DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ Tarım Sigortaları Havuzu 2015.

... konulu sunumlar: "DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ Tarım Sigortaları Havuzu 2015."— Sunum transkripti:

1 DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ Tarım Sigortaları Havuzu 2015

2 2 İ Ç İ N D E K İ L E R - TARIM’IN ÖNEMİ ve TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ YERİ - TARIM SEKTÖRÜNDE KRİZ ve RİSK YÖNETİMİ - DÜNYA’DA ve TÜRKİYE’DE; - TARIM SİGORTALARI/RİSK YÖNETİMİ - DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ - TARIM SİGORTALARI HAVUZU - TARSİM - KURUMSAL YAPI - TÜRKİYE’DE Kİ, TARIM SİGORTALARININ KAPSAMI - POLİÇE PRİM ÖRNEKLERİ - ELDE EDİLEN SONUÇLAR - HEDEFİMİZ - ÖZET ve SON SÖZ

3 3 Tarım, Ülkelerin; beslenme, istihdam ve kalkınması için önemli ve stratejik bir sektördür. “Tarımsal Üretim Yoksa, Hayat/Gelecek Yoktur” Tarım sektörü, tabiat/doğa şartlarına bağlı üretim yapılan bir sektör olması sebebiyle, dünyanın her yerinde, HASSAS ve STRATEJİK bir sektör olarak ele alınmaktadır. TARIM SEKTÖRÜ STRATEJİK BİR SEKTÖRDÜR

4 4 Tarımsal İstihdam % 23,6’dir. Tarımsal Gayri Safi Yurt İçi Hasıla 61 Milyar Dolar. Tarımda Kişi Başına Gelir 3.483 Dolar. Tarımsal İhracat 17,7 Milyar Dolar. TÜRKİYE; tarımda, Dünya’da 7’nci, AB’de 1’inci büyük Tarımsal Ekonomiye sahip ülkedir. TARIM SEKTÖRÜNÜN, TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ ÖNEMİ Kaynak: GTHB, 2013 Yılı Verileri

5 5 Tarım alanları bakımından; Dünya’da 18’inci, AB’de 1’inci, Buğday üretiminde ; Dünya’da 9’uncu, AB’de 2’inci, Pamuk üretiminde ; Dünya’da 7’inci, AB’de 1’inci, Toplam sebze üretiminde ; Dünya’da 4’üncü, AB’de 1’inci, sırada yer almaktadır. TÜRKİYE’NİN TARIMSAL ÜRETİMDE, DÜNYA’DAKİ YERİ (2012) Kaynak: FAO-STAT 2012.

6 Bitkisel Üretim Hayvansal Üretim Bitkisel ve Hayvansal Üretim-Karma 1991: 993.685 2001 : 929.582 1991: 2.949.655 2001: 2.074.439 1991: 148.190 2001: 72.629 Toplam İşletme Sayısı 1991: 4.091.530 2001: 3.075.650 TÜRKİYE’DE, TARIMSAL İŞLETME SAYILARI VE FAALİYET ALANLARI Kaynak: TÜİK

7 Bitkisel Üretim,% 65 - Meyveler% 29, - Endüstri bitkileri% 27, - Tahıllar% 17, - Sebzeler% 16, - Baklagiller% 3, - Süs bitkileri ve diğerleri% 8, Hayvansal Üretim,% 29 Balıkçılık,% 3 Ormancılık,% 3 TÜRKİYE’DE, TARIMSAL KATMA DEĞERİN DAĞILIMI

8 BAZI ÖNEMLİ TARIM ÜRÜNLERİNDE DÜNYA, AB VE TÜRKİYE VERİM ORTALAMALARI - (FAO, 2012) (Kg/da) ÜRÜNLERDÜNYAABTÜRKİYE Buğday 312537267 Arpa 268441258 Mısır 494605739 Ayçiçeği 148163226 Çeltik 440653735 Mercimek 107102184 Kuru Fasulye 80168215 Patates 1.9073.0072.771 Soya 237229364 Nohut 9381129 8 Kaynak: FAO-STAT 2012

9 9 Kaynak: FAO, 2012. TÜRKİYE’NİN, DÜNYA ÜRETİMİNDE ÖNEMLİ PAY’A SAHİP OLDUĞU, TARIMSAL ÜRÜNLER (FAO, 2012) 12345 FındıkKarpuzAntep fıstığıCevizÇay İncirKavunBiberZeytinPatlıcan KayısıKestaneElmaDomates KirazHıyarNohutFasulye (Taze) Ayva Vişne Ispanak Mercimek Haşhaş ( Tohum)

10 Don Sel ve Su Baskını Kuraklık Salgın Hastalıklar Don Sel ve Su Baskını Kuraklık Salgın Hastalıklar Adi Hastalıklar Kaza ve Zararlılar Adi Hastalıklar Kaza ve Zararlılar Dolu Don Fırtına Hortum Yangın Heyelan Deprem Sel ve Su Baskını Dolu Don Fırtına Hortum Yangın Heyelan Deprem Sel ve Su Baskını Yönetilmesi Zor Riskler Yönetilmesi Zor Riskler Kontrol Edilebilir Riskler Katastrofik (Felaket Tarzında) Riskler Katastrofik (Felaket Tarzında) Riskler TARIMDA SIKÇA YAŞANAN DOĞAL AFET RİSKLERİ -TEHDİTLER-

11 DEVLET SİGORTASI (FON SİSTEMİ) ÖZEL SEKTÖR SİGORTASI DEVLET-ÖZEL SEKTÖR İŞBİRLİĞİ SİGORTASI TARIM SİGORTALARI/RİSK YÖNETİMİ MODELLERİ

12 RİSK SİGORTASI VERİM SİGORTASI GELİR SİGORTASI İNDEKS SİGORTASI GELİR İSTİKRAR HESABI SİGORTASI DÜNYA’DA UYGULANAN TARIM SİGORTASI/RİSK YÖNETİMİ PROGRAMLARI

13 DÜNYA ÜLKELERİNDE UYGULANAN FARKLI SİGORTA/ RİSK YÖNETİMİ MODELLERİ VE PROGRAMLARI ÜLKELERÖZEL SİGORTA DEVLET SİGORTASI (Fon Sistemi) DEVLET-ÖZEL SEKTÖR İŞBİRLİĞİ (Prim Destekli) ABD Tek Risk Sigortası Verim Sigortası, Gelir Sigortası, İndeks Sigortası KANADATek Risk Sigortası Verim Sigortası, İndeks Sigortası, Gelir İstikrar Hesabı JAPONYA Çoklu Risk Sigortası, Verim Sigortası, İşletme Verim Sigortası AVUSTRALYAGelir İstikrar Hesabı BREZİLYA Çoklu Risk Sigortası, Verim Sigortası, İndeks Sigortası ARJANTİN Tek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası KÜBA Çoklu Risk Sigortası, Verim Sigortası GÜNEY AFRİKA Tek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası, Verim Sigortası İSRAİL Verim Sigortası Kaynak: Alasa (1992), ENESA (2004), Ibarra ve Mahul (2004), Skees et al. (2005), Skees ve Enkh-Amgalan (2002), Skees et al. (2001), Stoppa ve Hess (2003), The World Bank (2005)

14 Kaynak: Alasa (1992), ENESA (2004), Ibarra ve Mahul (2004), Skees et al. (2005), Skees ve Enkh-Amgalan(2002), Skees et al. (2001), Stoppa ve Hess(2003), The World Bank (2005). AVRUPA ÜLKELERİNDE UYGULANAN FARKLI SİGORTA/ RİSK YÖNETİMİ MODELLERİ VE PROGRAMLARI 14 ÜLKELERÖZEL SİGORTADEVLET-ÖZEL SEKTÖR İŞBİRLİĞİ (Prim Destekli) İSPANYA Tek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası, Verim Sigortası AVUSTURYA Tek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası, Verim Sigortası İTALYA Tek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası, Verim Sigortası ROMANYA Tek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası PORTEKİZ Tek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası TÜRKİYETek Risk SigortasıÇoklu Risk Sigortası İNGİLTERETek Risk Sigortası DANİMARKATek Risk Sigortası ALMANYATek Risk Sigortası MACARİSTANTek Risk Sigortası HOLLANDATek Risk Sigortası BELÇİKATek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası İSVEÇTek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası FRANSATek Risk Sigortası, Çoklu Risk SigortasıVerim Sigortası BULGARİSTANTek Risk Sigortası, Çoklu Risk Sigortası

15 Asya (% 21) Avrupa (% 13) Afrika (% 1) Latin Amerika (% 6) ABD & K anada (% 59) DÜNYA’DA, TARIM SİGORTALARININ, PRİM ÜRETİMİ YÖNÜNDEN COĞRAFİ DAĞILIMI (2013) Dünya’da, Tarım Sigortaları Toplam Prim Üretimi: ̴̴ 29 Milyar $’dır.

16 DÜNYA’DA, BRANŞ BAZINDA TARIM SİGORTALARI (2011)

17 17 - 1948 yılında, 5254 Sayılı “Muhtaç Çiftçilere Ödünç Tohumluk Verilmesi Hakkında Kanun” Ürün ve ekilişlerinin % 40 ve daha fazlası zarar görmüş olan üreticilere, ayni yardım yapılmasını kapsamakta idi. 2001 Yılında yürürlükten kaldırıldı. - 1977 yılında, yürürlüğe giren 2090 Sayılı “Tabii Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar Hakkında Kanun” Tüm tarımsal mal varlığının % 40 ve daha fazlası zarar gören üreticilere, nakdi yardım yapılmasını kapsamaktadır. GEÇMİŞTE; ÜLKEMİZDE, TARIM SEKTÖRÜ İLE İLGİLİ ALINAN YASAL KORUMA TEDBİRLERİ - (KRİZ YÖNETİMİ)

18 18 _ Avrupa’da ilk Tarım Sigortası, BÜ Dolu Riski poliçesi olarak, 1797 yılında, - ABD’de ise; ilk Tarım Sigortası Dolu poliçesi 1879 yılında düzenlenmiştir. Türkiye’de ise; kısmen de olsa Risk Yönetimi; -1957 yılından itibaren, Özel/Ticari Sigorta Şirketlerinin, Bitkisel ürünlerde geleneksel olarak, yine; sadece, Dolu riskine karşı sigorta yapmalarıyla başlamıştır. -1960 yılında, Hayvan Hayat, -1984 yılında, Kümes Hayvanları Hayat, -1990 yılında ise Su Ürünleri Hayat, -1991 yılında Üzüm Bağlarında, pilot uygulama olarak, Don sigortası yapılmaya başlanmıştır. Sektörün özelliği dolayısıyla, bağımsız bir yasal zeminin oluşturulamamasının yanı sıra; bu günkü gibi etkili bir teşvik sisteminin olmaması da, istenen başarıya ulaşılmasında, kısıtlayıcı bir faktör olarak, önemli rol oynamıştır. Bu sebepten dolayı; 5363 Sayılı “Tarım Sigortaları Kanunu” TBMM’de yasalaşarak, 21/06/2005 tarihinde, Resmi Gazete’de yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir. DÜNYA’DA ve TÜRKİYE’DE, TARIM SİGORTALARININ (RİSK YÖNETİMİNİN) BAŞLANGICI

19 19 -Bu yeni sistemle, Türkiye; artık, Kriz yönetiminden, Risk yönetimi dönemine, gerçek manada, adım atmış oluyor. -Yeni sigorta yasası nedeniyle; bundan böyle, sigorta kapsamına alınan bir risk dolayısı ile Kamu Otoritesi; artık, afet ilanı yapamamaktadır. -Afet ilanı yapılamadığı için de, sigorta yaptırmayanlara, herhangi bir şekilde yardım yapılması, ya da destek verilmesi, mümkün olamayacaktır. Dolayısıyla da; -Sadece, sigorta yaptıranlar sistemden (Prim desteği ve Hasar tazminatı alınmasından) yararlanacak, Sigorta yaptırmayanlara ise herhangi bir yardım ya da destek verilemeyecektir. -Verilebilecek olan ise; bazı, sınırlı tedbirlerden öteye geçemeyecektir. TÜRKİYE’DE, TARIM SİGORTALARINA (RİSK YÖNETİMİNİN’E) GERÇEK ANLAMDA GEÇİŞ

20 20 DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ (1) Devlet Destekli Tarım Sigortalarında Asıl Amaç: - Doğal afet ve hastalıkların, tarım ve hayvancılıkta neden olduğu zararları; - Ticari ve kâr amacı olmadan, sigorta prensipleri çerçevesinde ve teknik esaslara dayalı olarak; çağdaş, güvenilir, şeffaf ve sürdürülebilir bir sistemle, kısmen de olsa karşılayıp; -Üreticileri, uzun vadede gelir istikrarına kavuşturarak, üretimde devamlılığı (G I D A G Ü V E N L İ Ğ İ N İ) sağlamaktır.

21 21 DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ (2) Önemli olan diğer bir amacı da; Bitkisel ve hayvansal üretimde, sürdürülebilirliğin sağlanmasının yanı sıra, kamu bütçe disiplini açısından gerekli olan ve doğal afet ve hastalık risklerinden dolayı; Oluşabilecek, belirsiz kamu bütçe yükünün, planlı ve öngörülebilir hale getirilmesidir. Dolayısıyla; Bütün bu nedenler ve gerekçelerden hareketle; tarımsal üretimde, sürdürülebilir bir üretim için doğal risklere karşı, modern koruma tedbirlerinin; yani, tarım sigortalarının uygulanması zorunluluğu vardır.

22 22 DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ (3) Bu açıklamalar ve gerçekler ışığında; “Devlet Destekli Tarım Sigortaları, Türk Tarımına sağlanan, devrim niteliğinde bir yasadır/uygulamadır” diyebiliyoruz. Aynı zamanda; Hükümetin ve Bakanlığımızın, Sosyal Devlet anlayışı ile yürürlüğe koyduğu, Tarım Sektörüne yönelik; Önemli, bir projesidir.

23 23 BU ÖNEMLİ PROJENİN UYGULANMASINDA; BAKANLIĞIN YETKİ VE SORUMLULUKLARI Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Koordinasyonunda ve Başbakanlık, Hazine Müsteşarlığı ile birlikte yürütülen; Devlet Destekli Tarım Sigortaları uygulamasında; Bakanlığın, çeşitli yetki ve sorumlulukları bulunmaktadır. 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 10. uncu ve 11. inci maddelerinde, bu yetki ve sorumluluklar; Aşağıdaki şekilde, maddeler halinde sıralanmıştır; -Tarım Sigortalarının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için gerekli tedbirleri almak, -Ürünler, riskler ve bölgeler itibariyle, sağlanacak prim desteğine ilişkin teklifleri, Bakanlar Kurulu’nun onayına sunmak, -Tazminat ödemelerinin, doğru ve düzenli bir şekilde yapılmasını izlemek, -Bu Kanunla verilen diğer görevleri yürütmek ve -Denetlemek.

24 24 HAVUZ SİSTEMİNİN YARARLARI Tamamen Çiftçi/Üretici lehinde kurgulanan bu sistemin; Sistem, Gelir ve Giderler açısından, FİNANSAL BİR DENGE’nin gözetilmesi ZORUNLULUĞU olan, bir DENGE sistemidir. Zira, primler ile muafiyet ve müşterek sigorta oranları v.s. gibi hususlar, buna göre belirlenmek zorundadır. Ayrıca; a. Bütünsellik Tek bir organizasyon şeklinde, işlerin yürütülmesi, b. Standardizasyon Sistemin standart ve bir bütün olarak, güvenilir ve sürdürülebilir olması ile TARSİM’e ait standart poliçenin düzenlenmesi,

25 25 HAVUZ SİSTEMİNİN YARARLARI c. Verimlilik ve Ölçek Ekonomisi Üreticilerin, daha düşük prim fiyatları ile sigorta yaptırabilmesine imkan sağlaması, d. Yüksek Güvence Çiftçi ve Üreticilerin çeşitli sigorta ihtiyaçlarının (paket sigorta uygulaması ile) büyük ölçüde karşılanması yönüyle; yüksek güvence sağlaması, e. Sürdürülebilirlik Sigorta sisteminin en önemli unsuru olan sürdürülebilirlik ve güvenilirlik özelliğine sahip olması; gibi hususlar, T E M E L E S A S alınmıştır.

26 26 Tarım Sigortaları Havuzu Yönetimi Çiftçiler, Üreticiler ve Yetiştiriciler Konu ile İlgili Kamu (Bakanlık Merkezi ile İl ve İlçe Müdürlükleri ve Hazine Müsteşarlığı) Çalışanları Sigorta Şirketleri, Acenteler, Broker ve Çalışanları Reasürörler Tarım Sigortaları Havuz Eksperleri Üniversiteler ve Araştırma Enstitüleri İşletici Şirket ve Çalışanları SİSTEMİN MUHATAPLARI/PAYDAŞLARI

27 27 SİSTEMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 1- Yasal Düzenlemeler (Kanun, Yönetmelikler, Bakanlar Kurulu Kararı ve Havuz Yönetim Kurulu Kararları ve Düzenlemeleri) 2- Kurumsal Yapı  Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) - (Tek Organ)  Devlet, STK ve Özel Sektör işbirliğinin tarafları  Aracılık hizmeti alımı yapılan Ticari/Özel Sigorta Şirketleri ve Acenteleri (Dağıtım Kanalları)  Hizmet alımı yapılan İşletici Şirket 3- Gönüllülük esasına dayalı bir Sigorta Sistemi 4- Kayıtlı olma - (Tek Şart) 5- Devletin Prim ve Hasar Fazlası Desteği 6- Denetim

28 1. YASAL DÜZENLEMELER 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu (RG: 21/6/2005) Tarım Sigortaları Havuzu Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (RG: 18/05/2006) Tarım Sigortaları Uygulama Yönetmeliği (RG: 18/05/2006) “Tarım Sigortaları Havuzu Tarafından Kapsama Alınacak Riskler, Ürünler ve Bölgeler ile Prim Desteği Oranlarına İlişkin” Bakanlar Kurulu Kararı Tarım Sigortaları Havuzu ile İşletici Şirket ve Sigorta Şirketleri arasında yapılan sözleşmeler Genel Şartlar, Tarife ve Talimatlar 28

29 29 2. KURUMSAL YAPI

30 30 TARIM SİGORTALARI HAVUZU (TARSİM) Kanun kapsamındaki risklerin teminat altına alınması, hasarların tespit edilmesi, tazminat ödemelerinin yapılması ve hizmetlerin yürütülebilmesi amacıyla; KAMU HAVUZU niteliğinde ve yönetim kurulu üyelerinin, Kamu Görevlisi ya da Kamu niteliğini haiz STK’lar ile Özel sektör’den gelen ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı tarafından atanan üyelerden oluşan, Tarım Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM’in) ilk Yönetim Kurulu, 16.01.2006 tarihinde göreve başlamıştır.

31 31

32 32

33 33 5. DEVLETİN PRİM VE HASAR FAZLASI DESTEĞİ a. Prim Desteği DTÖ ve AB Kriterlerine göre DOLAYLI BİR DESTEKTİR. Üreticiler tarafından ödenmesi gereken sigorta priminin bir kısmı (% 50 ve % 66,7 Oranlarında) Devlet tarafından, karşılıksız destek olarak sağlanmaktadır. Ürünler, riskler, bölgeler ve işletme ölçekleri itibariyle, Devlet tarafından sağlanacak prim desteği miktarları, her yıl Havuz Yönetim Kurulu’nun teklifi ve Bakanlığın onayı üzerine, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmektedir. Amaç; Üreticileri, sigorta yaptırmaya teşvik etmektir.

34 34 DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ Sigorta Prim Desteği; DTÖ ve AB kriterlerine uygun, DOLAYLI BİR DESTEKTİR. -Değişen destekleme yöntemleri, Tarımsal Desteklerin, rekabet açısından, önem ve zorunluluğu nedeniyle, dolaylı destekler olması istenmekte ve önerilmektedir. - Çiftçinin de, belirli bir ücret/bedel ödeyerek, elini taşın altına koyması ile sigorta yaptırması, destekler için öngörülen ve istenen, genel bir destekleme şeklidir.

35 Bitkisel ürünlerini, seralarını, büyük ve küçükbaş hayvanlarını, kümes hayvanlarını, su ürünlerini ve aktif arılı kovanlarını sigortalayan üreticilerin, sigorta prim miktarlarının yüzde ellisi (% 50’si) Devlet tarafından ödenmektedir. Açık alanda yetiştirilen meyvelerde, çiçeklenme evresi don riski kapsamına alındığından; dolayısıyla da, poliçe prim bedelleri yükseldiğinden, üreticinin kolayca sigorta yaptırabilmesini temin etmeye yönelik olarak, bu risk için de primin (2/3)’ü yani (% 66,7’si) oranında, Devlet prim desteği sağlanmaktadır. 35 DEVLET PRİM DESTEĞİ ORANLARI

36 36 b. Hasar Fazlası Desteği Ulusal ve Uluslararası piyasalardan sağlanan korumanın (Reasürans’ın) yeterli olmaması durumunda, Bakanlar Kurulu’nca belirlenecek kısmın, Devlet tarafından taahhüt edilmesi ve; Olağanüstü hallerde ve beklenenden fazla hasar olması durumlarında da; gerektiğinde ihtiyaç duyulan, ilave ödenek miktarının, yukarıda belirtilen çerçevede, Devlet tarafından, Hasar Fazlası Desteği şeklinde, Havuz’a aktarılması ile hasarların tazmin edilmesi mümkün olmaktadır. (D E V L E T G A R A N T İ S İ)

37 37 6. DENETİM 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 11. inci maddesi gereğince; Tarım Sigortaları Havuzu ve İşletici Şirketin; her yıl, Sigortacılık uygulamaları yönüyle Hazine Müsteşarlığı’nca, Diğer tüm işlemlerinin (İdari ve Mali) denetimi ise; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılmaktadır. Denetim mekanizmasının varlığı; şeffaflığın sağlanması ve yanlışlıkların önlenmesi açısından, sisteme olan güveni artırmaktadır. Dolayısıyla; BU YAPISIYLA SİSTEM; Bir S İ G O R T A işi olup; bir başka ifadeyle, DEVLET DENETİMİ, GÖZETİMİ VE GARANTİSİNDE OLAN; Bir S İ G O R T A sistemidir.

38 38 TARIM SİGORTALARI HAVUZU ADINA SİGORTA SÖZLEŞMESİ YAPMAYA YETKİLİ ŞİRKETLER* *Şirketler, alfabetik sıraya göre dizilmiştir.

39 39 TİCARİ VE ÖZEL SİGORTA ŞİRKETLERİ İLE BUNLARIN ACENTELERİNİN (DAĞITIM KANALLARININ); SİSTEMDEKİ ROLÜ VE SORUMLULUĞU Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) tarafından yetkilendirilen, Ticari Sigorta Şirketlerinin, aldıkları komisyon ücreti karşılığında, Aracılık Hizmeti vermesi şeklinde olup; - Poliçe düzenlerken; yeni kurulan, Devlet Destekli bu yeni Sigorta Sistemi’ni; çiftçiye/üreticiye, DOĞRU bir şekilde ve EKSİKSİZ/HATASIZ olarak anlatmak, - Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) adına, Standart Poliçe düzenlemek ve bir suretini üreticiye/çiftçiye/sigortalıya vermek, - Sigortalıdan alınacak poliçe prim bedellerini tahsil ederek, kanuni süresi içinde, Havuz hesabına aktarmak ve; - Sigortalının hasar ihbarlarını, Havuz’un/TARSİM’in İstanbul’daki merkezine iletmektir. Bunun dışında, başka bir yetki ve sorumlulukları yoktur.

40 40 İŞLETİCİ ŞİRKET’İN GÖREV ve SORUMLULUĞU - 5363 Sayılı, Tarım Sigortaları Kanunu ile kurulan, - Tarım branşında lisans almış, Özel/Ticari Sigorta Şirketlerinin (24 sigorta şirketi’nin) eşit pay’la/sermaye’yle ortak oldukları, - Tarım Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM’in), sekretaryası ile iş ve işlemlerini yapmakla görevli bir Şirket olarak kurulmuş olup; - Tarım Sigortaları Kanunu, Bakanlar Kurulu Kararları, Yönetmelikler, Sözleşmeler ve Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu’nun kararları doğrultusunda hareket eden/çalışan, - Kâr amacı, ticari başka bir faaliyeti ve sigorta işi dışında da, başka herhangi bir iş’i ve faaliyeti olmayan, - Belirli bir ücret karşılığında, hizmet alımı yolu ile çalışan ve tazminat ödeme sorumluluğu ile sigorta uygulamaları konusunda, karar alma ve karar verme yetkisi bulunmayan; - Sigorta prensipleri ve sigorta tekniklerine göre işlem yapan bir Anonim Şirket’tir.

41 Sisteme, Böyle Bir Şirket Modeli’nin Monte Edilmesinin AMACI ise; Kamu bütçesine ağır yükler getirecek, yeni bir KİT oluşturmamak, İşlerin, Özel Sektör mantığı ile hızlı bir şekilde yürütülmesini sağlamak ve böylece; Sigortalının, teminat kapsamındaki herhangi bir doğal afet nedeniyle oluşan mağduriyetinin, mümkün olan, en kısa sürede giderilmesini sağlamaktır.

42 42 EKSPERLER VE EĞİTİM ÇALIŞMALARI - Yapılan ön eleme sınavında başarılı olan adaylar, eksperlik eğitimine alınırlar. - Risk incelemesi ve hasar tespiti yapacak olan Havuz Eksperlerinin eğitimi; 15 (on beş) dönem olarak planlanmış ve yapılmıştır. Böylece; Bitkisel Ürün Grubu’nda:1.156 Kişi Hayvancılık Grubu’nda: 990 Kişi Hayvancılık Grubu (Su ürünleri konusunda): 63 Kişi olmak üzere, Toplam: 2.209 Kursiyere, -Kısa süreli, yoğun; teorik ve uygulamalı bir eğitim sonrasında, yapılan sınav ve sınavda başarılı olanların da, Hazine Müsteşarlığı Eksper Sicil Kaydına kayıtları yapılarak, Resmen, Havuz eksperi olmaları sağlanmıştır. -Ayrıca; yılın değişik zamanlarında, yapılan Tekamül Eğitimleri ile de, eksperlerin kendilerini geliştirmesi için, sürekli olarak, eğitim faaliyetlerine devam edilmektedir.

43 43 SAHADAKİ YOĞUN İŞLERİMİZ; ACENTELERİN ve EKSPERLERİN, SİSTEMDEKİ ROLÜ ve ÖNEMİ - Sistem açısından; çiftçi/üretici ile her zaman, bire bir, yüz yüze gelen, en önemli iki ayrı paydaş/muhatap grubudur. - Bu iki önemli paydaş grubunun, üreticiye doğruları söylemesi ve anlatması, KESİNLİKLE ve ASLA, HATA YAPMAMALARI gerekmektedir. - Sistemin geleceği; bir nokta da, bu iki paydaş grubunun, DOĞRU ve HATASIZ çalışmasına bağlıdır. - Bu iki paydaş grubu da, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) tarafından ödenen, belli bir ücret ve komisyon karşılığında, sigortalıya/üreticiye/çiftçiye hizmet vermektedir.

44 DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI KAPSAMINDAKİ ÜRÜNLER VE RİSKLER

45 BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTALARI SERA SİGORTASI BÜYÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI KÜÇÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI SU ÜRÜNLERİ HAYAT SİGORTASI KÜMES HAYVANLARI HAYAT SİGORTASI BİTKİSEL ve HAYVANSAL ÜRÜN SİGORTALARI BRANŞLARI - (2015) ARICILIK (ARILI KOVAN) SİGORTASI

46 PAKET OLARAK ALINAN TEMİNATLAR TEMİNAT KAPSAMINDAKİ RİSKLER VE UNSURLAR TEMİNAT KAPSAMINDAKİ ÜRÜNLER ŞARTLAR Dolu Fırtına Hortum Yangın Heyelan Deprem Sel ve Su Baskını Miktar Kaybı Fideler Yaş Sebzeler Yaş Meyveler Fidanlar Tarla Ürünleri Kesme Çiçekler Fidan (Meyve ve Bağ) ÇKS Kaydının Güncel Olması Dolu Riskinin Neden Olduğu Kalite Kaybı Yaş Sebzeler Yaş Meyveler Kesme Çiçekler İSTEĞE BAĞLI SATIN ALINAN, TEMİNAT ve KAYIPLAR Don Miktar Kaybı Yaş Meyveler Ürün Sap Kısmı Miktar Kaybı Buğday, Arpa, Yulaf, Çavdar, Tritikale ve bu ürünlerin Sertifikalı Tohumlukları Dolu Ağı ve Örtü Sistemleri Ağ ve Örtünün Zarar Görmesi Meyve Bahçeleri ve Bağlar DEVLET DESTEKLİ BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI

47 DOLU PAKETİ (DOLU, FIRTINA, HORTUM, YANGIN, HEYELAN, DEPREM, SEL VE SU BASKINI) İLE MEYVELERDE DON (+DOLU PAKETİ) SİGORTASI PRİM TUTARI ÖRNEKLERİ - (1 da) BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTALARI PRİM ÖRNEKLERİ (2015) Ürünler (Dolu Paket) Üretim Miktarı (Kg) Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Buğday4803195 Arpa4102504 Çeltik8151.22318 Ayçiçeği (Yağlık) 2703303 Mısır (Dane) 1.3107608 Pamuk54081010 Kolza3574387 Karpuz56002.43082 Nohut1702203 Korunga7803506 Yulaf2901402 Domates (Salçalık) 9.4801.70335 Biber (Sivri) 4.3263.15566 Ürünler Üretim Miktarı (Kg) Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Devletin Ödeyeceği Prim Tutarı Desteği (TL) Dolu Paket Don+Dolu Paket Kayısı 1.7902.17064252443 Portakal 4.7002.96074133193 Üzüm (Kurutmalık) 3.0602.65053102152 Fındık 2101.260103651 Şeftali 2.4202.46098218341 Armut 3.0004.210146352562 Elma 4.1003.580138266396 Kiraz 1.0202.850135234335 Zeytin (Yağlık) 1.0001.160142332 Antepfıstığı 2201.4003172113 Ceviz 3202.02032102174 Erik 2.0902.900137309485

48 KapsamYüksek Tüneller (Plastik Örtü, Ürün) Riskler (Tehlikeler) Dolu, Fırtına, Hortum, Yangın, Heyelan, Deprem, Sel ve Su Baskını, KoşullarÖrtü Altı Kaydı, Teknik Şartlara Uygunluk YÜKSEK TÜNELLER - SERALAR Yüksek tünel içindeki ürünlerini ve yüksek tünel plastik örtüsünü sigorta ettirmek isteyen üreticiler için Bitkisel Ürün Sigortası, Dolu Prim Fiyat Tablosunda, ürünlerin hassasiyet sınıfına göre tespit edilen prim fiyatı, % 40 indirimli uygulanır. Diğer riskler için, açık alandaki prim fiyatları uygulanır. Tazminat hesaplamalarında ise; bu riskler için Bitkisel Ürün Sigortasında, geçerli olan muafiyet/müşterek sigorta oranları uygulanır.

49 Kapsam Cam ve Plastik Seralar (Konstrüksiyon/İskelet, Örtü Malzemesi, Teknik Donanım ve Ürün) Riskler (Tehlikeler) Dolu, Fırtına, Hortum, Yangın, Heyelan, Deprem, Sel ve Su Baskını, Taşıt Çarpması, Kar ve Dolu Ağırlığı, KoşullarÖrtü Altı Kaydı, Teknik Şartlara Uygunluk SERA SİGORTALARI TEMİNAT KAPSAMINDAKİ ÜRÜN VE RİSKLER

50 SERA SİGORTASI SERA SİGORTASI (FIRTINA, SEL ve SU BASKINI DAHİL) PRİM TUTARI ÖRNEKLERİ ( 1 da ) PRİM ÖRNEKLERİ - 2015 Unsurlar Cam SeraPlastik Sera Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Örtü 18.000 2473.00074 Ürün 17.000 20515.000172 Konstrüksiyon 20.000 9915.000 75 Toplam 55.000 55133.000 321 Örnek prim tutarı hesaplarında 3. risk kategorisi baz alınmıştır.

51 KapsamSüt Sığırları ve Mandalar (8. günden itibaren -7 yaşına kadar) ile Erkek Besi Sığırları (8. günden itibaren -3 yaşına kadar) Ölüm Riski Riskler (Tehlikeler) Sığır vebası, tüberküloz, brucelloz, şap ve BSE hastalıkları ile 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’na göre ihbarı mecburi tüm bulaşıcı hastalıklar hariç (anthrax ve kuduz teminat kapsamına dahildir) olmak üzere, her türlü hayvan hastalıkları, (Dar Kapsamlı Tarifede, her türlü hayvan hastalığı teminat dışıdır.) Gebelik, doğum veya cerrahi müdahale sonucu ölüm, Her türlü kaza ile yılan ve böcek sokması, Zehirli çayır otları ve yem’e bağlı zehirlenmeler, Her türlü doğal afetler ve güneş çarpması, Yangın veya infilak sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler, Teknik Şartlar çerçevesinde yavru atma riski. KoşullarVeteriner Bilgi Sistemi’ne (TÜRKVET’e) kayıtlı olmak. BÜYÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI TEMİNAT KAPSAMINDAKİ ÜRÜN VE RİSKLER

52 BÜYÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI (SÜT SIĞIRLARI ve MANDALAR) (SÜT SIĞIRLARI ve MANDALAR) PRİM FİYATI ÖRNEKLERİ HAYVAN HAYAT SİGORTASI PRİM ÖRNEKLERİ – (2015) 1- GENİŞ KAPSAMLI, 1 NO’LU TARİFE Hayvan Sayısı Bir Hayvanın Sigorta Bedeli (TL) Bir Hayvan için Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) 1 6.000285 2- KISMEN GENİŞ KAPSAMLI, 2 NO’LU TARİFE 20 Baş ve üzeri 6.000178 10 Baş ve Üzeri 6.00023 3-DAR KAPSAMLI (HASTALIKLAR HARİÇ) TARİFE

53 (BESİ SIĞIRLARI ve MANDALARI) BÜYÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI ÖRNEK PRİM TUTARLARI-2015 2- %4 MUAFİYETLİ TARİFE 1- MUAFİYETSİZ TARİFE ERKEK BESİ Hayvan Sayısı Grubu Bir Hayvanın Sigorta Bedeli (TL) Bir Hayvan için Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) 3 Aylık6 Aylık9 Aylık12 Aylık 5-205.0007395118143 21-1005.0007090110135 101-2005.0006885103128 201-5005.000658095120 501 ve üzeri5.000637588113 21-1005.00030384563 101-2005.00028354358 201-5005.00025334053 501 ve üzeri5.00023303848 10 Baş ve Üzeri 5.00020 3- DAR KAPSAMLI (HASTALIKLAR HARİÇ) TARİFE

54 Kapsam Koyun ve keçi ile koç ve tekeler (3. aydan itibaren, 5 yaşına kadar - 5 yaş dahil) Riskler (Tehlikeler) a)Koyun ve keçi vebası (PPR), koyun ve keçi brucellozu, şap, mavi dil, koyun-keçi çiçeği hastalıkları ile 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’na göre ihbarı mecburi tüm bulaşıcı hayvan hastalıkları hariç (anthrax ve kuduz teminat kapsamına dahil) olmak üzere, her türlü hayvan hastalıkları, (Dar Kapsamlı Tarifede, her türlü hayvan hastalığı teminat dışıdır.) b) Gebelik, doğum veya cerrahi müdahale sonucu ölüm, c) Her türlü kaza ile vahşi hayvan saldırısı, yılan ve böcek sokması, ç) Zehirli çayır otları ve yem’e bağlı zehirlenmeler, d) Her türlü doğal afetler ve güneş çarpması, e) Yangın veya infilâk sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler. Koşullar Veteriner Bilgi Sistemi’ne (TÜRKVET’e) kayıtlı olmak. KÜÇÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI TEMİNAT KAPSAMINDAKİ ÜRÜN VE RİSKLER

55 KÜÇÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI (KOYUN, KEÇİ - KOÇ ve TEKELER) PRİM FİYATI ÖRNEKLERİ HAYVAN HAYAT SİGORTASI PRİM ÖRNEKLERİ - 2015 Hayvan Sayısı Grubu Bir Hayvanın Sigorta Bedeli (TL) Bir Hayvan için Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) 10 Baş ve üzeri 60024

56 Kapsam Kapalı sistemde üretimi yapılan kümes hayvanları ölüm riski. Riskler (Tehlikeler) İhbarı mecburi kanatlı hayvan hastalıkları hariç, her türlü hastalık, (Dar Kapsamlı Tarifede, her türlü hayvan hastalığı teminat dışıdır.) Her türlü kaza ve zehirlenmeler, Her türlü doğal afetler, Yangın veya infilak sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler. Koşullar Veteriner Bilgi Sistemi’ne (TÜRKVET’e) kayıtlı olmak ve Bio-güvenlik önlemleri ile hijyen kurallarının sağlanmış olması. KÜMES HAYVANLARI HAYAT SİGORTALARI TEMİNAT KAPSAMINDAKİ ÜRÜN VE RİSKLER

57 Kapsam 5 gr ağırlığından itibaren, su ürünleri ölüm riski, Kafes ve ağlarda meydana gelen maddi zararlar Riskler (Tehlikeler) Su Ürünleri Her türlü hastalık, Yetiştiricinin kontrolü dışındaki kirlenme ve zehirlenmeler, Her türlü doğal afetler, Kazalar, Predatörler, Alg patlaması, nedeniyle meydana gelen ölümler ve fiziksel kayıplar, Kafes ve Ağlar Her türlü doğal afet, kazalar, predatörler, nedeniyle, meydana gelen maddi zararlar, sonucu sigortalının doğrudan doğruya uğradığı maddi zararlar sigorta kapsamındadır. KoşullarSu ürünleri Kayıt Sistemi’ne (SKS’ye) kayıtlı olmak. SU ÜRÜNLERİ HAYAT SİGORTASI TEMİNAT KAPSAMINDAKİ ÜRÜN VE RİSKLER

58 HAYVAN HAYAT SİGORTASI PRİM ÖRNEKLERİ - 2015 KÜMES HAYVANLARI HAYAT SİGORTASI KÜMES HAYVANLARI HAYAT SİGORTASI PRİM FİYATI ÖRNEKLERİ Kategori (Yetiştirme Amacı) Hayvan Sayısı Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Broiler (Etçi Tavuk)10.00060.000330 Yumurta Tavuğu10.000110.0001.265 1- GENİŞ KAPSAMLI TARİFE 2- DAR KAPSAMLI (HASTALIKLAR HARİÇ) TARİFE Kategori (Yetiştirme Amacı) Hayvan Sayısı Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Broiler (Etçi Tavuk)10.00060.000135 Yumurta Tavuğu10.000110.000248

59 HAYVAN HAYAT SİGORTASI PRİM ÖRNEKLERİ - 2015 SU ÜRÜNLERİ HAYAT SİGORTASI SU ÜRÜNLERİ HAYAT SİGORTASI PRİM FİYATI ÖRNEKLERİ Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyet Uygulanan Tarifeler (*) Ürün Kapasite (Ton) Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Risk Kategorileri 123 Alabalık100600.0009.00013.50016.500 Orkinos1004.500.00078.75090.000112.500 Kafes ve Ağlar10 Adet (30 Metre)600.0009001.2001.500 Kafes Bazında Muafiyet Uygulaması Yapılan Tarifeler (**) Ürün Kapasite (Ton) Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Risk Kategorileri 123 Alabalık100600.00010.50015.00018.000 Orkinos1004.500.00090.000101.250123.750 Kafes ve Ağlar10 Adet (30 Metre)600.0001.2001.5001.800 (*) Muafiyet Oranları, Toplam Sigorta Bedeli üzerinden; Alabalık için %10, Orkinos için %25, Kafes ve Ağlar için %10 dur. (**) Muafiyet Oranları, Kafes Sigorta Bedeli üzerinden; Alabalık için %20, Orkinos için %30, Kafes ve Ağlar için %20 dir.

60 Kapsam TÜRKVET ve Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı olan, plakalı, modern ve aktif (içinde arı olan) kovanlar Riskler (Tehlikeler) Fırtına Hortum Yangın Heyelan Deprem Taşıt çarpması Sel ve Su Baskını Vahşi Hayvan Saldırısı Kovanların nakliyesi esnasında; çarpma, çarpışma, devrilme, yanma vb. (Gezginci Arıcılık için geçerlidir). nedenler sonucu, doğrudan doğruya uğradığı zararları Koşullar TÜRKVET ve Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı olmak ARICILIK (ARILI KOVAN) SİGORTASI TEMİNAT KAPSAMINDAKİ ÜRÜN VE RİSKLER

61 ARICILIK (ARILI KOVAN) SİGORTASI PRİM ÖRNEKLERİ (2015) Arıcılık Türü Kovan Sayısı Sigorta Bedeli (TL) Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL) Sabit 100 17.500 79 Gezginci 100 17.500 123 ARICILIK (AKTİF ARILI KOVAN) SİGORTASI ARICILIK (AKTİF ARILI KOVAN) SİGORTASI PRİM FİYATI ÖRNEKLERİ

62 SİGORTA BRANŞLARINDA UYGULANAN GENEL İNDİRİMLER İlk defa sigorta ettirilenler için tarife primleri üzerinden % 5 nispetinde, başlangıç/hoş geldin indirimi uygulanır. Hasarsız geçen bir dönemi takip eden yılda, tarife primleri üzerinden % 10 nispetinde, yenileme/devam indirimi uygulanır. Ayrıca, muafiyet altında kalan hasarlı parsellerde ve seralarda da, Dolu paketi tarife primleri üzerinden, % 5 nispetinde yenileme indirimi uygulanır. (Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortalarında kademeli olarak, 4 yıl sonunda % 20’ye kadar varan, prim indirimi yapılmaktadır). Prim tutarının tamamının peşin ödenmesi durumunda, uygulanacak peşin ödeme prim indirimi, % 5 olarak Havuz Yönetim Kurulu Kararı ile kararlaştırılır.

63 Tüm branşlarda verilen genel indirimlere ilave olarak, Bitkisel Ürün Sigortasında; Hasar önleyici ve/veya hasar azaltıcı önlemleri alınan ürünlerin prim fiyatlarında, şu indirimler uygulanır: Dolu ağı/filesi örtülen ürünler için dolu ve dolu kalite kaybı teminatı prim fiyatının % 50’si, Don önleme rüzgâr pervaneleri, sisleme ve yağmurlama sistemi kullanılan ürünler için don teminatı prim fiyatının % 25’i oranında prim indirimi uygulanır. BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI İNDİRİMLERİ

64 64 BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTALARINDA MUAFİYET VE MÜŞTEREK SİGORTA ORANLARI - 2015 TeminatlarÜrünler Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyet Oranı (%) Sigortalının Üzerinde Kalan Müşterek Sigorta Oranı (%) DoluTüm ürünler100 HeyelanTüm ürünler020 DepremTüm ürünler020 FırtınaTüm ürünler1020 HortumTüm ürünler1020 YangınTüm ürünler1020 Sel ve Su BaskınıTüm ürünler1020 Dolu Kalite KaybıYaş meyve, Sebze ve Kesme Çiçekler100 DonAltıntop, Limon, Mandalina, Portakal1025 Don Üzüm, Fındık, İncir, Muz, Zeytin, Ahududu, Böğürtlen, Yabanmersini 1030 Don Antepfıstığı, Avokado, Ayva, Armut, Elma, Dut, Kestane, Kivi, Muşmula, Nar, Trabzonhurması, Yenidünya 1040 Don Badem, Ceviz, Erik, Kayısı, Kiraz, Nektarin, Şeftali, Vişne 2040

65 BÜYÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTALARINDA MUAFİYET VE MÜŞTEREK SİGORTA ORANLARI (2015) POLİÇE TİPİ MUAFİYET ORANI (%) MÜŞTEREK SİGORTA ORANI (%) (Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden) 1- SÜT SIĞIRLARI, GENİŞ KAPSAMLI, 1 NOLU TARİFE 0 Mastitis ve Meme Problemleri, Ayak ve Tırnak Hastalıkları, Genital Hastalıklar ve İnfertilite Problemleri için 30, Diğer Durumlar için 20 2- SÜT SIĞIRLARI, GENİŞ KAPSAMLI, 2 NOLU TARİFE Poliçede yer alan hayvan sayısının % 5’ine kadar olan hasarlarda beher hayvan için Poliçede yer alan hayvan sayısının % 5’inden fazla olan hasarlarda beher hayvan için  Solunum Sistemi Hastalıkları 04050  Sindirim Sistemi Hastalıkları 04050  Meme - Genital Hastalıklar, İnfertilite Problemleri ve Doğuma Bağlı Hastalıklar 04050  Ayak ve Tırnak Hastalıkları 04050  Yavru Atma, Yavru Ölümü 0  Diğer Hastalıklar ve Diğer Riskler 030 3- SÜT SIĞIRLARI, DAR KAPSAMLI (HASTALIKLAR HARİÇ) TARİFE 015 1- BESİ SIĞIRLARI (MUAFİYETSİZ POLİÇE) 020 2- BESİ SIĞIRLARI (% 4 MUAFİYETLİ POLİÇE) 420 3- BESİ SIĞIRLARI DAR KAPSAMLI (HASTALIKLAR HARİÇ) TARİFE 015

66 KÜÇÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTALARINDA MUAFİYET VE MÜŞTEREK SİGORTA ORANLARI (2015) POLİÇE TİPİ MUAFİYET ORANI (%) MÜŞTEREK SİGORTA ORANI (%) Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden KOYUN ve KEÇİLER2 Uçurumdan Yuvarlanma ve Kurt Parçalaması 50, Diğerleri 10

67 KÜMES HAYVANLARI VE SU ÜRÜNLERİ HAYAT SİGORTALARINDA MUAFİYET VE MÜŞTEREK SİGORTA ORANLARI (2015) POLİÇE TİPİ MUAFİYET ORANI ( % ) MÜŞTEREK SİGORTA ORANI ( % ) (Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden- Her Bir Kafesin Sigorta Bedeli Üzerinden KÜMES HAYVANLARI (Geniş ve Dar Kapsamlı Tarifeler) 220 SU ÜRÜNLERİ (Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyet Uygulanan Poliçeler İçin), Deniz, Göl Çiftlikleri (Çipura, Levrek, Granyöz, Alabalık- PE Kafeste Üretim) 1020 SU ÜRÜNLERİ (Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyet Uygulanan Poliçeler İçin), Kara Çiftlikleri (Alabalık-Havuzda, Levrek, Çipura Toprak Havuzda Üretim) SU ÜRÜNLERİ (Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyet Uygulanan Poliçeler İçin), Deniz Çiftlikleri (Sinarit, Sargoz, Kırmızı bantlı mercan, Sivriburun karagöz, Minakop, Antenli mercan, Mandagöz mercan, Litrini mercan, Trança, Mersin Balığı, Diğer ) SU ÜRÜNLERİ (Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyet Uygulanan Poliçeler İçin), Kafes ve Ağlar SU ÜRÜNLERİ (Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyet Uygulanan Poliçeler İçin), Orkinos 25 0 SU ÜRÜNLERİ (Kafes Bazında Muafiyet Uygulaması Yapılan Poliçeler İçin), Orkinos 30 SU ÜRÜNLERİ (Kafes Bazında Muafiyet Uygulaması Yapılan Poliçeler İçin), Deniz Çiftlikleri (Sinarit, Sargoz, Kırmızı bantlı mercan, Sivriburun karagöz, Minakop, Antenli mercan, Mandagöz mercan, Litrini mercan, Trança, Mersin Balığı, Diğer ) 20 SU ÜRÜNLERİ (Kafes Bazında Muafiyet Uygulaması Yapılan Poliçeler İçin), Deniz, Göl Çiftlikleri (Çipura, Levrek, Granyöz, Alabalık-PE Kafeste Üretim) 20 SU ÜRÜNLERİ (Kafes Bazında Muafiyet Uygulaması Yapılan Poliçeler İçin), Kafes ve Ağlar 20

68 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Sovtaj; Sigortalı hayvanın, her hangi bir nedenle, ölmeden önce kesilmesi veya kestirilmesi ile mecburi kesim hallerinde; etinden, derisinden ve benzeri kısımlarından faydalanılabileceğinin, Eksper raporuna bağlanması durumlarında, bu kısımlara ait bedelin, sovtaj olarak değerlendirilmesi ve ödenecek tazminattan düşülmesidir. Hasarlı hayvanın, derisinin yararlanılabilir olması halinde, sigortalı, deriyi yüzsün ya da yüzmesin, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumlu olduğu bedelin en az %2’ si; hasarlı hayvanın etinden yararlanılması halinde ise, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumlu olduğu bedelin en az % 30’u sovtaj olarak belirlenir. Ölüm hasarlarında deri bedeli için sovtaj uygulaması yapılmaz. Sigortalı hayvanın, herhangi bir enfeksiyondan kaynaklanmayan genital bozuklukları ile damızlık vasfını yitirmesi gibi nedenlerle, kesime sevk edilmesi halinde, sovtaj bedeli, sigorta bedelinin en az % 50’si olarak hesap edilir.

69 69 ÜRETİCİ - ÇİFTÇİ SİGORTA ŞİRKETİ ACENTE Sigorta Başvurusu Poliçe Düzenleme DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTASI POLİÇE DÜZENLEME İŞ AKIŞ SÜRECİ/ŞEMASI Poliçenin Sisteme Kaydı TARSİM Web Uyg. ÇKS Bilgi Entegrasyonu ve Kontrolü SİGORTA ŞİRKETİ ACENTE Poliçenin Üreticiye Teslimi SMS Risk İnc. Bildirim Sistemden Eksper Görevlendirme Poliçe Üretimi Onay Risk İnceleme İşlemi 1 2 3 4

70 70 DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ Bitkisel Ürün Sigortalarında, Poliçe iptali ve Prim iadesi; Tüm risklerle ilgili poliçe iptali - Don riski hariç, diğer, Tüm risklerle ilgili poliçe iptali (kısa dönem, gün esası prim hesabı dikkate alınarak) herhangi bir dönemde mümkündür. Ancak, Don riski için; - Ancak, Don riski için; - Teminat dönemi başlamadan önce, poliçenin iptal edilmesi, ya da; - Teminat başladıktan sonra; kapsam dışı bir nedenden dolayı, (örneğin; meyvelerde tomurcuk döneminde meydana gelebilecek don hasarı, ya da çeşitli hastalıklar v.s. nedeniyle, çiçeklerin hiç açmaması sonucu) meydana gelebilecek verim kayıpları için; - Risk/teminat döneminin başlamasından itibaren; 10 gün içerisinde, yapılacak müracaat sonrasında; Eksper incelemesi ve eksper raporuna bağlı olarak, poliçe iptali ve prim iadesi yapılması mümkündür. Çünkü; böylesi bir durumda, sigortaya konu olabilecek meyve çiçekleri hiç açmamış ve dolayısıyla da, ürün oluşmasına imkan kalmamıştır. - Ağaçlar yeterince çiçek açmış ise; teminat da başladığından (1-2 haftalık, en riskli bu kısa süreçte, risk tamamen üstlenildiğinden ve dolayısıyla da, sigortalayan/Havuz tarafından, prim hak edildiğinden), bu aşamadan sonra Don Sigortasında, Poliçe iptali ve prim iadesi yapılmaz.

71 71 DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ Hasar/Tazminat Ödemeleri; Bitkisel Ürün Sigortalarında; poliçede, üreticinin kendi iradesiyle beyan ettiği hasat tarihinden sonra ve hasat tarihini müteakip, dosyanın ikmalinden sonraki 1 Ay (30 Gün) içerisinde, Hayvan Hayat Sigortalarında ise; Dosya ikmal edildikten sonraki, 1 Ay (30 Gün) içerisinde gerçekleştirilir.

72 HASARLAR NASIL ÖDENMEKTEDİR ? ÇİFTLİK HAYVANLARI HAYAT SİGORTALARINDA 72 1 2 3 4 1 2 3 4

73 73 - Sigorta yaptıran üreticinin, herhangi bir hasar yokken; her yıl, mutlaka hasar tazminatı alması diye bir şey söz konusu değildir. Bu bakış açısı, sigorta prensiplerine ve sigorta mantığına da uygun olmayan bir yaklaşımdır/durumdur. - Hasar olduğunda da; hasar tazminatı alması, sigorta yaptırmanın en tabii/doğal sonucudur. Dolayısıyla; Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi’nde, hiçbir kimsenin; yanlış yapma lüksü, ihtiyacı ve ticari/kâr amacı söz konusu değildir. Buna rağmen; bir yanlışlık söz konusu olursa, sigortalının itiraz etme hakkı da bulunmaktadır. - Kısacası sistemin; üreticiye/çiftçiye/sigortalıya yönelik, koruma amaçlı tüm mekanizmaları oluşturulmuştur. DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ

74 74 Hasar/Tazminat Ödemeleri; - Tazminat ödemeleri; sadece, bir KAMU HAVUZU olan Tarım Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM’in) yetkisi ve sorumluluğunda olup; HAVUZ TARAFINDAN yapılmaktadır. - Tarım Sigortaları Havuzu dışında; hiç bir Resmi ve Özel Kurum, Kuruluş ve Kişi, TARSİM adına tazminat ödemesi yaptığını beyan edemez. - STK’lar ile Özel/Ticari Sigorta Şirketi ve Acentelerinin de, tazminat ödeme yetkisi ve sorumluluğu bulunmamaktadır. - İŞLETİCİ ŞİRKET, kanuni görevi ve sorumluğu gereğince; tazminat ödemelerini, hasar dosyalarıyla ilgili çalışmaları ve eksikliklerin ikmal edilmesini sağladıktan sonra; gecikmeksizin, HAVUZ’DAN, ilgililerin/hak edenlerin/sigortalıların adına, bankaya, en kısa sürede, aktarmak zorunda ve sorumluluğundadır.

75 SON 9 YILLIK UYGULAMA SONUÇLARI

76 POLİÇE SAYISI (Bin Adet)

77 PRİM ÜRETİMİ (Milyon TL)

78 SİGORTA BEDELİ (Milyar TL)

79 SİGORTALI ALAN (Milyon da)

80 SİGORTALI BÜYÜKBAŞ HAYVAN SAYISI (Bin/Baş)

81 SİGORTALI KÜÇÜKBAŞ HAYVAN SAYISI (Bin/Baş)

82 HASAR İHBAR DOSYA SAYISI (Bin Adet)

83 ÖDENEN TAZMİNAT TUTARI (Milyon TL)

84 TÜRKİYE’DE, BRANŞ BAZINDA TARIM SİGORTALARI PRİM ÜRETİMİ (2014)

85 Çiftçinin Ödediği Prim Devletin Prim Desteği Gerçekleşen Hasarlar (HTM Dahil) Operasyon Masrafları (RİM Dahil) Aracılık Masrafları Beklenen Hasarlar (Muallak) 2006-2014 YILLARI HASAR/PRİM DENGESİ (MİLYON TL) HASAR/PRİM DENGESİ (MİLYON TL) 2006-2014 YILLARI HASAR/PRİM DENGESİ (MİLYON TL) HASAR/PRİM DENGESİ (MİLYON TL) (1.940) (1.686)

86 86 TARIM ve HAYVANCILIK SEKTÖRÜNE YÖNELİK, Bu önemli PROJE’DE; Ticari bir gaye ve kâr amacı olmadan, sigorta prensipleri ve teknikleri çerçevesinde; Doğruluk, Şeffaflık, Hesap verebilirlik, Sürdürülebilirlik, Güvenilirlik ile Tarım ve Hayvancılık sektörüne; Hizmet, E S A S A L I N M A K T A D I R. DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ

87 87 Ayrıca; Devlet Destekli, 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu, Tarım Sigortalarının kapsamını, açık bir şekilde belirlemiş olup; kapsama alınacak doğal riskler/afetler ve tarımsal ürünler, açık bir şekilde belirtilmiştir. Hırsızlık, kaybolma, kaçak kesim v.s. gibi doğal risk/afet niteliğinde olmayan, sosyal içerikli riskler, Devlet Destekli Tarım Sigortaları kapsamında değildir. Bu tür riskler, tekli risk sigortası şeklinde, özel/ticari sigorta şirketleri tarafından sigorta edilebilmektedir. DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ

88 88 Herhangi Bir Doğal Afet Riskinin Sigorta Kapsamına Alınması; Yeterli verilerin elde edilmesine, Gerekli analizlerin/hesaplamaların (istatistik, ihtimal ve aktüerya v.s. hesaplamaları ve analizlerinin) yapılmasına, Sisteme getireceği (+) ve (-) yüklerin hesap edilmesine, Bütçe imkanlarına, Reasürans imkanlarına, Eksperlerin, kapsama alınan yeni risk ile ilgili eğitimine, Bakanlar Kurulu Kararı’na ihtiyaç vardır. DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ

89 89 Herhangi Bir Doğal Afet Riskinin Sigorta Kapsamına Alınması; Kapsama alınacak riskler, bölgeler ve ürünler; Havuz Yönetim Kurulunun teklifi, Bakanlığın onayı ve Bakanlar Kurulu tarafından alınan kararlar doğrultusunda, her yıl için yeniden belirlenmektedir. Daha sonra da, bilinmesi gereken en önemli husus ise; Sistem, tamamen Tarım Sektörü (Çiftçi, Üretici ve Yetiştirici) lehine çalışmaktadır. Ancak, Gelir ve Giderler açısından da, FİNANSAL bir DENGE’nin gözetilmesi ZORUNLULUĞU vardır. Zira, Primler ile muafiyet ve müşterek sigorta oranları vs. gibi hususlar, buna göre belirlenmek zorundadır. Ayrıca; Kurul kararları, HERKES’E ŞAMİL olacak şekilde, alınmakta ve uygulanmaktadır; Kişi ve Kuruluşlara yönelik, ÖZEL KARARLAR ALINMAMAKTADIR.

90 90 Geniş tabanlı, toplumsal bir İMECE sistemi diye de tabir ettiğimiz, bu SİGORTA SİSTEMİ yoluyla, sisteme dahil olan üreticiler, teminat kapsamındaki herhangi bir doğal afet ya da hastalık nedeniyle, hasar yaşadıklarında; BİR YERLERDEN YARDIM BEKLEMEK YERİNE, belirli bir bedel ödeyerek, tarımsal ürünlerini sigorta yaptırmak suretiyle, bir nevi ellerini taşın altına koymanın verdiği RAHATLIK ve ÖZ GÜVENLE, hak ettikleri hasar tazminatını, gönül rahatlığı ile almanın huzurunu yaşamış olacak ve üretim faaliyetlerine devam edeceklerdir. Havuz yönetimi ve ilgili diğer muhataplar/paydaşlar; üreticiye, çiftçiye, yetiştiriciye bu duyguyu, kalıcı olarak yaşatmak için; sürekli olarak, sistemi geliştirmeye ve yaygınlaştırmaya çalışmaktadırlar. DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ

91 91 Uygulamanın, sürdürülebilir ve sağlıklı bir şekilde büyümesi ilkesinden sapmamak kaydıyla; ürün, risk ve bölge bazında, Tarım Sigortalarının kapsamını genişletmek amacıyla; 1- Bakanlığımızın, önemli bir diğer projesi olan, Tarımsal İzleme ve Bilgi Sistemi (TARBİL) kapsamında; “parsel bazlı arazi tanımlamasının” devreye girmesi ile birlikte, her bir parselin, tarım sigortası verileri sisteme işlenecek ve parsel bazlı risk hesaplanabilecektir. Böylece; her parselin, kendi riski oranında, prim ödenmesi sağlanmaya çalışılacaktır. 2- Gelişmiş ülkelerde, bitkisel ürünlerde, tüm risklere karşı uygulanan bir sigorta sistemi olan MPCI (Multiple Peril Crop Insurance) (Çoklu Risk ve Verim Sigortası) sistemi ile bitkisel ürünlere ve risklere verilen teminatların, kademeli olarak, ülkemiz Tarım Sigortaları Modelinde de uygulanmasını sağlamaktır. TARIM SİGORTALARINDA HEDEFİMİZ

92 92 Özet olarak; 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu ile kurulan bu yeni SİSTEM (TARSİM): - Devletin, Sosyal Sorumluluk anlayışı ile Tarım Sektörüne sunduğu ve yürürlüğe koyduğu önemli bir DESTEK projesidir. - TARSİM, bir KAMU HAVUZU olup; DEVLET güvencesi ve DEVLET garantisindedir. - Sistemin TÜZEL KİŞİLİĞİNİ TEMSİL eden tek organı, HAVUZ YÖNETİM KURULU’dur. Bunun dışında, sistemin başka bir organı yoktur. - Sistemin Ticari bir amacı, ya da kâr etme gayesi yoktur. Yani, TİCARİ BİR SİGORTA ŞİRKETİ DEĞİLDİR. Aynı zamanda, HAYIR KURUMU DA DEĞİLDİR. - Zorunlu bir SİGORTA değildir. Gönüllülük Esasına ve Müşteri Memnuniyetine göre çalışmaktadır. Anılan, bu yeni döneme -yani RİSK YÖNETİMİNE- geçişin, en önemli aracıdır. - Sistem, tamamen Tarım Sektörü lehine çalışmaktadır. Ancak, Gelir ve Giderler açısından da, FİNANSAL BİR DENGE’nin gözetilmesi ZORUNLULUĞU vardır. - Risklerin ve Tazminat ödemelerinin de, tamamını üstlenen, tek kuruluş TARSİM’dir. TARSİM DIŞINDA, sistemde görev ifa eden diğer kişi, kurum ve kuruluşların, risk üstlenme ve tazminat ödeme sorumluluğu yoktur. - TARSİM’LE birlikte çalışan tüm kişi, kuruluş ve diğer unsurlar, ÜCRET ya da KOMİSYON karşılığında, HİZMET VEREN BİRİMLER’dir. - Sistemden; sadece, SİGORTA YAPTIRANLAR istifade etmektedirler. - Sisteme katılımın tek şartı ise, KAYITLI OLMAKTIR. Kısacası; TARSİM, - Devlet, Özel Sektör ve Sivil Toplum Kuruluşları işbirliği ile çalışan; Devlet Destekli, Bir S İ G O R T A sistemidir.

93 93 SON SÖZ; - Hasar gören; üreticinin, çiftçinin ve yetiştiricinin hakkını aldığı; hak etmediği halde, hasar tazminatı almak isteyenlerin de engellendiği, bir sigorta sistemi kurulmaya ve kurumsallaştırılmaya çalışılmaktadır. - Zira; Sigortacılık !... - "Doğruluk, - Dürüstlük ve - Güven işidir" diyor ve !… DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ

94 94 Saygılarımızla… TEŞEKKÜR EDERİZ.

95 95 İletişim Bilgileri: 7/24 Çağrı Merkezi: 444 82 77 Telefon: 444 08 09 Faks : 0 (216) 322 00 93 tarsim.gov.tr Bilgi Formu ve SMS Bilgi Hattı