HANGİ ANA BAŞLIKLARI İŞLEYECEĞİZ : Önyargının Gücü Ve Doğası Önyargının Sosyal Kaynakları Nelerdir? Önyargının Motivasyonel Kaynakları Nelerdir? Önyargının Bilişsel Nedenleri Nelerdir? Önyargının Sonuçları Nelerdir?

Önyargı Bir grup ve o gruba üye bireyler hakkında olumsuz yargılar içeren bir peşin hüküm

Kalıpyargı Belirli bir grup insanda bulunduğunda inanılan kişisel özellikler. Kalıpyargılar bazen aşırı genelleştirilmiştir, doğru olmayabilir ve yeni bilgiye karşı dirençlidir.

Irkçılık (1) Belirli bir ırka karşı bir bireyin önyargılı tutumu ve ayrımcı davranışı veya (2) belirli bir ırka mensup insanlara yönelik kurumsal uygulamalar (mutlaka önyargıyla güdülenmiş olması gerekmez).

Cinsiyetçilik (1) Belirli bir cinsiyete yönelik önyargılı tutumlar ve ayrımcı davranışlar veya (2) belirli bir cinsiyete mensup kişilere yönelik kurumsal uygulamalar (mutlaka önyargıyla güdülenmiş olmazı gerekmez).

“Önyargı” “kalıpyargı”, “ayrımcılık”, “ırkçılık” ve “cinsiyetçilikten” nasıl ayrılır? Kalıpyargılar, mutlaka yanlış veya kötü niyetli midir? Bugünlerde önyargının hangi formlarıyla karşılaşıyoruz?

Önyargı, açık ve bilinçli formlarda olabildiği gibi örtük ve bilinçsiz de olabilir. Araştırmacılar bilinçsiz önyargıyı yakalayabilmek için insanların tutum ve davranışlarını değerlendirecek örtük anket soruları ve dolaylı metotlar geliştirmiştir.

Sosyal Baskınlık Yönelimi Hangi sosyal koşullar önyargıyı besler? Toplum önyargıyı nasıl sürdürür? Sosyal Baskınlık Yönelimi Birinin, kendi grubunun diğer grupları baskılamasına yönelik motivasyonu.

Etnosentrizm Kendi etnik veya kültürel grubunun üstünlüğüne duyulan inanç ve buna uygun olarak diğer tüm grupları küçümseme. Otoriter Kişilik Otoriteye itaat ve düşük statüdeki dış-gruplara tahammülsüzlükle karakterize olan bir kişilik biçimi.

Sosyal kurumlar (hükûmet, okullar, medya) bazen açık politikalar yoluyla bazen de kasıtsız atalet yoluyla önyargıyı destekler.

Önyargı, sosyal durumlar tarafından besleniyor olabilir ancak hem önyargılı düşmanlıkların hem de tarafsız olma isteğinin altında motivasyonel faktörler vardır.

Kişinin kendi grubunu üstün görme arzusu gibi engellenme de önyargıları besler. Ama zaman zaman, insanlar önyargıyı engellemek için de motive olurlar.

Gerçekçi Grup Çatışması Kuramı Önyargının, kısıtlı kaynaklar için gruplar arasındaki rekabetten kaynakladığını savunan kuram.

“Biz” - bir aidiyet hissini ve ortak kimliği paylaşan bir grup insan. Sosyal Kimlik Benlik-kavramımızın “biz”lik tarafı; “Ben kimim?” sorusuna, grup üyeliklerimize dayanarak verdiğimiz cevabın bir kısmı. İç Grup “Biz” - bir aidiyet hissini ve ortak kimliği paylaşan bir grup insan.

Kişinin kendi grubunu kayırma eğilimi. Dış Grup “Onlar”−iç-gruptan ayrı veya temelde farklı olarak algılanan bir grup insan. İç-grup Yanlılığı Kişinin kendi grubunu kayırma eğilimi.

Terör Yönetimi “Terör yönetimi kuramı”na göre, kendi ölümlülükleri insanların kendilerini korumaya yönelik duygusal ve bilişsel tepkilerine (kültürel dünya görüşüne ve önyargılara daha sıkı sarılma da dahil) neden olur.

İnsanların motivasyonları önyargılarını etkiler İnsanların motivasyonları önyargılarını etkiler. Engellenme düşmanlığı getirir, insanlar düşmanlıklarını bazen günah keçilerine yöneltir, bazen de doğrudan rekabet ettikleri gruba.

Daha olumlu bakacak olursak, eğer insanlar önyargıdan kaçınmaya motive olurlarsa, önyargı alışkanlıklarını kırabilirler.

Kalıpyargı ve önyargıyı anlamak için zihnimizin nasıl çalıştığını hatırlamak da faydalı olacaktır. Dünya hakkında düşünme ve onu basitleştirme şeklimiz kalıpyargılarımızı nasıl etkiler? Ve kalıpyargılarımız yargılarımızı nasıl etkiler?

Dış Grup Benzeşikliği Etkisi Dış grup üyelerini birbirlerine, iç grup üyelerinden daha benzer görme. Böylece “onlar aynı; biz ise çeşitli” olmaktayız.

Kendi-ırkı Yanlılığı İnsanların kendi ırklarından kimselerin yüzlerini çok daha doğru hatırlama eğilimleri (Ayrıca diğer-ırk etkisi ya da karşıt-ırk etkisi olarak da adlandırılır).

Damgalanma Bilinci Bir kişinin, kendisinin bir önyargının ya da ayrımcılığın kurbanı olacağı yönündeki beklentisi

Gruba Hizmet Eden Yanlılıklar Dış grup üyelerinin olumlu davranışlarını dış sebeplerle açıklarken, olumsuz davranışlarını onların özelliklerine yüklemek (aynı zamanda bu davranışlara, kişinin kendi grubunu bahane göstermesi).

Adil Dünya Olgusu İnsanların, dünyanın adil bir yer olduğuna, böylece herkesin hak ettiğini alacağına, başına gelenleri de hak ettiğine inanma eğilimleri.

Son zamanlarda yapılan araştırmalar önyargının temelini oluşturan kalıpyargılarla değerlendirmenin düşünme süreçlerimizin (dünyayı basitleştirme yollarımız) bir yan ürünü olduğunu göstermiştir.