Bilişim Teknolojileri için İşletme İstatistiği Yrd. Doç. Dr. Halil İbrahim CEBECİ B
OLASILIK DAĞILIMLARI
HİPERGEOMETRİK DAĞILIM
10 ampul bulunan bir kutudan 3 tanesi seçilmiştir. Kutudaki 10 ampulden 4 tanesi defolu ise, Seçilen 3 ampulden 2 tanesinin defolu olma olasılığı nedir?
HİPERGEOMETRİK DAĞILIM Excel içerisindeki HİPERGEOM.DAĞ fonksiyon yapısı
OLASILIK YOĞUNLUK FONKSİYONU Sayılamayan (sürekli) değerler alan rassal değişkenler sürekli rassal değişkenler olarak tanımlanır. Olası değerlerin bir listesi oluşturulamaz (sonsuz sayıda değer) Sonsuz sayıda olası sonuç olduğundan her bir değerin olasılığı «0» dır.Bu nedenler değerlerden değil, değerler aralığından bahsedebiliriz. Örn. Bir zar atma deneyinde P(X=5) olasılığı önemlidir, fakat bir görevin tam olarak bitiş süresi için aynı olasılıktan bahsetmek uygun olmaz, çünkü gerçekten 5 dakikada bir görevin tamamlanması neredeyse imkansızdır. f(x) alan=1
DÜZGÜN DAĞILIM İki değer arasında kalan bütün değerlerin olasılıklarının birbirine eşit olduğu dağılım türüdür.
DÜZGÜN DAĞILIM Bir benzin istasyonunda bir gün içerisinde satılan akaryakıtın 2000 ila 5000 litre arasında düzgün dağıldığı belirlenmiştir. a.Günlük akaryakıt satışının 2500 ila 3000 litre arasında olması olasılığı nedir? b.Günlük en az 4000 litre satılması olasılığı nedir? c.Tam olarak 2500 litre akaryakıt satılması ihtimali nedir?
DÜZGÜN DAĞILIM
ÜSTEL DAĞILIM İki olayın oluşu arasındaki zamanın dağılımının genelde üstel olduğu kabul edilir. Örnekler: Bir boşaltma alanına kamyonların gelişleri Bir ATM den para çekişlerin arasındaki süre Bir firma müşteri hizmetlerine gelen telefonlar arası süre
ÜSTEL DAĞILIM
Excel içerisindeki ÜSTEL.DAĞ fonksiyon yapısı
AMAN DİKKAT Binom dağılımı varsayımları sağlandığı durumlarda olasılıklar binom dağılımı yardımıyla hesaplanmalıdır. Hipergeometrik dağılım ancan ve ancak deneyleri olasılıklarının zamanla değiştiği bağımlı durumlarda tercih edilmelidir. Üstel dağılım süreler ile alakalıdır. Belli bir aralıkta bir olayın meydana gelişleri arası süre üstel dağılır. Bu aralıktaki olayların meydana geliş sayıları ise Poissson dağılımına uyar.