Tacettin İnandı Doç, Dr. Halk Sağlığı. Kapsam Politika kavramı Çocuk sağlığı politikası Çocuk sağlığını etkileyen temel yaklaşımlar.

... konulu sunumlar: "Tacettin İnandı Doç, Dr. Halk Sağlığı. Kapsam Politika kavramı Çocuk sağlığı politikası Çocuk sağlığını etkileyen temel yaklaşımlar."— Sunum transkripti:

1 Tacettin İnandı Doç, Dr. Halk Sağlığı

2 Kapsam Politika kavramı Çocuk sağlığı politikası Çocuk sağlığını etkileyen temel yaklaşımlar

3 Çocuk Sağlığı Politikası İnsan Hak Evrensel Bildirgesi BM Kültürel, Ekonomik Haklar Sözleşmesi Ottowa sözleşmesi BM, Çocuk Hakları Sözleşmesi TC Anayasası

4

5 Ottowa sözleşmesi- 1986 Sağlığın bir dizi temel ön koşulu gıda, barınma, barış, gelir, stabil ekosistem, sürekliliği olan kaynak kullanımı, toplumsal adalet ve hakkaniyet

6 Çocuk Hakları Sözleşmesi-Madde 1 Bu sözleşme uyarınca çocuğa uygulanabilecek olan kanuna göre daha erken yaşta reşit olma durumu hariç, on sekiz yaşına kadar her insan çocuk sayılır.

7 Çocuk Hakları Sözleşmesi-Madde 3 1. Kamusal ya da özel sosyal yardım kuruluşları, mahkemeler, idari makamlar veya yasama organları tarafından yapılan ve çocukları ilgilendiren bütün faaliyetlerde, çocuğun yararı temel düşüncedir.

8 Temel politikalar Bağışıklama Beslenme Kazlar Okul sağlığı Genel sağlık politikaları Üreme sağlığı politikaları Çocuk izlem politikaları

9 Anne Sütüyle ilgili Gerçekler- UNICEF 1. Her bebek için en iyi, en doğal ve en taze besin. 2. Her zaman, temiz ve mikropsuz. 3. Daima hazır ve bedava. Özel harcama gerektirmez. 4. Tamamıyla ve kolaylıkla sindirilir. 5. İshal, karın ağrısı ve kabızlık daha az görülür. 6. Bağışıklık sistemini güçlendirir, enfeksiyonlardan korur. 7. Bebeklerin daha zeki olmasını sağlar. 8. Bebeğin su ihtiyacını tam olarak karşılar, ayrıca su verilmesine gerek yoktur. 9. Doğumdan sonra gelen ağız sütü, bebeği hastalıklardan korur. 10. Bebekle anne arasında özel sevgi bağı kurulmasını sağlar. 11. Emzirme, annenin sağlığını korur, meme ve rahim kanseri olma riskini azaltır.

10 Anne sütünün bebekler için önemi nedir? Anne sütü, bebeklere gereksinimi olan tüm besin öğelerini tek başına ilk altı ay sağlayabilen en iyi besindir. Anne sütü ve doğumdan sonra gelen ilk sarı süt, bebek için çok önemlidir, çünkü bebeği hastalıklara karşı korur, bebeğin ilk aşısıdır. Anne sütü bebekler için yaşamsal öneme sahip. Ayrıca annesiyle sevgi bağı kurabilmesi için en iyi iletişim yolu emzirme. Ayrıca anne sütü ileriki yaşlarında, diğer besinlerle beslenen bebeklere göre daha zeki olmalarına katkı sunar.

11 Anne sütü neden bebekler için iyi besindir? Anne sütü, bebeğin ilk altı ay ihtiyacı olan protein, yağ, demir, vitamin gibi her türlü besin değerine içeren ideal besin kaynağıdır. İçindeki koruyucu maddeler nedeniyle bebeği enfeksiyonlardan korur. Anne sütünün hazmı kolaydır, kaynatmak gerekmez. Daima taze, temiz ve bebeğe vermek üzere hazırdır. Tamamen doğal olan anne sütünde bebeğin büyümesi için gerekli olan maddeler inek sütünden daha fazladır. Anne sütünde yeterli miktarda su ve vitamin bulunduğu için, çok sıcak iklimlerde bile bebeğe su vermeye ve ayrıca ilk altı ayda meyve suyuna gerek yoktur. Anne sütü alan bebekler diğer besinlerle beslenen bebeklerden daha zeki olurlar.

12 Anne sütü bebekleri hangi hastalıklara karşı korur? Anne sütü ve doğumdan sonra gelen ilk sarı süt ishal, solunum yolu enfeksiyonu gibi hastalıklardan koruyor. Anne sütü ile beslenmiş çocuklar astım, alerji, çocuk diyabeti gibi hastalıklara karşı daha dirençli oluyor ve kanser oranının daha düşük olduğu biliniyor. Anne sütünün içinde yeterli demir olduğu için, emzirilen bebeklerde kansızlık görülmez. Ayrıca anne sütü alan bebeklerde, pişik, karın ağrısı ve kabızlık daha az görülür.

13 Bebekler ne kadar süre anne sütü ile beslenmelidir? DSÖ ve UNICEF, anne sütü ile beslenmenin doğumdan hemen sonra başlanmasını, ilk altı ayda sadece anne sütü verilmesini ve emzirmenin altı aydan sonra uygun besin takviyeleriyle iki yaş ve üzerine kadar devam etmesini öneriyor. DSÖ

14 İdeal emzirme nasıl olmalıdır? Hamilelik döneminde anne adayı emzirme konusunda bilgilendirilmeli ve bilinçlendirilmelidir. Anne ve bebek yirmi dört saat birlikte olmalıdır. Emzirme doğumdan yarım saat sonra başlamalıdır. Annelere emzirme ve bebeklerinden ayrı olduklarında da sütlerini muhafaza etme yöntemleri öğretilmelidir. Yeni doğmuş bebeklere anne sütü dışında herhangi bir yiyecek ve içecek verilmemelidir. Bebek her isteğinde emzirilmelidir. Yapay meme veya emzik emzirme döneminde bebeklere verilmemelidir.

15 Türkiye’de bebekler nasıl besleniyor? İlk altı ayda sadece anne sütü ile beslenen bebeklerin oranı %1.3. Beş yaşın altındaki çocukların %25’inde beslenme eksikliği görülüyor. Türkiye nüfusunun yaklaşık %15’i beş yaşın altında. Ve bu çocukların 63,000 her yıl önlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını kaybediyor. Bu çocukların 50,000 ise bir yaşın altında.

16 ‘Bebek dostu hastane’ ne demek? Anne sütünün özendirilmesine ve annelere emzirme konusunda bilgi ve doğru alışkanlıkları kazandırılmasına yönelik SB’nın çalışmaları kapsamında, doğum hizmeti veren hastanelerde emzirmenin başarılı ve yerleşik bir uygulama haline gelmesini sağlamak üzere 1991 yılında Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Hastaneler Programı başlatıldı.SB Doğum hizmeti veren hastanelerden; gebeliklerinden itibaren anne adaylarını anne sütü ve emzirme konusunda bilgilendiren, doğumdan hemen sonra annelerin bebeklerini emzirmesini sağlayan, güncel bilgilerle eğitilmiş sağlık personeli ile annelere bebeklerini nasıl emzirecekleri konusunda yardımcı olan hastaneler ‘Bebek Dostu Hastane’ unvanını alıyorlar.

17 ‘Bebek dostu’ il ne demek? Bebek dostu il olabilmek için il merkezindeki doğum yapılan tüm hastanelerin bebek dostu olması ve sağlık ocakları ile Ana Çocuk ve Aile Planlaması Merkezleri’nin %20’sinde emzirme odası bulunması, sağlık personelinin eğitilmiş olması, annelere emzirme konusunda danışmanlık hizmetleri verilmesi, bu sağlık kuruluşlarında ek gıda/mama reklamlarının yapılmaması, ilk altı ay ek gıda/mama verilmemesi ve bölgedeki eczanelerin bilgilendirilmesi gerekmektedir.

18 Korunma ve önlem Yasal önlemler Toplumsal duyarlılık Sosyal ve ekonomik kalkınma

19 Kanun koyma ve uygulama Kanunlar şiddeti engellemeyi, çocukların haysiyetlerini ve fiziksel ve ruhsal bütünlüklerini korumayı hedeflemeli Devletin bir diğer görevi de mağdurları korumak ve çocuk mağdurların iyileşmesi ve topluma kazandırılması için çalışmalı

20 Toplumsal duyarlılık Bu nedenle aileleri, çocukları, sivil toplum kuruluşlarını, medya ve hükümet kurumlarını da içeren kapsamlı bir koruma programı hazırlanmalıdır Çocuklar, aileler ve toplum bu konularda ilk savunma hattı olduklarından farkındalık ve hassaslığa sahip olmalıdırlar