Tarımdaki Gelişmeler ve Tarımsal Destekler Tarımsal Destekler 28-29 Ocak 2011, DİYARBAKIR T.C. TARIM ve KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI.

... konulu sunumlar: "Tarımdaki Gelişmeler ve Tarımsal Destekler Tarımsal Destekler 28-29 Ocak 2011, DİYARBAKIR T.C. TARIM ve KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI."— Sunum transkripti:

1 Tarımdaki Gelişmeler ve Tarımsal Destekler Tarımsal Destekler 28-29 Ocak 2011, DİYARBAKIR T.C. TARIM ve KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI

2 Türkiye’de tarım sektörü Temel Göstergeler 2002 % 2009 % TürkiyeTarım TürkiyeTarım Nüfus (milyon) 69.623.734 72.5 17.724.4 İstihdam (milyon) 21.67.635.2 21.6 6.128.2 GSMH (milyar $) 181.623.712 618.0 50.88.5 Kişi başı gelir ($) 2.6091.00035 10.300 2.87034.4 İhracat (Milyar $) 36.04.05211.2 102.130 11.211.3

3 Temel Göstergeler Tarım Alanı: 24,5 milyon ha Tarla: 17.3 milyon ha Meyve Sebze bağ: 3.2 milyon ha Nadas: 4.0 milyon ha Çayır-Mera: 12.4 milyon ha Sulanan Alan: 5.2 milyon ha

4 Türkiye dünyada 17., Tarımda ise 8. Büyük Ekonomi Son 6 yılın 5’inde + büyüme İhracat 177 ülkeye 11.2 milyar $ 100 milyon insanı besliyor GSMH : % 7.8 İhracat geliri: % 11.3 İstihdam : % 23.7 Kaynak: TUİK, 2009 Tarımın Payı

5 TOPLAM TARIMSAL DESTEKLER (2002 – 2011) 2002 yılında 1,8 Milyar TL 2010 yılında 5,7 Milyar TL 2011 yılında6.1 Milyar TL 9 yılda 3.1 Kat ARTMIŞTIR…

6 1. Alan bazlı: Mazot, Gübre, Organik Tarım, İTU, Toprak Analizi, S. Tohumluk, A. Ürün, Telafi Edici Ödeme, ÇATAK 2. Fark ödemeleri: YTB, Hububat, Baklagiller 3. Hayvancılık: BB, KB, Su ürünleri, Süt, Arı, İpek böceği, Yem bitkileri 4. Kırsal Kalkınma: %50 hibe İşleme, paketleme, depolama, alet –ekipman, sera, sulama vb. 5. Tarım sigortası 6. Diğer Destekler: AR-GE, Kooperatif 7. Faiz İndirimli Kredi: ZBGM, TKKMB, % 50 - 100 Destekleme Konuları

7 Yıllar 2003200420052006200720082009 2010 Mazot311324407-479473470554 Gübre--271-343342595702 S.Toh. kul--16.42540274733 S. Fidan ürt1.27779172830 S.Toh. ürt-----10.916.921* Patates siğ--3142317.37.211.2 Sigorta232486170 Org. tarım ---0.130.350.656.8526 T. analizi ---0.631.41.5380 Fındık 637746 Tütün 4.358.4 Çatak 4.948.4 Mazot ve gübre maliyetinin % 15 – 18 karşılanmaktadır. Sertifikalı tohum ve fidan maliyetinin % 15 - 20 karşılanmaktadır. 1. Alan Bazlı Destekler (Milyon TL)

8 Mazot desteği 2-5,5 TL/DA Toprak analizi 2,5 TL/DA Gübre 3-5,5 TL/DA Tarım sigortası % 50 hibe Basınçlı sulama % 50 hibe ve faizsiz kredi Pirim desteği 4-42 Krş/Kg İşleme Paketleme Depolama % 50 hibe desteği verilmektedir BİTGİSEL ÜRETİME VERİLEN BİRİM DESTEKLER

9 Destekleme oranları Tarımsal Destekleme Araçları 2002 (%)2010 (%) Alan Bazlı 83,415,4 Mazot, gübre -22,4 Fark Ödemeleri 10.032,4 Hayvancılık 4,422,3 Kırsal Kalkınma -2,8 Telf. Edici Ödemeler -1,4 Ürün Sigortası -1,3 ÇATAK -0.2 Diğer Destekler 2.21,9 Toplam 100

10 Sertifikalı tohum kullanım destekleri YILLARÇiftçi SayısıAlan (da)Ödenen (TL) 200567.8265.405.07216.494.229 200660.7895.062.81324.990.945 200797.4538.144.14840.131.606 200868.5596.129.63727.250.597 200996.1159.481.55746.594.081 201063.6396.771.73533.665.798 TOPLAM454.38140.994.962189.127.256 Tohumluk üretimi 145 bin tondan 385 bin ton’a yükseldi Sertifikalı tohuma 3-20 TL/DA destek

11 Sertifikalı fidan/fide kullanım destekleri YILLARÇİFTÇİ SAYISIALANI (da)DESTEK (TL) 2005 1.001 26.783 1.203.345 2006 12.588318.83477.510.834 2007 17.064422.86779.671.689 2008 6.111160.79016.969.808 2009 5.542162.23028.269.138 TOPLAM 42.3061.091.504203.624.814 S.Fidan üretimi 4,5 milyondan 51 milyona çıktı. S.Fidana ürüne göre 50-300 TL/DA destek

12 Tohumluk üretim desteği YILLAR20082009 DESTEK MİKTARI (TL) 10.992 16.935

13 1993 Pamuk, 1998 Z.yağı, Ayçiçeği, Soya, Kanola, 2004 Mısır, Çay 2005 Buğday, Arpa, Çavdar, Çeltik, Yulaf, 2006 Aspir 2008 K. Fasulye, Nohut, Mercimek 2010 Tritikale olmak üzere 17 ÜRÜN destekleme kapsamına alındı 2. Havza bazlı fark ödemeleri (prim) Desteklenen ürünler

14 Yıllara göre toplam prim miktarı (milyon TL) Konular20022004200520062007200820092010 Yağlı tohumlar 1863106529301.256867871930 Hububat baklagil --2092784378321.0481.016 * Çay-40.16981.988,2102112.6126 Toplam1863509301.2901.7821.6462.0322.072 Değişim (2002 - 2010) 11.1 kat artış * Devam ediyor

15 a. Yağlı tohumlu bitkiler prim miktarı (krş/kg) ÜRÜNLER 2002 2010 Artış (%) PAMUK sertifikalı 9,342,0494 Ayçiçeği 8,523,0271 SOYA sertifikalı 12,035,0292 Kanola 9,027,5306 Mısır-4,0106 Aspir-30,048 YTB’ in toplam destek içindeki oranı 2002 yılında %10 iken, 2010 yılında %19’ a yükselmiştir

16 b. Yıllara göre hububat prim miktarı (ton/TL) Ürünler20052006200720082009 Buğday 3030354550 Arpa, yulaf, çavdar, tritikale 25303540 Çeltik 306090100

17 YTB Fark Ödemesi Destek Miktarı (Milyon TL) ÜRÜNLER Destek Miktarı Maliyeti karşılama Oranı 2002201020022010 Pamuk1405211950 Ayçiçeği402013739 Soya310.54351 Kanola-15.23957 Aspir-6.8-68 Mısır-1641416 Zeytinyağı3.111.71610 Çay-126618 Buğday-8352724 Çeltik-53515 Diğer Hububat-103-23 K.Fasulye-5.012 Mercimek-9.92819 Nohut-9.42118 TOPLAM1862.071

18 Konular200220092010 Hayvancılık838961.192 3. Hayvancılık Destekleri (Bin TL) Hayvancılık desteklerinin toplam destek bütçesindeki oranı 2002 yılında % 4,6 iken, 2010 yılında % 22,3 e yükselmiştir.

19 HAYVANSAL ÜRETİM DESTEKLERİ Hayvan başı 10-300 TL Yem bitkileri 30-125 TL/DA Süt 4-10 Krş/Kg Et 1,5 TL/Kg (TARET) Arıcılık 6 TL/Kovan Su ürünleri 10 Krş- 1TL/Kg İpek böcekçiliği 10-25 TL/Kg Tiftik üretim 10-15TL/Kg Düşük faizli kredi (/% 0 )

20 3. Hayvancılık Destek Kaynakları 1- Kırsal Kalkınma Yatırımları % 50 hibe (Alet- ekipman) 2- Kooperatif Destekleri 3- Düşük Faizli Kredi (% 100) 4- Hayvancılık Destekleri (Yem bitkileri, hayvan başı, süt, tiftik, su ürünleri, arı, ipek böceği vb.)

21 3. Hayvancılık Destekleri Müracaat Şartları Büyükbaş En az 5 sağmal E-ıslaha kayıt (TURK-VET) Suni tohumlama ve aşılama Büyükbaş 225-300 TL/baş Küçükbaş Damızlık Yetiştiriciler Birliği ve TURK-VET’e kayıt En az 25 baş Küçükbaş 10 TL/baş TOPLAM 17 kalemde destek verilmektedir. *Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerine müracaat

22 Müracaat Şartları 50 – 300 baş hayvan Ahırlara % 30, Hayvana ve Makinaya % 40, hibe desteği Ödeme yatırım tamamlandıktan sonra yapılmakta Yatırımı ipotek göstermemek şartıyla kredi ve vergi teşvikleri alınabilir Proje hazırlanması (Yatırım kapsamına alındıktan sonra) Müracaat Tarım İl Müdürlükleri GAP Hayvancılık Destekleri

23 2009 YILI2010 YILI 2009-2010 TOPLAM2011 YILI BÜTÇE (TL) 14.893.00036.649.00051.542.00029.250.000 BAŞVURU SAYISI 83167 250 TALEP EDİLEN HAYVAN SAYISI (BAŞ) 6.24416.57922.823 YATIRIMA DEVAM EDENLER 51118169 TALEP EDİLEN S Ü T SAĞIM Ü NİTESİ 43122165 HAKEDİŞ HAYVAN SAYISI 1.842 8392.188 SAĞIM SİSTEMİ SAYISI ( Ü NİTE) 17 623 Ö DENEN(TL) 3.756.287 2.744.496 6.500.783 KALAN Ö DENEK 11.136.712 33,904,50445,041,216 * Proje 2012 sonuna kadar devam edecek, 2011 Yılı Haziran sonuna kadar Kalan Ödenek harcanmış olacaktır.

24 GAP DİYARBAKIR İLİ SÜT SIĞIRCILIĞI HİBE DESTEKLEMESİ 20092010TOPLAM YATIRIMA ALINAN PROJE SAYISI 203555 DEVAM EDEN PROJE SAYISI** 162339 TALEP EDİLEN HAYVAN SAYISI 1.8493.0114.274 B Ü T Ç E (TL) 2.958.40010.813.79413.772.194 * 79 Büyükbaş hayvan için 173.305.-TL ödeme yapılmıştır.

25 4. KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI Kırsal kalkınma hibe destekleri  İşleme, paketleme, depolama, alternatif enerjili sera, soğuk hava, basınçlı sulama,  Makine – ekipman,

26 Proje Konusu Biten ProjelerDevam Edenler SayıOran (%)Hibe (TL)SayıHibe (TL) Kalan Hibe (TL) Bitkisel Ür. İşl. Pak. 1.15238222.113.8638112.991.4221.561.313 Hayvan Ür. İşl. Pak. 63921114.770.620548.419.130670.931 Ürün Depolama 240845.592.124203.525.58474.884 Alt. Enerjili Sera 199735.899.5529920.3491.065.501 Soğuk Hava Deposu 214742.872.944223.024.95377.855 Su Ür. İşl. Pak. 2614.563.3702471.9520 Basınçlı Sulama 5291866.190.418112.185.21942.752 Hay.Gübr İş. Pak. 601.321.5101249.5570 TOPLAM 3.005 100533.324.40020031.788.1653.493.236 Yeni Tesis2.10670366.540.825161 Teknoloji Yenileme66622120.483.62224 Tamamlama233846.299.95315 KKYDP PROJELERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI (2006-2010) 3005 proje tamamlandı yaklaşık 29 binden fazla kişiye istihdam sağlandı.

27 KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARI MAKİNE EKİPMAN DESTEKLERİ YILLARPROJE SAYISI ÖDENEN HİBE MİKTARI (TL) 20072.99242.055.075 20089.35668.699.881 200928.921128.587.168 201036.853109.687.907 TOPLAM78.122349.066.031 Şirket için üst sınır ; 100.000-TL hibe 50.000-TL Bireysel üst sınır; 50.000-TL hibe 25.000-TL 33 değişik makine ekipman desteklenmektedir.

28 2006-2010 KIRSAL KALKINMA SULAMA DESTEKLERİ Proje SayısıÜretici SayısıAlan(da)Hibe Tutarı (TL) 5.31559.324543.989135.592.000 T.C.ZİRAAT BANKASI'NIN SULAMA İ Ç İN KULLANDIRDIĞI KREDİ Üretici SayısıAlan (da)Kredi (TL) 79.1232.540.9621.143.433.000 Şirket için üst sınır ; 200.000-TL hibe 100.000-TL Bireysel üst sınır; 100.000-TL hibe 50.000-TL

29 TOPLAM KKYDP VE KBKYP ÖDEMELERİ (Bin TL) (31.12.2010) PROJE20062007200820092010TOPLAM KBKYP* 6.22317.39026.9016.752-57.268 KKYDP 1.29479.978109.308302.835363.492856.909 TOPLAM 7.51897.368136.210309.588363.492914.178 KBKYP, Köy bazlı kırsal kalkınma yatırım programı KKYDP, Kırsal kalkınma yatırımları destekleme programı

30 5. Tarım sigortası prim desteği Devlet tarafından %50 prim desteği verilmektedir. Sigorta kapsamına alınan riskler; Bitkisel ürünler için dolu, yangın, heyelan, fırtına, hortum, deprem, sel ve su baskını ile açık alanda yetiştirilen meyveler için ilave olarak don riskleri, Seralar için dolu, yangın, heyelan, fırtına, hortum, deprem, taşıt çarpması, kar ve dolu ağırlığı ile sel ve su baskını riskleri, Kümes hayvanları için ölüm riski, Süt ve erkek besi sığırları için ölüm riski, Su ürünleri için ölüm riski, ilgili genel ve teknik şartlar, tarife ve talimatlar kapsamında; Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.

31 Tarım sigortası uygulamaları 01 Haziran 2006 – 31 Aralık 2010 Toplam poliçe sayısı: 1.165.137 Adet Toplam Sigorta bedeli:10.7 Milyar TL. Toplam Prim: 472 Milyon TL Devlet Prim Desteği: 237 Milyon TL Hasar Tazminatı:285 Milyon TL ödendi.

32 Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri Hayvancılık, Soğuk hava, Sera, (Faiz % 3, Azami 7 yıl vadeli) ve Tarımsal tesisler (Azami 12 yıl vadeli) 1998-2002 yılları : 287 koop. 87 Milyon TL kredi 2003-2010 yılları :1800 koop. 1.4 Milyar TL kredi Ar - Ge destekleri Kuraklık Desteği 6. Diğer destekler

33 7. Faiz indirimli krediler (%) 1 Damızlık sığır (etçi-süt), damızlık düve, BB ve KB hayvan yetiştiriciliği, BB ve KB hayvan besiciliği, Tarımsal sulama 100 2 İTU, ORGANİK TARIM, kontrollu örtü altı, su ürünleri, kanatlı sektörü, Arıcılık Biyogüvenlk 50 5 DİĞER KREDİLER (İşletme ve yatırım)25

34 4 Tarımsal mekanizasyon (traktör ve biçerdöver hariç ) Tohum, fide, fidan yurt içi üretimi/ kullanımı, Arıcılık, su ürünleri, ihracatı yapılan doğal çiçek soğanları üretimi ve Tıbbi aromatik bitki Yetiştiriciliği 50 2 AR – GE40 5 DİĞER KREDİLER (İşletme ve yatırım)25 7. Faiz indirimli krediler (%)

35 : Konular Kredi miktarı (TL) Hayvansal üretim ve kontrollü örtü altı tarım 7.500.000 İyi tarım, organik tarım, tohum, fide, fidan üretimi/ kullanımı, su ürünleri yetiştiriciliği, BB ve KB besicilik, tavukçuluk, Arıcılık, sulama, Ar-Ge, mekanizasyon, doğal çiçek soğanı üretimi, tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliği 1.500.000 Diğer işletme ve yatırım kredileri 500.000 Kredi vadesi İşletme 24 ay Yatırım 7 yıl 7. Faiz indirimli krediler (%)

36 20022009Değişim Tarımsal Destek1,87 Milyar TL5,73 Milyar TL3 Kat Tarımsal Üretim Değeri23,7 Milyar Dolar 50,8 Milyar Dolar 2.2 Kat Tarımda Kişi Başına Milli Gelir1000 Dolar2870 Dolar2.9 Kat Tarım Ürünleri İhracatı4 Milyar Dolar11,2 Milyar Dolar 2.8 Kat İhraç Edilen Tarımsal Ürün ve Ülke Sayısı 1480 Ürün 161 Ülke 1509 Ürün 177 Ülke Tarımsal Ekonomik Büyüklük İtibariyle Dünyadaki Yerimiz 11. Sırada8. Sırada3 Basamak Tarımsal Kredi Faiz Oranı% 59% 0 – 9,75 Tarımsal Kredi Kullanımı529 Milyon TL10,3 Milyar TL19 Kat Tarımsal Kredi Kullanan Çiftçi Sayısı 550 Bin Adet1 Milyon 215 Bin Adet 2.2 Kat Kredi Geri Dönüş Oranı% 38% 97,6 TÜRKİYE TARIMI NEREDEN NEREYE GELDİ

37 20022009Değişim Beyaz Et726 Bin Ton1,324 milyon ton1.8 Kat Süt8. 4 milyon ton12, 5 Milyon ton1.5 Kat - Yumurta11 555 Milyar TL13, 833 Milyar TL Desteklenen Tar. Kal. Koop. Sayısı 1999-2002 287 adet 2003-2010 1800 adet 6.3 Kat Destek Miktarı 87 Milyon TL.1, 551 milyar TL18 Kat Arazi Toplulaştırması Biten 1961-2002 457 Bin Ha. 2003-2010 658 Bin Ha. Devam Eden 2, 3 Milyon Ha. Sertifikalı Tohumluk Kullanımı 150 Bin Ton377 Bin Ton2.5 Kat Yerli Hibrit Sebze Toh. Kullanımı % 10% 353.5 Kat Su Ürünleri Üretimi (Kültür) 61 Bin Ton159 Bin Ton2.6 Kat

38 TÜRKİYE TARIMI NEREDEN NEREYE GELDİ 20022009Değişim Organik tarım Ekim alanı 90 bin ha502 bin ha5.6 kat Üretim 310 bin ton984 bin ton3.2 kat - Gıda denetçi sayısı1.50052703.3 kat Denetim sayısı39 bin adet350 bin adet9 kat Mera ıslahı6.8 bin ha365 bin ha54 kat BB Hayvan varlığı9,8 milyon10,8 milyon9,3 % Süt üretimi8,4 milyon ton12,5 milyon ton49,7 % Ort. Süt verimi1.705 lt2.802 lt.64,8 % Ort. Et verimi183 kg.217 kg.17,3 % Hayvancılık Kredileri (Zir.bank)47,4 milyon TL4,5 milyar TL85 kat 1 Ağustos – 14 Ekim 2010 tarihleri arasında 15.500 üreticiye 1.050 milyar TL faizsiz kredi kullandırıldı.

39 İşletme ölçeğinin büyütülmesi Havza bazlı üretim modeline geçiş Desteklerin bilinçli üretim ve teknoloji kullanımını özendirmesi Hayvancılıkta desteklerin yapısal dönüşüme yönelik yapılması Kırsal kalkınma desteklerinin artarak devam etmesi Hedefler

40 Gıda güvenirliliğinin sağlanması, Sertifikalı tohum, fide, fidan kullanımının daha da yaygınlaştırılması, İç ve dış pazar isteklerine yönelik üretim yapılması, Enerji tarımı, Tarım sigortalarının uygulama alanının genişletilmesi Hedefler

41 Büyük tarım alanı ve temiz toprakları Genç nüfusu, girişimci ve yetişmiş insan gücü Tarımsal potansiyeli Yer altı ve yer üstü su kaynakları Merkezi konumu, ekolojik özellikleri Önemli bitkisel, hayvansal ve sanayi potansiyeli ile TÜRKİYE çevre ülkelere göre önemli avantajlara sahiptir. Sonuç

42 TEŞEKKÜRLER talat.senturk@tarim.gov.tr

43

44

45

46 Tür Adı 2005 - 2009 Yılları ürünlere göre toplam Tohum kullanım Destekleri Destek Oranı (%) Ç. SayısıAlan (da)Miktar (ton)Destek (TL) Arpa41.2912.945.37560.7659.158.9945,89 Aspir7756.48295204.3040,13 Buğday342.41930.295.383615.719138.261.24888,9 Çavdar162666,87780 Çeltik5.487406.5188.4803.047.4081,96 Mercimek483.7045021.3100,01 Nohut32017.710235104.2220,06 K.Fasulye6972405810 Patates3.627175.41244.5633.440.8802,21 Tritikale1.29345.553919142.6120,09 Yulaf141.15925,43.5650 Susam160,09240 Yerfıstığı562955.0350 Kolza (kanola)3.682265.4214001.026.0470,66 Yonca753.053926.3240,01 Korunga00000 Fiğ1296.4587018.2160,01 TOPLAM398.49334.223.227731.583155.461.548

47 3. HAYVANCILIK DESTEKLERİ 2009 Birime Destek Miktarı (TL) 2010 Birime Destek Miktarı (TL) Toplam Destek (TL) 1 Yem Bitkileri (Dekar) Yonca (sulu)11512568.887.500 Yonca (kuru)70 3.507.000 Korunga758020.040.000 Tek Yıllıklar30 135.270.000 Silajlık Tek Yıllıklar45 2.254.000 Silajlık Mısır (sulu)455062.625.000 Silajlık Mısır (kuru)30 9.018.000 Yapay Çayır-Mera75 150.300 2 Arıcılık (kovan) 6615.991.920 Bambus arısı (koloni) 50 2.304.600 8

48 3. HAYVANCILIK DESTEKLERİ 2009 Birime Destek Miktarı (TL) 2010 Birime Destek Miktarı (TL) Toplam Destek (TL) 3 Su Ürünleri (Kg) Alabalık0,65 35.821.500 Çipura-Levrek0,85 46.843.500 Yeni Türler1,00 901.800 Midye0,10 8.016 Yavru (adet)0,05 22.044.000 4 Süt Primi (Kg) B.baş0,04 200.400.000 K.baş0,10 30.060.000 5 Hayvan Başı Ödeme Sığır225 297.143.100 Manda250 10.020.000 Sığır (Soykütüğü ek)50 32.264.400 Hastalıklardan Ari300 7.515.000 Koyun-Keçi10 90.180.000 8

49 6 Tiftik Üretimi Desteği (Kg) Oğlak Tiftiği 1215288.576 Ana Mal (İnce, iyi) 11141.223.817 Tali 81088.176 7 İpekböceği Desteği (Kg) Tohum (Kutu/adet) 2225156.563 1.Sınıf Koza 12151.953.900 Diğer 81050.100 Damızlık Koza 151845.090 8 Et Desteği (Kg) 1,5 12.024.000 9 Aşı Desteği (baş) B.baş Brucellosis 1,5 1.503.000 K.baş Brucellosis 0,5 2.004.000 B.baş Şap 0,75 1.127.250 K.baş Şap 0,5 2.254.500 3. HAYVANCILIK DESTEKLERİ 2009 Birime Destek (TL) 2010 Birime Destek (TL) Toplam Destek (TL) 9

50 10 Gıda Güvenirliliği Desteği (Akredite Veterinerlik) 2.200 7.935.840 11 Hayvan Hastalıkları Tazminatı Desteği (baş) 2.000 20.040.000 12 Buzağı Desteği (baş) Brusella S-19 Aşısı 20 10.020.000 Suni Tohumlama 60 64.929.600 13 Kuzu,Oğlak Desteği (Rev-1 Aşısı) 4416.032.000 14 Hayvan Gen Kaynaklarını Koruma (baş) B.baş Koruma 400 362.323 K.baş Koruma 70 156.412 Arı (kovan) 10 80.160 Elit Sürü 45 419.247 Taban Sürü 40 2.711.973 15 Süt Regülasyonu30.060.000 HAYVANCILIK GENEL TOPLAM 1.252.560.685 3. HAYVANCILIK DESTEKLERİ 2009 Birime Destek (TL) 2010 Birime Destek (TL) Toplam Destek (TL) 9

51 Buğday 0,10 Arpa, tritikale, yulaf, çavdar, patates 0,08 Çeltik 0,25 Nohut, kuru fasulye, mercimek, aspir, korunga, fiğ 0,50 Soya 0,35 Kanola 1,20 Susam 0,60 Yonca 1,50 Yer fıstığı 0,80 4Çiftlik Muhasebe veri Ağı (İşletme başına) 300 5Tarımsal Yayım ve Danışmanlık (İşletme başına)500 6 Ar-Ge DestekleriProje 7Kırsal Kalkınma Proje 8 Tarım Sigortası Destekleri Bitkisel Ürün Sigortası Poliçenin %50'si Süt Sığırı Sigortası Sera Sigortası Kümes Hayvanları ı Hasar Fazlası Desteği Diğer Tarım Sigortası Su Ürünleri Sertifikalı tohumluk Üretim desteği (TL/kg)

52 1 Sertifikalı tohum ve fidan kullanım desteği (TL/da) Buğday, yonca 5 Arpa, tritikale, yulaf, çavdar 3,5 Çeltik, yer fıstığı 8 Nohut, kuru fasulye, mercimek 6 Susam, kolza (kanola), aspir 4 Patates 20 Korunga, fiğ 3 2 Sertifikalı fidan/fide ve std fidan kullanım desteği (da) StdSertifikalı Bodur ve Yarı Bodur Meyve Fidan Türleri ile Bahçe Tesisi 150300 Narenciye Bahçelerinde Aşılama ile Çeşit Değiştirme 0250 Yağlık Zeytin Çeşitler İle Bahçe Tesisi 0100 Bağ ve Diğer Meyve Fidanları İle Bahçe Tesisi 100200 Sertifikalı Çilek Fidesi Desteği 0200 Virüsten Ari Fidanlara İlave 50100

53 DESTEKLER (2002 – 2009) TOPLAM TARIMSAL DESTEK 2002 yılında 1,8 Milyar TL 2010 yılında 5,7 Milyar TL 2011 yılında 6.1 Milyar TL 8 yılda 3 Kat ARTMIŞTIR… YAĞLI TOHUMLULAR 2002 yılı 186 milyon TL 2010 yılı1.058 milyar TL 8 yılda 6 kat ARTMIŞTIR… HAYVANCILIK DESTEKLERİ 2002 yılında 83 milyon TL 2009 yılında 896 milyon TL 2010 yılında 1.2 milyar TL 7 yılda 14 Kat ARTMIŞTIR… Hayvancılık desteklerinin toplam destek bütçesindeki oranı 2002 yılında % 4,6 2010 yılında % 22,3 e yükselmiştir. YTB desteklerinin toplam destek bütçesindeki oranı 2002 yılında %10 2010 yılında %19’ a Yükselmiştir

54 1. Alan bazlı destekler (TL/da) 1Alternatif Ürün Tütün 120 2Toprak Analizi 2,5 3Organik Tarım 25 4 İyi Tarım Meyve-sebze 20 Örtüaltı 80 5Mazot Süs bitkileri, Özel Çayır, Mera ve Orman emvali 2 Hububat, Yem bit., Baklagil, Yumru bit., Sebze, Meyve 3,25 Yağlı Tohumlu bitkiler ve Endüstri Bitkileri alanları 5,5 6Kimyevi Gübre Süs bitkileri, Özel Çayır, Mera ve Orman emvali 3 Hububat, Yem bit.,Baklagiller, Yumru bitkiler, Sebze, Meyve 4,25 Yağlı Tohumlu bitkiler ve Endüstri Bitkileri 5,5 ÇATAK 1. kategori 60 2. katgori 135 7 Fındık Alan Bazlı 150 Alternatif Ürün 150

55 Türkiye'de Tarımsal ürünlerin üretim miktarı (bin ton) Ü R Ü NLER1970199020022006200720082009 1970'e G ö re artış % Buğday 10.00020.00019.50020.00017.23417.78220.600206 Arpa 3.2507.3008.3004.5007.3065.9237.300225 Mısır 1.0402.100 4.2003.5354.2744.250409 K. Fasulye 138210250195154155181131 Mercimek 92846565622535106275299 Nohut 109860650551505518563516 Ay ç i ç eği 3758608501.1188549921.057282 Pamuk 4006549889768671.8201.725431

56 Türkiye'de tarımsal ürünlerin üretim miktarı (bin ton) Ü R Ü NLER 19701990 2002 2006200720082009 1970'e g ö re a rtış % Ş. pancarı4.25313.98516.52314.45212.41515.48817.275406 Patates1.9154.3005.2004.3974.2284.1974.398230 Domates1.8006.0009.4509.8549.94510.98510.7451219 Kavun1.3201.6501.8201.7651.6611.7501.679127 Karpuz2.1703.3004.5753.8053.7964.0023.810176 Soğan6801.5502.0501.7651.8602.0071.850272 Elma7801.9002.2002.0022.4582.5042.782357 Şeftali84350455552540552547651 ÜzümÜzüm3.8533.500 4.0003.6123.9184.265111 Kayısı80300315483557716661826 İncir195300250290210205244125

57 Türkiye'de Tarımsal Ürünlerin Üretim Miktarı (Bin ton) Ü R Ü NLER 1970199020022006200720082009 1970'e g ö re artış % A.Fıstığı14 351107412082584 Ceviz103115120129173171177172 Fındık255375600661530801500196 Limon126357525710652672784622 Mandarin683455907917447568461245 Portakal4457351.2501.5351.427 1.690380 SütSüt4.3029.6178.40911.90012.33012.24312.542292 Kırmızı Et219506420438576482413188 Bal145174.583738182586 Su Ü r ü nleri183383628658637646653357 Yumurta ( bin adet) 1.9147.69811.73312.72413.19113.833723

58 Su Ürünleri% 357Et% 188 Süt % 292Yumurta% 723 Buğday% 206Mısır% 409 Pamuk% 431Ş.pancarı% 406 Ayçiçeği%282Mandarin% 1245 Portakal% 380Üzüm % 111 Fındık% 196İncir % 125 Domates % 1219 artış sağlanmıştır. Böylece 1970 - 2009 arasında

59

60

61 RUSYA Türkiye Merkezi konumu Avrupa, orta asya, orta doğu, afrika ve rusya’ya yakınlığı Etkin kurumsal yapılanması Üretim ve pazarlama altyapısı ile önemli tarımsal potansiyele sahiptir Avrupa Orta Asya Afrika Orta Doğu

62 DÜNYADA TÜRK TARIMI DÜNYA TARIMSAL ÜRETİMİNDE; En Büyük Fındık, Kayısı, İncir, Kuru üzüm, Kiraz 2.Büyük Nohut, Biber, Hıyar, Karpuz 3-5. Büyük Mercimek, Zeytin, Mandarin, Çay Vişne, Domates, Antep Fıstığı, Bal 6-10. Büyük Pamuk, Buğday, Arpa, Elma, Koyun eti, Badem, Ayçiçeği, Tütün DÜNYA TARIMSAL İHRACATINDA; En Büyük Fındık, Kuru Kayısı ve Üzüm, İncir, Nohut 2.Büyük Kiraz, Limon 3-5. Büyük Mercimek, Tütün, Zeytinyağı, Mandarin, Kestane 6-10. Büyük Biber, Zeytin, Antep Fıstığı, Portakal, Domates, Şeftali, Hıyar, Taze üzüm TÜRKİYE 62

63 KONYA Toplam tarımsal destekler (TL) 200220092010* Türkiye1.868 milyar 4.531 milyar 4.980 milyar Konya 146.150.127241.603.661256.473.966 Oran (%) 7,825,335,15 * 30 Eylül 2010 tarihi itibariyle ödenen 2003 – 2010 döneminde Konya’da çiftçilerimize 2 milyar 105 milyon TL tarımsal destek sağlandı

64 Mazot Desteği (TL) 2003 - 20102010* Türkiye Geneli2.969 milyar506 milyon Konya245.948.81042.277.973 Oran (%)8,288,35 2003 - 20102010* Türkiye Geneli2.164 milyar 613 milyon Konya180.926.34250.782.855 Oran (%)8,368,28 Gübre desteği (TL) * 30 Eylül 2010 tarihi itibariyle ödenen

65 Fark ödemeleri (TL) 2003 - 20092010* Türkiye Geneli9.933 milyar1.665 milyar Konya 342.362.99594.594.851 Oran (%) 3,455,68 * 30 Eylül 2010 tarihi itibariyle ödenen 2003 – 2010 yılları arasında Konya’da çiftçilerimize 342 milyon TL prim desteği ödendi

66 Hayvancılık Destekleri (TL) 2003 - 20102010* Türkiye Geneli5 milyar 374 milyon1.038 milyar Konya248.061.56848.580.357 Oran (%)4,614,68 * 30 Eylül 2010 tarihi itibariyle ödenen 2003 – 2010 döneminde Konya ‘da çiftçilerimize 248 milyon TL destek ödendi.

67 Sertifikalı Tohum - Fidan Kullanım Desteği (TL) 2005 - 20102010 Türkiye Geneli365 milyon61 milyon Konya31.940.0864.252.149 Oran (%) 8,756,97 20092010 Türkiye Geneli10 milyon 14 milyon Konya2.735.2163.967.868 Oran (%) 27,3228,34 Sertifikalı Tohum Üretim Desteği (TL)