PSİKOSOSYAL RİSK ETMENLERİ KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Uluslararası Çalışma Örgütü psikososyal tehlikeleri iş doyumu, iş örgütlenmesi ve yönetimi, çevresel ve örgütsel koşullar ile çalışanların uzmanlığı ve gereksinimleri arasındaki etkileşim temelinde tanımlamıştır. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği İşin gerekleri çalışanın bilgi, beceri ve gereksinimleriyle çatıştığında (nicel aşırı yük, nitel düşük yük) ve özellikle çalışanın işi üzerindeki denetimi ve işi ile ilgili sosyal desteği yetersiz olduğunda iş ve yarattığı psikososyal tehlikeler stres yapıcı özellik kazanarak sağlığı etkilemeye başlar ve psikososyal riskleri oluşturur. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği İşyerindeki psiko-sosyal risk etmenleri: 1.Çalışma ortamı 2.Çalışma süresi 3.Ücret 4.Yönetsel ve çalışanlarla ilgili faktörler 5.Sendikalaşma 6.Kreş, gündüz bakımevi vb. 7.Gebe ve emziren çalışanlar 8.Genç çalışanlar 9.Tacizler 10.Stres 11.Ayrımcılık, baskı ve taciz   KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Çalışma hayatımızda yaşadığımız olumsuzluklara karşı oluşturduğumuz stres kaçınılmazdır. İş ortamından memnun olmamak, projeler üzerinde fazla yoğunlaşmak, daha hızlı iş bitirmeye çalışmak vb. basit sıkıntılarımız bizde stres oluşmasına neden olabilir. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği *Denetim yetersizliği veya kaybı *Rol belirsizliği veya çatışması, *Karar serbestisitesinin azalması Stres Sıkıntı Depresyon İsteksizlik Tükenmişlik KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği İş ortamları, stres etmenlerine açık ortamlardır. Bir işin yapılması sürecinde bireyden çok ya da az istekte bulunulması stres yaratır. Ancak stres yaşantısı bireyden bireye farklılıklar gösterebilir: Yüksek başarı güdüsü olan biri için işle ilgili gerilimler onun başarı güdüsünü kamçılarken, bir başkası bu durumla başa çıkabilme yetersizliğinden stres duyabilir. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Başarıyla ilgili geribildirim olmaması bir belirsizliktir ve süre uzadığında stres nedenidir. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği İşin değersiz olması, vasıfların kullanılamaması, görev çeşitliliğinin olmaması, tekrarlayıcı iş, belirsizlik, öğrenme fırsatı bulamama, istem çatışmaları yetersiz kaynaklar stres kaynağıdır. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği İş güvencesi belirsizliği, işini kaybetme korkusu bireyin benlik saygısının azalmasına yol açabilmektedir. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Yönetim tarzı, işyerinin hiyerarşik doğası da stres yaratan etmenler arasında olup, yönetim yapısı ve yönetim tarzı stres oluşumunda etkendir. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Dedikodu: Ülkemizde çalışan insanlara iş hayatından yansıyan önemli stres kaynaklarından biri de "dedikodu"dur. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Fiziki mekân ve çevre koşulları; iş yerindeki masa ya da oda veya iş alanı, çalışanlar için belli rahatlık ve güven sağlayıcı unsurlardır. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Kariyer engeli çalışanda strese yol açar. kişinin iş yaşamında belli bir hedefe ulaşmak, kariyer basamaklarında yükselerek bunun karşılığında daha fazla güç, saygınlık ve para elde etmek, kariyer gelişimini sağlamak yönündeki istek ve ihtiyacının kurum tarafından karşılanamaması ve çeşitli şekillerde engellenmesi çalışanda strese yol açar. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği İşle ilgili bir diğer önemli psikiyatrik durum ise “Tükenmişlik Sendromu”dur. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Enerji kaybı Motivasyon eksikliği Diğer çalışanlara karşı negatif tutum Aktif olarak geri çekilme Tükenmişliğin ana belirtileridir. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

İş Stresinin Oluşturduğu Bozukluklar: Kalp hastalıkları Sinir ve kas hastalıkları Psikolojik rahatsızlıklar İş kazaları İntihar Kanser Ülser Bağışıklık sisteminin zayıflaması KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Sınırlı sayıdaki klinik çalışmalarda ise iş stresi ile depresyon, anksiyete bozuklukları, somatoform bozukluklar arasında güçlü ilişkiler ortaya çıkmaktadır . KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği DEPRESYON *İşini kaybetme ya da kaybetme tehdidi *İş tanımlarının değişmesi, *sürekli yeni teknoloji girişi Becerilerinin güncelliğinin yitirilmesi yetersizlik duygusu Depresyon hem oluşumunda çalışma koşullarının önemli etkisi olması, hem de üretim alanında yol açtığı sonuçlar açısından iş ile ilişkili en önemli akıl sağlığı sorunudur KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Stresle başa çıkmanın en etkili yöntemi stresi kaynağında yok etmektir. Kişisel Stres Yönetimi: Gevşeme Egzersiz Perhiz Davranış değişikliği KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

BİLİNÇLİ BAŞA ÇIKMA YOLLARI Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Girişkenlik Hoşgörü düzeyini arttırmak Beklenti düzeyini azaltmak Olumlu düşünmek Duygusal destek ve öğüt arama Profesyonel yardım arama Bilgi arama Plan yapma Yaratıcı aktivitelere yönelme Gevşeme yöntemleri(solunum egzersizleri vb.) KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

SRESLE BAŞA ÇIKMA CÜMLELERİ Bu işi başarabilirim. Önceden de başa çıkmıştım. Bu dünyanın sonu değil. Elimden geldiğince sakin olmaya çalışmalıyım. Belki başa çıkmanın bir yolu vardır. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği İşyeri Stres Yönetim: Denetim Katılım Özerklik Esnek çalışma programları KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

İŞYERİNDE STRES YÖNETİMİ Görevle ilgili düzenlemeler İş ve görevin yeniden düzenlenmesi Katılımcı yönetim Esnek çalışma takvimi Fiziksel ortamın düzenlenmesi Ekip çalışması KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

İŞYERİNDE STRES YÖNETİMİ Roller ve kişilerarası ilişkilerde düzenlemeler Ödüllendirme Kariyer gelişimi Danışmanlık sistemi Ekip oluşturulması Programda değişiklikler Uygun liderlik KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği MOBBİNG İşyerinde zorbalık ve duygusal taciz, ya da uluslararası kabul görmüş adıyla mobbing (bullying), bir kişinin ya da bir grubun hedef seçilmiş kişiye karşı uyguladıkları ısrarlı, sistematik, aşağılayıcı, hakir görücü, yıldırıcı, haksız söz ve davranışlardır. Bu şekilde gücün kötüye kullanılması sonucu, hedef seçilen kişi kendini altüst olmuş, tehdit altında, dışlanmış, aşağılanmış ve yaralanmış hisseder, kendine olan güveni sarsılır, yeteneklerinden şüphe etmeye başlar ve büyük stres altında kalır. Aldığı yara türlü psikolojik rahatsızlıklara, bedensel hastalıklara yol açar, bazıları çalışamaz hale gelir. Sonuç mutlaka işten ayrılma ya da atılmadır KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Mobbing’in Türkçe karşılığı konusunda Türk Dil Kurumu “psikolojik şiddet, ofis içi psikolojik şiddet, örgütsel baskı, duygusal baskı, duygusal taciz, duygusal zorbalık, psikolojik terör, duygusal saldırı, iş yerinde zorbalık” gibi karşılıklar kullanılmaktadır. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

İşyerinde psikolojik taciz türleri Dikey (hiyerarşik) psikolojik taciz Yatay (eşitler arası) psikolojik taciz Yukarıdan aşağıya Aşağıdan yukarıya Eşitler arası KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

İşyerinde psikolojik taciz süreci Kritik olaylar Tetikleyici olay çoğu kez işyerinde yaşanan bir çatışmadır İşyerinde psikolojik taciz ve damgalama Hedef seçilen kişiye yönelik saldırgan ve cezalandırıcı davranışlar sürekli ve sistematik bir hal alır. Yönetimin devreye girmesi Hedef seçilen kişiyle ilgili yönetime şikayetlerin gitmesi nedeniyle önyargı söz konusudur. İşten ayrılma KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

İşyerinde psikolojik tacizin etkileri Ağlama nöbetleri Gerginlik öfke İntihar girişimi Uyku bozukluğu 3. Kişiye yönelik şiddet Kilo problemleri kazalar MOBBİNG Alkol ilaç bağımlılığı Ciddi hastalıklar Sık geç kalma hastalık izni Kalp krizi depresyon Panik atak KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Mobbingin Hukuksal Boyutu TCK MADDE 94. -  (1) Bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştiren kamu görevlisi hakkında üç yıldan oniki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (2) Suçun; a) Çocuğa, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da gebe kadına karşı, b) Avukata veya diğer kamu görevlisine karşı görevi dolayısıyla, İşlenmesi hâlinde, sekiz yıldan onbeş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.  (3) Fiilin cinsel yönden taciz şeklinde gerçekleşmesi hâlinde, on yıldan onbeş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (4) Bu suçun işlenişine iştirak eden diğer kişiler de kamu görevlisi gibi cezalandırılır. (5) Bu suçun ihmali davranışla işlenmesi hâlinde, verilecek cezada bu nedenle indirim yapılmaz.

Mobbing’in Önlenmesi’ne Dair Başbakanlık Genelgesi 19 Mart 2011 tarih ve 27879 sayı ile Resmi Gazete’de yayınlanan İşyerlerinde Psikolojik Tacizin (Mobbing) Önlenmesi’ne İlişkin Başbakanlık Genelgesi aşağıdaki hükümlerle çalışanların psikolojik tacizden korunması amaçlanmıştır: 1. İşyerinde psikolojik tacizle mücadele öncelikle işverenin sorumluluğunda olup işverenler çalışanların tacize maruz kalmamaları için gerekli bütün önlemleri alacaktır.  2. Bütün çalışanlar psikolojik taciz olarak değerlendirilebilecek her türlü eylem ve davranışlardan uzak duracaklardır. 3. Toplu iş sözleşmelerine işyerinde psikolojik taciz vakalarının yaşanmaması için önleyici nitelikte hükümler konulmasına özen gösterilecektir. 4. Psikolojik tacizle mücadeleyi güçlendirmek üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi, ALO 170 üzerinden psikologlar vasıtasıyla çalışanlara yardım ve destek sağlanacaktır.

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği Yeni Türk Borçlar Kanunu MADDE 417- İşveren, hizmet ilişkisinde işçinin kişiliğini korumak ve saygı göstermek ve işyerinde dürüstlük ilkelerine uygun bir düzeni sağlamakla, özellikle işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere uğramış olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği

Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği teşekkürler KİGUDER Kamuda İş Güvenliği Uzmanları Derneği