağız bakımı verilir Sık kilo izlemi yapılır YAPILAN TEDAVİ VE HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ SONUCU HASTADA MEVCUT BESIN EKSIKLIKLILIĞİ GİDERİLDİ

35 HEMŞİRELİK TANISIAMAÇHEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ DEĞERLENDİRME ORAL STOPA BAĞLI SIVI VOLÜMÜNDE DENGESİZLİK RİSKİ SIVI VOLÜM DENGESİZLİĞİN GİDERİLMESİ AÇT takibi yapılır. KİLO TAKİBİ yapılır. Labaratuvar değerlerinin (elektrolit )kontrolü yapılır Ödem değerlendirilmesi yapılır Yatak istirahati verilir. YAPILAN GİRİŞİMLER SONRASI HASTADA SIVI VOLÜM EKSİKLİĞİ GİDERİLDİ. GODE : 1

36 HEMŞİRELİK TANISIAMAÇHEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ DEĞERLENDİRME HASTALIK BİLGİSİ EKSİKLİĞİNE BAĞLI ANKSİYETE ANKSİYETENİN GİDERİLMESİ Hastalığına ilişkin bilgilendirme ekip ile işbirliği içinde yapılır Hastanın korkularını ve endişesini ifade etmesi sağlanır Kronik bir hastalığa yakalanmış olmanın getirdiği güçlüklerle etkili başetmesi için desteklenmektedir. Hastalığına ilişkin bilgilendirme ekip ile işbirliği içinde yapılır Hastanın korkularını ve endişesini ifade etmesi sağlanır. UYGULANAN HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ SONUCU MEVCUT OLAN ANKSİYETE EN AZA İNDİRİLDİ VE HASTANIN GÜVENİ KAZANILDI.

37 HEMŞİRELİK TANISIAMAÇHEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ DEĞERLENDİRME HAREKETSİZLİĞE BAĞLI DERİ BÜTÜNLÜĞÜNDE BOZULMA RİSKİ HASTANIN HAREKETSİZLİĞE BAĞLI OLUŞABİLECEK DEKÜBİTLERİN ÖNLENMESİ Cilt bütünlüğü ve ağız içi degerlendirilecek Cilt temiz ve nemli tutulacak gerekirse nemlendirici uygulanacak Hastanın durumuna göre gerekli sıklıkta ağız bakımı verilecek. Dudaklar nemlendirilecek Yatak çarşaflarının temiz kuru ve kırışıksız olmasına özen gösterilecek. Kan dolaşınını hızlandırmak için aralıklı masaj yapılacak aktif pasif hareketler uygulanacak. Gerekirse havalı ya da antidekübit yatağı kullanılacak YAPILAN HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ SONRASI HASTADA DEKÜBİT OLUŞMA RİSKİ ÖNLENDİ.

38  Akademik Gastroenteroloji Dergisi Cilt :6 / sayfa (1-25)  Türkiye Acil Tıp Dergisi - Turk J Emerg Med 2010;10(1):20-25  Genel Tıp Derg 2003;13(3):119-122  AKADEMİK GASTROENTEROLOJİ DERGİSİ, 2006; 5 (2): 116-122  yogunbakimdergisi.org/managete/fu_folder/ 2005-03/html/2005-5-3-174-181.html