SEMİNER BAŞLIYOR LÜTFEN SESSİZ OLALIM…..
ZARARLI ALIŞKANLIKLAR VE MADDE BAĞIMLILIĞI SİGARA ALKOL UYUŞTURUCU
BAĞLILIK NEDİR BAĞIMLILIK NEDİR MADDE NEDİR BAĞIMLILIĞIN OLUŞUMU SİGARA ,ALKOL VE UYUŞTURUCU BAĞIMLILIĞI
BAĞLILIK: Bağlı olma durumu, Birine karşı, sevgi, saygı,ile yakınlık duyma ve gösterme, sadakattir
BAĞIMLILIK NEDİR? Kontrolünü (öz güvenini) yitirip BİR MADDE’ ye bağlanma durumudur
Bağımlılık zarar verici sonuçlar doğurmasına karşın, zorlantılı bir şekilde madde aramak ve kullanmak, tekrarlayıcı bir beyin hastalığıdır, bir köleliktir, tutsaklıktır.
MADDE NEDİR ? Tıbbi amaçlar dışında kullanılan, kişinin sinir sistemi üzerinde etki ederek, akli, fiziki ve psikolojik dengesini bozan, fert ve toplum içerisinde iktisadi ve sosyal çöküntü meydana getiren doğal yada sentetik maddelerdir
Bağımlılığın Oluşumu İlk temas (Deneme) Kullanım ve hücresel düzeyde değişme (Zaman zaman kullanım) Psikolojik ve Biyolojik Bağımlılık (Sürekli kullanım) İlk temas: madde denenmek için kullanılır, özenti önemli rol oynar. Zaman zaman kullanım: madde zaman zaman kullanılır, kişiye zararı yok gibidir,bağımlı olmadan da kullanılabildiği düşünülür. Az miktarda, keyif amacı ile alınan maddeler gittikçe kişi için önem kazanmaya başlar. Sürekli kullanım: aynı etkiyi elde edemez, ne bulunursa kullanılır,düzenli kullanım zamanla bağımlılığa kayar, Sosyal ilişkiler maddeyi alabilecek şekilde ayarlanır. Gittikçe maddeyi elde etmek ve kullanmak için daha fazla zaman harcanır. Bağımlılık: Kişinin tüm kapasitesi düşer. Madde kullanmaya devam edilir. Bağımlılık nedeniyle maddeyi almak zorundadır. Maddeyi arama davranışının yoğunluğu artar. Kullanım süreci içinde zamanla tolerans gelişir. Yani kişi maddeyi gittikçe artan miktarlarda kullanmak zorunda kalır. Kişi sürekli olarak aynı maddeyi kullanmaya yönelir. Kişide kullandığı maddeyi azalttığı , alamadığı ya da kullanmadığı zamanlarda yoksunluk (eksiklik/kesilme) belirtileri ortaya çıkar. Bu belirtiler (titreme, huzursuzluk, hayal görme vb.) her maddeye göre değişir. Yoksunluk belirtilerini yatıştırmak için tekrar madde almak zorunda kalır.Bu bir kısır döngü sürecine dönüşür.Madde kullanan kişinin maddeyi azaltma ya da kesme girişimleri genellikle başarısız girişimler olarak kalır.Kişi maddeyi kesip sonra tekrar başlarsa kısa sürede eski kullandığı şekilde madde almaya başlar. 8
Bağımlı Kimdir? Bu süreçleri yaşayan kişi bağımlıdır. Maddeyi Arttırıyorsa Yoksunluk Belirtisi (depresyon-kramp) Yaşıyorsa Madde Alınması ile Rahatlıyorsa Ruhsal Bedensel Sosyal Zarar Yaşıyorsa Sorumluluklarını İhmal Ediyorsa 9
İNSANLAR NEDEN BAŞLIYOR VE NEDEN DEVAM EDİYORLAR
Madde Kullanıcılarının Maddeyi Kullanım Nedenine Göre Dağılımı % 40,5 ile merak %23,6 ile arkadaş etkisi, %15,2 aile sorunları %12,1 ile kişisel sorunlar olduğu görülmektedir. Madde Kullanıcılarının Maddeyi Kullanım Nedenine Göre Dağılımı
Merak ederler… Her şeyi merak etmek, her zaman iyi değildir. Genelde insanlar uyuşturucu maddelerin zararlarını ve sonuçlarını bilirler. Diğer yandan da bunları çok merak ederler. Merak uyuşturucu tüccarlarının en önemli reklam aracıdır. Reklam sloganları ise şudur. “ Hayatta her şeyi en az bir kere denemelisin” Her şeyi merak etmek, her zaman iyi değildir.
Madde bağımlılığının ilk adımı arkadaş kıyağı ile atılır. Arkadaşları ne yaparsa onu yaparlar. Halbuki bizler koyun değiliz!!!… Madde bağımlılığının ilk adımı arkadaş kıyağı ile atılır.
Bazı insanlar arkadaşlarına HAYIR diyemezler… Başlama nedenlerinden en önemlisi, kişinin madde konusundaki ısrarlara karşı koyamamasıdır. Arkadaş baskısı nedeni ile kullanabilir. "Hayır" diyemez, o ortamdan uzaklaşamaz İnsanlar yalnız kalmamak ya da içinde bulundukları arkadaş grubuna uyum sağlamak için bu maddeleri kullanabilir. Eğer arkadaşları kullanıyor ise dışlanmak istemez. Zaten kullanan arkadaşları da ona baskı yapacaktır. Ama baskılara karşı koyabilmek gerekir…
GERÇEK DOSTLAR DÜŞTÜĞÜNDE YARDIM EDENDİR… DÜŞMENE YARDIM EDEN DEĞİL!!!
Sorunlardan kaçarak veya saklanarak sorunları çözemezsiniz. Bazı insanlar sorunlarını çözmekte güçlük çekerler. Çeşitli maddeler ile bu sorunların yarattığı sıkıntılardan uzaklaşmak isterler. Ya da bu sorunları unutmak için çeşitli maddeleri kullanırlar. Ancak bu maddelerin hiçbiri sorunların unutulmasında yardımcı değildir. Bu maddeler çok çeşitli sorunlar yarattığı için, kişinin sorunları giderek ağırlaşır. Sorunları çözmek için farklı yöntemler kullanmak ve sabırlı olmak gerekir.
Bazı insanlar eğlenmek için kullanırlar… Bunları kullanarak eğlendiklerini düşünen insanlar vardır. Eğer, bir eğlence insana zarar veriyorsa bunun eğlence olup olmadığı tartışılabilir Sonuç her zaman eğlenceli olmayabilir…
Bazı insanlar farklı gözükmek için madde kullanımına başlarlar… Uyuşturucu madde kullanmaya başlamanın en önemli nedenlerinden biri, insanların diğer insanlardan farklı gözükmeye çalışmasıdır. Burada amaç, herkesin yapmak istemediği ya da yapmaktan korktuğu birşeyi yaparak başkalarının dikkatini çekmeye çalışmaktır. Ancak farklılık olumsuz anlamda da olabilir.
NEDEN BAĞIMLI OLUYORLAR Ben bağımlı olmam.. Bir kere kullanmaktan bir şey olmaz.. Ara sıra kullanmakla bir şey olmaz.. Ben kontrol edebilirim.. Benim iradem güçlüdür… Her kez kullanıyor bir şey olmuyor dedikleri için…
Organize suç örgütleri Terör örgütleri İ L K T E M A S I Ğ Kuralları kişilik gelişiminde engel ve baskı olarak algılama Risk almaya yatkınlık Bebek Çocuk Ergen Erişkin İleri yaş Bağımlılık yapıcı maddelerle ilk temas ergenlikte ve genç erişkinlikte en sık görülür
NEDEN TEHİKELİDİRLER? Alışkanlıkla başlar bağımlılıkla devam eder ve tutsaklıkla sona eren insan sağlığını psikolojik, sosyal ve fiziksel olarak olumsuz etkileyen maddeler
SİGARA BAĞIMLILIĞI
SİGARA Zehirli bir bitki olan tütünün ince bir kağıt içine sıkıştırılarak sarılmış halidir. TÜTÜN ZEHİRLİ BİR BİTKİDİR VE İSTER ELDE İSTER FABRİKADA İŞLENSİN BU ZARARLI ÖZELLİKLERİNDEN KURTULAMAMAKTADIR! KAĞIT-TÜTÜN ÖLÜM ZEHİR 23
SİGARADA YAKLAŞIK 4000 KADAR ZEHİR VARDIR. ASETON (OJE SÖKÜCÜ) NAFTALİN (GÜVE KOVUCU) NİKOTİ N HİDROJEN SİYANÜR (GAZ ODALARI ZEHİRİ) ARSENİK (KAN ZEHİRİ) DDT METANOL (FÜZE YAKITI) BENZEN CO (EGSOZ GAZI) –KADMİYUM (AKÜ METALİ) PİREN SİGARADA YAKLAŞIK 4000 KADAR ZEHİR VARDIR.
Tütün ;yasal olarak üretilip- satılabilen, serbestçe kullanılabilen, hastalık ve ölümlere neden olan, bağımlılık yapma özelliği taşıyan bir maddedir.
TÜTÜN BAĞIMLILIĞI Bütün tütün ürünleri içildiği zaman akciğerden, içilmediği zaman burun ve ağızdan emilebilen NİKOTİN içerir. Nikotin Güçlü bir bağımlılık yapan maddedir. Nikotin sigara içerken her solukta 7 saniyede beyne ulaşır ve daha çok nikotin istemenize neden olur
NİKOTİN BAĞIMLISI KİMDİR? Sigara içme isteğini durduramama, Sigarayı kesememe ve azaltamama, Sigarayı kesince gerginlik, sinirlilik, yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü başağrısı, başdönmesi, hazımsızlık gibi. Bir günde içilen sigara sayısının giderek artması, Kalp hastalığı ve astım gibi önemli bir bedensel hastalığa rağmen sigarayı bırakamama.
Dünyada 1,5 milyar kişi sigara içmektedir!... 15 yaş üstü nüfusun 1/3’ü sigara içmektedir. Sigara içenlerin %75’i bağımlı olmaktadır. Bağımlı olanların %50’si sigaraya bağlı bir nedenden erken ölmektedir.
Önümüzdeki 20 yıl içinde sigara; AIDS, Tüberküloz, Trafik kazaları, Anne ölümleri, İntihar, Cinayetlerin toplamından daha fazla insan öldürecektir!!! Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünya genelinde 1.1 milyar kişi sigara içiyor, bu rakamın 2025 yılında 1.6 milyara yükseleceği tahmin ediliyor. Bugünkü sigara içme oranları devam ederse, bugün hayatta olan 500 milyon kişi sigara nedeniyle ölecek. DSÖ:sigara kullanımının yılda 4,9 milyon insanın ölümüne yol açtığını, bu sayının önümüzdeki 20 yıl içerisinde iki katına çıkmasının beklendiğini kaydetti. 30
Sigara her yıl 4 milyon kişinin, günde 11 bin kişinin, her 8 saniyede 1 kişinin ölümünden sorumludur. 2020 - 2030’lu yıllarda sigara her yıl 10 milyon kişinin ölümüne neden olacaktır.
SİGARA ÖNLENEBİLİR EN ÖNEMLİ HALK SAĞLIĞI SORUNUDUR. Sigara yüzünden yılda 35 bin kişiyi kaybediyoruz.
SOLUNUM YOLLARI VE SiGARA AKCİĞER KANSERLERİNİN %95 SEBEBİ SİGARA!.. Sigara içenlerde, öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı görülmektedir. Ayrıca, sigara içenlerin % 40'ında kronik bronşit gelişir..
Dünyada en çok rastlanan ve en fazla ölüme yol açan kanser, akciğer kanseridir. 34
BEYNİMİZ VE SİGARA Beyin damarlarında daralma ve tıkanmalar, kanamalar SONUÇTA; kaslarda kuvvet azalması, felçler yatalak kalma SİGARA ZİHİN YORGUNLUĞU VE UNUTKANLIK YAPAR
DAMARLARIMIZ VE SİGARA Sigara bütün damarlarımızı ve kanımızın yapısını etkileyerek; Organlarımızın iyi beslenemez Kangren Kol ve bacakların kesilmesi
DOLAŞIM SİSTEMİ VE SİGARA Damar yapısını bozarak, ileri evrede gangren’e ve organ kaybına (Amputasyon) neden olur.
Sigaranın zararları uzun bir sürede ortaya çıkar. Bu nedenle içen kişiler tehlikenin bilincinde olmadan içmeye devam ederler.
KALBİMİZ VE SİGARA Sigara, kalp krizlerinin en büyük sorumlusudur. SİNDİRİM ORGANLARI Mide ve bağırsak rahatsızlı ağız, dudak, yemek borusu, mide, safra kesesi ve pankreas kanserleri kları
Akciğer Kanserlerinden% 95, Akciğer Hastalıklarından% 82, Kalp-Damar SİGARA; Akciğer Kanserlerinden% 95, Akciğer Hastalıklarından% 82, Kalp-Damar Hastalıklarından %21, Felçlerden % 18, Oranında Sorumludur. Kanserler:Ağız-dil-yutak-gırtlak--tükrük bezi-diş eti,Akciğer-bronş,Yemek borusu-mide-karaciğer- pankreas-bağırsak-anüs,Böbrek- mesane –penis-vulva-rahim ağzı,Kan kanserleri Akciğer hastalıkları: Akciğer fonksiyonlarını bozar, Akciğer gelişimini bozar, Öksürük, balgam, hırıltılı solunum,nefes darlığı yapar,Fiziksel performansı, egzersiz, yeteneğini bozar Kalp damar hastalıkları: Hipertansiyon, Kolesterol yüksekliği, Felç, Damar tıkanıklıkları, Kalp krizi, kalp yetmezliği, Kalp ritim problemleri 40
SİGARA İÇENİN... Bağımlılığı çok güçlüdür. Bırakmak çok zordur. Yağ dokusunda biriktiğinden sigara bırakıldıktan sonra da vücuttan atılması çok uzun sürer. Dünyada her 10 saniyede bir insan tütün kullanımı sonucu ölmektedir.
DİĞER ETKİLERİ -Kemiklerde (erime) ve kırılma riski, -Ciltte kırışıklıklar ve soluk görünüm, -Dişlerde ve parmaklarda sararma ve kötü koku, -Saçlarda dökülme, -Tırnaklarda çabuk kırılma,
PASİF İÇİCİLİK Sigara; içtiği için ölen her 9 ki şi , içmediği halde dumanını soluyan 1 kişi ni n ölümüne neden olmaktadır.
PASİF İÇİCİLİK Çocuklar ortalama günde 5 sigara içmiş olmakta Ani bebek ölümü riski 2.5 kat artmakta Kocası sigara içen kadınlarda akciğer kanserinden ölüm 2-3 kat artmaktadır
YANINIZDA SİGARA İÇİLMESİNE ASLA İZİN VERMEYİN!....
Sağlık, eğitim- öğretim ve kültür hizmeti veren yerler ile kapalı spor salonlarında, toplu taşımacılık yapılan her türlü nakil araçları ile bunların bekleme salonlarında, kamu hizmeti yapan kurum ve kuruluşlarda, beş yada daha fazla kişinin görev yaptığı mekanlarda tütün ve ürünlerinin içilmesi yasaklanmıştır.
ALDANMAYIN SİGARA ÖLDÜRÜR!..
Sigara içen gençlerin; Okul başarısı düşüktür Dikkat toplama güçlüğü vardır Kasları zayıftır Göğüs çevresi iyi gelişmez Boyları kısa kalır Sık hasta olurlar
VÜCUDUNUZ KÜLLÜK OLMASIN!!!!!
SIGARANIN ESIRI OLMAYIN !... • • • SIGARANIN ESIRI OLMAYIN !...
SİGARAYı BıRAKMA TEKNİKLERİ Kesin karar vererek herhangi bir gün seçilerek bırakılır Sigara içmeden geçirilen gün sonunda kendinizi ödüllendirin Sigara içtiğiniz zamanları tespit edip dikkatli davranın Bırakmak için nedenleri belirleyin Sigara içen arkadaş ve çevreden uzaklaşın daha Sigarayı bıraktığınız andan itibaren yaşadığınız olumlu şeyleri not edin Sigara içme isteği uyandıran yiyecek ve içeceklerden uzak durun
Boş zamanlarınızı açık havada veya dostlarınızla geçirin Planlı ve ölçülü bir yaşam seçin Sizi strese sokacak konu ve tartışmalardan uzak durun Boş zamanlarınızı açık havada veya dostlarınızla geçirin Yanınızda sigarayı hatırlatacak eşya taşımayın Olumlu alışkanlıklar geliştirin Güne başlarken kendinize özen gösterin, kendinizi iyi hissedeceğiniz alışkanlıklarınızı mutlaka yerine getirmeye çalışın.
SİGARAYI BIRAKINCA NELER OLUR ? KAN BASINCI VE KALP HIZI NORMALE DÖNER.ELLER VE AYAKLAR DOLAŞIM NORMALE DÖNDÜĞÜ İÇİN ISINMAYA BAŞLAR. 20 DAKİKA KANDA OKSİJEN DÜZEYİ NORMALE DÖNER.KALP KRİZİ RİSKİ DÜŞMEYE BAŞLAR. 8 SAAT KARBONMONOKSİT (EGZOZ GAZI) VÜCUTTAN ATILIR. AKCİGERLERDEKİ BALGAM VE DİĞER BİRİKİMLER TEMİZLENMEYE BAŞLAR. 24 SAAT NİKOTİN VÜCUTTA ARTIK SAPTANAMAZ.TAT VE KOKU ALMA DUYUSU ARTMIŞTIR. 48 SAAT SOLUNUM YOLLARI GEVŞEDİĞİ İÇİN NEFES ALMAK KOLAYLAŞIR. VÜCUT ENERJİSİ ARTAR. 72 SAAT 2-12 DOLAŞIM BÜTÜN VÜCUTTA DÜZELİR. YÜRÜMEK KOLAYLAŞIR. HAFTA ÖKSÜRÜK,NEFES DARLIGI DÜZELİR. AKCİGER İŞLEVİ YÜZDE 5-10 ORANINDA ARTAR. 3-9 AY KALP KRİZİ RİKİ SİGARA İÇENLERİN RİSKİNİN YARISINA İNER. 5 YIL AKCİGER KANSERİ RİSKİ SİGARA İÇENLERİN RİSKİNİN YARISINA İNER. KALP KRİZİ RİSKİ HİÇ SİGARA İÇMEMİŞ BİRİ İLE EŞİT OLUR. 10 YIL
SİGARAYI HERKES BIRAKABİLİR!!! 56
ALKOL NEDİR? Alkol dünyadaki en eski ve en geniş şekilde kullanılan uyuşturucu türüdür. Kanunların yaş sınırlaması olmasına rağmen, alkol gençler tarafından çok kolay elde edilebilir.
ALKOL BAĞIMLILIĞI Alkolik kişi ‘‘içkinin işine değil ,işinin içki içmesine engel olduğunu düşünen kişidir,, Alkol bağımlılarının kendi kendine alkolü bırakması güçtür. Mutlaka tıbbi yardım almalıdır. ALKOLİK KİŞİNİN SONU İSE HÜSRANDIR
Etkileri Ağızdaki sürekli bir alkol kokusu, Konuşmada kayma, Denge ve hareket kontrolünün kaybı, Zayıf yargılama, Saldırganlık Şiddet gösterme İleri düzeyde KOMA VE ÖLÜM
TRAFİK KAZALARI VE ALKOL Kazaların %15 ine ALKOLLÜLER sebep olmaktadır Trafik kazalarında ölenlerin %21'i yüksek derecede alkollüdür Alkollü araba kullanmaktan kaynaklanan kazalarda ölüm oranı 15-24 yaş arası gençlerde so n derece yüksektir.
artışta en büyük sorumlu ALKODÜR Ailelerin parçalanması ve ekonomik yıkımında, ahlakın bozulmasında trafik kazalarındaki artışta en büyük sorumlu ALKODÜR
EN İYİ YOL HİÇ KULLANMAMAK EN İYİ YOL HİÇ KULLANMAMAK !..... İÇİLEN ORTAMLARDA BULUNMAMAK İÇKİLİ KİŞİNİN ARABASINA BİNMEMEK
MADDE BAĞIMLILIĞINA GİDEN YOLDA İKİ TEMEL ALIŞKANLIK ALKOL SİGARA
UYUŞTURUCU BAĞIMLILIĞI Beyin ve akıl sağlığının en büyük düşmanıdır. Bağımlılarda beliren ilk olgu; akıl ve sinir hastalıklarıdır. Kullanan kişide fiziksel ve ruhsal bağımlılığa yol açar. Ayrıca bu maddeler kişisel ve toplumsal yönden ekonomik ve sosyal çöküntü oluştururlar. 64
VÜCUDA ETKİLERİ Beyin ve Merkezi Sinir sistemini, Sindirim Sistemini, Karaciğer ve Böbrekleri, Solunum Sistemini olumsuz yönde etkilemektedir. Ayrıca AİDS, frengi, verem, kanser, kangren ve benzeri bir çok ölümcül hastalığa neden olmaktadır. 65
Türkiye’de uçucu solvent (tiner, bali vb.) kullanım yaşının 10’a kadar düştüğü biliniyor
KULLANIMLA MÜCADELE Tedavi; Uyuşturucu madde kullanan kişiler tedavi olabilir. Özellikle tedavi ilkelerini yerine getiren kişilerde uyuşturucu maddeyi bırakma oranı çok yüksektir. 67
HATIRLATMALAR Madde bağımlılığının sağlığa sayısız zararları söz konusudur. Madde bağımlılığı sadece kişiye değil çevresini de zarar vermektedir. Bağımlılık yapıcı maddeleri bir kere denemek bile kişiyi bağımlı yapabilir. Bağımlılıkla mücadele kişinin elindedir!!! 68
BAĞIMLILIK YAPAN MADDELER ÖZGÜRLÜĞÜ ÇALAR, SAĞLIĞI BOZAR ve UNUTMAYIN !!! BAĞIMLILIK YAPAN MADDELER ÖZGÜRLÜĞÜ ÇALAR, SAĞLIĞI BOZAR ve ÖLÜME NEDEN OLABİLİR…. 69
BAĞIMLILIK İKİLEMİ ZARAR ZEVK
Bir hata yapıp, bunu düzeltmeyen kişi, ikinci bir hatayı yapmaktadır. 71
Sağlığa zararlı olan ve bağımlılık yapan alışkanlıkların en bilinenleri ve en çok sağlığı etkileyenleri sigara, alkol ve uyuşturucudur.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM